Donaldla hara qədər GEDƏ BİLƏRİK? - İNCƏLƏMƏ
Tarix: 6-11-2024, 15:33 | Çap et
Donald Tramp qalib gəldi: indi əsas sual geosiyasi müstəvidə nələrin dəyişə biləcəyidir? Trampın ABŞ prezidenti olduğu dövrdə izlədiyi xəttə və seçkiöncəsi verdiyi bəyanatlara, o cümlədən, respublikaçıların siyasi yanaşmalarına istinadən müəyyə təxminlər irəli sürmək mümkündür.
1. Ukrayna müharibəsində Rusiyanın mövqeyi güclənə, Kiyev “güzəştəli sülhə” məcbur edilə bilər: respublikaçıların əvvəldən dəstəklədiyi xətt ABŞ-ın Ukraynaya yardımı azaltmasıdır və bu, cəbhədə onsuz da çətin vəziyyətdə olan Kiyev üçün riskli perspektiv vəd edir; təslim olmayan Zelenskinin dəyişdirilməsi ssenarisi də gündəmə gələ bilər, hərçənd, prosesin döyüş meydanından masaya keçməsi yaxın dövr üçün çətin görünür, əvəzində Ukraynada və Ukrayna ətrafında müharibəyə paralel olaraq, siyasi qarşıdurma güclənə bilər;
2. Yaxın Şərqdə toqquşma daha da güclənə, İran ətrafında eskalasiya riskləri arta bilər: Ağ Evdə olarkən İranla nüvə danışıqlarını ləğv edən Tramp Təl-Əvivin Tehrana qarşı siyasətinin əsas dəstəkçisidir; istisna deyil ki, İsrail İrana hücumlarını intesivləşdirə, Tehranı birbaşa müharibəyə cəlb etmək istiqamətində müəyyən nəticələr əldə edə bilər;
Beləliklə, Ukraynada səngiməsi gözlənilən müharibənin Yaxın Şərqdə daha da alovlanacağını görə bilərik.
3. Trampın Ağ Evə qayıdışı Avropada ciddi çalxalanma yarada bilər:
- Avropada millətçilik güclənəcək: Tramp ilk dəfə seçiləndə - 2016-cı ildən sonra qitədə ultra-sağçıların yüksəlişi dövrü başlanmışdı; Baydenin dövründə mövqeləri zəifləyən bu kəsim Trampın ikinci dəfə prezidentliyə namizədliyini açıqladıqdan sonra yenidən aktivləşdi, hətta Almaniya və Fransada nəzərəçarpan nəticələr əldə etdilər;
- Ultra-sağçıların yüksəlişi Avropa İttifaqında, həmçinin, NATO-da birliyə risklər yarada bilər;
- “Avropa ordusunun” yaradılması, Avropanın NATO-dan kənar təhlükəsizlik sisteminin qurulması ideyalarının yenidən aktuallaşması gözləniləndir;
4. Tramp ABŞ-ın strateji rəqibinə - Çinə qarşı mübarizəni gücləndirəcək, xüsusilə “iqtisadi müharibə” taktikasını yenidən işə sala bilər, hərçənd, bu mübarizədə demokratlardan fərqli olaraq, Rusiya ilə əməkdaşlıq, ən azı qarşıdurmadan qaçmaq xəttini izləyə bilər;
Azərbaycan üçün ən önəmli məsələ Trampın Ermənistana və erməni diasporu/lobbisinə münasibətidir. Onun pezidentliyi dövrü (2016-2020) ermənilər üçün müsbət xatirələrlə yadda qalmayıb. Seçki kampaniyasında “xristianların qovulması” və I Arama zəngi isə ermənilərdə müəyyən ümidlər yaratsa da, hər şeyin seçkiyə hesablandığı ehtimalı daha böyükdür. Ağ Evə qayıdan Trampın Cənubi Qafqazda mövqelərini qoruması böyük ölçüdə Azərbaycanla münasibətlərdən asılı olacaq.
Asif Nərimanlı - "DİA-AZ"
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • Bayrağımıza qarşı yanlışlıqlar seriyası DAVAM EDİR...
Bu gün, 11:59 |
|
|
|
| • Arif Rəhimzadə: YAP Ramiz Mehdiyevlə bağlı qərarı bu vaxt verəcək - Hakim partiya TƏLƏSMİR...
Bu gün, 11:45 |
|
|
|
| • Elm və Təhsil Nazirliyi məktəb direktorlarının işə qəbulu ilə bağlı yeni qaydaları niyə gizlədir? - AÇIQLAMA
Bu gün, 11:39 |
|
|
|
| • “İlin sonuna qədər böyük qadağalar olacaq” - Zenfira Əlişqızından müğənnilərə XƏBƏRDARLIQ
Bu gün, 11:33 |
|
|
|
| • “Siyəzənneft”in işçiləri rəhbərlikdən şikayətçidir - PREZİDENTƏ MÜRACİƏT
Bu gün, 11:24 |
|
|
|
| • Ət bahalaşır, heyvanlar tələf olur… Dabaq böhranı necə idarə olunur? - AKTUAL
Bu gün, 11:19 |
|
|
|
| • Rəis istədiyini edə bilər: TAM ÖZBAŞINALIQDIR... - İTTİHAM VAR...
Bu gün, 11:16 |
|
|
|
| • Türkiyə təyyarəsinin “qara qutu”ları açıldı - Həqiqət bu həftə üzə çıxacaq
Bu gün, 11:11 |
|
|
|
| • Qaxda kənd çayxanasında qumar oynayanlar məsuliyyətə cəlb olundular
Bu gün, 11:05 |
|
|
|
| • Naxçıvanda müəllim iki şagirdi boğazlarından bir-birinə bağlayıb İŞGƏNCƏ VERDİ... - DƏLİXANADIR, VALLAH...
Bu gün, 10:52 |
|
|
|
| • Mehdiabadda kafe sahibi hesab davası elədi, adam bıçaqladı - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 10:43 |
|
|
|
| • 20 yaşlı “Neftçala Nohur Balıqçılıq” şirkətində rəhbərlik yenilənir - TOPLANTI VAR...
Bu gün, 10:37 |
|
|
|
| • İşçi sayı “dövlət”də 19,6 min nəfər azalıb, “özəl”də 22,5 min nəfər artıb
Bu gün, 10:33 |
|
|
|
| • Məktəbləri 7 milyon manata təmir edəcək ŞİRKƏT MƏLUM OLDU - TENDER
Bu gün, 10:30 |
|
|
|
| • ABŞ dövlət katibinin müavini "Tramp marşrutu"nu müzakirə etmək üçün Ermənistandadır
Bu gün, 10:13 |
|
|
|
| • Nigar Fərhadın yeni iş yeri məlum oldu - Bu dəfə...
Bu gün, 10:12 |
|
|
|
| • Eldar Əzizovdan nöqsanlara görə işdən çıxarılan rəisin yerinə TƏYİNAT - ƏMR
Bu gün, 10:08 |
|
|
|
| • Yazıçı Anarın bu görüntüsü müzakirələrə səbəb oldu - Foto
Bu gün, 10:01 |
|
|
|
| • Kilsənin Qaregindən azad edilməsi yolunda "mühüm addım" - GƏLİŞMƏ
Bu gün, 09:53 |
|
|
|
| • Saməddin Əsədov WTDC-25-in sədri seçilib
Bu gün, 09:52 |
|
|
|
| • Başçısı olsa da... Binəqədidə BAŞSIZLIQDIR... - BU NƏDİ BELƏ?
Bu gün, 09:50 |
|
|
|
| • Köçəryan, Sərkisyan, Karapetyan və Vanetsyan... hamısı Eçmiədzində məğlub oldu... -ARAİK ARUTYUNYAN
Bu gün, 09:45 |
|
|
|
| • “Range Rover”lə qəza törədib hadisə yerindən qaçan gənc “makler”lə bağlı QƏRAR
Bu gün, 09:41 |
|
|
|
| • Adil Vəliyev bu binanın sakinləri təhlükəyə atdı - “Hər yağış mənim üçün ölüm risqi deməkdir”
Bu gün, 09:37 |
|
|
|
| • “Manato.az”da kreditlərin xidmət haqqı olmadan silinməsi barədə saxta elanlar paylaşdı - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 09:30 |
|
|
|
| • Paytaxt rayonlarında qışa hazırlıqla bağlı müşavirələr keçirilir - FOTO
Bu gün, 09:24 |
|
|
|
| • FETÖ-nün Azərbaycana qarşı “yeni süleymançılar” planı – Alman kəşfiyyatının bu layihədəki rolu nədir?
Bu gün, 09:18 |
|
|
|
| • Qurban Qurbanov Azərbaycan futbolunu düşünür, bəs digərləri? - Şahruddin uğursuzluğu belə izah etdi
Bu gün, 09:11 |
|
|
|
| • Dövlət qurumu 10 min nəfər üçün - YEMƏK ALIR
Bu gün, 09:05 |
|
|
|
| • İcra başçıları ilə bağlı yeni vəziyyət - Bunları etməsələr…
Bu gün, 09:02 |
|
|
|
| • İsveçrə də Trampı bahalı hədiyyələrlə yola gətirib - Axios
Bu gün, 08:45 |
|
|
|
| • “102”yə zəng edərək adam öldürəcəyini deyən şəxs həbs edilib - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 07:54 |
|
|
|
| • 44 günlükdəki kimi hücumla üz-üzəyik: bu, əsl müharibədir! – Beqoyan
Bu gün, 07:52 |
|
|
|
| • Zelenskiyə qarşı koalisiya yaradılır? - "Strana.ua"
Bu gün, 07:51 |
|
|
|
| • Coşqun Əliyevi mühüm posta KİM GƏTİRDİ? - Qoy, bu barədə ELM ALƏMİ düşünsün...
Bu gün, 07:47 |
|
|
|
| • 3 nömrəli xüsusi məktəbdə uşaqlara ayrılan dövlət müavinətləri 5 aydır verilmir - NARAZILIQ VAR...
Bu gün, 07:42 |
|
|
|
| • Əmrullayevin MÜƏMMA DOLU TƏYİNATI - AXI NİYƏ?..
Bu gün, 07:39 |
|
|
|
| • Burda təhsildən savayı hər şey var... - İTTİHAM
Bu gün, 07:36 |
|
|
|
| • Burda müştəri məmnuniyyəti SIFIR... - GİLEY
Bu gün, 07:05 |
|
|
|
| • İşəgötürən bu halda tam maddi məsuliyyət daşıyır... - DİQQƏT
Bu gün, 06:57 |
|
|
|
| • DTX-nin həbs etdiyi İmamverdi Əhmədovun şikayəti təmin edilməyib - QƏRAR
Bu gün, 06:48 |
|
|
|
| • Sülh buğdası və əngəlləri olmayan Qafqaz - İNCƏLƏMƏ
Bu gün, 06:46 |
|
|
|
| • “Donald Trampın Venesuelaya hərbi təzyiq üçün üç ssenarisi var” - Dubravski
Bu gün, 06:43 |
|
|
|
| • Mənimsəmədə ittiham olunan bağça müdiri bəraət alıb - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 06:36 |
|
|
|
| • Kreml yandı: hələ ki, futbol stadionunda... - SKANDAL FOTO
Bu gün, 06:35 |
|
|
|
| • Cənubi Qafqazda vahid strateji xəttin formalaşması... REAL GÖRÜNMÜR
Bu gün, 06:31 |
|
|
|
| • Rusiya neftinə qarşı sanksiyalar ABŞ-də yanacağın qiymətini artırıb - “Bloomberg”
Bu gün, 06:27 |
|
|
|
| • Azərbaycan səfirliyinin vurulması Rusiya ilə Belçika arasında gərginliyə səbəb olub
Dünən, 23:16 |
|
|
|
| • Azərbaycan təhsili hara gedir? - Rəqəmsal çağın tələbləri və real vəziyyət
Dünən, 23:12 |
|
|
|
| • “Lukoil”də ancaq nağd ödəniş alınır - Onlayn ödənişə qadağa qoyuldu
Dünən, 23:07 |
|
|
|
|
