Donaldla hara qədər GEDƏ BİLƏRİK? - İNCƏLƏMƏ
Tarix: 6-11-2024, 15:33 | Çap et
Donald Tramp qalib gəldi: indi əsas sual geosiyasi müstəvidə nələrin dəyişə biləcəyidir? Trampın ABŞ prezidenti olduğu dövrdə izlədiyi xəttə və seçkiöncəsi verdiyi bəyanatlara, o cümlədən, respublikaçıların siyasi yanaşmalarına istinadən müəyyə təxminlər irəli sürmək mümkündür.
1. Ukrayna müharibəsində Rusiyanın mövqeyi güclənə, Kiyev “güzəştəli sülhə” məcbur edilə bilər: respublikaçıların əvvəldən dəstəklədiyi xətt ABŞ-ın Ukraynaya yardımı azaltmasıdır və bu, cəbhədə onsuz da çətin vəziyyətdə olan Kiyev üçün riskli perspektiv vəd edir; təslim olmayan Zelenskinin dəyişdirilməsi ssenarisi də gündəmə gələ bilər, hərçənd, prosesin döyüş meydanından masaya keçməsi yaxın dövr üçün çətin görünür, əvəzində Ukraynada və Ukrayna ətrafında müharibəyə paralel olaraq, siyasi qarşıdurma güclənə bilər;
2. Yaxın Şərqdə toqquşma daha da güclənə, İran ətrafında eskalasiya riskləri arta bilər: Ağ Evdə olarkən İranla nüvə danışıqlarını ləğv edən Tramp Təl-Əvivin Tehrana qarşı siyasətinin əsas dəstəkçisidir; istisna deyil ki, İsrail İrana hücumlarını intesivləşdirə, Tehranı birbaşa müharibəyə cəlb etmək istiqamətində müəyyən nəticələr əldə edə bilər;
Beləliklə, Ukraynada səngiməsi gözlənilən müharibənin Yaxın Şərqdə daha da alovlanacağını görə bilərik.
3. Trampın Ağ Evə qayıdışı Avropada ciddi çalxalanma yarada bilər:
- Avropada millətçilik güclənəcək: Tramp ilk dəfə seçiləndə - 2016-cı ildən sonra qitədə ultra-sağçıların yüksəlişi dövrü başlanmışdı; Baydenin dövründə mövqeləri zəifləyən bu kəsim Trampın ikinci dəfə prezidentliyə namizədliyini açıqladıqdan sonra yenidən aktivləşdi, hətta Almaniya və Fransada nəzərəçarpan nəticələr əldə etdilər;
- Ultra-sağçıların yüksəlişi Avropa İttifaqında, həmçinin, NATO-da birliyə risklər yarada bilər;
- “Avropa ordusunun” yaradılması, Avropanın NATO-dan kənar təhlükəsizlik sisteminin qurulması ideyalarının yenidən aktuallaşması gözləniləndir;
4. Tramp ABŞ-ın strateji rəqibinə - Çinə qarşı mübarizəni gücləndirəcək, xüsusilə “iqtisadi müharibə” taktikasını yenidən işə sala bilər, hərçənd, bu mübarizədə demokratlardan fərqli olaraq, Rusiya ilə əməkdaşlıq, ən azı qarşıdurmadan qaçmaq xəttini izləyə bilər;
Azərbaycan üçün ən önəmli məsələ Trampın Ermənistana və erməni diasporu/lobbisinə münasibətidir. Onun pezidentliyi dövrü (2016-2020) ermənilər üçün müsbət xatirələrlə yadda qalmayıb. Seçki kampaniyasında “xristianların qovulması” və I Arama zəngi isə ermənilərdə müəyyən ümidlər yaratsa da, hər şeyin seçkiyə hesablandığı ehtimalı daha böyükdür. Ağ Evə qayıdan Trampın Cənubi Qafqazda mövqelərini qoruması böyük ölçüdə Azərbaycanla münasibətlərdən asılı olacaq.
Asif Nərimanlı - "DİA-AZ"
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • 2008-ci ildə Qarabağdakı qoşunlar bura girib? – Virabyan
Bu gün, 15:27 |
|
|
|
| • Rusiyada 6 yaşlı oğlunu öldürüb, başını kəsib gölə atan 31 yaşlı qadın həbs edilib
Bu gün, 15:25 |
|
|
|
| • Ermənilərlə görüşən Azərbaycan deputatları KİMLƏRDİ...
Bu gün, 14:53 |
|
|
|
| • "Azərbaycanın aparıcı dövlətlərin sırasına daxil olmasının vaxtı çatıb" - ÇÜNKİ...
Bu gün, 14:49 |
|
|
|
| • Masallıda icra başçısı DAĞA DIRMAŞDI: Hamı HEYRAN QALDI... - İŞİNİ DƏ BELƏ GÖRSƏYDİ...
Bu gün, 14:46 |
|
|
|
| • İrandan iki ölkəyə müharibə mesajı - Danışıqlar üçün zəmin yoxdur
Bu gün, 14:40 |
|
|
|
| • Sosial Xidmətlər Agentliyi aylığı 22 minə ofis icarəyə götürür
Bu gün, 14:33 |
|
|
|
| • Mqer Qriqoryan Maqdalena Qrono ilə kommunikasiyaların açılmasını müzakirə edib
Bu gün, 14:30 |
|
|
|
| • "Quli" tərəfdarlarının ABŞ-də cinayət əməlləri - Həm restoranda işləyir, həm də...
Bu gün, 14:19 |
|
|
|
| • Hacı Qalib Ramiz Mehdiyevi “topa” tutdu – hakim, “peşka”, general və milyarder haqda sərt danışdı
Bu gün, 14:16 |
|
|
|
| • Bakıda məktəblinin 15 yaşlı Hikməti öldürməsinin - TƏFƏRRÜATI
Bu gün, 14:14 |
|
|
|
| • Ermənistan sabiq baş prokurorun ekstradisiyası üçün Rusiyaya müraciət edəcək - KİV
Bu gün, 14:13 |
|
|
|
| • Çətin dövrlərə baxmayaraq, Fransa ilə Azərbaycan hər zaman yüksək səviyyəli dialoqu saxlayıb - Səfir
Bu gün, 14:12 |
|
|
|
| • Azərbaycan və Ermənistan parlament nümayəndə heyətləri arasında görüş olub
Bu gün, 14:10 |
|
|
|
| • TƏBİB-də illərlə yüksək vəzifə tutan departament rəhbərinin tibbi təhsili yox imiş - İLGİNC
Bu gün, 13:12 |
|
|
|
| • “Həmkarlar”da növbədənkənar qurultay: Sahib Məmmədov narahatdır - NƏ BAŞ VERİR?
Bu gün, 13:08 |
|
|
|
| • Hətta ərzaq üçün də kifayət qədər pulyoxdur - İran iqtisadi böhran içində boğulur
Bu gün, 13:05 |
|
|
|
| • Məktəbli oğluna maşın verən ata - Həbs edildi
Bu gün, 13:02 |
|
|
|
| • Narkotik yüklü Azərbaycan vətəndaşı ƏLƏ KEÇDİ - Gürcüstanda...
Bu gün, 13:00 |
|
|
|
| • Cəmilə Zauru SUSDURDU - "Nolsun, yaşım 66-dır, mator 35, benzin 98-dir"
Bu gün, 12:52 |
|
|
|
| • Rusiya Ukraynada niyə Azərbaycan və Türkiyəni hədəfə aldı? - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Bu gün, 12:49 |
|
|
|
| • İcra Hakimiyyətlərinin “sevimli şəriki”: “DREAM CONSTRUCTİON COMPANY”... - YENƏ İŞ BAŞINDA...
Bu gün, 12:47 |
|
|
|
| • Səhvən əsgər aparılanlar təzminat ala bilərlər - VƏKİL
Bu gün, 12:46 |
|
|
|
| • LAL DEPUTAT hələ də DİL AÇMAYIB... - Bəlkə ümumiyyətlə, danışa bilmir..?
Bu gün, 12:42 |
|
|
|
| • TƏBİB-lə keçmiş nazirin oğlu 13 milyona anlaşdı: Daha bir tender olayı - ARAŞDIRMA
Bu gün, 12:40 |
|
|
|
| • Ata Andreyin səhvi və ya problem təkcə Putin deyil - Rusiyanın özüdür
Bu gün, 12:29 |
|
|
|
| • Bakıda məşhur əyləncə mərkəzi müsadirə olundu - DETALLAR
Bu gün, 12:27 |
|
|
|
| • “Status Sığorta Brokeri” MMC-yə icrası məcburi göstəriş verilib
Bu gün, 12:25 |
|
|
|
| • Ali Məhkəmə Bəxtiyar Hacıyevlə bağlı qərar verdi
Bu gün, 12:17 |
|
|
|
| • Bəzi yerlərdə arabir duman olacaq - belə deyirlər...
Bu gün, 12:14 |
|
|
|
| • Fuad Nəcəflini hakimiyyətdən YIXAN FAKTLAR: Vasif Talıbovdan fərqlənmədi... - Daha betərini etdi...
Bu gün, 12:10 |
|
|
|
| • Azərbaycanlı "qanuni oğru" dəstəsi ilə birgə ələ keçirildi - həmyerlilərimizə "qan uddururdu"
Bu gün, 12:05 |
|
|
|
| • "Yaşıl Dəhliz Birliyi"nin yeni Baş direktoru təyin edilib, nizamnamə kapitalı artırılıb
Bu gün, 12:00 |
|
|
|
| • Adı milyonluq yeyintidə hallanırdı... SƏSİ AVROPADAN GƏLİR... - İDDİA
Bu gün, 11:59 |
|
|
|
| • Ulu Öndərin ideyalarını yaşadan partiya - MƏQALƏ
Bu gün, 11:47 |
|
|
|
| • YAP - dünənin, bu günün və sabahın partiyasıdır - İsrafil Kərimovun yazısı
Bu gün, 11:46 |
|
|
|
| • Zelenski sabah Türkiyəyə səfər edəcək
Bu gün, 11:40 |
|
|
|
| • Paşinyanın üç yol təklifinə Bakıdan reaksiya - NƏ BAŞ VERİR?
Bu gün, 11:38 |
|
|
|
| • Gənc qızı komaya salan həkim İŞ BAŞINDA – FOTOFAKT
Bu gün, 11:30 |
|
|
|
| • Azərbaycan-Özbəkistan münasibətləri möhkəm təməl üzərində qurulub - MƏQALƏ
Bu gün, 11:26 |
|
|
|
| • Oğul 850 minlik “Ferrari” ilə meydan sulayır: ATASI İSƏ... - İLGİNC
Bu gün, 11:19 |
|
|
|
| • DRİ “AzDoc” proqram təminatı üzrə 1 illik lisenziya və aylıq server xidmətlərinə 25 min sərf edəcək – TENDER KEÇİRİLMƏYİB
Bu gün, 11:11 |
|
|
|
| • “Doyaruşka” yağlarından görün nə çıxdı – Foto
Bu gün, 10:58 |
|
|
|
| • Naxçıvan Təhsil Nazirliyində QOÇULAR PEYDA OLUB... - BU NƏDİ BELƏ?..
Bu gün, 10:54 |
|
|
|
| • "Prezidentin sözü inkişafa, nazirin sözü tənəzzülə hesablanıb" - ETİRAZ
Bu gün, 10:46 |
|
|
|
| • Məhkəməyə ən çox şikayət edilən dövlət qurumları - AÇIQLANDI
Bu gün, 10:41 |
|
|
|
| • “Tik-tok”da canlı yayımda söyüş söyən 38 yaşlı kişi cəzalandırıldı - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 10:34 |
|
|
|
| • ADSEA-nın şirkəti avtomobil parkını genişləndirir - milyonluq alqı-satqı
Bu gün, 10:30 |
|
|
|
| • Kiyevdəki səfirliyimiz qəsdən vurulur - BU, FAKTDIR...
Bu gün, 10:28 |
|
|
|
| • Bu türk ölkəsi “İbrahim Sazişləri”nə qoşuldu, sıra Azərbaycanda - GƏLİŞMƏ
Bu gün, 10:26 |
|
|
|
|
