Ərdoğanla yenidən doğulan TÜRKİYƏ... - BİZƏ NƏ?
Tarix: 17-07-2023, 15:02 | Çap et
Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan Körfəz regionunun ərəb ölkələrinə turneyə çıxacaq, o, Səudiyyə Ərəbistanı, Qətər və Birləşmiş Ərəb Əmirliklərində müzakirələr aparacaq.
Ərdoğanın səfər zamanı qoltuğunda götürəcəyi portfel Türkiyənin birbaşa və nəzdində olan maraqlarının önəmini artırmaq mətləblərindən xəbər verir.
Türkiyə xarici siyasətində genişlənən iddialarını:
- Çinin Körfəz ölkələri üzrə maraqlarını böyütməsindən;
- Rusiyanın Səudiyyə Ərəbistanı ilə əlbir olub ABŞ-yə qarşı müqavimət “hərəkatı” yaratmasından;
- İsrailin Körfəz regionunun ərəb dövlətləri ilə münasibətlərini istiləşdirmək cəhdlərindən;
- İranın regiondakı tonundan doğan iddialı gündəliklərin arasında yerbəyer etməkdə qətiyyətli görünür.
Deməli, Türkiyə Körfəz bölgəsində çoxtərəfli əməkdaşlıq və rəqabət mühitində özünə yeni nəfəsliklər açmaq çağırışı ilə rastlaşır.
Ankara həmin zolaq üzrə bir nömrəli çağırışları icra etmək üçün təkcə siyasi-iqtisadi münasibətləri deyil, Türkiyə ilə Körfəz ölkələrinin ərəb oxunda xalqlararası, mədəni əlaqələri format edərək nəhəng institusional meyarlar formalaşdırmalıdır.
Elə bu kifayət edir söyləyək ki, regionda geosiyasi rəqabətin şiddətlənməsi gözləniləndir, lakin əsasən, Türkiyə və İran bir-birilə ideoloji müstəvidə də mübarizə aparacaqlar.
Çünki Türkiyə hər nə qədər dünyəvi dövlət olsa da, islam amili onun geosiyasətinin ideoloji yüklərindən birini təşkil edir. Ankaranın din faktoru üzrə strategiyası bir məzhəbin şişirdilib, digərlərinin kölgədə qoyulması təəssübkeşliyinə söykənmir. Bununla belə, Türkiyənin ideoloji tutumu İranın siyasiləşən şiəlik hərəkatına qarşı orbitdə qərarlaşır. Məntiqi cəhətdən belə fikrin yaranmasına əsas var ki, Körfəz regionunda Türkiyənin artan nüfuzu İranın bölgədə şiələr üzərindəki manipulyasiyalarını tarazlaşdıra biləcək bazaya sahibdir.
Kələfin ucu başqa regionlara aparacaq, Türkiyə bu əsaslarla prioritetlərini müəyyənləşdirərkən anti-İran oxunda durmağı düzgün addım hesab edir ki, bu da başadüşüləndir.
Ərdoğanın region turuna çıxmasının nəticələri Türkiyənin xarici siyasətindəki tətbiqlərə və əxz etdiyi təcrübələrə yeniliklər gətirə bilər.
Diqqəti itiləyə biləcək başqa bir məqam Ərdoğanın regiona səfərindən sonra Şimali Kipr Türk Respublikasına gedəcəyidir, bununla Ankaranın müzakirə masasında ortaya qoyacağı məsələlərdən biri daha aydınlaşır.
Körfəz ölkələrindən Qətər, Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri, Oman, Küveyt və Bəhreyndə Şimali Kiprin nümayəndəlikləri fəaliyyət göstərir. İndi Ankara üçün ən vacib prioritetlərdən biri Şimali Kiprin müstəqilliyinin tanınmasıdır, deməli, Ərdoğan Cənubi Qafqazda Azərbaycandan, Körfəz regionunda isə ərəb ölkələrindən həmin prizma üzrə gözləntilərini paralel şəkildə ortaya qoyur.
Ərdoğanın Körfəz turundan sonra Şimali Kiprə yolunu salması aparılan müzakirələrin perspektivini dəqiqləşdirməyə kömək etmək məqsədləri daşıyır və yaxın zamanda proqnozlaşdırmaq olar ki, Azərbaycanla da eyni məzmunlu danışıqlar aparılsın.
Körfəz regionunun malik olduğu geosiyasi təsirlər Türkiyənin rastlaşdığı çağırışların həyata keçirilməsi üçün potensial imkanlar deməkdir.
Bölgənin strateji əhəmiyyəti Türkiyənin təsir imkanlarını genişləndirmək səylərinə təkan verdiyindən Ankaranın maraqlarının toqquşduğu və birləşdiyi oyunçuların manevrləri Cənubi Qafqaz, Yaxın Şərq, Mərkəzi Asiyaya kimi uzanan böyük coğrafiyada fərqli səslər çıxara bilər.
Aqşin Kərimov
DİA.AZ
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • "Heç olmasa, Türkiyədən öyrənin..." - AQTA-nın nəzərinə...
Bu gün, 07:30 |
|
|
|
| • Vaxtilə ölkədən valyuta çıxarmaqda ittiham olunurdu... - İNDİ İSƏ ...
Bu gün, 07:12 |
|
|
|
| • Prezident Administrasiyasının əməkdaşı vəfat etdi
Bu gün, 07:05 |
|
|
|
| • "Bir gün o yuxarıdan başıüstə yerə gələcəksən..." - ETİRAZ VAR!
Bu gün, 07:03 |
|
|
|
| • UEFA çətiri altında Azərbaycansayağı biabırçılıq - Bağlı tualetlər, bunker media otaqları, sınıq, toz basmış oturacaqlar...
Bu gün, 06:00 |
|
|
|
| • “İran fars şovinizmindən çıxa bilmir, ya da istəmir” - GÖRÜNƏNİ BUDUR...
Bu gün, 05:57 |
|
|
|
| • Rusiya Azərbaycanı ÇOXDAN İTİRİB... - ƏSLİNDƏ...
Bu gün, 05:55 |
|
|
|
| • Deputatlarımızın MOSKVA QORXUSU - AXI NİYƏ?..
Bu gün, 05:48 |
|
|
|
| • Elm və Təhsil Nazirliyi günahkardır, yoxsa Səhiyyə Nazirliyi? - AKTUAL
Bu gün, 05:36 |
|
|
|
| • FAKT BUDUR: Məhsul sahələrdə qalıb, alıcı tapılmır - NƏ ETMƏLİ?
Bu gün, 05:20 |
|
|
|
| • Gümrüdəki Rusiya hərbi bazası ilə bağlı məlumatların məqsədi nədir - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Bu gün, 05:18 |
|
|
|
| • Azərbaycanı geri çəkilməyə məcbur etmək istəyirlər - buna imkan vermək olmaz!
Bu gün, 05:05 |
|
|
|
| • "Bu səfər mənim üçün ona görə də daha dəyərli oldu ki..." - FOTO
Bu gün, 05:03 |
|
|
|
| • Şahin Şıxlinski könüllü təslim olub - həbsdən öncə İlham Əliyevə müraciət etmişdi
Bu gün, 04:58 |
|
|
|
| • Banklardan kredit almaq daha da çətinləşdi: - Yeni qaydalarda nələr var?
Dünən, 21:19 |
|
|
|
| • Parlaq rektorun füsunkar təklifinə qoşulaq: Leninə qayıdaq... - BU NƏDİ BELƏ?
Dünən, 21:17 |
|
|
|
| • "Miloşeviçin yolu ilə: Putin-Lavrov siyasətinin iflası" - "Deutsche Welle"
Dünən, 17:02 |
|
|
|
| • Rusiya sərt üzünü kimə göstərir?
Dünən, 16:51 |
|
|
|
| • Naxçıvanda OĞRU ELƏ BAĞIRDI Kİ... - MƏHKƏMƏ İSƏ...
Dünən, 16:45 |
|
|
|
| • CHP-dən Zəngəzur açıqlaması: Azərbaycanın nəzarətində olsun - AÇIQLAMA
Dünən, 16:26 |
|
|
|
| • Bakının Yaxın Şərq planı: Nəyə hesablanıb? - DETALLAR
Dünən, 16:14 |
|
|
|
| • Bakı ilkə imza atdı, Türkiyənin yolu açıldı – Nəsiminin şəhəri ilə bağlı mühüm QƏRAR
Dünən, 16:13 |
|
|
|
| • Azərbaycanda problemli kreditlər artır - NİYƏ?
Dünən, 16:00 |
|
|
|
| • Ayaz Salayev Mədəniyyət Nazirliyinin Fəxri diplomuna layiq görüldü
Dünən, 15:57 |
|
|
|
| • Zəngəzur sadəcə yol deyil - bu, həm də milli təhlükəsizlik məsələsidir
Dünən, 15:40 |
|
|
|
| • Dövlət qurumu 4,4 milyona "Vest-Ltd"dən nələr aldı? - SİYAHI, TENDER NƏTİCƏSİ
Dünən, 15:36 |
|
|
|
| • Tehranda su qıtlığına görə daha bir problem: - İctimai tualetlər bağlanır
Dünən, 15:29 |
|
|
|
| • Qalmaqallı generalın qardaşı arvadına qarşı külli miqdarda dələduzluq edildi - TƏFƏRRÜAT
Dünən, 15:25 |
|
|
|
| • Həbsxanada dustaqdan 2 ədəd biz tapıldı - Nə üçün hazırlamışdı?
Dünən, 15:21 |
|
|
|
| • Putin-Tramp dialoqu: Dünya buna köklənib... - Görünəni odur ki...
Dünən, 15:18 |
|
|
|
| • Bolqarıstandan azərbaycanlı iş adamına AĞIR ZƏRBƏ
Dünən, 12:54 |
|
|
|
| • Dünyanı gəzdi, Azərbaycan-Gürcüstan sərhəddində ilişdi… - deputatdan AÇIQLAMA
Dünən, 12:51 |
|
|
|
| • Rusiya Köçəryanı yenidən aktivləşdirir: - Xocalı canisi Moskvanı Ermənistanın “keçəlinə dərman” kimi təqdim edir
Dünən, 12:48 |
|
|
|
| • “Baku Steel Company”nin rəhbəri Kamal İbrahimovun bahalı maşın kolleksiyası - FOTO
Dünən, 12:32 |
|
|
|
| • ABŞ və Ermənistan birgə hərbi təlimlər keçirəcək
Dünən, 12:28 |
|
|
|
| • Azərbaycan təyyarələri Zəngəzur üzərində: ermənilər təşvişə düşdü – FOTO
Dünən, 12:23 |
|
|
|
| • Mülayim şərq küləyi əsəcək - belə deyirlər...
Dünən, 12:19 |
|
|
|
| • Ənvər Seyidov vəfat etdi
Dünən, 12:16 |
|
|
|
| • "İmtahanlar saxtalaşdırıldı, övladımın haqqı tapdalandı" - ETİRAZ
Dünən, 12:12 |
|
|
|
| • “Rusiya diplomatiyası ölüb, yeganə dilləri müharibədir” - FAKT BUDUR...
Dünən, 11:47 |
|
|
|
| • İçərişəhərin Qala divarlarında təmir işləri aparılacaq - 4 milyonluq müqavilə
Dünən, 11:41 |
|
|
|
| • Portalda nasazlıq 200 minə yaxın dəyəri olan tenderi LƏĞVƏ SÜRÜKLƏDİ - TƏFƏRRÜAT
Dünən, 11:37 |
|
|
|
| • Ermənistan təyyarələri Azərbaycan səmasından istifadə edir? - Rəsmi açıqlama
Dünən, 11:35 |
|
|
|
| • Krım türkləri Moskvanı yandırdı... - Tofiq Zülfüqarovun şifrəli mesajının açması...
Dünən, 11:28 |
|
|
|
| • Şəki İnzibati Məhkəməsinin sədri Rüstəm Kərimli şəhid anasından nə istəyir - GİLEY
Dünən, 11:24 |
|
|
|
| • "Eyyub Yaqubov və Brilliant Dadaşovanın repertuarı bizi toy bazarına saldı…"
Dünən, 11:16 |
|
|
|
| • Əməkdaşı həbs edildi, şiddətli töhmət aldı, 18,5 milyonluq yeyintisi aşkarlandı - Hələ də vəzifədədir
Dünən, 11:13 |
|
|
|
| • 17 milyardlıq müharibə hazırlığı: - Tətiyi kim çəkəcək?
Dünən, 11:07 |
|
|
|
| • Kiyevə silah tədarükünün yeni mexanizmi yaradılır
Dünən, 11:05 |
|
|
|
| • “Dəvəli” ASC mənfəətini bölüşdürəcək - YIĞINCAQ
Dünən, 10:55 |
|
|
|
|
