Böyük gərginliyin kölgəsində: Rusiyadakı azərbaycanlıları nə gözləyir? .....                     Paşinyanla kilsə arasındakı savaşın arxasında nə dayanır? .....                     “Mənə qadağa qoydurmaq istədilər, Toliklə Zaur israrla efirdə...” .....                     "Bu məsələ həm də Regional təhlükəsizlik baxımından çox əhəmiyyətlidir" .....                     Ərdoğanın Moskva-Bakı açıqlamasına Rusiyadan REAKSİA .....                     Ulvira Qarayevaya vəzifə verildi .....                     Öldüyü deyilən müğənni SAĞ İMİŞ .....                     Hazırda Azərbaycan 12 ölkəyə təbii qaz ixrac edir .....                     Azərbaycan üçün önəmli regional əməkdaşlıq platforması .....                     71 min rusa 340 məktəb, 3 milyon azərbaycanlıya isə… .....                     Azərbaycanlı müğənni ABŞ-da faciəli şəkildə öldü .....                     Qarabağda milyonlar qazanan nazir müavininin qardaşının şirkəti cərimələndi .....                     Ermənistana yeni konstitusiya lazımdır .....                     Ermənistan qətiyyətli qərar verib: .....                     Naxçıvan stadionunun layihələndirilməsinə 718 min manatlıq ayrılıb .....                     Yoxsulluqla mübarizə resepti: səbətimizə yenidən baxılacaq .....                     Aşura günü ümumilikdə 2 mindən çox şəxs könüllü qan verib .....                     Dövləti bax, belə qurar, belə qoruyar və tanıdarlar! .....                     Bizim Azərbaycanla münasibətlərimiz digər dövlətlərdən fərqlidir .....                     İşçilərin belə bir hüququ varmı? .....                     Ərdoğan Rusiya və Azərbaycan arasında gərginliyə münasibət bildirib .....                     Akademik Yusif Məmmədəliyevin 120 illiyi qeyd ediləcək .....                     “İki lider Bakı üçün hərəkətə keçə bilər, lakin…” .....                     Səfərovlar işi: İstintaq birbaşa Moskvanın nəzarətindədir .....                     Ermənistanda müxalif hərəkat rəhbəri iki ay müddətinə həbs edilib .....                     Rusiya Bakının bu planından qorxuya düşüb: Şifrələr açılır .....                     Onları da hədəfə aldılar: .....                     "Anar müəllim Azərbaycan ədəbiyyatının klassiki, müdrik bir insandır... .....                     BDU, GDU və UNEC-in nəzdindəki kolleclərdə yeni rəhbər təyinatları olub .....                     Məzahir Pənahovun işçisi haqqında şok ittihamlar .....                     DEPUTAT HAQDA ŞOK İDDİA: Gecə zorla katibəsinin evinə soxulub, əri görüb və... .....                     "Mən dövlətdən nə artıq, nə əskik – yalnız qanuni haqqımı tələb edirəm" .....                     Xamenei kanalizasiyada gizlənir: .....                     Pezeşkian Xankəndidədn qayıdıb BUNLARI DEDİ: Dedilər ki, səfər təhlükəli ola bilər... .....                     "Təxminən 1 milyona yaxın rus turist Azərbaycana gəlmişdi..." .....                     Futbolun gələcəyi haqqında düşünən yoxdur: .....                     Şəkər xəstələri TƏHLÜKƏDƏ: Apteklərdə “Metformin” niyə tapılmır? .....                     "Rusiya Azərbaycanın presedent yaradacağından narahatdır" .....                     Əmanətçilər üçün qızıl nə qədər etibarlıdır? .....                     İnam Kərimovun işçisi dələduz qardaşını məsuliyyətdən yayındırır? .....                 

İran böyük müharibəyə başlayır? – “Nəsrullah uğrunda!”
Tarix: 30-09-2024, 16:37 | Çap et
İran böyük müharibəyə başlayır?
ABŞ dövlət katibi Antoni Blinken sentyabrın 27-də Nyu Yorkda jurnalistlərin suallarını cavablandırarkən deyib ki, qarşıdakı günlər Yaxın Şərqin gələcək yolunu müəyyən edəcək. Maraqlıdır, o, bunu deyərkən İsrailin “Hizbullah” lideri Həsən Nəsrullahı məhv etmək planlarından xəbərdar idimi? Yoxsa amerikalı diplomat “Hizbullah” və İsraili dayanmağa razı sala biləcəyinə ümid edirdi?

Blinkenin arqumentləri nə olursa olsun, əslində onun haqlı olduğu ortaya çıxdı: regionda əsas fitnə-fəsad törədənin aradan qaldırılmasından sonra güc balansının dəyişəcəyini güman etmək olar. Ən əsası odur ki, İsrailə qarşı mübarizədə satellitləri Livanda “Hizbullah”, Qəzzada HƏMAS, eləcə də Suriya, Yəmən və İraqdakı qüvvələr olan əsas oyunçu İranın mövqeləri xeyli zəifləyəcək.

Sual olunur: İranın iki mühüm müttəfiqinin - HƏMAS lideri İsmayıl Haniyə və indi “Hizbullah” lideri Həsən Nəsrullahın aradan götürülməsindən sonra İsrailə qarşı müharibəyə girəcəkmi? İndiyə qədər İran bu iki təşkilatdan İsrailə qarşı çəkindirici vasitə kimi kimi istifadə edib, amma əgər İsrail onları məhv etməyə davam edərsə, rəsmi Tehranın hansı seçimi qalacaq?

Bölgədəki hadisələrin gələcək inkişafı, digər məsələlərlə yanaşı, bundan asılıdır - ya İsrail İranın məcburi hərəkətsizliyi ilə başladığı işi başa çatdıracaq və nəhayət, Yaxın Şərqdə bir müddət nisbi sülh hökm sürəcək, ya da "qaynar" mərhələ başlayacaq. İran müharibəyə girir və yeni oyunçuları cəlb edir.

Münaqişələrin qarşısının alınması təşkilatı olan Beynəlxalq Böhran Qrupunun İran Layihəsinin direktoru Əli Vaez “The New York Times”a deyib ki, İranın seçimləri çirkindən cəlbedici olmayana qədər dəyişir. Avropa Xarici Əlaqələr Şurasının Yaxın Şərq və Şimali Afrika proqramının direktoru Julien Barnes-Dacey hesab edir ki, İsrailin Nəsrullaha sui-qəsd etməsi Yaxın Şərqdə və onun hüdudlarından kənarda təhlükəli alovlanma riskini əhəmiyyətli dərəcədə artırır.

“Sual “Hizbullah”ın hazırda İsrailə qarşı genişmiqyaslı raket hücumları həyata keçirməyə qadir olub-olmamasıdır. Əks halda, bu, İranı nüvə silahına sövq edə bilər, çünki onlar bunu yeganə effektiv çəkindirmə forması kimi görürlər”, - deyə Barnes-Dacey bildirib.

İranın Ali dini lideri Ayətullah Əli Xameneyi Livanda baş verənlərlə bağlı “vacib bəyanat” verəcəyini açıqlamışdı. Lakin o, hələlik bütün müsəlmanları bütün gücləri ilə İsrailə qarşı çıxmağa, “Hizbullah” və Livana dəstək verməyə çağırıb. Xameneyinin sözlərinə görə, İsrailin hücumları “Hizbullah”ın “möhkəm strukturuna” zərər verməyəcək və qrup İsrailə qarşı mübarizəyə rəhbərlik etməyə davam edəcək.

Amma etiraf etməliyik ki, Xameneyinin ən yaxın müttəfiqi, anti-İsrail əhval-ruhiyyəsi nəslinin xarizmatik ilhamvericisi və Xameneyinin ərəbdilli dünyadakı əsas əlaqəsinin fiziki ləğvi İran üçün əhəmiyyətli itkidir. Əgər həftələr əvvəldən başlayaraq, “Hizbullah”ın yüksək komandanlığına və mövqelərinə qarşı ardıcıl, uğurlu İsrail əməliyyatları, o cümlədən “Hizbullah”ı silahla təmin edən Suriya silah zavoduna hücumlar, “Hizbullah”ın peycerlərinə və radio stansiyalarına qarşı əlamətdar təxribat əməliyyatı, neçə-neçə mülki şəxsin, hərbçinin öldürülməsi fonunda, Tehranın bu hücumların pislənməsindən başqa heç əməli addımı olmadı. Bu faktorları nəzərə alsaq, o zaman Nəsrullahın öldürülməsi İran üçün kulminasiya nöqtəsi ola bilərdi.

Xameneyi aprelin 1-də İsrailin Dəməşqdəki İran konsulluğunun binasına endirdiyi və İslam İnqilabı Keşikçiləri Korpusunun (SEPAH) “Əl-Qüds” xüsusi təyinatlılarının komandiri, general Məhəmməd Rza Zahedi və general Məhəmməd Hadi Hacı Rəhimi də daxil olmaqla 7 əməkdaşının ölümü ilə nəticələnən hücumundan sonra, indi apreldə baş verənə bənzər cavab tədbiri həyata keçirməyə qərar verəcəkmi? Bunu söyləmək çətindir.

İran, əlbəttə ki, belə bir qərarın risklərini, xüsusən də HƏMAS və “Hizbullah”ın başının kəsilməsi və digər region ölkələrinin görünən neytrallığı kontekstində başa düşür. Məlum olduğu kimi, Nəsrullahın öldürülməsini indiyədək yalnız İranın özü, Rusiya və Türkiyə pisləyib və Livanda baş verən hadisələrdən təbii olaraq narahat olan ərəb dövlətlərinin rəhbərləri də, böyük ehtimalla, Nəsrullahın ölümünü rahatlıqla qəbul ediblər. Hər halda, onlardan bəziləri, İsraillə əvvəllər diplomatik əlaqələr qurmuş dövlətlərin hələ də taym-aut elan etmədiklərinə baxır. Suriyanın üsyançıların nəzarətində olan İdlib bölgəsində döyüşçüləri ac qoyaraq öldürən Həsən Nəsrullahı qəssab kimi xatırlayan insanlar bayram edir, şirniyyat paylayıblar.

Bundan əlavə, İran müharibəyə girəcəyi təqdirdə Amerika faktoru və onsuz da sanksiyaya məruz qalan ölkə üçün iqtisadi nəticələrlə hesablaşmalı olur. Bu halda ABŞ-la birbaşa hərbi qarşıdurma ehtimalı var. Co Bayden artıq “minlərlə amerikalı, israilli və livanlı mülki vətəndaş” da daxil olmaqla, “Hizbullah”ın çoxsaylı qurbanlarını xatırlayaraq Həsən Nəsrullahın ölümünü “ədalətin idarə edilməsi” adlandırıb.

Yeri gəlmişkən, Livanın özündə insanlar, xüsusən də gənclər küçələrə çıxaraq, sonda “Hizbullah”ı siyasətdəki sərt hökmranlığından məhrum etmək ümidi ilə Livan əhalisinin özünü dəhşətə gətirən silahlı təşkilatın liderinin ölümünü şövqlə qeyd edirdilər.

Çox güman ki, İran hökuməti müharibəyə cəlb olunmaq istəməyəcək, təbii ki, “Hizbullah”ın özünün imkanlarından istifadə siyasətini davam etdirməyə üstünlük verəcək. Üstəlik, islahatçı Prezident Pezeşkianın Qərblə nüvə sazişinin yenilənməsi və ümumiyyətlə, münasibətlərə yenidən baxılması ilə bağlı uğurlu danışıqlar apardığı bir şəraitdə.

Vaşinqtondakı Yaxın Şərq İnstitutunun beynəlxalq əlaqələr üzrə vitse-prezidenti Pol Salem vurğulayır ki, İran uzun oyun oynamağı bilir. İran dərhal İsraili vurmaqla reaksiya vermək əvəzinə geri çəkilə, “Hizbullah”a silah anbarlarına və rəhbərliyinə dəyən ziyanı aradan qaldırmağa səssizcə kömək edə və qalanları bərpa etməyə başlaya bilər. HƏMAS-dan fərqli olaraq, “Hizbullah” İsrailin əhatəsində deyil və nisbətən şəffaf Livan sərhədi vasitəsilə Suriya və İraqdakı İran müttəfiqlərindən silah ala bilər.

Zamanla “Hizbullah” özünə yeni liderlər tapacaq. Bununla belə, təşkilat böyük itkilər verdi, İsrail bir neçə həftə ərzində İranın dəstəyi ilə yaradılmış, onilliklər ərzində İsrail və ya Amerikanın hücumuna qarşı əsas çəkindirici vasitə sayılan ən güclü yaraqlıların başını kəsdi. Və o, hərbi arsenalı tam məhv etməyincə dayanmayacaq.

AYNA.az










 
Sorğu

Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?

Şirkət-Xidmət
   
Xəbər lenti
                                                 
Böyük gərginliyin kölgəsində: Rusiyadakı azərbaycanlıları nə gözləyir? - “Kreml günahkar axtaracaq, kimsə cəzalandırılacaq”
Bu gün, 00:45
Paşinyanla kilsə arasındakı savaşın arxasında nə dayanır? - Erməni erməniyə qarşı
Bu gün, 00:41
“Mənə qadağa qoydurmaq istədilər, Toliklə Zaur israrla efirdə...” - Afətdən ODLU-ALOVLU AÇIQLAMALAR
Bu gün, 00:38
"Bu məsələ həm də Regional təhlükəsizlik baxımından çox əhəmiyyətlidir" - deputat
Bu gün, 00:33
Ərdoğanın Moskva-Bakı açıqlamasına Rusiyadan REAKSİA - Zatulin deyir ki...
Bu gün, 00:27
Ulvira Qarayevaya vəzifə verildi - BUNDAN SONRA...
Bu gün, 00:22
Öldüyü deyilən müğənni SAĞ İMİŞ - AÇIQLAMA
Dünən, 23:38
Hazırda Azərbaycan 12 ölkəyə təbii qaz ixrac edir - MƏQALƏ
Dünən, 23:33
Azərbaycan üçün önəmli regional əməkdaşlıq platforması - İsrafil Kərimovun yazısı
Dünən, 23:31
71 min rusa 340 məktəb, 3 milyon azərbaycanlıya isə… – Bakıdan kritik qərar
Dünən, 18:33
Azərbaycanlı müğənni ABŞ-da faciəli şəkildə öldü - FOTO
Dünən, 18:25
Qarabağda milyonlar qazanan nazir müavininin qardaşının şirkəti cərimələndi - Rəfiyevlərin tender SİYAHISI
Dünən, 18:22
Ermənistana yeni konstitusiya lazımdır -Paşinyan
Dünən, 17:00
Ermənistan qətiyyətli qərar verib: - Rusiyasız Zəngəzur dəhlizinin açılmasına ikiəlli razıdır
Dünən, 16:54
Naxçıvan stadionunun layihələndirilməsinə 718 min manatlıq ayrılıb
Dünən, 16:51
Yoxsulluqla mübarizə resepti: səbətimizə yenidən baxılacaq - AKTUAL
Dünən, 16:45
Aşura günü ümumilikdə 2 mindən çox şəxs könüllü qan verib
Dünən, 16:32
Dövləti bax, belə qurar, belə qoruyar və tanıdarlar! - Prezidentin açıq ismarışı
Dünən, 16:18
Bizim Azərbaycanla münasibətlərimiz digər dövlətlərdən fərqlidir -Ərdoğan
Dünən, 15:00
İşçilərin belə bir hüququ varmı? - ekspert danışır...
Dünən, 14:57
Ərdoğan Rusiya və Azərbaycan arasında gərginliyə münasibət bildirib - "İlham Əliyev burada çox diqqətli və ehtiyatlı addım atır"
Dünən, 14:52
Akademik Yusif Məmmədəliyevin 120 illiyi qeyd ediləcək - SƏRƏNCAM
Dünən, 14:46
“İki lider Bakı üçün hərəkətə keçə bilər, lakin…” – Gözlənilən ETİRAF
Dünən, 12:54
Səfərovlar işi: İstintaq birbaşa Moskvanın nəzarətindədir - AÇIQLAMA
Dünən, 12:47
Ermənistanda müxalif hərəkat rəhbəri iki ay müddətinə həbs edilib
Dünən, 12:36
Rusiya Bakının bu planından qorxuya düşüb: Şifrələr açılır – Gürcü ekspertdən şok
Dünən, 11:51
Onları da hədəfə aldılar: - Baş prokurora müraciət
Dünən, 11:45
"Anar müəllim Azərbaycan ədəbiyyatının klassiki, müdrik bir insandır... - Solovyov kimdir ki, ona cavab verir?"
Dünən, 11:41
BDU, GDU və UNEC-in nəzdindəki kolleclərdə yeni rəhbər təyinatları olub - DETALLAR
Dünən, 11:39
Məzahir Pənahovun işçisi haqqında şok ittihamlar - KÜLLİ MİQDARDA YEYİNTİYƏ YOL VERİB
Dünən, 11:31
DEPUTAT HAQDA ŞOK İDDİA: Gecə zorla katibəsinin evinə soxulub, əri görüb və... - BU NƏDİ BELƏ?
Dünən, 11:24
"Mən dövlətdən nə artıq, nə əskik – yalnız qanuni haqqımı tələb edirəm" - GİLEY
Dünən, 11:16
Xamenei kanalizasiyada gizlənir: - İranlılar dini lideri ələ salırlar
Dünən, 10:41
Pezeşkian Xankəndidədn qayıdıb BUNLARI DEDİ: Dedilər ki, səfər təhlükəli ola bilər... - AMMA...
Dünən, 10:33
"Təxminən 1 milyona yaxın rus turist Azərbaycana gəlmişdi..." - İNDİ İSƏ...
Dünən, 10:27
Futbolun gələcəyi haqqında düşünən yoxdur: - Qəbələ Futbol Akademiyası da dayandı
Dünən, 10:21
Şəkər xəstələri TƏHLÜKƏDƏ: Apteklərdə “Metformin” niyə tapılmır? - BELƏ DAVAM EDƏRSƏ...
Dünən, 10:18
"Rusiya Azərbaycanın presedent yaradacağından narahatdır" - Özbək politoloqdan MARAQLI TƏHLİL
Dünən, 10:13
Əmanətçilər üçün qızıl nə qədər etibarlıdır? - ARAŞDIRMA
Dünən, 10:04
İnam Kərimovun işçisi dələduz qardaşını məsuliyyətdən yayındırır? - İTTİHAM VAR...
Dünən, 09:54
Masazırda işbaz-maklerlər Arxitektura Komitəsini saymır - Anar Quliyevin diqqətinə
Dünən, 09:48
Adana və Adıyamanın bələdiyyə sədrləri həbs edildi - türk mediası
Dünən, 09:42
Aşura günü ilə bağlı qanvermə aksiyası başlayıb - SİYAHI
Dünən, 09:29
Qusar təhsilinin ÜZQARASI... - BU NƏDİ BELƏ?
Dünən, 09:21
Məhbus ailələrinin şikayəti üzrə “Tolik”in məhkəməsi başlayır - ailələrə bildiriş gəlib
Dünən, 09:16
Rusiyada olan Samirə dəhşət yaşadı: “Azərbaycanlıların əl-qollarını bağlayıb, yerə yıxırlar...” - Bütün Rusiyada soydaşlarımız HƏDƏFDİR!
Dünən, 09:09
Diplomatik fəaliyyətdən kənar gizli əməlləri varmış - DETALLAR
Dünən, 09:04
Paşinyanın rəqibləri həbsdə ACLIĞA BAŞLADI - Erməni nəşri
Dünən, 09:00
Bakı və Moskvanı Ərdoğan barışdıracaq? - Kritik gəlişmə
Dünən, 08:58
Türk ordusunu hansı yolla Azərbaycana gətirmək olar? - Görünəni odur ki...
Dünən, 08:56
Şirkət-Xidmət
 
 
Dia.az © 2010 - 2014
Məlumat internet səhifələrində istifadə edildikdə müvafiq keçidin qoyulması mütləqdir.
Bizimlə Əlaqə : Tel - 055-560-77-49, 077-271-11-33 E-mail : [email protected]
Designed by Daraaz.net
�������@Mail.ru