"Gərək dil tarixindən o qədər məlumatsız olasan ki, səni belə aldadalar..." - BU NƏDİ BELƏ?!
Tarix: 15-06-2024, 10:53 | Çap et
"İran İslam Respublikasının Fərhangiyan Universitetinin Fars dili və ədəbiyyatı fakültəsinin müəllimi İxtiyar Bəxşinin fars dilindən Azərbaycan dilinə tərcümə edib AMEA Nəsimi adına Dilçilik İnstitutunun Baş direktoru Nadir Məmmədliyə hədiyyə etdiyi, Məmmədlinin isə üzünü bəzəyib nəfis şəkildə çap etdirdiyi və akademik dostların "Azərbaycan dilçiliyinin ilk abidəsi", "dilimizin qrammatikası ilə bağlı ilk əsər" deyib barıtını bol etdikləri “Məzhər-üt-türki” kitabını (və ya kitab formasında təqdim olunan cızma-qaranı), görəsən, Dilçilik İnstitutunun əməkdaşları niyə öz ailə-uşaqlarından, xüsusən yeniyetmə övladlarından gizlədirlər?" Dia-az.İnfo xəbər verir ki, bunu öz ittiham dolu açıqlamasında AMEA Nəsimi adına Dilçilik İnstitutunun Nəzəri dilçilik şöbəsinin müdiri, filologiya elmləri doktoru İdris Abbasov bildirib.
İ.Abbasov daha sonra əlavə edib: "Qrammatika", hətta "mükəmməl dərslik" adlandırdıqları kitabı adam öz ailə-uşağından niyə gizlətsin ki?!
Qədim tarixə malik monumental dil abidələrimiz dura-dura bu qəbildən olan həqarət dolu qurama kitabları şah əsəri kimi sırımağa çalışaraq, İsfahan lotusundan qurtarmamış bizi Ərdəbil lotusunun cənginə salmaq istəyənlərin məqsədi nədir?!
Qrammatika dedikləri bu 3-4 qəzet məqaləsi həcmində sistemsiz cızma-qaraya göz atdıqda adam dəhşətə gəlir. Ona görə yox ki, əsər mənasızdır, dayazdır, ana dilimizin qrammatikasının bəsit, qıt və əcaib təqdimatıdır, ona görə ki, Bəxşinin feilinə uyaraq bunu kitab şəklində çap edib bizə həzm etdirmək niyyətinin olmasıdır. Gərək dil tarixindən o qədər məlumatsız olasan ki, səni belə aldadalar.
Neçə əsrlər bundan əvvvəl fundamental, layiqli və ciddi dil abidələrimiz olduğu halda, belə cızma-qaraya dilimizin və dilçiliyimin möhtəşəm abidəsi demək özünəhəqarət deyilmi?! Kitab formasına salınıb bəzədilən idbar sözlər yığınına akademikin birini də elmi redaktor yazıblar ki, "elmi" təsiri bağışlasın. Molla Cimcimin küçədə vurduğu laqqırtıya istinadən dilimizin fars dilindən əmələ gəlməsini (-dı,-di, -du, -dü morfoloji şəkilçimiz də farsın imiş?!) iddia edən Ərdəbil lotusunun lüzumsuz cızma-qarası niyə bizim dövlətimizin vəsaiti hesabına çap olunub təbliğ edilməlidir?! Hətta müftə olsa belə! Məntiqi və praqmatik yanaşma çox həqiqətləri üzə çıxarır.
Qrammatik cəhətdən sistemsiz, dini-ideoloji və pozuculuq cəhətdən sistemli olan yazı guya türk dilini farslara öyrətmək məqsədilə yazılıb, özü də Nadir Şah dönəmində-filan. Elementar səviyyədə tarixi bilənlərə məlumdur ki, o dövrdə Səfəvilər xanədanında türk dili vacib ünsiyyət dili idi, hətta sarayda yazışmaların dili farsca olsa da, başlıca ünsiyyətin qızılbaş türkcəsində olduğunu Şah Abbas sarayında yaşamış italyan səyyah Pietro della Valle də dostu Skipanoya yazdığı məktublarında etiraf edirdi. Vallenin özünün Şah Abbasla türk dilində maraqlı dialoqları olmuşdur. Valle yazırdı ki, ordu, əsasən, türk əsilli qızılbaşların əlində idi və s.
404 il bundan əvvəl (1620) italyan aristokrat Pietro della Valle dilimizin mükəmməl qrammatikasını yazmışdır. 2020-ci ildə həmin əlyazma məhz ilk dəfə olaraq Azərbaycan dilçiləri tərəfindən dilimizə tərcümə edilib tədqiq olunmuş və çap edilmişdir. Özlərinin adı olmadığı üçün o möhtəşəm abidəni görməzdən gələn və yeni-yeni vəzifələr, titullar, pullar fəth etmək həvəsində olan akademik yeyimcillər dilimizi fars dilinin yedəyinə verməyə, morfologiyamızın, əsasən, feillərin zaman mənasızlığından, leksikamızın söyüşdən ibarət olduğunu isbat etməyə çalışan, yazılma tarixi ehtimallara əsaslanan bu cəfəngiyyatı ictimaiyyətə XVIII əsr "şedevr"i kimi sırımaqdan hansı məqsədi güdürlər?! Həmin şəxslər "tarixi" deyib tarixi naməlum olan bu molla "cadu-pitisi"ni öz yeniyetmə övladlarının, nəvələrinin dərslik kimi qəbul edib oxumalarını rəva görürlərmi?!
Akademik mühit bir-birini o qədər tərif edib ki, başları tamamilə itib. Sən demə, tərifdən, mədhiyyədən də keflənmək olurmuş!
Görəsən, Allah sizi hidayət edəcəkmi?!
Qeyd: Dövlətin pulunu israf edib "şedevr" kimi təqdim olunan cızma-qaradakı qeyri-etik söz və ifadələri yazıya gətirmək mümkün deyil..."
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • DSK sədri vəfat etdi - FOTO
Bu gün, 09:17 |
|
|
|
| • Kadırov getsə, yerinə kim gələcək? - Oğlu, yoxsa döyüş komandiri?
Bu gün, 09:14 |
|
|
|
| • İşçilərin şəxsi həyatının toxunulmazlığı... - Ekspert danışır...
Bu gün, 08:26 |
|
|
|
| • "Paşinyan bunu etsə, Ermənistan üçün ağır müharibə baş verəcək" - ŞƏRH
Bu gün, 08:23 |
|
|
|
| • Qarabağ Qazisi Prezidentdən KÖMƏK İSTƏYİR - VİDEOMÜRACİƏT
Bu gün, 08:22 |
|
|
|
| • Hindistan təcavüzünü Pakistan necə önləyir? - Uçurumun astanasında...
Bu gün, 07:35 |
|
|
|
| • Pakistan Hindistanda bir aviabazanı sıradan çıxarıb
Bu gün, 07:21 |
|
|
|
| • "Efirim canlı olduğu üçün yanında ola bilmədim"
Bu gün, 07:06 |
|
|
|
| • Trampın Qrenlandiya ilə bağlı yeni planı: Bu dəfə fərqli... - “Röyters”
Bu gün, 07:04 |
|
|
|
| • Paşinyanın kreslosu laxlayır: Ya koalisiya, ya məğlubiyyət - GƏLİŞMƏ
Bu gün, 06:58 |
|
|
|
| • "Başlarına bir iş gələrsə kim cavabdeh olacaq?" - ETİRAZ
Bu gün, 06:55 |
|
|
|
| • Ermənistanda ACINACAQLI DURUM - Rəqəmlərin gözü ilə...
Bu gün, 06:43 |
|
|
|
| • Pakistan Hindistanın vacib obyektlərini sıradan çıxarıb
Bu gün, 06:39 |
|
|
|
| • Pakistan kiberhücumla Hindistanı işıqsız qoydu - “Geo” telekanalı
Bu gün, 06:31 |
|
|
|
| • Pakistan Hindistandan gələ biləcək hücumlara görə hava məkanını bağlayıb
Bu gün, 06:28 |
|
|
|
| • TƏBİB kimsəni SAYA SALMIR - AXI NİYƏ?..
Bu gün, 06:26 |
|
|
|
| • "Mənim kimi neçə ailənin çörəyini kəsiblər..." - NARAZILIQ VAR...
Bu gün, 06:18 |
|
|
|
| • Qaradağın abadlaşması üçün 721 minlik layihə suya düşdü - TENDER NİYƏ LƏĞV EDİLDİ?
Bu gün, 06:14 |
|
|
|
| • Dünyanın böyük gücü Zəngəzur dəhlizində - İNCƏLƏMƏ
Bu gün, 06:11 |
|
|
|
| • Gömrük qapılarını kimlərə əmanət etmişik: OĞRULARA? - İTTİHAM VAR...
Bu gün, 06:07 |
|
|
|
| • "Kontakt Home"da müştəriləri belə aldadırlar... - BU NƏDİ BELƏ?
Bu gün, 06:02 |
|
|
|
| • 32 minə bir həkim hazırlanırsa: Müalicə üçün niyə xaricə gedirik? - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Bu gün, 05:43 |
|
|
|
| • Biz İranla dost ola bilmərik... - NƏ QƏDƏR Kİ...
Bu gün, 05:34 |
|
|
|
| • "Temu"nun qiymətləri niyə ucuzdur? - Rəqabət, yoxsa tələ?
Bu gün, 05:29 |
|
|
|
| • Əbədi dostluq? – Qərb arzusu, Moskva asılılığı
Bu gün, 05:25 |
|
|
|
| • “Yağlı” müştərilərin soyulması: Kart məlumatları oğrulara satılır? – Problemin izi ilə
Bu gün, 05:22 |
|
|
|
| • ABŞ və Çin ticarət sazişi bağlayır
Bu gün, 05:19 |
|
|
|
| • "Oğlanlar var ki, boyu 2 metrdir, Dərnəgüldə körpünün altında dayanır..."
Bu gün, 05:15 |
|
|
|
| • Pakistan Hindistana qarşı genişmiqyaslı hərbi əməliyyata başlayıb - KİV
Bu gün, 05:12 |
|
|
|
| • “Xəzər Avtonəqliyyat” ASC-nin səhmdarları - TOPLANIR
Bu gün, 00:05 |
|
|
|
| • Azərbaycanın çay şirkətində yığıncaq olacaq
Bu gün, 00:02 |
|
|
|
| • Fransa tarixə tüpürdü: - Qələbəni qazananı yox, xoşuna gələni dəvət etdi
Dünən, 19:00 |
|
|
|
| • "Xaçmaz-Şərab” ASC-nin səhmdarlarının növbəti ümumi yığıncağı keçiriləcək
Dünən, 18:58 |
|
|
|
| • “İlham Əliyevin 9 may paradına getməmək haqda qərarı doğru və təqdirəlayiq addımdı, amma..." - Mirmahmud Mirəlioğlu
Dünən, 18:00 |
|
|
|
| • "Onun Xalq Teatrı vardı və mən həmin teatrın üzvü olmuşam"
Dünən, 17:51 |
|
|
|
| • Azərbaycan neftin ucuzlaşmasına necə HAZIRLAŞIR... - ARAŞDIRMA
Dünən, 17:48 |
|
|
|
| • Mövzu yanlış anlaşılır, məsələ hüquqi müstəvidə tamam başqa məzmun daşıyır - AKTUAL
Dünən, 17:45 |
|
|
|
| • Bakıda Almaniya və Rusiya arasında gizli görüş keçirilib? - KİV
Dünən, 17:43 |
|
|
|
| • Pakistanda müharibə hazırlığı: - Xəstəxanalar yüksək hazırlıq vəziyyətinə gətirildi
Dünən, 17:23 |
|
|
|
| • Şiraz Ermənistan şəhəri ilə “qardaşlaşacaq”
Dünən, 16:35 |
|
|
|
| • "Vasif Məhərrəmlinin yaşayışı məndən əskik deyil"
Dünən, 16:22 |
|
|
|
| • Naxçıvanda 13 milyona sağlamlıq mərkəzi tikiləcək - TENDER KEÇİRİLİR
Dünən, 16:17 |
|
|
|
| • Nazirlik “Xarıbülbül” Festivalının keçirilməsi üçün bu şirkətə 1,9 milyon manat verəcək - DETALLAR
Dünən, 15:32 |
|
|
|
| • Saleh Məmmədov rəisi işdən çıxarıb yerinə oğlunu təyin etdi - ƏMR
Dünən, 15:30 |
|
|
|
| • PKK bu gün özünü ləğv etdiyini elan edə bilər - “Middle East Eye”
Dünən, 15:20 |
|
|
|
| • “Deyirdilər ki, Yaşar Firəngizlə oynadı, onu qucaqladı, qısqanmırdım...”
Dünən, 15:02 |
|
|
|
| • Rusiya niyə qələbəni özününküləşdirir? - 80 illik yubileylə bağlı düşüncələr
Dünən, 14:10 |
|
|
|
| • Ümidlər ƏDV-yə idi, o da azaldı… - AKTUAL
Dünən, 14:02 |
|
|
|
| • Zatulinin boş “hədəsi”: Bu dəfə Ramil Səfərovu xatırladıb - “NEWS.am”
Dünən, 14:00 |
|
|
|
| • Azərbaycanda müalicə mərkəzi yenidən təşkil olunur - MMC-YƏ ÇEVRİLİR
Dünən, 13:58 |
|
|
|
|
