ABŞ Prezidenti Donald Trampın danışıqlar aparanlarının Ukraynadakı müharibənin sona çatması kimi həssas diplomatik məsələyə işgüzar yanaşmasına və Vladimir Putinin Rusiyası ilə münasibətləri yaxşılaşdırmaq istəklərinə baxmayaraq, hazırlanan plan əsl sülh nizamlanması üçün əsas təşkil edə bilər. Sülh planının əsas müddəalarına müharibə aparan tərəflərin ayrılması üçün Koreya modeli, Ukraynanın suverenliyinin və təhlükəsizliyinin qorunması, 2027-ci ildə Avropa İttifaqına qoşulması, Zaporojye Atom Elektrik Stansiyasının (AES) qaytarılması və Amerika, Avropa fondları və dondurulmuş Rusiya aktivləri hesabına iqtisadi dirçəliş daxildir. Bu barədə "The Washington Post" qəzeti yazır.

"Ukraynada sülhün necə görünməli olduğuna dair sadə bir təsvir: suveren dövlət, sərhədləri beynəlxalq təhlükəsizlik zəmanətləri ilə qorunan, Avropa Birliyinin bir hissəsi olan və iqtisadiyyatını ABŞ və Avropadan gələn böyük investisiyalarla yenidən quran", - deyə "The Washington Post" qəzetinin xarici siyasət üzrə köşə yazarı David İqnatius danışıqlar aparanlara istinadən yazıb. Onun sözlərinə görə, "Prezident Donald Trampın sərt danışıqlar taktikasına və təcavüzkar Rusiyaya qarşı izaholunmaz rəğbətinə baxmayaraq, Amerika, Ukrayna və Avropa rəsmilərindən eşitdiklərimə görə, belə bir razılaşma getdikcə daha real görünür".

Ukraynalı bir rəsmi İqnatiusa bildirib ki, hazırda üç sənəd müzakirə olunur: sülh planı, təhlükəsizlik zəmanətləri və iqtisadi bərpa planı. Onlar dəyişdirilə bilər, xüsusən də Ukrayna və onun Avropa müttəfiqləri bəzilərini bu gün təqdim etməyi planlaşdırırlar. İqnatius bu həftə Ukrayna və ABŞ rəsmiləri tərəfindən qeyd edildiyi kimi, müzakirə olunan əsas ideyaları sadalayır.

Ukrayna 2027-ci ilin əvvəlində Aİ-yə qoşulacaq. Vaşinqton hesab edir ki, hazırda hökuməti buna qəti şəkildə qarşı çıxan Macarıstanın müqavimətini dəf edə bilər. Aİ üzvlüyü ticarəti, investisiyanı və korrupsiyaya qarşı mübarizəni təşviq edəcək.

ABŞ Ukraynaya NATO Nizamnaməsinin 5-ci maddəsinə bənzər təhlükəsizlik zəmanətləri verəcək. Kiyev ABŞ-ın belə bir razılaşmanı imzalamasını və Konqres tərəfindən təsdiqlənməsini israr edir. Avropa ölkələri öz zəmanətlərini verəcəklər. ABŞ-ın yeni Milli Təhlükəsizlik Strategiyası Putinin yenidən hücumu halında Vaşinqtonun Avropada hərbi yardım göstərməyə hazırlığını şübhə altına alır. Lakin Trampın komandası ABŞ-ın təhlükəsizliyin təmin edilməsi üçün vacib olan Ukraynaya kəşfiyyat məlumatlarını verməyə davam etməyə hazır olduğunu təmin edir.

Rusiyanın Ukraynanın suverenliyinə veto hüququ olmayacaq. Lakin Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin sayı hələ də müzakirə olunur. Kiyev Moskvanın təkid etdiyi hər hansı formal konstitusiya məhdudiyyətini rədd edir. Lakin rəsmilər hesab edirlər ki, Ukrayna müdafiəsini Milli Qvardiya və digərləri kimi əlavə qüvvələrlə gücləndirə bilər.

Bütün atəşkəs xətti boyunca silahsızlaşdırılmış zona Şimali və Cənubi Koreyanı ayıran zonaya bənzəyəcək. O yaxından izləniləcək və onun kənarında ağır silahların istifadəsinin qadağan olunduğu daha dərin zona olacaq.

Ərazi məsələsi ən mübahisəli məsələlərdən biri olaraq qalır. Kiyev Donbassın işğal olunmamış ərazilərini Rusiyaya verməkdən imtina edir. Trampın komandası iddia edir ki, müharibə davam edərsə, bu ehtiyatların əhəmiyyətli bir hissəsi hələ də itirilə bilər və itkilərdən qaçınmaq üçün indi güzəştə getmək daha yaxşıdır. Onlar Rusiyaya verilmiş ərazilərin demilitarizasiyası və işğal olunmuş ərazilərə Koreya üslubunda yanaşma da daxil olmaqla bir neçə formul təklif ediblər: Cənubi Koreya hələ də bütün yarımadaya qanuni hüququnu iddia edir və Şimali Koreya da eyni fikirdədir.

Zaporojye AES Ukraynaya qaytarılır. ABŞ-ın onu nəzarətə götürmək təklifi bəzi Ukrayna rəsmilərinə xoş gəlir.

Tramp administrasiyası Ukraynada investisiya və iqtisadi inkişafı təşviq edəcək. Avropada dondurulmuş Rusiya ehtiyatlarının bir hissəsi bu məqsədlər üçün istifadə edilə bilər. Amerika rəsmiləri dünyanın ən böyük aktiv meneceri olan “BlackRock”un baş direktoru Larri Fink ilə Ukrayna İnkişaf Fondunun yaradılması planını canlandırmaq barədə danışıqlar aparırlar. Əvvəlcə yenidənqurma üçün 400 milyard dollar cəlb etmək nəzərdə tutulmuşdu və Dünya Bankı layihədə iştirak edəcəkdi.

AYNA.az