“Rusiya “dozalı demokratiya”dan daha militarist və totalitar sistemə keçəcək” - TƏHLİL
Tarix: 16-10-2021, 08:51 | Çap et
İkinci Qarabağ müharibəsindən sonra Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğanın irəli sürdüyü “Altılıq platforma”sı gündəmin əsas müzakirə mövzularındandır. Qeyd edək ki, “3+3” formatı da adlanan platforma üç Cənubi Qafqaz ölkəsinin - Azərbaycan, Ermənistan, Gürcüstan və regionun üç böyük dövlətinin – Türkiyə, Rusiya və İranın əməkdaşlığını nəzərdə tutur.
Türkiyə, Azərbaycan və Rusiya sözügedən formatın reallaşmasında maraqlıdır. Digər ölkələrlə bağlı isə tərəddüdlər, problemlər mövcuddur. Məsələn, Ermənistan bu platformada təmsil olunacaqsa, Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü tanımalı, yekun sülhə imza atmalıdır. Hələlik rəsmi İrəvan yekun sülhdən yayınmaqdadır.
İrana gəldikdə, rəsmi Tehran “3+3” formatına müsbət yanaşdığını bəyan edib. Daha doğrusu, Moskvada Rusiya və İran XİN başçılarının görüşündən sonra keçirilən mətbuat konfransında Tehranın “Altılıq platforması”na isti yanaşdığını Rusiya XİN rəhbəri elan etdi. Lakin son günlər İranın Azərbaycana qarşı əsassız ittihamları və təhdid xarakterli davranışları əməkdaşlığa soyuq yanaşdığını göstərir. Gürcüstan təbii ki, əməkdaşlığa can atır. Amma bu ölkə ilə bağlı problem ondadır ki, əraziləri Rusiya işğalı altındadır. Belə olan halda, rəsmi Tiflisin “3+3” formatında təmsilçiliyi qeyri-müəyyən görünür.
“Altılıq platforması” və regionun əsas güclərindən olan Moskvanın Cənubi Qafqaz siyasəti ilə bağlı AYNA-nın sualını cavablandıran Rusiyanın Xalqlar Dostluğu Universitetinin böyük müəllimi, soydaşımız, filologiya elmləri namizədi, politoloq Anar Həsənov deyib ki, “3+3” formatı reallıqdan uzaqdır.
O, fikrini belə əsaslandırıb ki, Gürcüstan ərazi bütövlüyü ilə bağlı məsələdə barışmaz mövqe tutub: “Rəsmi Tiflis anlayır ki, bu formatı dəstəkləməyin çətin fəsadları ola bilər. Bəzi postsovet dövlətlərindən fərqli olaraq, Gürcüstan siyasi rəqabətin olduğu, ictimai siyasətin inkişaf etdiyi bir ölkədir və ictimai fikir idarəetmədə mühüm rol oynayır. Başqa sözlə, Gürcüstan cəmiyyəti siyasi proseslərin müşahidəçisi yox, iştirakçısıdır”.
Rusiyanın regiona münasibətinə gəlincə isə Həsənov vurğulayıb ki, bunu bilmək və proqnozlaşdırmaq üçün Kremlin rəsmi təbliğatına istinad etmək olar: “Kremlin təbliğ etdiyi dəyərlər, dövlətin siyasi dizaynı və bu dizaynda KİV, Duma, cəmiyyətə ayırdığı rol dövlətin mahiyyət etibarilə Sovet İttifaqına dönüşünü təsdiqləyir. Bu dönüş qonşularla münasibətdə də özünü açıq şəkildə göstərir. Rusiya iqtidarı “kim bizimlə deyilsə, bizə qarşıdır” yanaşması ilə münasibətləri qurub və bu xətdən geri çəkilməyəcək”.
“2024-cü ildə isə Rusiya Prezidenti Vladimir Putinin ənənəvi “varis” planını həyata keçirəcəyini ehtimal etmək olar. Artıq müəyyən siqnallar var. Qəzetdə Rusiya müdafiə nazirinin müşaviri Andrey İlnitskinin manifestini nəzərdə tuturam. Zənnimcə, müdafiə naziri Sergey Şoyqu prezidentliyə real namizəddir. Demək ki, növbəti illərdə təhlükəsizlik məsələsi bütün layihələrin və Rusiyanın inkişafında baza platforması kimi təqdim ediləcək. Bunu “harda Rusiya ordusu varsa, çətin ki, ordan çıxa, əksinə daha da möhkəmlənəcək” kimi də qəbul etmək olar”, - deyə analitik əlavə edib.
Həmsöhbətimiz hesab edir ki, hərbçilərin hakimiyyəti dövründə Rusiya ordusu, onun hərbi sənaye kompleksi iqtisadiyyatın dirçəlişi kimi təbliğ ediləcək: “Ordu vətənə xidmət ideologiyasının əsas mənbəyi olacaq. Başqa sözlə, biz indi “dozalı demokratiya”, “hibrid siyasi rejim”, yaxud “suveren demokratiya” kimi təqdim edilən Rusiya əvəzinə, militarist və izolyasiyaya üstünlük verən totalitar Rusiyanı görəcəyik. Deməli, Qarabağda Rusiya maraqlarını qorumaqla maksimum ərazi bütövlüyümüzü bərpa etməliyik. “Münaqişə bitib” demək reallıqla üst-üstə düşmür. Qarabağda Rusiya ordusunun qalmasını legitimləşdirmək erməni işğalına son qoymağın ən qısa həll yoludur. Düşünürəm ki, Rusiya ilə ziddiyyətdənsə, onun istəklərinə adekvat olmaqla, erməni işğalının bütün fəsadlarını aradan qaldırmaq mümkündür. Əks halda “insan hüquqları”, “ekzistensional təhlükə” kimi anlayışları istismar etməklə Qərbin sıramaq istədiyi diplomatik danışıqlar çox vaxt aparacaq”.
“Əlavə etməliyəm ki, Qarabağ münaqişəsinin uzunmüddətli həlli bütün siyasi güclərə sərf edir. Çünki siyasi güclər böhranlardan ancaq bəhrələnməyi bacarırlar. Vətəndaşı siyasi proseslərin autsayderi, müxalifəti yarımcan olan, islahatçı qanadının yetişmədiyi, xaricdən tutarlı dəstəyin olmadığı cəmiyyətlərdə iqtidarlar bu işin öhdəsindən asanlıqla gəlir”, - deyə politoloq fikrini tamamlayıb.
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • Bayden Putini “qızıl nimçədə” Trampa verdi – Dərin ittifaq
Bu gün, 14:10 |
|
|
|
| • Qərbin radikal anti-Azərbaycan bəyanatlarının daha bir SƏBƏBİ
Bu gün, 14:02 |
|
|
|
| • "Artıq Yunanıstan hərbi məktəblərində erməni əsilli tələbələrin sayı iki dəfə artıb" - GƏRGİNLİK VAR...
Bu gün, 14:00 |
|
|
|
| • Şimali Kipri tanıya bilərik? - AKTUAL
Bu gün, 13:58 |
|
|
|
| • FHN-nin idarə rəisi cərimələndi - İş məhkəməlik oldu
Bu gün, 13:33 |
|
|
|
| • Azərbaycanda sabiq deputat məhkəməyə VERİLDİ
Bu gün, 13:08 |
|
|
|
| • Türkiyəli məşhur aktyor: - “Zəlzələ olanda Cavanşir Məmmədov bizi...”
Bu gün, 13:06 |
|
|
|
| • Səhər açılanda artıq gec olur: - Qar yağdımı, texnika yola çıxmalıdır
Bu gün, 13:00 |
|
|
|
| • Ermənistan müharibəyə hazırlaşır: Təhrikçi Fransadır - SENSASİON FAKTLAR
Bu gün, 12:57 |
|
|
|
| • Flora Kərimova bu səbəbdən Səhiyyə Nazirliyini məhkəməyə verdi - DETALLAR
Bu gün, 12:50 |
|
|
|
| • “Musiqimizin məşhur serialda səsləndirilməsi Ozan Akbabanın ideyasıdır” - Elşən rol aldığı “Çırak”-dan danışdı
Bu gün, 12:39 |
|
|
|
| • Ziya Məmmədovun şirkəti gömrük qaydalarını pozur - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 12:35 |
|
|
|
| • Sərkisyanın müavini Dekotinini hiddətləndirdi – Qərbi Azərbaycanla bağlı deyilənlər...
Bu gün, 12:26 |
|
|
|
| • Bakıda marketdə ŞOK GÖRÜNTÜ: Pişik ətlərin üstündə gəzdi - VİDEO
Bu gün, 12:14 |
|
|
|
| • Məşhur şirkət Azərbaycan bazarını niyə tərk edir? - AÇIQLAMA
Bu gün, 12:02 |
|
|
|
| • Mülayim şimal-qərb küləyi əsəcək - belə deyirlər...
Bu gün, 11:57 |
|
|
|
| • Ermənistanda "DİN davası" - SOROS-un əsas agenti niyə vuruldu?
Bu gün, 11:49 |
|
|
|
| • Ermənistan gec-tez bunu edəcək - Putinin köməkçisi
Bu gün, 11:46 |
|
|
|
| • Bəşər Əsəd Moskvadadır - "ЕЖ"
Bu gün, 11:45 |
|
|
|
| • DİN BNMİ-nin son əməliyyatları zamanı 40 kiloqram narkotik vasitə aşkarlanıb
Bu gün, 11:43 |
|
|
|
| • Quba RİH vəd verdi... - FOTO
Bu gün, 11:41 |
|
|
|
| • Nazirlik bu şəxsdən şəhid ailələri üçün 20 mənzil alır – 1,2 milyon pul ayrılıb
Bu gün, 11:36 |
|
|
|
| • Ermənistana verilən silahlarla bağlı fərqli iddia: - İrəvan gizlicə...
Bu gün, 11:34 |
|
|
|
| • Tələbələr “asan qazanc” tələsinə düşür - ÇAĞIRIŞ
Bu gün, 11:32 |
|
|
|
| • Ermənistan Macarıstanda səfirlik açacaq - KİV
Bu gün, 11:26 |
|
|
|
| • Paşinyan ordu komandanlarını dəyişdi
Bu gün, 11:25 |
|
|
|
| • Əməkdar artist plastik əməliyyatla yanaqlarını kiçiltdi
Bu gün, 11:09 |
|
|
|
| • Məktəbdənkənar təhsil müəssisələrinə elektron qəbul başlayıb - DİQQƏT!
Bu gün, 11:03 |
|
|
|
| • Sumqayıtda məktəblərin isidilməsinə ayrılan pullar hara gedir? - İLGİNC FAKTLAR
Bu gün, 11:01 |
|
|
|
| • Rüşvətlə xidmət yeri dəyişdirən “Dayı” - Hakim qarşısında
Bu gün, 10:52 |
|
|
|
| • "Azərbaycan göstərdi ki, dedikləri nağıl deyil" - Manvel Sarkisyan
Bu gün, 10:49 |
|
|
|
| • Şöbə müdiri xəstəxana direktorunun cinayət məsuliyyətinə cəlb olunmasını tələb etdi... - İTTİHAM VAR...
Bu gün, 10:46 |
|
|
|
| • Tovuzda həlak olan hərbçilərə şəhid statusu veriləcək? - Rəsmi CAVAB
Bu gün, 10:39 |
|
|
|
| • Paşinyan Qərblə Şərq arasında: İrəvan sammitdən niyə imtina etdi? - İNCƏLƏMƏ
Bu gün, 10:36 |
|
|
|
| • Duda düşmən səngərində yer aldığını İNKAR ETMİR... - NƏZƏRƏ ALMALIYIQ...
Bu gün, 10:29 |
|
|
|
| • İrəvan Rusiyanı təkzib etdi: - Paşinyan xahiş etməyib!
Bu gün, 10:28 |
|
|
|
| • "Politico" nəşrinın ƏYRİ TƏRƏZİSİ... - QƏRƏZ... apaydın ortadadır...
Bu gün, 10:22 |
|
|
|
| • Aşıq Ələsgərin heykəliylə gündəmə gələn şirkət 672 min manatlıq tenderin qalibi oldu - BU DƏFƏ...
Bu gün, 10:20 |
|
|
|
| • İranla təlimlər vaxtı Bakıda NATO toplantısı: - DETALLAR
Bu gün, 10:13 |
|
|
|
| • Məhsul sifariş edib... hardadır bilinmir... - NARAZILIQ VAR...
Bu gün, 10:09 |
|
|
|
| • Ukraynada daha bir azərbaycanlı həlak oldu - ruslar tərəfdən döyüşüb...
Bu gün, 10:03 |
|
|
|
| • Astanada KTMT-yə üzv ölkələrin XİN başçıları, müdafiə nazirləri və Təhlükəsizlik Şuraları rəhbərlərinin iclası başlayıb
Bu gün, 10:01 |
|
|
|
| • Putin müharibəyə hazırlaşır: Birinci bu ölkədən başlayacaq - İNCƏLƏMƏ
Bu gün, 09:48 |
|
|
|
| • Nüfuz alverində təqsirləndirilən vəkilin istintaqı BAŞA ÇATDI
Bu gün, 09:45 |
|
|
|
| • “Müavinətlər artırılmasa, bu şəxslərin minimum səviyyədə yaşaması sual altına düşəcək” – Ekspert
Bu gün, 09:37 |
|
|
|
| • “Parlament diskussiya yeridir, həqiqəti tapıb qanun qəbul etməliyik” - Siyavuş Novruzov özünü MÜDAFİƏ EDİR
Bu gün, 09:32 |
|
|
|
| • "Lombard mafiyası"nın işi ilə bağlı yenidən məhkəməyə müraciət edildi - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 09:31 |
|
|
|
| • Paşinyanın sədri olduğu Aİİ sammitinin Rusiyada keçirilməsi qərarı... - SƏBƏB BİLİNDİ...
Bu gün, 09:29 |
|
|
|
| • Vergi orqanının bir milyondan çox mülki iddia qaldırdığı sahibkara bəraət verilib - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 09:25 |
|
|
|
| • Ermənistana yeni raketlər göndərilir: Bölgə üçün ciddi risklər var - NƏ ETMƏLİ?
Bu gün, 09:21 |
|
|
|
|
