Azərbaycanda əhalinin gözlənilən orta ömür uzunluğunun artması pensiya sistemi qarşısında mühüm çağırışlar yaradır.

Bu, Maliyyə Nazirliyinin yaxın 4 il üçün açıqladığı Ortamüddətli Xərclər Çərçivəsində əksini tapıb.

Sənədə əsasən, hazırda ölkəmizdə müşahidə olunan demoqrafik meyillər bir çox ölkələrlə müqayisədə müsbət olsa da, uzunmüddətli dövrdə əhalinin yaşlanması, sığortaolunanlar və pensiyaçılar arasındakı say nisbəti, gözlənilən orta ömür müddəti və sair bir sıra digər amillər pensiya sistemi qarşısında mühüm çağırışlar yarada bilər.

Qeyd edilir ki, növbəti bir neçə onillikdə ölkə əhalisinin tərkibində yaşlı əhalinin sayının və xüsusi çəkisinin artması dövlət pensiya təminatı sisteminin əsas maliyyə mənbəyi olan məcburi dövlət sosial sığorta haqqı ödəyicilərinin sayının azalmasına, nəticə etibarilə isə onun maliyyə öhdəliklərinin artmasına səbəb ola bilər.

Bildirək ki, hazırkı pensiya yaşı vətəndaşlar tərəfindən heç də birməınalı qarşılanmır. Ancaq Maliyyə Nazirliyinin Ortamüddətli Xərclər Çərçivəsinə əsasən demək olar ki, pensiya yaşının daha da artırılması nəzərdə tutulur.

Pensiya yaşının artırılması mövcud ömür uzunluğunu nəzərə aldıqda həmin vətəndaşların təqaüd almasına imkan verəcəkmi?

Məsələ ilə bağlı iqtisadçı-ekspert Natiq Cəfərli "Cebheinfo.az"-a bildirib ki, Azərbaycanda bir nömrəli məsələ pensiya yaşı məsələsi deyil:

"Bu, vacibdir, ancaq ikinci dərəcəli məsələdir. Əsas məsələ Azərbaycanda pensiyanın az olmasıdır. Yəni ölkədə təxminən 900 minə yaxın təqaüdçü minimum təqaüdə yaxın hədlərdə təqaüd alır, əsas problem budur.

Minimum təqaüd alan insanların təqaüdü artırılmalıdır. Təqaüd artandan sonra təqaüd yaşı ilə də bağlı diskurs açmaq mümkündür. Çünki təqaüd yaşının azaldılması və yaxud artırılması demoqrafik və iqtisadi vəziyyətdən asılıdır. Ölkələr buna görə qərar verirlər.

Bizdə hazırda hamının diqqəti pensiya yaşına yönəlib. Ancaq biz çalşmalıyıq ki, dövlət, ölkə olaraq təqaüdlərin həcmi artsın. Bu gün ölkəmizdə təqaüdlər aşağıdır. Heç olmasa, əvvəl Baltikyanı ölkələr səviyyəsinə çatdırılmalıdır ki, bundan sonra da təqaüd yaşı ilə də bağlı diskussiya açmaq mümkün olsun".

Ekspert deyir ki, Azərbaycanda unikal bir şərait yaranıb:

"Belə ki, ölkədə bəzi sahələrdə çalışanlar var ki, onlar özləri təqaüdə çıxmaq istəmirlər. Çünki maaşlar təqüdlərdən daha yüksəkdir. Dövlət qulluğunda, büdcə təşkilatlarında çalışanlar, müəllimlər daha yüksək maaş alırlar.

Təqaüdə çıxdıqda isə 350-400 manat təqaüd alır. Ancaq maaşları 1000 manat civarındadır. Yəni bizdə bəzi vətəndaşlar təqaüdün az olmasına görə ümumiyyətlə, təqaüdə çıxmaq istəmirlər və hazırda bu məsələ aktual olmalıdır".