Azərbaycan manatının 25 yaşı tamam oldu
Tarix: 15-08-2017, 10:05 | Çap et
Bu gün Azərbaycanın milli valyutası - manatın dövriyyəyə buraxılmasından 25 il ötür.
AzVision.az-ın məlumatına görə , Milli pul vahidi olan manat 1992-ci il avqustun 15-də tədavülə buraxılıb. Azərbaycan Respublikasının birinci pul emissiyası 1992-ci ildə Fransa Mərkəzi Bankı tərəfindən çap edilib.
Ölkədə pul tədavülünün yaradılmasının və təşkil edilməsinin əsası Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 11 fevral 1992-ci il tarixli "Azərbaycan Respublikası Milli Bankının yaradılması haqqında" Fərmanı ilə Milli Bankın yaradılması və Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 15 iyul 1992-ci il tarixli "Azərbaycan Respublikası milli valyutasının dövriyyəyə buraxılması haqqında" Fərmanına müvafiq olaraq milli valyutanın dövriyyəyə buraxılması ilə qoyulub.
Bununla əlaqədar olaraq, 1992-ci ilin avqustunda 1, 10 və 250 manatlıq əsginazlar, noyabrında 5, 10, 20 və 50 qəpiklik sikkələr, dekabrında 5 manatlıq əsginaz, 1993-cü ilin martında isə 50, 100, 500 və 1000 manat nominallı kağız əsginazlar dövriyyəyə buraxılıb. Azərbaycan Respublikasının 1-ci pul emissiyası 1992-ci ildə Fransa Mərkəzi Bankı tərəfindən çap edilib. Yeni dizaynla 1 və 10 manatlıq əsginazlar həmin şirkətdə istehsal olunub.
1992-ci ilin avqustundan 1994-cü ilin yanvarınadək manat Azərbaycan ərazisində 1 manat : 10 rubl nisbətində rubllar ilə paralel olaraq dövriyyədə ödəniş vasitəsi kimi istifadə olunurdu. Həmin dövrdə Mərkəzi Bank tərəfindən müstəqil pul siyasətinin yeridilməsinə şərait yaratmaq üçün manatın ölkə ərazisində yeganə ödəniş vasitəsi olmasının təsbit edilməsi zərurətə çevrilmişdi. Bu baxımdan ümummilli lider Heydər Əliyevin 11 dekabr 1993-cü il tarixli "Azərbaycan Respublikası milli valyutasının respublika ərazisində yeganə ödəniş vasitəsi elan olunması haqqında" Fərmanı mühüm rol oynadı. Bu fərmanla manatın dövriyyədə yeganə ödəniş vasitəsi olması təsbit edildi və Azərbaycanın rubl zonasından çıxması təmin edildi.
Milli Bank tərəfindən ölkədə nağd pul dövriyyəsinin nizamlanması, nağd pula olan tələbatın optimallaşdırılması məqsədilə 1994-cü ildə 10.000 manatlıq, 1996-cı ildə isə 50.000 manatlıq əsginazlar çap etdirilərək dövriyyəyə buraxılıb.
1994-cü ildə Almaniyada "Giesecke & Devrient" şirkəti tərəfindən istehsal edilən 10.000 manatlıq əsginazın üzərində "Şirvanşahlar" kompleksinin ümumi görünüşü, arxa tərəfində isə ənənəvi olaraq milli ornamentlə haşiyələnmiş çərçivədə həm rəqəmlə, həm də söz ilə nominal verilmişdi.
İngiltərənin "De La Rue" şirkəti tərəfindən çap edilən 50.000 manat dəyərində əsginazlar 1996-cı ildən dövriyyəyə buraxılıb və bu pul vahidinin üzərində orijinal üslubda Naxçıvanda olan memarlıq abidəsi – "Mömünə Xatun türbəsi", arxa hissəsində isə ənənəvi olaraq milli ornamentlə haşiyələnmiş çərçivədə nominalın dəyəri həm rəqəmlə, həm də sözlə verilib.
İngiltərədə 2001-ci ildə "De La Rue" şirkəti tərəfindən yeni dizaynla 1000 manat dəyərində əsginaz buraxılıb. Bu əsginaz Azərbaycanda neftin çıxarılması və istehsal edilməsinə həsr edilib. Əsginazın dizaynında ənənəvi çərçivələr və ornamentlər istifadə edilib.
Ümumilikdə, Azərbaycan Respublikasının Milli Bankı tərəfindən ölkə iqtisadiyyatının nağd pula olan tələbatının ödənilməsi məqsədilə 1992-2005-ci illər ərzində 5 trilyon 238 milyard manat həcmində 692,5 milyon ədəd əsginaz istehsal olunaraq dövriyyəyə buraxılıb. Köhnə nominallı pul nişanları 2006-cı ilin sonuna qədər tədavüldə olub və denominasiya çərçivəsində dövriyyədən geri yığılıb.
Azərbaycan Respublikası Prezidenti tərəfindən 7 fevral 2005-ci il tarixdə "Azərbaycan Respublikasında pul nişanlarının nominal dəyərinin və qiymətlər miqyasının dəyişdirilməsi (denominasiyası) haqqında" Fərman imzalanıb. Fərmana uyğun olaraq, 2006-cı il yanvarın 1-dən etibarən yeni manata keçidlə əlaqədar 1 yeni manat AZN 5000 köhnə AZM-ə bərabər tutuldu. AZM və AZN-in birgə 1 il ərzində – 2006-cı ildə dövriyyədə oldu və yalnız 2007-ci il yanvarın 1-dən isə yeni manata tam keçid təmin edildi. Lakin AZM-lərin AZN-lərə dəyişdirilməsi prosesinə heç bir məhdudiyyət qoyulmadı və hazırda da bu proses xırda həcmdə olsa da davam edir.
Dövriyyəyə buraxılan yeni manat 1, 5, 10, 20, 50, 100 ekvivalentində olan əsginazlar və 1, 3, 5, 10, 20, 50 metal pul nişanlarından ibarət olub.
Yeni manatın dizaynı ilə bağı müsabiqənin qalibi Avstriyanın "OeBS" şirkətinin dizayneri, avronun müəllifi Robert Kalina olub. Yeni nəsil pul nişanlarının texniki parametrləri isə İsveçrə Milli Bankının texniki dəstəyi ilə hazırlanıb.
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • "Mina xəritələrini gizlədən Ermənistan... Azərbaycanın gələcəyinə problem "hədiyyə" etmək niyyətindədir"
Bu gün, 16:37 |
|
|
|
| • Yük maşının altında Türkiyədən Azərbaycana gəldi - Həbs edildi
Bu gün, 16:33 |
|
|
|
| • Əlil qadını öldürüb, meşədə basdırdı... – Xaçmazda 2 il sonra üstü açılan dəhşətli qətlin TƏFƏRRÜATI
Bu gün, 16:30 |
|
|
|
| • Azərbaycanda kafe və restoranlara bahalaşma gəlir - AKTUAL
Bu gün, 16:21 |
|
|
|
| • Bakı Enerji Həftəsi enerji təhlükəsizliyinin möhkəmləndirilməsinə töhfə verir - MƏQALƏ
Bu gün, 16:10 |
|
|
|
| • Azərbaycanda keçirilən mötəbər tədbirlər ölkəmizə olan inam və etibarın bariz nümunəsidir - İsrafil Kərimovun YAZISI...
Bu gün, 16:09 |
|
|
|
| • Bakıda sinaqoqa terror hücumu hazırlayarkən DTX tərəfindən tutulan İŞİD üzvünün məhkəməsi keçirilib - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 16:07 |
|
|
|
| • Azərbaycan-Avstriya Qarışıq Komissiyasının həmsədri dəyişdi
Bu gün, 16:04 |
|
|
|
| • Binə qəsəbəsinin icra nümayəndəsi oliqarx imiş - BU DA FAKT!
Bu gün, 16:03 |
|
|
|
| • TƏBİB sədri bağlanan rentgen kabinetlərindən danışdı: - "İslahatlar aparılmayıb"
Bu gün, 15:56 |
|
|
|
| • “TBC Kredit” BOKT-də ciddi geriləmələr var - HESABAT
Bu gün, 15:54 |
|
|
|
| • “Azercell”ə 1 manat yükləsəniz, nömrə cəmi 1 gün aktiv qalacaq – Qonşu ölkələrdə 60-185 gündür
Bu gün, 15:49 |
|
|
|
| • Polisin axtardığı oliqarx oğlundan susdurma müqaviləsi tək barışıq sazişi – İLGİNC TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 15:32 |
|
|
|
| • Fransanın Zəngəzurda oyunu: - Rusiya, İran və Azərbaycan qarşısında sınaq
Bu gün, 15:30 |
|
|
|
| • Ukrayna Təhlükəsizlik Xidmətinin rəhbəri "Pautina" əməliyyatının detallarını açıqlayıb - UNİAN
Bu gün, 15:28 |
|
|
|
| • Erməni vitse-spiker Almaniya XİN-in nümayəndə heyəti ilə Cənubi Qafqazda sülh prosesini müzakirə edib
Bu gün, 15:22 |
|
|
|
| • Son sözü üç nazirlik deyəcək! - İLGİNC
Bu gün, 15:20 |
|
|
|
| • "Hansı zamana gəlmişik ki, balaca uşağı qısnayıb, pul istəyirlər"
Bu gün, 15:12 |
|
|
|
| • “Bazarstore” müştəriləri aldadıb: Məhsul üzərindəki qiymətdən - BAHA SATILIB
Bu gün, 13:15 |
|
|
|
| • Həbsxanadakı uçqunda ölən Mustafayev niyə həbs edilmişdi? - CİNAYƏT DOSYESİ
Bu gün, 13:08 |
|
|
|
| • Paşinyan kilsəyə niyə müharibə elan edib? - “Nezavisimaya qazeta”
Bu gün, 13:05 |
|
|
|
| • Fazil Mustafa Daş Salnamə Muzeyində moda həftəsinin keçirilməsinə etiraz edənlərə: - “Çimərlikdə keçirsinlər?”
Bu gün, 12:58 |
|
|
|
| • Orta məktəb dərsliklərini çap edəcək 5 şirkət: 4-ü eyni ildə yaradılıb - AY MAŞALLAH...
Bu gün, 12:51 |
|
|
|
| • İran Azərbaycana yeni səfir təyin edib
Bu gün, 12:48 |
|
|
|
| • Yağış yağacağı ehtimalı var - belə deyirlər...
Bu gün, 12:42 |
|
|
|
| • Veysəloğlu Şirkətlər Qrupundan Qarabağ Universitetinə təhsil dəstəyi – 50 tələbəyə təqaüd ayrıldı
Bu gün, 12:38 |
|
|
|
| • İcbari Tibbi Sığortada TENDER SAXTAKARLIĞI... - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 12:26 |
|
|
|
| • AZAL kollektivi Fəxri xiyabanı ziyarət edib - FOTO
Bu gün, 12:20 |
|
|
|
| • Hakan Fidan Rusiya-Ukrayna görüşünün keçirələcəyi yerə gəlib - FOTO
Bu gün, 12:13 |
|
|
|
| • “Güllələyin, divarı yaşıla boyayın!” – Paşinyandan ironik cavab
Bu gün, 12:09 |
|
|
|
| • Fransa şirkətlərinin Sünikdə infrastruktur layihəsinin həyata keçirilməsində iştirakı planlaşdırılır - Kostanyan
Bu gün, 12:05 |
|
|
|
| • ELDAR MAHMUDOV HƏLƏ DƏ İSTİNTAQ ALTINDADIR - Şəxsiyyət vəsiqəsi üçün müraciət etdi, amma…
Bu gün, 11:52 |
|
|
|
| • “SOCAR Midstream”də təyinat olub - BUNDAN SONRA...
Bu gün, 11:46 |
|
|
|
| • İTV rəqsə görə jurnalisti işdən çıxarıb? - BU NƏDİ BELƏ?..
Bu gün, 11:41 |
|
|
|
| • Azərbaycan və Türkiyə orduları lazım gələrsə bir ordu kimi hərəkət etməlidirlər - Araz Aslanlı
Bu gün, 11:37 |
|
|
|
| • Arxitektura Komitəsinin “Bureau Mühit” MMC ilə işbirliyi hələ də davam edir - İcazə verin şübhələnək...
Bu gün, 11:35 |
|
|
|
| • Həbsxanadakı uçqunda yaralanan məhkum öldü - Adı açıqlandı
Bu gün, 11:29 |
|
|
|
| • Zorla qaçırılan məktəbli qız niyə babasının məzarını ziyarət edib? - İLGİNC TƏFƏRÜAT
Bu gün, 11:18 |
|
|
|
| • Xaçmazda 2 il əvvəl itkin düşmüş qadını öldürən şəxsin kimliyi MƏLUM oldu
Bu gün, 11:13 |
|
|
|
| • Neftçilər Mikayıl Cabbarovdan nəyi xahiş etdilər... - MÜRACİƏT
Bu gün, 11:09 |
|
|
|
| • 30 il keçib... hələ də haqqlarını bərpa edə bilmirlər... - "Bizim üçün önəmli olan..."
Bu gün, 11:00 |
|
|
|
| • "Rahat market"də müştərinin aldadılması halı aşkarlanıb - CƏZA KƏSİLDİ
Bu gün, 10:54 |
|
|
|
| • "Arxiv İdarəsi mənə lazım olan sənədləri bilərəkdən saxtalaşdırır" - NARAZILIQ VAR...
Bu gün, 10:52 |
|
|
|
| • Mehinin maşınını hansı müğənni CIZDI? – “Nə qədər cılız insan olmalısan ki...”
Bu gün, 10:47 |
|
|
|
| • “Grand-Mart” məhsulu üzərindəki qiymətdən baha satdığı üçün barəsində iş qaldırılıb
Bu gün, 10:44 |
|
|
|
| • “Viva Desserts"də müştərinin aldadılması halı aşkarlanıb - RƏSMİ
Bu gün, 10:35 |
|
|
|
| • Dövlət Agentliyi “Zeytun Pharmaceuticals” barəsində iş qaldırıb
Bu gün, 10:34 |
|
|
|
| • Dağlarda qurulan dağ kimi birlik - Ədalət Verdiyevin yazısı
Bu gün, 10:32 |
|
|
|
| • “...Köçəryan hakimiyyətə qayıdacaq və fəlakət baş verəcək” - GƏLİŞMƏ
Bu gün, 10:30 |
|
|
|
| • Bankir Elxan Qəribli sığorta şirkətinin rəhbərliyinə təyinat alıb - BUNDAN SONRA...
Bu gün, 10:27 |
|
|
|
|
