Türkiyə indi nə düşünür?
Tarix: 30-07-2016, 09:30 | Çap et
Abbas Cavadi yazır ki, 15 iyul çevriliş cəhdi gecəsindən indiyədək hər gün 24 saat ərzində Türkiyə xəbərlərini diqqətlə izləyib.
Məqalədə deyilir ki, çevriliş cəhdində 300-dək insan həyatını itirib və bunlar heç də təkcə çevrilişçilər və hakimiyyət tərəfdarları yox, həm də nəyin baş verdiyini bilməyən vətəndaşlar və əsgərlərdir.
Çevriliş cəhdinin dərhal ardınca Türkiyə hakimiyyəti onun arxasında ABŞ-da yaşayan vaiz Fethullah Gülenin durduğunu elan edib.
Çevriliş cəhdindən 48 saat sonra 7 min nəfər həbs edilib və ya işdən qovulub. Bu rəqəm ötən günlər ərzində artaraq 66 minə çatıb.
Cavadi yazır ki, bu rəqəmi ailə üzvlərinin sayına vurduqda hökumət üçün əvvəllər heç bir siyasətə qarışmayan yeni 250-300 min potensial opponent yarandığını demək olar.
Qətllər, nifrət və zorakılıq, ordu və hökumət idarəsindəki “kim kiminlədir” parçalanması – bütün bunlar türk xalqı üçün travmadır.
Məqalədə deyilir ki, müxtəlif siyasi partiyalardan olanlar demokratiyanı qorumaq məqsədilə prezident Erdoğanla həmrəylik ifadə etsələr də, həbslər və işdən qovulmalar dayanmayıb.
Abbas Cavadinin fikrincə indi, çevriliş cəhdindən iki həftə sonra demək olar ki, Gülen hərəkatı, özünün həqiqi və ehtimal olunan tərəfdarları, ona rəğbətli əsgərlər və təhlükəsizlik işçiləri, hökumət qulluqçuları, müəllimlər və jurnalistlər və ya biznesmenlərlə birlikdə tamamilə “təmizlənib”.
Bununla belə böhran, parçalanma, siyasi düşmənçilik, harayçılıq əhval ruhiyyəsi havadan asılı qalıb.
Bütün bunlar barədə yazdıqdan sonra müəllif 1923-cü ildə yaradılışından bu yana Türkiyə Respublikasının tarixində “ən pis milli münaqişənin” ardınca ölkədəki əhval ruhiyyəyə dair öz qənaətlərini sadalayır:
-- Əhalinin, hökumətin tərəfdarları və opponentləri də daxil əksəriyyəti arxasında kimin dayanmasından asılı olmayaraq çevrilişlərin fəlakət olduğuna və onların qarşısının hətta zorakılıqla alınmasının zərurətinə əmindir. Hökumətin dəyişməsi üçün seçkinin yeganə yol olduğunu hətta Erdoğanın ən qatı siyasi rəqibləri də qəbul ediblər.
-- Siyasi meyllərindən asılı olmayaraq adamların çoxu düşünür ki, Erdoğanı çevriliş qəsdçilərindən müdafiə etmək lazımdır.
-- Amma bununla belə, hiss olunur ki, Gülen hərəkatına qarşı güclü hökumət və media kampaniyasının xofu adamların azad fikir yürütməsinin qarşısını alır. Əksər media qrupları Gülen hərəkatını vurmaq üçün yarışa giriblər. Bəzi hallarda bu kampaniya bütün etika normalarından kənara çıxır. Məsələn, din işləri üzrə dövlət komitəsi çevriliş iştirakçıları üçün dini dəfn mərasimlərinin keçirilməsini, onların adi qəbirstanlıqlarda basdırılmasını qadağan edib. Universitetlərdən birinin qadın professoru öldürülmüş hökumət tərəfdarlarını “şəhid” adlandırmaqdan imtina etdiyinə görə işdən qovulub.
-- Adamların çoxu və media, deyəsən, Gülenin çevrilişin arxasında olan əsas və birinci şəxs olduğuna inanır.
-- Bəli, Erdoğanın sosial bazası və dəstəyi güclənib.
-- Həbslər və əsasən də orduda, ədliyyə sistemində, təhsil sahəsində və başqa hökumət idarələrində işdən çıxarılmalar nəticəsində boş qalmış on minlərlə iş yerinin doldurulması uğrunda yarışa başlanıb. Lakin bu yerləri doldurmaq üçün lazımi təhsilə və ixtisasa sahib insanların qıtlığı var. Bu yerlərin təhsilsiz və hətta təcrübəsiz adamlarla dolduralacağı gözlənilir.
-- Media qurumlarının çoxu və müxalifət də daxil siyasi fiqurlar hesab edirlər ki, Qərb onlardan üz çevirib.
-- Gülen barədə müxtəlif rəydə olan Qərbdən fərqli olaraq bugünün Türkiyəsində, deyəsən əksəriyyət antiçevriliş, antigülen cəbhəsindədir.
-- Türkiyə hökumətinin Pensilvaniyada yaşayan Gülenin ekstradisiyası üçün Birləşmiş Ştatlara müraciəti indi Ankara və Vaşinqton arasında başlıca mübahisə mövzusudur və guya hər şey Obama administrasiyasının qərarından asılıdır. Türklər inanırlar ki, Vaşinqton bunu edə bilər, lakin siyasi səbəblərə görə bunu etməyə həvəssizdir.
-- Üstəlik bəzi radikal və islami düşüncəli siyasi və media fiqurları belə bir şayiələrin yayılması və hətta yaradılması ilə məşğuldurlar ki, guya çevriliş cəhdinin arxasında Birləşmiş Ştatlar, MKİ və ya Pentaqon olub. Qara “PR” o qədər güclüdür kİ, hətta prezident Obama da daxil, rəsmilərin bəyənatları vəziyyəti yoluna qoya bilməyib.
-- Bu arada, Sputnik də daxil Rusiya mediası belə bir şayiə kampaniyası aparır ki, “Gülen ekstradisiya olunmayacaq, çünki o Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsinin agentidir”. Türkiyədə bəziləri bu şayiələrə inanmış kimi görünürlər.
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • Bu ölkə İrana nüvə başlığı verəcək – Araşdırma başladı, siyahıda kimlər var?
Bu gün, 18:06 |
|
|
|
| • Paşinyan Sərkisyan və Köçəryan barədə: - Bu kölələr məni devirmək istəyirlər
Bu gün, 18:03 |
|
|
|
| • İldə 8 milyon dron istehsal edə bilərik, lakin maliyyə problemlərimiz var - Zelenski
Bu gün, 18:00 |
|
|
|
| • Abşeronda da Namiq Məmmədov adlı birisi var... - Qazdığı fundamentə sorğu-sual yoxdur...
Bu gün, 17:59 |
|
|
|
| • Bakıda qadın sərnişinlərə qarşı qeyri-etik hərəkət edən taksi sürücüsü saxlanılıb - FOTO
Bu gün, 17:48 |
|
|
|
| • "Göygöl Şərab Zavodu"nun vəziyyəti MƏLUM OLDU - HESABAT
Bu gün, 17:47 |
|
|
|
| • 9 yaşlı uşağa qarşı seksual zorakılıq edən şəxs cəzadan niyə azad edilib? - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 17:38 |
|
|
|
| • "AES təhlükəsizlik problemləri yaradır" - Qriqoryan etiraf etdi
Bu gün, 17:35 |
|
|
|
| • Naxçıvan Səfərbərlik Xidmətinin sabiq rəisinə hökm oxunub
Bu gün, 17:29 |
|
|
|
| • “Əməliyyatlar İranın nüvə texnologiyasının durumundan asılı olacaq” - İsazadə
Bu gün, 17:26 |
|
|
|
| • “Elmi jurnalda məqalə yaz, özün ödə: bu sistemlə inkişaf mümkünmü?...” - GƏLİŞMƏ
Bu gün, 17:24 |
|
|
|
| • Bakıya gətirilən 5 manatlıq ət: - TƏHLÜKƏLİDİR?
Bu gün, 17:18 |
|
|
|
| • Azərbaycanda 48 yaşlı vəzifəli şəxs iş yerində öldü
Bu gün, 17:10 |
|
|
|
| • Moskva Bakıdan küsüb: nə üzlə?! - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Bu gün, 17:06 |
|
|
|
| • “Meydan" TV işi üzrə saxlanılan jurnalistlərin həbs müddəti uzadılıb - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 17:04 |
|
|
|
| • Son 9 ildə Türkiyəyə 179 min Azərbaycan vətəndaşı köçüb - CƏDVƏL
Bu gün, 17:02 |
|
|
|
| • Ölkənin enerji siyasətində yeni mərhələnin başlanğıcı - İsrafil Kərimovun yazısı
Bu gün, 16:58 |
|
|
|
| • Məmur bəyan etmir, vətəndaşdan bəyan etməsini tələb edir - ETİRAZ
Bu gün, 16:53 |
|
|
|
| • İranda rejim dəyişikliyi xaos yaradacaq - Tramp
Bu gün, 16:46 |
|
|
|
| • “Hacıqabul Quşçuluq Şirkəti” 6 ay soyuducuda saxlanmış yumurtaları təzə adı ilə satır - GƏLİŞMƏ
Bu gün, 15:48 |
|
|
|
| • Xalq Bank Milli Depozit Mərkəzinə - ÜZV OLDU
Bu gün, 15:42 |
|
|
|
| • Sabir Rüstəmxanlı Xameneiyə müraciət etdi - MƏTN
Bu gün, 15:39 |
|
|
|
| • Rüstəmovun adamları Lənkəranı köhnə Şanxayla qarışdırıb - BU NƏDİ BELƏ?
Bu gün, 15:32 |
|
|
|
| • Səbinə özünü çılpaq görüb, dostunu öldürdü: - “Təhqir olunmuşdum”
Bu gün, 15:28 |
|
|
|
| • Paşinyanla kilsə arasında bu dəfə sünnət problemi çıxdı - erməni mediası
Bu gün, 15:22 |
|
|
|
| • Məhərrəm İncə CHP-yə qayıdıb
Bu gün, 15:18 |
|
|
|
| • ABŞ Prezidentindən İsrailə çağırış: - İrana bomba atma, pilotlarını dərhal evə qaytar!
Bu gün, 15:14 |
|
|
|
| • Aktyor Vüsal Murtuzəliyevin reanimasiyadan çıxarılması təxirə salındı - AÇIQLAMA
Bu gün, 13:06 |
|
|
|
| • İran səfiri Qətər XİN-ə çağırılıb
Bu gün, 13:05 |
|
|
|
| • “PAŞA Bank”ın departamentinə direktor təyin edildi - BUNDAN SONRA...
Bu gün, 13:02 |
|
|
|
| • “Elçibəy sağ olsaydı, Qarabağın azad olunmasına sevinc və qürurla yanaşardı…” - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Bu gün, 12:55 |
|
|
|
| • 4 ayda ən çox sığorta yığımı əldə edən 5 ŞİRKƏT - SİYAHI
Bu gün, 12:51 |
|
|
|
| • Azərbaycan və Serbiya HHQ arasında mütəxəssis görüşü keçirilib
Bu gün, 12:48 |
|
|
|
| • İrandan İsrailə raket atılması ilə bağlı xəbərlər təkzib olunur – İran televiziyası
Bu gün, 12:43 |
|
|
|
| • Tehrana zərbə endirmək göstərişi verdi
Bu gün, 12:27 |
|
|
|
| • Nazilə ÖZÜNDƏN ÇIXDI: - “Cındırından cin ürkür, amma...”
Bu gün, 12:23 |
|
|
|
| • Mülayim şərq küləyi əsəcək - belə deyirlər...
Bu gün, 12:21 |
|
|
|
| • İrəvanda kilsənin yeni oyunu erməniləri fəlakətə apara bilər - AKTUAL
Bu gün, 12:17 |
|
|
|
| • Bu savaşdan KİM NƏ QAZANDI? - ŞƏRH
Bu gün, 12:10 |
|
|
|
| • UNEC-də TOTAL NARAZILIQ: 180 tələbəni buna görə kəsdilər... - Tələbə və valideynlər rektordan KÖMƏK İSTƏDİ
Bu gün, 12:04 |
|
|
|
| • Neftçilərin tez-tez verdiyi daha bir sual... - Ekspert danışır...
Bu gün, 11:48 |
|
|
|
| • İsrailə İrandan YENİ RAKET HÜCUMU - ATƏŞKƏS POZULUR?
Bu gün, 11:44 |
|
|
|
| • Dövlətə xəyanətdə təqsirləndirilən şəxs: - Martin öz elədiyi əməlləri ört-basdır edir
Bu gün, 11:41 |
|
|
|
| • SSRİ dövründə də belə idi... Talıbovun dövründə də belə olub... İndi də belədir... - Əziyyətini isə camaat çəkir...
Bu gün, 11:32 |
|
|
|
| • İsrail nəyi planlayırdı... NƏ OLDU? - İNCƏLƏMƏ
Bu gün, 11:28 |
|
|
|
| • Əhməd Orucun oğlunun qəfil ölümünün təfərrüatı məlum oldu - AÇIQLAMA
Bu gün, 11:24 |
|
|
|
| • 16 illik əri məşhur müğənni ilə eşq yaşayır: - Qadın Xoşqədəm Hidayətqızından kömək istəyir
Bu gün, 11:19 |
|
|
|
| • Şəkidə Baş Göynük kəndinin problemi kimsəni maraqlandırmır... - Nə başçını, nə də ki...
Bu gün, 11:15 |
|
|
|
| • “Savadsız müəllimlər şagirdlərin gələcəyini oğurlayır” - MALƏSƏF...
Bu gün, 11:08 |
|
|
|
| • Daha hansı icra başçısı üçün YOLUN SONUDUR... - BELƏ DAVAM EDƏRSƏ...
Bu gün, 11:05 |
|
|
|
|
