Ankara uyğurlara diqqəti artırıb - GƏLİŞMƏ
Tarix: 22-07-2024, 09:14 | Çap et
Türkiyənin xarici işlər naziri Hakan Fidan bir müddət əvvəl Çinə səfəri zamanı Pekindən sonra uyğur türklərinin yaşadığı Sincan bölgəsinə də səfər etmiş, yerli sakinlərlə görüşmüşdü. Ankaranın Pekindən uyğur siyasətinə yenidən baxmaq tələbi beynəlxalq aləmin diqqətini çəkib.
Hakan Fidan Pekindəki çıxışı zamanı Çin hakimiyyətini Sincan əyalətindəki uyğur müsəlman azlığının mədəni hüquqlarına hörmət etməyə çağırmışdı. Bu çağırış, Cumhurbaşqanı Rəcəb Tayyib Ərdoğanın son illərdə uyğur məsələsi ilə bağlı qəbul etdiyi ehtiyatlı yanaşmadan əhəmiyyətli dərəcədə uzaqlaşdığını göstərir. Türkiyə üçün Çinlə iqtisadi əlaqələri üst səviyyədə saxlamaq vacibdir. Misal üçün Çin Türkiyədə elektriklə çalışan avtomobil zavodu tikməyi planlaşdırır. Buna baxmayaraq, Türkiyə hökuməti və siyasi partiyalar uyğurların hüquqları mövzusundan imtina etmirlər. Müxalifət partiyalarının tanınmış liderləri, o cümlədən Ərdoğanın ortağı Milliyətçi Hərəkat Partiyasının lideri Dövlət Baxçalı çıxışlarında zaman-zaman uyğur mövzusuna toxunurlar. Türkiyə hökuməti bu mövzuda ictimai rəylə də hesablaşır. İslam dünyasında uyğur mövzusunu gündəmdə saxlamağa çalışan əsas dövlət Türkiyədir. 2019-cu ildə BMT-də Pekini bir milyondan çox uyğura “işgəncə verməkdə” qınaması Ankara ilə Pekin arasında ciddi gərginliyə səbəb olmuşdu. Bu gərginlik arxada qalsa da, Ankara uyğur mövsusundan imtina etmir. Çünki, Çini illər uzunu tərk edən uyğurların bir hissəsi Türkiyədə sığınacaq tapıb. Türkiyə 1950-ci illərdən bu yana təqiblərdən qaçan uyğurlar üçün əlverişli məkana çevrilib. Hazırda Türkiyədə yaşayan təxminən 50 min uyğur Çindən kənarda ən böyük uyğur diasporudur.
ABŞ, bir sıra Avropa ölkəsi, o cümlədən Yaponiya da uyğurların hüquqlarının qorunması mövzusuna diqqət ayırırlar. Pekin bu mövzuda bütün tənqidləri rədd edib. Ankara uyğur mövzusunu diqqətdə saxlasa da, Çinlə münasibətlərin gərginləşməsini istəmir. Türkiyə ilə münasibətlərin gərginləşməsi Pekinin də maraqlarına cavab vermir. Bəlkə buna görə, Pekin Türkiyənin xarici işlər naziri Hakan Fidanın Pekinlə yanaşı uyğurların yaşadığı bölgəyə də səfərinə icazə verib. Pekin Türkiyəni Avrasiya bölgəsinin əsas dövlətlərindən biri kimi qiymətləndirir, bu dövlətə “bir kəmər, bir yol” təşəbbüsündə önəmli rol ayırır. Digər tərəfdən Pekin ABŞ və Avropa İttifaqına qarşı çoxqütblü dünyanın formalaşmasında da Türkiyəyə ümid edir.
Bu arada, Çin Kommunist Partiyası 800 milyon insanı yoxsulluqdan xilas etdiyini bəyan edib. Çində ucuz içşi qüvvəsi hesabına artan istehsal diqqətdən yayınmayıb. Çin adambaşına düşən ümumi daxili məhsulun həcminə görə dünya miqyasında 74-cü yerdədir. İqtisadi durumlarından narazı qalanlar içərəsində uyğurlar da var. Başqa bir narazılıq uyğur adlarının dəyişdirilməsiylə bağlıdır. Müxtəlif mənbələrə görə, Sincanda uyğurlar üçün dini, tarixi və mədəni məna daşıyan 630-a yaxın kəndin adı dəyişdirilib.
“Atlas” Araşdırmalar Mərkəzi
Dia-az.İnfo
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • Yenə yağış, yenə Sabunçu... - VİDEO
Dünən, 23:28 |
|
|
|
| • Bu gün Xankəndinin erməni əsilli sakininin silahlı təxribata hazırlıq görməsinin görüntüləri ortaya çıxıb - VİDEO
Dünən, 23:23 |
|
|
|
| • Yaxın Şərqdə YENİ SAVAŞ ANONSU - NƏ BAŞ VERİR?
Dünən, 18:09 |
|
|
|
| • Qazaxda abadlıq işləri aparılır
Dünən, 18:03 |
|
|
|
| • Ermənistan müdafiə naziri Çinə səfər edib
Dünən, 18:00 |
|
|
|
| • Alimenti boşanan tərəf yox, dövlət verəcək: NƏ DƏYİŞƏCƏK? - AKTUAL
Dünən, 17:48 |
|
|
|
| • Azərbaycan kərə yağını hansı ölkələrdən və neçəyə alır? - SİYAHI
Dünən, 17:46 |
|
|
|
| • Yumurtanın da qiyməti BAHALAŞDI - AÇIQLAMA
Dünən, 17:42 |
|
|
|
| • Xankəndində erməni əsilli sakin terrora cəhd edib, polisə qumbara atdı - TƏFƏRRÜAT
Dünən, 17:35 |
|
|
|
| • Masallıda mayası haramla yoğrulan TİKİNTİ PLANI - ARAŞDIRMA
Dünən, 14:03 |
|
|
|
| • “Çin köməyi kəssəydi, müharibə sabah bitərdi” – Trampın nümayəndəsi sensasion açıqlama verdi
Dünən, 13:56 |
|
|
|
| • Keçmiş baş həkimlə müğənni arasında qalmaqal - həbsdə olan müğənninin cəza müddəti artırıldı
Dünən, 13:54 |
|
|
|
| • İrəvan bu görüntülərlə çalxalanır: Paşinyandan Bakı ilə bağlı həmlə - FOTO
Dünən, 13:48 |
|
|
|
| • Saziş imzalanması Azərbaycanla sülhün institusionallaşdırılması yolunda ciddi addım olacaq - Ermənistan XİN
Dünən, 11:27 |
|
|
|
| • Problemli kreditlərin həcmini necə azaltmaq olar? - BELƏ DAVAM EDƏRSƏ...
Dünən, 11:15 |
|
|
|
| • "Nar" Bakı Ali Neft Məktəbinin 4 tələbəsini mükafatlandırdı - FOTO
Dünən, 11:02 |
|
|
|
| • Neft bazarında çalxalanma: Azərbaycanı nə gözləyir? - İNCƏLƏMƏ
Dünən, 10:56 |
|
|
|
| • İrəvandan daha bir sülh açıqlaması - “İmzalanma tarixi…”
Dünən, 10:55 |
|
|
|
| • DİQQƏT: Burda satışda zay ərzaq var... - BU NƏDİ BELƏ?
Dünən, 10:47 |
|
|
|
| • "Qarşıdan parlament seçkiləri gəlir..." - partiya sədri
Dünən, 10:43 |
|
|
|
| • Dolanışıq ucbatından balıq ovlayan kənd sakinləri cəzalandırıldı - "Ailədə başqa gəlir gətirən yoxdur"
Dünən, 10:36 |
|
|
|
| • Nazir təzə mövzu açıb... - AKTUAL
Dünən, 10:30 |
|
|
|
| • Saxta həkimliyi bir yana: HƏLƏ ONA-BUNA SERTİFİKAT DA VERİR - DƏLİXANADIR, VALLAH...
Dünən, 10:27 |
|
|
|
| • Rusiya azərbaycanlının evini bombaladı: İTKİMİZ VAR - FOTO
Dünən, 10:11 |
|
|
|
| • 20 manatdan başlayacaq, yoxsa 50 manatdan başlayacaq? - Bu, hələ konkret qərar deyil...
Dünən, 10:05 |
|
|
|
| • Ceyhun Əsgərovun xoşagəlməz görüntülərinin yayılmasına ETİRAZ
Dünən, 10:01 |
|
|
|
| • Ermənistan Azərbaycanla bərabər Azərbaycanın dostları ilə də barışır... - GƏLİŞMƏ
Dünən, 09:59 |
|
|
|
| • Sülh prosesini pozmaq cəhdləri... - “Moskva ona görə əsəbidir ki...”
Dünən, 09:57 |
|
|
|
| • Ermənistan Zəngəzur dəhlizi açılmadan belə 55 milyon xeyir götürür - KİV
Dünən, 09:53 |
|
|
|
| • "Kişi ailəni saxlaya bilmir, qadın da həyat yoldaşı ilə yaşamaq istəmir"
Dünən, 09:50 |
|
|
|
| • Rusiya Türkiyədən "S-400"ləri geri alır - SENSASİON İDDİA
Dünən, 09:48 |
|
|
|
| • GDU-dan tədris dövründə təmirə hazırlaşır... - Universitet bütün yayı niyə “yatıb?”
13-09-2025, 23:45 |
|
|
|
| • Rusiya niyə Polşadan sonra bu gün Rumıniyaya hücum etdi? - AKTUAL
13-09-2025, 23:44 |
|
|
|
| • “AFFA milli komandaya Fatih Terimi düşünür”
13-09-2025, 15:46 |
|
|
|
| • Cəbrayılov gedir... YERİNƏ İSƏ... - İŞ BİTİB!
13-09-2025, 15:43 |
|
|
|
| • “Pulu vermək üçün “Lexus”u 50 minə satdım” - Çıxarış almaq istəyən iş adamı aldadılıb
13-09-2025, 15:34 |
|
|
|
| • Hakan Fidan sabah Dohaya gedəcək
13-09-2025, 15:28 |
|
|
|
| • Sentyabrın 15-də 2,2 milyon şəxs tədris ilinə başlayacaq
13-09-2025, 15:24 |
|
|
|
| • “Müsabiqədə iştirak üçün ödəniş etmək ən böyük haqsızlıqdır” - NARAZILIQ VAR...
13-09-2025, 13:04 |
|
|
|
| • Xalq artisti Hacı Murad Yagizarov vəfat edib
13-09-2025, 13:00 |
|
|
|
| • "Vüsal 300" kimi tanınan iş adamı qanunsuz lizinq fəaliyyəti ilə məşğul olmaqda ittiham olunur - TƏFƏRRÜAT
13-09-2025, 12:28 |
|
|
|
| • Gəlinsiz, musiqisiz və içkisiz toy - Musiqini haram buyuran zehniyyəti din adlandırmaq olarmı?
13-09-2025, 12:26 |
|
|
|
| • 15 yaşlı qızı 35 yaşlı kişiyə ərə verirdilər - Polis qarşısını aldı
13-09-2025, 12:24 |
|
|
|
| • “Sonsuz qardaşlıq - IV” çoxmillətli birgə xüsusi təyinatlı qüvvələr təlimi davam edir
13-09-2025, 12:19 |
|
|
|
| • Simonyanın Bakı nefti arzusu - reaksiyalar
13-09-2025, 12:18 |
|
|
|
| • Dələduzluqda təqsirləndirilən tikinti şirkətinin rəhbəri axtarışa verilib - TƏFƏRRÜAT
13-09-2025, 12:13 |
|
|
|
| • Xalq artistinin evində ŞADYANALIQ: - “Çox həyəcanlıyam”
13-09-2025, 12:11 |
|
|
|
| • Mərkəzi Nəbatat Bağında təlim keçirildi - FOTO
13-09-2025, 12:06 |
|
|
|
| • Azərbaycanda psixoloqların ŞOK QİYMƏTLƏRİ – Bir aylıq maaşı bir gündə alanlar kimlərdir?
13-09-2025, 12:01 |
|
|
|
| • Delimitasiya bu sərhəddən başlaya bilər - GƏLİŞMƏ
13-09-2025, 11:59 |
|
|
|
|
