Moskva: Terror oldu... və bitdi... - Bundan sonra NƏ OLACAQ?
Tarix: 26-03-2024, 08:29 | Çap et
Moskva terrorunda hücumun baş verdiyi gecə “günahkarın” İŞİD-in elan edilməsinin mümkünlüyü haqda yazmışdıq: bu, Rusiyanın terroru Kiyevin üzərinə yıxmaq və Ukraynanın bombardman edilməsini “legitimləşdirmək” gedişinə qarşı atılan addım kimi görünür;
Və İŞİD-Xorasanın məsuliyyəti üzərinə götürməsi – terrorçuların tacik əsilli ekstremistlər olması diqqəti uzaq şərqə - qruplaşmanın mənzilləndiyi Əfqanıstana yönəltdi. Hərçənd, İŞİD də daxil olmaqla terror qruplarının hücumlarını “sifariş” əsasında etdiyi sirr deyil, bu baxımdan, Moskva terrorunun arxasında hansı gücün-tərəfin dayandığı hələ də sual altında qalır.
Hücumun arxasında Moskvanın diqqət çəkmək istədiyi Kiyevin dayandığı ehtimalı azdır:
- Belə bir addım Ukraynanı işğala məruz qalan ölkədən terrora əl atan ölkəyə çevirə,
- Baş verən terror aktı Rusiyanın Ukraynaya hücumunu “legitimləşdirməyə” kömək edə,
- Rusiya cəmiyyətinin Putinin siyasəti ətrafında həmrəyliyinin güclənməsi ilə nəticələnə bilər;
Terror aktını rus ictimai rəyini xarici düşmənə qarşı həmrəyliyə kökləsə də, Kiyevin iddia etdiyi kimi Moskvanın “əl işi” olması ehtimalı da zəifdir: çeçen müharibəsində mövcud olan iddialar fonunda müəyyən versiyalar önə çıxır, lakin xalqı xarici düşmənə qarşı səfərbər etmək üçün Moskvanın mərkəzində qanlı terrordan daha yüngül addımların atılması mümkündür, digər tərəfdən, mümkün “qazanc”la müqayisədə Rusiyanın daxili təhlükəsizliyindən tutmuş ictimai əhval-ruhiyyəsinə qədər ortaya çıxan mənfi nəticələr daha ağırdır;
Terror hücumu ilə müharibənin Rusiyanın daxilinə köçürülməsi ehtimalı da o qədər güclü deyil, çünki nəticə rus ictimai rəyinin Putin ətrafında cəmlənməsindən başqa bir şey olmayacaq. Bununla yanaşı, terror aktı bütün dünyanın Rusiya ilə həmrəy olması ilə nəticələndi, hətta Ukraynada Moskva ilə döyüşən Qərb ölkələrinin də.
Müəmmalar çoxdur, hərçənd, mümkün siyasi hədəflər fonunda bu terrorun “izlərinin” daha dərinə getdiyi görünür.
Terror aktının İŞİD-Xorasan qruplaşması üzərinə götürməsi, yaxud onun üzərinə qoyulması və terrorçuların xüsusilə tacik əsilli olması bir versiyanı önə çıxarır: Yaxın Şərqdə “missiyasını” başa vuran İŞİD-in yeni ünvanı Asiya ola bilər;
İŞİD-Xorasan 2014-cü ildə terror təşkilatının qolu kimi Əfqanıstanda meydana çıxsa da, “İslam dövləti” planının Yaxın Şərqdə “məğlub” olmasından sonra bu “ideya” “Böyük Xorasan” adlandırılan Cənubi - Mərkəzi Asiya bölgəsinə daşındı. Maraqlıdır ki, 2015-ci ildə Tacikistan xüsusi təyinatlı qüvvələrinin komandirlərdən polkovnik Gülmurod Halimovun İŞİD-ə qoşulması ilə terror təşkilatı daxilində ciddi gücə çevrilən “tacik qrup” Yaxın Şərqdəki “məğlubiyyətdən” sonra “Xorasanda” daha aktiv şəkildə ön plana çıxmağa başladı. Və belə görünürdü ki, 2017-ci ildən sonra terror planı Yaxın Şərqdən Asiyaya köçürülür. İŞİD-Xorasan qruplaşmasının aktiv terror hücumlarına ABŞ-ın Əfqanıstandan çıxmasından sonra başlaması da burada diqqətçəkən məqamlardandır. Qruplaşmanın son illər əsasən Rusiyanı – birbaşa Putini təhdid etməsi təsadüfə bənzəmirdi və bunun fonunda “Moskva teraktı ilə terrorun yeni ünvanının “Xorasan vilayəti” olması aktivləşdirilir” sualını aktuallaşdırır.
Bu amillər Moskva teraktının siyasi hədəfləri ilə bağlı mümkün ehtimallar yaradır.
Birincisi, Rusiyaya qarşı Asiyadan – “yumşaq qarnı”ndan yeni “cəbhə” açılır;
Bu, Ukrayna müharibəsi fonunda ilkin hədəflərdən biri kimi görünür. Çünki bu terakt Rusiyanın diqqətini Asiyaya da yönəldəcək və Moskvanın bu coğrafiyada mümkün anti-terror əməliyyatı qüvvələrini parçlaya bilər. Hərçənd, Rusiya belə bir əməliyyata KTMT-ni də cəlb edəcək və bu, “hərbi ittifaqı güclənməsi” kimi üstün tərəfləri ilə yanaşı, “ittifaq daxili ixtilafların dərinləşməsi” kimi risklər də vəd edir. Bütün hallarda Asiyadan gələn təhlükə Rusiyanın qüvvələrinin bölünməsi ilə nəticələnə bilər.
İkincisi və daha uzağa gedən hədəf Yaxın Şərqdəki qeyri-stabilliyin Cənubi – Mərkəzi Asiya coğrafiyasına köçürülməsidir: bu, həm Rusiya ətrafında, həm də Çin və bu ölkənin üstünlük verdiyi nəqliyyat dəhlizlərində qeyri-stabilliyin yaranması ilə nəticələnə bilər. Baş verənləri dəhlizlər uğrunda mübarizənin tərkib hissəsi kimi də dəyərləndirmək mümkündür.
Asif Nərimanlı - dia-az.info
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • Türkiyə kanalları DÜŞMƏN DƏYİRMANINA SU TÖKÜR? - GÖRÜNƏNİ BUDUR...
Bu gün, 11:24 |
|
|
|
| • Kirants kəndində sərhəd dirəkləri quraşdırılıb - Ermənistan KİV
Bu gün, 11:21 |
|
|
|
| • Nəsimi rayonunda “Uşaqlara qarşı zorakılığın qarşısının alınması” barədə maarifləndirici görüş keçirilib
Bu gün, 11:14 |
|
|
|
| • Şəki Uşaq İncəsənət Məktəbi ilə bağlı NƏLƏR BAŞ VERİR? - İTTİHAM VAR...
Bu gün, 11:12 |
|
|
|
| • Xanım jurnalist vəzifəyə təyin olundu - FOTO
Bu gün, 11:03 |
|
|
|
| • Qriqoryan Qətərə gedir
Bu gün, 10:59 |
|
|
|
| • ADNSU-nun Məzun Günü tədbiri 256 500 manata başa gələcək
Bu gün, 10:57 |
|
|
|
| • “İmişli Avtonəqliyyat” ASC-nin ŞÜBHƏLİ HESABATI... - BU NƏDİ BELƏ?!
Bu gün, 10:56 |
|
|
|
| • Sülh Forumu və olimpiada müharibəyə əngəl deyil - GƏLİŞMƏ
Bu gün, 10:50 |
|
|
|
| • Dövlət Xidmətinin şöbə müdiri Metrologiya İnstitutuna müvəqqəti rəhbərlik edəcək - ƏMR
Bu gün, 10:48 |
|
|
|
| • Vaşinqton səhvlərini anladı: Bakının önəmi daha da artır - NƏ BAŞ VERİR?
Bu gün, 10:47 |
|
|
|
| • `Azəraqrar` MMC-nin SUBSİDİYA FIRILDAĞI... - Büdcəni BELƏ YEYİRLƏR...
Bu gün, 10:44 |
|
|
|
| • Vəfadan onu təhqir edən Türkana: - ““TikTok”da kasıbın 3-5 hədiyyəsinə möhtacsan”
Bu gün, 10:26 |
|
|
|
| • Məktəblilər yol hərəkəti qaydaları ilə bağlı biliklərini sınadılar - FOTO
Bu gün, 10:21 |
|
|
|
| • Xaçmazda bağlar və tərəvəz sahələri susuz qalıb, məmurlar düzələcək deyir - ETİRAZ VAR...
Bu gün, 10:20 |
|
|
|
| • Qəzada öldüyü deyilən İran rəsmisi sağ tapıldı - FOTO
Bu gün, 10:06 |
|
|
|
| • Dilarə Kazımova sükutu cazibədarlığı ilə pozdu - FOTO
Bu gün, 10:04 |
|
|
|
| • Həlak olan İran rəsmilərinin cəsədi bu şəhərə aparılır
Bu gün, 10:02 |
|
|
|
| • Polis Ağcabədidə əməliyyatlar keçirib
Bu gün, 10:00 |
|
|
|
| • Milyonlar xaricə axır: BİZ İSƏ SEYR EDİRİK... - AXI NİYƏ?
Bu gün, 09:59 |
|
|
|
| • Paşinyan Xameneiyə başsağlığı verdi
Bu gün, 09:51 |
|
|
|
| • Mərkəzi Bankda yeni təyinat - FOTO, DOSYE
Bu gün, 09:49 |
|
|
|
| • Qusardakı özbaşınalığa görə nazir sorğu-sual ediləcək? - "1 nömrəli sorumlu Muxtar Babayevdir..."
Bu gün, 09:47 |
|
|
|
| • Lerik rayonunda polis zabiti qəfil vəfat edib
Bu gün, 09:38 |
|
|
|
| • Avropa siyasətinin üfüqündəki Ermənistan... - ORDA BELƏ YERİ YOXDUR...
Bu gün, 09:37 |
|
|
|
| • Direktor haqqında paylaşımlar edən katibə yenidən məhkəmə qarşısına çıxarılır - DETALLAR
Bu gün, 09:20 |
|
|
|
| • " `Azercell` kimi cibgir bir özüdür..." - NARAZILIQ VAR...
Bu gün, 09:14 |
|
|
|
| • Qidamız təhlükəli ola bilər... amma Təhməzlinin şəxsi biznesi... - İLGİNC FAKTLAR
Bu gün, 09:05 |
|
|
|
| • "Zeytun Pharmaceuticals” MMC - MƏHKƏMƏYƏ VERİLİB
Bu gün, 08:59 |
|
|
|
| • "Mənim ona nəsə deməyim ayıb olar"
Bu gün, 08:58 |
|
|
|
| • Ağstafada təhsil adına BAZAR... - BU NƏDİ BELƏ?!
Bu gün, 08:52 |
|
|
|
| • Xızıda özbaşınalıq edən məmur KİMDİR? - GİLEY
Bu gün, 08:49 |
|
|
|
| • Qaradağ rayonunda avtoxuliqanlıq edən sürücü həbs edilib
Bu gün, 08:44 |
|
|
|
| • “Şərurlu İsfəndiyar”: “Həbs edilməmişəm” - QAZİLƏRİ OYUNA SALIBLAR
Bu gün, 08:41 |
|
|
|
| • Gəncədə bu idarənin məmurları İTTİHAM OLUNUR - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 08:39 |
|
|
|
| • Azərbaycanın bərpa etdiyi ədalət - İNCƏLƏMƏ
Bu gün, 08:36 |
|
|
|
| • İKİ İL ƏVVƏL QƏZA TÖRƏDƏN SÜRÜCÜ SIĞORTA ŞİRKƏTİNDƏN NARAZIDIR - İddia edir ki, ondan "sığorta pulu" çox alınır, amma...
Bu gün, 08:35 |
|
|
|
| • "Çox təxribatçı addımlar atıldı" - deputat
Bu gün, 08:17 |
|
|
|
| • 4 manat 50 qəpik çox böyük rəqəmdir - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Bu gün, 08:14 |
|
|
|
| • Helikopter qəzasında ölənlərin adları açıqlandı - FOTO
Bu gün, 08:09 |
|
|
|
| • Bu gündən lisey və gimnaziyalara ərizə qəbuluna başlanılır - Diqqət!
Bu gün, 08:04 |
|
|
|
| • Gəncədə oğurluq edən şəxslər saxlanılıb
Bu gün, 08:03 |
|
|
|
| • Şəkidə Şəhid anası ÇARƏSİZ DURUMDA - MÜRACİƏT
Bu gün, 07:57 |
|
|
|
| • İranın Qırmızı Aypara Cəmiyyəti: Prezident helikopterinin bütün sərnişinləri həlak olub - AÇIQLAMA
Bu gün, 07:51 |
|
|
|
| • Putin Rəisinin helikopterinin axtarışına kömək etmək məqsədilə xilasedicilərin göndərilməsi barədə göstəriş verib
Bu gün, 06:52 |
|
|
|
| • İbrahim Rəisinin helikopterinin qəzaya uğradığı yer müəyyənləşdirilib
Bu gün, 06:50 |
|
|
|
| • Kreml köhnə üsuluna əl atır: terror mərhələsinin başlanğıcı - GƏLİŞMƏ
Bu gün, 00:22 |
|
|
|
| • "Makron ikili oynayır" - FAKT BUDUR...
Bu gün, 00:17 |
|
|
|
| • “Hökumət Evi”nin binasını milyon manata bu şirkət – TƏMİR EDƏCƏK
Dünən, 00:05 |
|
|
|
| • “Şəxsi evimiz ola-ola, başqasının evində qeydiyyatdayıq” - AXI NİYƏ?
Dünən, 00:02 |
|
|
|
|
