"Exchange" düyünü: Niyə açılmır? - AKTUAL
Tarix: 18-02-2025, 18:58 | Çap et
Valyuta mübadiləsi fəaliyyəti Azərbaycanda xarici valyutanın qanunla müəyyən edilmiş qaydada alınması, satılması və dəyişdirilməsidir.
Qeyd edək ki, bir neçə il öncə ölkədə, xüsusilə də paytaxtda çox sayda valyutadəyişmə məntəqələri, "Exchange” fəaliyyət göstərirdi.
Vətəndaşlar istəyi zaman asanlıqla öz valyutasını həmin məntəqələrdə dəyişdirə bilirdilər. Ancaq 2016-cı ildə valyutadəyişmə mətəqələri bağlandı.
Hətta ekspertlərin sözlərinə görə, bu proses 6 min iş yerinin bağlanması ilə nəticələndi. 2023-cü ildə Azərbaycan Mərkəzi Bankının (AMB) İdarə Heyəti “Valyuta mübadiləsi fəaliyyətinə lisenziya almış şəxslər tərəfindən valyuta mübadiləsi əməliyyatlarının aparılması və valyuta mübadiləsi fəaliyyətinə nəzarət Qaydası”nı təsdiqlədi.
Valyuta mübadiləsi məntəqəsi hava limanlarının aerovağzal kompleksində, iri ticarət mərkəzləri, mehmanxanalar, vağzallar və limanlar və köşk formasında, ayrıca binalar və binaların küçəyə çıxışı olan hissələrində təşkil oluna bilər.
Beləliklə, bu gün valyutadəyişmə prosesləri əsasən banklarda həyata keçirilir. Bununla yanaşı hazırda çox az sayda valyutadəyişmə məntəqəsi var və bankların əksəriyyəti də saat 18:00-dək fəaliyyət göstərir ki, şənbə-bazar günləri də tamamilə işləmirlər.
Bəs vətəndaşlar axşam saatlarında, yaxud şənbə-bazar günləri valyutanı necə dəyişə bilərlər və "Exchange”-lərin sayının artırılmasına ehtiyac varmı?
İqtisadçı-ekspert Əkrəm Həsənov “Cebheinfo.az”a bildirib ki, valyutadəyişmə məntəqələri heç vaxt müstəqil olmayıb:
“Onlar hansısa bankın şöbələri idi. Azərbaycanda o vaxt hamıya elə gəlirdi ki, valyutadəyişmə məntəqələri hamısı müstəqildir, əslində belə deyildi. Onların bəziləri müstəqil idi.
Məsələn, deyək ki, mən sahibkaram, istəyirəm valyutadəyişmə məntəqəsi açım. Gedirdim hansısa bir banka, fikrimi bildirirdim, bank formal olaraq Mərkəzi Banka müraciət edirdi, lisenziya alırdı. Mən də o banka qeyri-rəsmi müəyyən ödəniş edirdim, faktiki o valyuta məntəqəsini işlədirdim. O vaxt valyutadəyişmə məntəqəsinə yaxınlaşanda xırda hərflərlə yazılmış sertifikatı olurdu və orada hansı banka məxsusluğu yazılırdı.
Sadəcə, o zaman niyə valyutadəyişmə məntəqələri çox idi? Birincisi, o dövrlərdə valyuta əməliyyatları çox idi. Çünki 2005-ci ildən 2015-ci ilədək Azərbaycanda iqtisadi inkişafın pik nöqtəsi idi. İnsanlar varlanırdı, neft çox idi, hamı işləyirdi, pul qazanırdı və valyuta əməliyyatları həyata keçirirdilər. Buradan belə nəticə çıxır ki, tələbat çox idi.
Digər tərəfdən həmin dövrdə Mərkəzi Bankın məhdudiyyəti vardı. Yəni bankların, o cümlədən valyutadəyişmə məntəqələrinin satdığı valyutanın məzənnə fərqi Mərkəzi Bankın məzənnəsindən 2 faizdən çox fərqlənə bilməzdi. Sonra onu artırdılar və 4 faiz etdilər.
Bu zaman valyutadəyişmə məntəqələri, müəyyən valyutada qıtlıq olduqda bundan istifadə edirdilər. Yəni onlar o məhdudiyyətdən kənarlaşırdılar.
Məsələn, vətəndaş banka gedirdi və bank deyirdi ki, valyuta yoxdur. Banka sərf etmirdi ki, 2 faizlə vətəndaşa valyuta satsın. Ancaq valyutadəyişmə məntəqəsi çekdə bir məzənnə yazırdı, qeyri-rəsmi pul alırdı. Buna görə də hamı oraya gedirdi və məntəqələrin qarşısında növbələr yaranırdı. Bu da o məntəqələrin populyar olmasının bir tərəfi idi”.
Ekspertin sözlərinə görə, sonra Mərkəzi Bank onları bağladı:
“Eyni zamanda 2-4 faiz məhdudiyyəti aradan qaldırdı. Bu gün banklar istədiyi məzənnə ilə valyuta sata bilir. Eyni zamanda, Mərkəzi Bank bəyan etdi ki, hansı valyutadəyişmə məntəqələrinə lisenziya verilirsə, onlar banklardan asılı deyil. Onlar tamamilə müstəqildirlər.
Ancaq Mərkəzi Bankın onlara qarşı tələbləri də çoxdur. Belə ki, Mərkəzi Bank onlardan kapital tələb edir, banklarda pul saxlamalıdırlar, depozit və s. Bu da çoxuna sərf etmir.
Valyutadəyişmə məntəqəsi açmağın özü çox vəsait tələb edən bir sahədir. Yəni oraya pul qoymaq lazımdır. İndiki dövrdə tələbat da elə yüksək deyil. Problem onda deyil ki, onlara icazə vermirlər, sadəcə tələbat yoxdur. Digər tərəfdən nağdsız ödənişlər, bank kartları və s. həcmi artıb.
O cümlədən də xaricilər ölkəmizə gələndə valyuta dəyişmək üçün bank tapa bilmirsə və yaxud həmin gün şənbə-bazar günü olarsa, həmin şəxs kartı götürüb gedib pulunu bankomatdan çıxarır.
Bu baxımdan, valyuta məntəqələri açmağa meyilin azalması, tələbat və onlara qoyulan yüksək tələblərlə bağlıdır. İndi müstəqil valyutadəyişmə məntəqəsi var, onların sayı çox azdır, çünki açmaq qətiyyən sərf etmir”.
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • AZERCELL-in yeni qaydaları abunəçiləri çilədən çıxarıb... - AXI NİYƏ?
Bu gün, 10:14 |
|
|
|
| • Paşinyan sərhədlərin tez açılması üçün Tramp vasitəsilə Ərdoğana təsir etməyə çalışır?.. -TRİPP-dən narahatdır...
Bu gün, 10:01 |
|
|
|
| • Kafe işçisi pula görə tanışını bıçaqladı - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 09:59 |
|
|
|
| • AZAL təyyarəsinin qəzaya uğraması ilə bağlı təhqiqat yekunlaşmaq üzrədir - Qazaxıstan Baş nazirinin müavini
Bu gün, 09:54 |
|
|
|
| • Qarabağdan qovulan Şahramanyan istintaqa çağırılıb - Ermənistan KİV
Bu gün, 09:50 |
|
|
|
| • Paşinyana dəstək, yoxsa TƏHLÜKƏLİ OYUN? - Aİ-nin pulunda "hibrid müharibə" izi
Bu gün, 09:48 |
|
|
|
| • Əli Kərimlinin həbsindən sonra növbə buna çatır – Gündəmi silkələyəcək proses
Bu gün, 09:45 |
|
|
|
| • Zəngəzurla bağlı diqqətçəkən açıqlama: Dəhliz genişlənəcək - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 09:43 |
|
|
|
| • Azərbaycanda müəssisənin rəhbərliyi dəyişir - YIĞINCAQ
Bu gün, 09:39 |
|
|
|
| • Nazirlik bu kitabı məktəblərdə niyə qadağan edib? - İLGİNC
Bu gün, 09:28 |
|
|
|
| • Dahi rəhbər, xilaskar dövlət xadimi, milli lider - MƏQALƏ
Bu gün, 08:25 |
|
|
|
| • Xalqımızın xilaskarı Heydər Əliyev - İsrafil Kərimovun yazısı
Bu gün, 08:23 |
|
|
|
| • Rubio Ukrayna danışıqlarında mübahisə doğuran əsas müddəanı açıqlayıb - KİV
Bu gün, 07:47 |
|
|
|
| • Kimsə əliəyrilikdən çəkinmir... - "Səbəb məlumdur..."
Bu gün, 07:37 |
|
|
|
| • “BANK MAMED”İN OĞLU DEYİR Kİ, ƏCƏB EDİRİK... - DƏLİXANADIR, VALLAH...
Bu gün, 07:31 |
|
|
|
| • Milli Məclis yenidən buraxılır? - "Növbədənkənar parlament seçkilərinin keçirilməsi..."
Bu gün, 07:21 |
|
|
|
| • "Qarabağ münaqişəsi dövründə Azərbaycanın Ukrayna və Qərbdən aldığı dəstək formal xarakter daşıyırdı" - İNCƏLƏMƏ
Bu gün, 07:11 |
|
|
|
| • Keçmiş nazirlə bağlı ŞOK İDDİA - SƏN DEMƏ...
Bu gün, 07:08 |
|
|
|
| • Qlobal böhran gəlir: Azərbaycanı nə gözləyir? - GƏLİŞMƏ
Bu gün, 07:05 |
|
|
|
| • Salyanın başına belə oyun açırlar - BU NƏDİ BELƏ?
Bu gün, 07:03 |
|
|
|
| • 20 illik məmurun oğlundan XƏBƏR VAR - İLGİNC İDDİA
Bu gün, 06:57 |
|
|
|
| • Əli Kərimliyə avtomobil bağışlayan Nuru Əliyev kimdir? - “Nurgün Holdinq”in müəmmalı fəaliyyəti
Bu gün, 06:46 |
|
|
|
| • Fuad Nəcəfli 5 milyon manat mənimsəyib - Təkcə bir əməliyyatdaca...
Bu gün, 06:44 |
|
|
|
| • "Test sistemi dəyişə bilər" - NƏ BAŞ VERİR?
Bu gün, 06:39 |
|
|
|
| • Quru sərhədlərlə bağlı son dəqiqə açıqlaması - Yanvarın 1-dən…
Bu gün, 06:37 |
|
|
|
| • Sabiq MTN şefi “gözü önündəki” təhlükəni niyə “görməyib”? - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Bu gün, 06:33 |
|
|
|
| • İrəvan İsrailə yaxınlaşır: Azərbaycan və İran faktoru necə dəyişir? - AKTUAL
Bu gün, 06:31 |
|
|
|
| • "Flora Kərimovanın 500 mahnısının 100-ü baldır, 400-nün isə dəxli yoxdu..."
Bu gün, 06:26 |
|
|
|
| • "Əgər Pənah bəy öz namizədliyini verməsə..." - AXP-də TƏDARÜK VAR
Bu gün, 06:22 |
|
|
|
| • Putin ABŞ rəsmiləri ilə nələri müzakirə etdi? - Uşakovdan AÇIQLAMA
Bu gün, 06:19 |
|
|
|
| • Quru sərhədlər açılacaqmı? - AKTUAL
Dünən, 18:14 |
|
|
|
| • “Günə 800 manat qazanırdıq” – Qumar quranlardan etiraf
Dünən, 17:53 |
|
|
|
| • Paşinyan dediyini etdi - Qarabağ danışıqlarının məxfi sənədlərini niyə açdı?
Dünən, 17:50 |
|
|
|
| • Gecə klubundan çıxıb “Carsharing” in avtomobilini qaçırdı – Qəza törətdi
Dünən, 17:49 |
|
|
|
| • “Haqlı olaraq bizdə belə bir şübhə yaranır ki, Gürcüstan hansısa üçüncü qüvvə ilə əlbir işləyir...”
Dünən, 17:45 |
|
|
|
| • Yeni il qabağı otellərdə FANTASTİK QİYMƏTLƏR - "Rəqabət kifayət qədər geniş deyil"
Dünən, 17:42 |
|
|
|
| • Ramiz Mehdiyevə yaxın olan... aid olan şirkətlər... - İşin içində Heydərov da var...
Dünən, 17:38 |
|
|
|
| • Rusiyaya görə Avropa Türkiyəni Ermənistanla “birləşdirmək” istəyir
Dünən, 17:25 |
|
|
|
| • Heyvan bazarları bayramda açılacaq? - AKTUAL
Dünən, 17:23 |
|
|
|
| • Azərbaycanda bu qurum ləğv edilə bilər – Sınaqdan keçirilir
Dünən, 17:18 |
|
|
|
| • Qarabağla əlaqədar 13 sənəd yayıldı: Əliyev güzəştə getmir, Sərkisyan Putinin yanına qaçır - “Armenpress”
Dünən, 17:15 |
|
|
|
| • Koxalski "Qarabağ"dan gedir?
Dünən, 17:05 |
|
|
|
| • Zəngəzur dəhlizindən həm də Avropa İttifaqı faydalana bilər -ŞƏRH
Dünən, 17:03 |
|
|
|
| • Aİ-nin sabiq ali nümayəndəsi saxlanılıb
Dünən, 16:58 |
|
|
|
| • Gələn il xaricdən daha çox borc ala bilərik – Limit 6 milyarda qaldırılır
Dünən, 16:52 |
|
|
|
| • Tiktoker "Roşka"nın tələbi yenə rədd edildi
Dünən, 16:47 |
|
|
|
| • Nazirlikdə yeni peşə qurumu – Dövlət Agentliyi ləğv edilir?
Dünən, 16:43 |
|
|
|
| • Mikayılovun 'həqiqətləri' və HƏQİQƏTLƏR... - Yəqin nəzərə alarlar...
Dünən, 16:38 |
|
|
|
| • “Çevriliş işi”ndə sıra generallara çatdı - NƏ BAŞ VERİR?
Dünən, 16:23 |
|
|
|
| • Təbrizdə “Koroğlu” tamaşasına görə qalmaqal yarandı - TƏFƏRRÜAT
Dünən, 16:13 |
|
|
|
|
