"Exchange" düyünü: Niyə açılmır? - AKTUAL
Tarix: 18-02-2025, 18:58 | Çap et
Valyuta mübadiləsi fəaliyyəti Azərbaycanda xarici valyutanın qanunla müəyyən edilmiş qaydada alınması, satılması və dəyişdirilməsidir.
Qeyd edək ki, bir neçə il öncə ölkədə, xüsusilə də paytaxtda çox sayda valyutadəyişmə məntəqələri, "Exchange” fəaliyyət göstərirdi.
Vətəndaşlar istəyi zaman asanlıqla öz valyutasını həmin məntəqələrdə dəyişdirə bilirdilər. Ancaq 2016-cı ildə valyutadəyişmə mətəqələri bağlandı.
Hətta ekspertlərin sözlərinə görə, bu proses 6 min iş yerinin bağlanması ilə nəticələndi. 2023-cü ildə Azərbaycan Mərkəzi Bankının (AMB) İdarə Heyəti “Valyuta mübadiləsi fəaliyyətinə lisenziya almış şəxslər tərəfindən valyuta mübadiləsi əməliyyatlarının aparılması və valyuta mübadiləsi fəaliyyətinə nəzarət Qaydası”nı təsdiqlədi.
Valyuta mübadiləsi məntəqəsi hava limanlarının aerovağzal kompleksində, iri ticarət mərkəzləri, mehmanxanalar, vağzallar və limanlar və köşk formasında, ayrıca binalar və binaların küçəyə çıxışı olan hissələrində təşkil oluna bilər.
Beləliklə, bu gün valyutadəyişmə prosesləri əsasən banklarda həyata keçirilir. Bununla yanaşı hazırda çox az sayda valyutadəyişmə məntəqəsi var və bankların əksəriyyəti də saat 18:00-dək fəaliyyət göstərir ki, şənbə-bazar günləri də tamamilə işləmirlər.
Bəs vətəndaşlar axşam saatlarında, yaxud şənbə-bazar günləri valyutanı necə dəyişə bilərlər və "Exchange”-lərin sayının artırılmasına ehtiyac varmı?
İqtisadçı-ekspert Əkrəm Həsənov “Cebheinfo.az”a bildirib ki, valyutadəyişmə məntəqələri heç vaxt müstəqil olmayıb:
“Onlar hansısa bankın şöbələri idi. Azərbaycanda o vaxt hamıya elə gəlirdi ki, valyutadəyişmə məntəqələri hamısı müstəqildir, əslində belə deyildi. Onların bəziləri müstəqil idi.
Məsələn, deyək ki, mən sahibkaram, istəyirəm valyutadəyişmə məntəqəsi açım. Gedirdim hansısa bir banka, fikrimi bildirirdim, bank formal olaraq Mərkəzi Banka müraciət edirdi, lisenziya alırdı. Mən də o banka qeyri-rəsmi müəyyən ödəniş edirdim, faktiki o valyuta məntəqəsini işlədirdim. O vaxt valyutadəyişmə məntəqəsinə yaxınlaşanda xırda hərflərlə yazılmış sertifikatı olurdu və orada hansı banka məxsusluğu yazılırdı.
Sadəcə, o zaman niyə valyutadəyişmə məntəqələri çox idi? Birincisi, o dövrlərdə valyuta əməliyyatları çox idi. Çünki 2005-ci ildən 2015-ci ilədək Azərbaycanda iqtisadi inkişafın pik nöqtəsi idi. İnsanlar varlanırdı, neft çox idi, hamı işləyirdi, pul qazanırdı və valyuta əməliyyatları həyata keçirirdilər. Buradan belə nəticə çıxır ki, tələbat çox idi.
Digər tərəfdən həmin dövrdə Mərkəzi Bankın məhdudiyyəti vardı. Yəni bankların, o cümlədən valyutadəyişmə məntəqələrinin satdığı valyutanın məzənnə fərqi Mərkəzi Bankın məzənnəsindən 2 faizdən çox fərqlənə bilməzdi. Sonra onu artırdılar və 4 faiz etdilər.
Bu zaman valyutadəyişmə məntəqələri, müəyyən valyutada qıtlıq olduqda bundan istifadə edirdilər. Yəni onlar o məhdudiyyətdən kənarlaşırdılar.
Məsələn, vətəndaş banka gedirdi və bank deyirdi ki, valyuta yoxdur. Banka sərf etmirdi ki, 2 faizlə vətəndaşa valyuta satsın. Ancaq valyutadəyişmə məntəqəsi çekdə bir məzənnə yazırdı, qeyri-rəsmi pul alırdı. Buna görə də hamı oraya gedirdi və məntəqələrin qarşısında növbələr yaranırdı. Bu da o məntəqələrin populyar olmasının bir tərəfi idi”.
Ekspertin sözlərinə görə, sonra Mərkəzi Bank onları bağladı:
“Eyni zamanda 2-4 faiz məhdudiyyəti aradan qaldırdı. Bu gün banklar istədiyi məzənnə ilə valyuta sata bilir. Eyni zamanda, Mərkəzi Bank bəyan etdi ki, hansı valyutadəyişmə məntəqələrinə lisenziya verilirsə, onlar banklardan asılı deyil. Onlar tamamilə müstəqildirlər.
Ancaq Mərkəzi Bankın onlara qarşı tələbləri də çoxdur. Belə ki, Mərkəzi Bank onlardan kapital tələb edir, banklarda pul saxlamalıdırlar, depozit və s. Bu da çoxuna sərf etmir.
Valyutadəyişmə məntəqəsi açmağın özü çox vəsait tələb edən bir sahədir. Yəni oraya pul qoymaq lazımdır. İndiki dövrdə tələbat da elə yüksək deyil. Problem onda deyil ki, onlara icazə vermirlər, sadəcə tələbat yoxdur. Digər tərəfdən nağdsız ödənişlər, bank kartları və s. həcmi artıb.
O cümlədən də xaricilər ölkəmizə gələndə valyuta dəyişmək üçün bank tapa bilmirsə və yaxud həmin gün şənbə-bazar günü olarsa, həmin şəxs kartı götürüb gedib pulunu bankomatdan çıxarır.
Bu baxımdan, valyuta məntəqələri açmağa meyilin azalması, tələbat və onlara qoyulan yüksək tələblərlə bağlıdır. İndi müstəqil valyutadəyişmə məntəqəsi var, onların sayı çox azdır, çünki açmaq qətiyyən sərf etmir”.
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • Ermənistan vətəndaşlarının məhkəmə istintaqı başa çatdı - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 20:59 |
|
|
|
| • Agentlik "Qala Sığorta"ya 8,6 min manatadək vəsait ödədi
Bu gün, 17:56 |
|
|
|
| • Rüşvətdə ittiham olunan sabiq komissarın işi - "27 min manatı komissara çatdırdım"
Bu gün, 17:51 |
|
|
|
| • "Bakcell"in meqa lotereyasında daha bir avtomobil qalibi məlum oldu! - DİQQƏT...
Bu gün, 17:47 |
|
|
|
| • Daxildəki “TROYA ATLARI” KİMLƏRDİR?
Bu gün, 17:41 |
|
|
|
| • Xalq artisti Elmira Rəhimova xəstəxanaya yerləşdirilib
Bu gün, 17:38 |
|
|
|
| • Tarixin izlərini daşıyan Ramanı qalası nəzarətsizlikdən turist itkisi yaşayır - VİDEO
Bu gün, 17:36 |
|
|
|
| • İLGİNC: Gömrük generalı 636 nəfəri vəzifəyə təyin edib - BU NƏDİ BELƏ?
Bu gün, 17:32 |
|
|
|
| • Avropa İttifaqı Azərbaycanla nəqliyyatla bağlı dialoqa başlayıb - AÇIQLAMA
Bu gün, 17:30 |
|
|
|
| • Dövlət qurumlarından 1,5 milyonluq sifariş alan Rasim Rzayev kimdir? - DETALLAR
Bu gün, 17:28 |
|
|
|
| • “Bakı Abadlıq Xidməti”ndə şok dələduzluq: Bünyad Qasımov Ramiz Mehdiyevə pul ötürürmüş – 5 milyon dollar…
Bu gün, 17:25 |
|
|
|
| • Naxçıvan Şəhər Rabitə İdarəsinə rəis təyin edilib - BUNDAN SONRA...
Bu gün, 17:21 |
|
|
|
| • Xaçmazda daha bir yeniyetmə telefona görə ana qatili oldu - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 17:18 |
|
|
|
| • DTX-nin Balakən əməliyyatı "domino effekti" yarada bilər – Kimlərin növbəsidir?
Bu gün, 17:08 |
|
|
|
| • Antiinhisar Agentliyi Ombudsmanı niyə saymır? - ELNUR BAĞIROV SƏBİNƏ ƏLİYEVANIN MƏKTUBUNU CAVABSIZ QOYUB
Bu gün, 17:04 |
|
|
|
| • "Şadlıq evindən deyiblər ki, Eldəniz bizim məkana uyğun deyil"
Bu gün, 17:00 |
|
|
|
| • “Dövlət Turizm Agentliyi heç bir iş görmür: Pullar hara AXIR?” - ETİRAZ
Bu gün, 16:55 |
|
|
|
| • İran pulu sürətlə "batır"
Bu gün, 16:52 |
|
|
|
| • Yaxın vaxtlarda Rusiyanın dərinliklərinə zərbələr endiriləcək - Zelenski
Bu gün, 16:48 |
|
|
|
| • Şəmsəddin Muradovun rəhbərlik etdiyi zavodda maaş qalmaqalı məhkəmədə - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 16:33 |
|
|
|
| • Elton Məmmədovun qaytardığı 3 milyon: Onu cinayət məsuliyyətindən azad edir? - ŞƏRH
Bu gün, 16:31 |
|
|
|
| • “Badam Medical”da sertifikatsız plastik cərahiyyə aşkarlandı – MƏHKƏMƏ İŞİ
Bu gün, 16:28 |
|
|
|
| • “Bu nazirlik “mehdiyevçilər”ə milyonlarla yardım edib” - Sabiq deputatdan şok ittiham
Bu gün, 16:19 |
|
|
|
| • "Doğu Perinçək deyilən bu alayarımçıq..." - Azər Həsrət
Bu gün, 16:15 |
|
|
|
| • "Azəralüminium" ixracdan 15 milyon dollar itirib
Bu gün, 16:12 |
|
|
|
| • “Gömrükdə 11 minlik əməliyyat ediblər, borc isə mənə gəlib” - GİLEY
Bu gün, 16:04 |
|
|
|
| • Ramiz Mehdiyevin gəlininin işdən çıxarılmasının təfərrüatı - ƏSLİNDƏ...
Bu gün, 16:01 |
|
|
|
| • "Xaricdə fəaliyyət göstərən bəzi müxalif şəxsləri ölkəyə gətirmək Araiki gətirməkdən də çətin prosesdir" - AKTUAL
Bu gün, 15:55 |
|
|
|
| • Bulvar İdarəsi Xalça Muzeyini necə abadlaşdıracaq? - 124 minlik müqavilə
Bu gün, 15:53 |
|
|
|
| • Ukrayna Rusiya ərazisində “Oreşnik” komplekslərindən birini məhv edib
Bu gün, 15:51 |
|
|
|
| • Sahibkarların "kartdan-karta" istəyi, çeksiz alış-veriş... - Azad sahibkarlıq necə kölgələnir?
Bu gün, 15:37 |
|
|
|
| • Azərbaycana bahalaşma dalğası gəlir - BELƏ HARA GEDİRİK?
Bu gün, 15:30 |
|
|
|
| • “Həbsdə olan ermənilərin ailələri Bakıya buraxılsın”
Bu gün, 15:25 |
|
|
|
| • Salyanda pulu itən müəllim şagirdindən şübhələndi VƏ... - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 15:21 |
|
|
|
| • Bakı ilə bağlı xəbərə Türkiyədə qəribə reaksiya - Son anda nə baş verdi?
Bu gün, 15:14 |
|
|
|
| • Yeni müharibənin anonsu verildi - İranda hakimiyyət dəyişməsə, mümkün deyil
Bu gün, 15:08 |
|
|
|
| • Əli Həsənov Türkiyəyə köçüb? - Özü danışdı
Bu gün, 15:02 |
|
|
|
| • “HH Group” KTN sisteminə HARAM QATIR: fermerlərə saxta toxum satır - BU NƏDİ BELƏ?
Bu gün, 14:57 |
|
|
|
| • Lombard şirkəti borc cəlb edir
Bu gün, 14:45 |
|
|
|
| • Valideynlərinizin sənədlərini möhkəm saxlayın... - Yoxsa evlənə bilməyəcəksiniz
Bu gün, 14:41 |
|
|
|
| • SOCAR-da vəzifə tutanlar üçün MÜHÜM BİLGİ - DİQQƏT...
Bu gün, 14:37 |
|
|
|
| • “Müstəntiqlər Şahin Şıxlinskiyə dair “yuxarı”dan komanda gözləyirlər” - AÇIQLAMA
Bu gün, 14:33 |
|
|
|
| • “Çarli Çaplin aktyor deyil” – Əməkdar artist Coşqun Rəhimov
Bu gün, 14:25 |
|
|
|
| • Məktəblilərin intim videosu yayıldı - Cinayət işi açıldı
Bu gün, 14:17 |
|
|
|
| • DTX-nin saxladığı başçının köməkçisi danışdı - "Onların hamısı..."
Bu gün, 14:13 |
|
|
|
| • Diplomatik mənbə Monteneqrodakı azərbaycanlının vəziyyəti haqqında - O azadlıqdadır və məhkəmədə müdafiə olunacaq
Bu gün, 14:09 |
|
|
|
| • Kliniki Uroloji Xəstəxanasına direktor və direktor müavini təyin edildi - ƏMR
Bu gün, 13:19 |
|
|
|
| • Tut arağından sonra QƏTL - Yasamaldakı cinayətin şahidi DANIŞDI
Bu gün, 13:17 |
|
|
|
| • "Qarabağ"a QURBAN... - ŞANSIMIZ VARMI?
Bu gün, 13:12 |
|
|
|
| • “Əhalinin gəliri kreditlərin ödənilməsinə gedir” - BELƏ DAVAM EDƏ BİLMƏZ...
Bu gün, 13:09 |
|
|
|
|
