Ermənistan tərəfinin şərti absurddur, cəfəngiyatdır .....                     “Gözü çıxan qardaşından” ibrət .....                     “Ağ ev bizim regionda da aktiv iş aparacaq” .....                     Məhkəmə tanışına qarşı dələduzluq edən mayorla bağlı qərar çıxardı .....                     Müharibə bitib: Avropanın güc mərkəzləri "ofsaytda" .....                     Sülh sazişinin alternativi yoxdur .....                     “Amnesty İnternational” anti-Azərbaycan “xor”a qoşuldu .....                     Tramp prezidentlik yarışındakı nəticəsini siyasi qələbə adlandırıb .....                     Zəfər Günü Bakıda atəşfəşanlıq olacaq .....                     Trampın Azərbaycan siyasəti necə olacaq? .....                     Həbsdə olan bəstəkardan möhtəşəm musiqi .....                     Fox News: Tramp ABŞ-ın 47-ci prezidenti seçilib .....                     Naxçıvan məktəblərində gözətçi və xadimələrin MAAŞLARINA ƏL QOYULUR .....                     “ŞABRAN-D” niyə etibarsız təchizatçılar siyahısına salındı? .....                     Azərbaycanda DƏHŞƏT: .....                     Məktəblərdə tətil bu tarixdən başlayır .....                     Qəzada ölən Nazimin 6 uşağının aqibəti necə olacaq? .....                     Sabah Ramiz Mehdiyevin kürəkəninin məhkəməsidir .....                     "Aftandil İsrafilov səni yanında meymun kimi aparıb toylara" .....                     Belə bələdiyyədənsə, olmasa yaxşıdır .....                     Çılpaq qadın heykəli Bakıya necə gəldi? .....                     Qafqazda qanlı ssenarilər .....                     Azərbaycanda daha bir faydalı qazıntı yatağı hərraca çıxarılacaq .....                     `AZƏR GOLD` adına SƏRVƏTLƏRİMİZ NECƏ XIRID EDİRLİR... .....                     Dollar rəqiblərinə qarşı Trampın “qələbə” xəbəri öncəsi kəskin dəyər qazanır .....                     İran İsrailin son hücumlarına cavab verəcəkmi? .....                     Respublikaçılar ABŞ Senatında səslərin çoxunu qazanırlar .....                     Tiflisdən İrəvana SEZAR şilləsi! .....                     Bakıda müğənninin qətli: qatilin cəzası niyə azaldıldı? .....                     İcra başçısı ona yeni vəzifə verdi .....                     9 saylı xüsusi internat məktəbinə XÜSUSİ qəbul qaydası .....                     Azərbaycana qarşı ŞOK torpaq İDDİASI .....                     “ABŞ-da Azərbaycana qarşı ciddi addımların atılması gündəmdə ola bilməz” .....                     Türkiyəli iş adamının Azərbaycandan çıxışına qadağa qoyulur .....                     Kərki bu yolla qaytarılır: İrəvanla top atəşi məsafəsində... .....                     Rusiya Qafqaza “qayıdır” .....                     “Bakıda bu qiymətlərlə yaşamaq mümkün deyil” .....                     Şarl Mişel Azərbaycana .....                     İran dəqiq müharibəyə girəcək: o zaman Ermənistan... .....                     Milyonluq “Cənubtikintiservis” şirkətinin rəhbərliyi formalaşdırılacaq, .....                 

Qatillər və qurbanlar, yaxud COP nədən fövqəladə əhəmiyyətlidir? - Bahəddin Həzi yazır...
Tarix: 31-10-2024, 01:48 | Çap et
Qatillər və qurbanlar, yaxud COP nədən fövqəladə əhəmiyyətlidir?
Mən, adətən, oxucuları rəqəmlərlə yormamağa çalışıram. Amma elə rəqəmlər var, quru deyil, canılıdır. Lap insan kimi. Az qala dil açıb danışır. Yox, sadəcə, danışmır, fəryad edir.
Hazırda dünyada hər il 8,7 milyon insan havanın çirkliliyindən ölür. 8,7 milyon canlı insan! Bu, az fərqlə Avstriyanın və ya İsveçrənin əhalisi qədər insan deməkdir.

Deməli, havanı çirkəndirənlər, daha doğrusu, zəhərləyənlər hər kimdirsə, hər il İsveçrə boyda bir cəmiyyətin qatili də onlardır. Dünyada bir ildə bütün müharibələrdə, silahlı münaqişələrdə həlak olanların, cinayət nəticəsində qətlə yetirilənlərin sayı bunun onda biri etmir.

Hər il qətlə yetirilən bu 8,7 milyon insanın qatillərini həbs etmək, zindana salmaq hələ heç kimin ağlına gəlməyib. Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsinin tarixində, məhkəmə statistikasında belə hallar yoxdur ki, atmosferə atılan zəhərli qazların öldürücü dozasına görə hansısa dövlət və ya hökumət başçısı haqqında həbs qərarı çıxarıb, beynəlxalq axtarışa versin. Sizə belə bir fakt məlumdur?! Şəxsən mənə məlum deyil. Hərçənd qlobal səviyyədə ekosid və genosid gedir, amma cəzalanan hanı? Yoxdur.

Deməli, öz nəfəsində (öz nəfəsi ilə) boğulan bu 8,7 milyon insanın qatilləri azadlıqda (hətta yüksək vəzifələrdə!), qanları isə yerdə qalır.

Bizdə qlobal iqlim sammitinin anlamına vara bilməmiş adamlar var, deyirlər: "COP29 bizim nəyimizə gərəkdir?" və sair. Bəzi adamlar da var, hökumətdən narazıdır, məsələnin məğzini bilmir, sevinə-sevinə deyir: "Gördünüz, Norveç də gəlmədi!"

Norveçin gəlməməyinə sevinən kişi, hər il 8,7 milyon insanın arasında biz də varıq axı. Hamıdan var. Başqa sözlə, hamı var! Axı hardan bilə bilərsən ki, növbəti 8,7 milyonun içində sən olmayacaqsan?! Yaxud sənin əzizlərin, doğmaların olmayacaq?!

Doğmaları müharibələrə gedənlər göz yaşı tökür: "Gedib dönməmək də var!" Doğru. Amma insanları təkcə müharibələr təhdid etmir axı.

Hər yay hamı dənizdə boğulanlardan yana-yana danışır. Bəs bütün il boyu havadan boğulanlardan niyə danışmırıq?!

Daha doğrusu, Dünya danışır. Hər il COP-a yığışır, danışır. Ancaq özünü xilas etmək üçün bir qərara vara bilmir. Ya da bir qərar verirsə də, arxasında dura bilmir.

"Məsələn, 2009-cu ildə Kopenhagen şəhərində keçirilən COP 15 zamanı həmin vaxt ABŞ dövlət katibi postunu tutan Hillari Klinton inkişaf etmiş ölkələrin 2020-ci ilə qədər inkişaf etməkdə olan ölkələrə iqlim adaptasiyası üçün 100 milyard dollar ayıracağını vəd etmişdi. Lakin bu məqsədə yalnız 2023-cü ildə böyük çətinliklə çatmaq mümkün oldu",- APA Analytcs-in təhlilində belə yazılıb. Məqalədə o da vurğulanıb ki,

İqlim Dəyişikliyi üzrə Hökumətlərarası Panelin (IPCC) son hesabatına görə, "inkişaf etməkdə olan ölkələrə iqlimlə bağlı sərmayələr indidən 2030-cu ilə qədər 4-8 dəfə artırılmalı və ildə təqribən 2-3 trilyon dollara çatmalıdır. Digər yandan, BMT inkişaf etməkdə olan ölkələrə iqlim adaptasiyası və “yaşıl enerji”yə keçiddə kömək üçün 2030-cu ilə qədər 6 trilyon dollara qədər vəsait tələb olunduğunu bildirib".

Bu statistikanı oxuyuram və düşünürəm: 100 milyard dolları 15 ilə birtəhər ödəyən dövlət 2-3 trilyon dollardan öhdəsinə düşəni 7 ilə çatdıracaqmı?! Hər il 2-3 trilyon dollara çatana qədər olacaq rəqəmlər də az deyil axı. Amma inkişaf etmiş ölkələr üçün çox da deyil. Çünki inkişaf etmiş olmağın da bir bədəli var. Əgər inkişaf etmiş ölkələr səviyyəyə çatmaq, bu səviyyədə onillərlə qalmaq üçün sənaye qazları ilə atmosferi hamıdan çox çirkləndiriblərsə, kompensasiyasını da hamıdan çox ödəməlidirlər, elə deyilmi?!

Amma yox! İnkişaf etmişlər deyir ki, bu 2-3 trilyon dollar bölünsün, tutaq ki, 195 yerə, hamı bərabər məbləğdə ianə etsin.

Allah eşqinə, bu cür məntiq varmı?! Əgər belə bir məntiq varsa, onda ABŞ-ın üzərinə düşən öhdəlik qədər Kosta-Rika da pul ödəməlidir. Halbuki bu ölkə heç ordu saxlamaq gücündə deyil; özünün müdafiəsini həmin ABŞ-a həvalə edib. Yaxud Çinlə Çad, Böyük Britaniya ilə Benin, Fransa ilə Fici, Rusiya ilə Surinam, Hindistanla Şri-Lanka... eyni məbləğ ödəsin?!

Balaca bir ölkənin üzərinə, məsələn, 10 milyard dollarlıq öhdəlik qoyulacaqsa, bu ölkənin də heç dövlət büdcəsinin gəlirləri cəmi 10 milyard etmirsə, necə olsun?! Amma 10 yox, 100 milyardlar, məsələn, ABŞ və Çin kimi ölkələr üçün böyük yük deyil. Elə gözümüzün qarşısında o 100 milyardlar Ukraynadakı müharibəyə xərclənir. Hər gün daha çox insanın öldürülməsinə bu qədər pulu xərcləyənlər bəlkə əksini etsinlər: o milyardları, on milyardları, yüz milyardları daha çox insanın yaşamasına - həyatda qalmasına xərcləsinlər. Daha yaxşı olmazmı?!

Amma biz bunun əksini görürük. Hətta daha əvvəl də yazdığımız kimi, böyük-böyük ölkələr COP 29-dan yayınmaq üçün böyük-böyük bəhanələr də uydururlar. Bəhanələr cürbəcür olsa da, səbəb birdir: inkişaf etməkdə olan, inkişafdan qalmış ölkələrə kömək əli uzatmamaq, iqlim adaptasiya fonduna ianə etməmək, bir sözlə, Bəşəriyyət qarşısında, gələcək nəsillər qarşısında məsuliyyətdən qaçmaq istəyirlər.

O böyük, varlı ölkələrin öz daxlində vergi sisteminin fəlsəfəsinə baxaq. ABŞ-da, yaxud Fransada, məsələn, elə vergi mexanizmi tətbiq edilib ki, varlı daha çox vergi ödəyir, yoxsul az. Hətta ABŞ-da illik gəliri 200 min dolları ötməyən vergi ödəyicisinin ödənişi özünə geri qaytarılır. Məşhur aktyor, çox varlı olan Jerar Depardye çox vergi ödəməmək üçün Fransadan köçüb...

Yaxşı, COP 29 bundan fərqli bir şey tələb etmir ki! Həmin böyük dövlətlərin ədalətli hesab edib özündə tətbiq etdiyi qaydanı bir də təbiətin (və Özünün) xilası üçün Dünya miqyasında qəbul eləsin. Öz vətəndaşları üçün etdiyini Bəşəriyyət naminə etsin. Necə Amerikada varlı daha çox, yoxsul daha az vergi ödəyirsə, Dünya miqyasında iqlim fondu da o prinsiplə qurulsun: varlı dövlətlər daha çox ödəsin, yoxsul ölkələr daha az.

Amma, deyəsən, burda da özünüinkar var. Yenə də işin içərisinə siyasət qarışdı. Həm də yanlış olanı.

Çox eşitmişik, deyirlər, siyasət çirkli işdir. Amma mən deyirəm, yox, siyasət çirkli iş deyil. Çirkli adamların siyasəti?! Hə, o başqa məsələ. Dünya cəmiyyətinin havasını çirkləndirən siyasət təbiətinin havasına rəhm edəcək?! Amma etməsi lazım. Çünki bu havadan hamı nəfəs alır. Hamının övladları nəfəs alır. Elə deyilmi?!

Bu sual üzərində düşünürəm: belə çıxır ki, insan özü özünün qatilidir!

İqlim Dəyişmələri üzrə Ekspertlərin Hökumətlərarası Qrupunun hesabatlarında göstərilir ki, son 200 ildə iqlimin dəyişməsi təbii proseslərin deyil, təbiətə insan müdaxiləsinin nəticəsidir. Son 274 ildə atmosferdə toplanan karbon qazının miqdarı insan tarixinin 800 min ili ərzindəkindən çoxdur. Bu problemlərlə məşğul olan dünya alimlərinin 90 faizi eyni fikirdədir: günahkar insan özüdür.

Müasir insan özü həm qatil, həm də qurbandır. Qlobal iqlim sammitinin məqsədi İnsanı qatil və qurban olmaqdan xilas etməkdir. COP-un fəlsəfəsi budur. Fərqi yoxdur, o, Böyük Britaniya boyda neft-qaz ölkəsində keçirilir, yoxsa Azərbaycanda. Sammitin ev sahibi Almaniya Federativ Respublikası kimi klassik demokratiya olur, yaxud Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri. İsveçrə Konfederasiyasıdır, ya Mərakeş Krallığı... Kimin monarxiya, kimin demokratiya, kimin teokratiya, avtokratiya... olması fərq etmir. Ona qalsa, 2000-ci ildə COP 6 keçirmiş Niderland da krallıq sayılır.

Bu sadaladığımız faktorlar önəmli deyil. COP beynəlxalq siyasi sammit deyil axı, Davos İqtisadi Forumu, yaxud Münhen Təhlükəsizlik Zirvəsi deyil ki, kimsə kiməsə görə iştirak etmək istəsin, ya istəməsin. Bu, iqlim konfransıdır. Hər il ən azı 8,7 milyon insanı ölümdən xilas etmək istəyənlərin konfransıdır. Özünün qatili olan qurbanların bir araya gəlib, bu qətliama son qoymaq yollarını aramaq istədiyi toplantıdır. Kim gəlmək istəmirsə, deməli, xilas etmək və xilas olmaq istəmir. Kimsə də buna sevinirsə... Nə isə...

Bahəddin Həzi, Bizimyol.info








 
Sorğu

Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
Yox
Bu yolda Rusiyanın ağzı ovulacaq

Şirkət-Xidmət
   
Xəbər lenti
                                                 
Ermənistan tərəfinin şərti absurddur, cəfəngiyatdır - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Bu gün, 14:02
“Gözü çıxan qardaşından” ibrət – Könüllü müdafiə dəstələri
Bu gün, 14:00
“Ağ ev bizim regionda da aktiv iş aparacaq” - Azad İsazadə
Bu gün, 13:58
Məhkəmə tanışına qarşı dələduzluq edən mayorla bağlı qərar çıxardı - DETALLAR
Bu gün, 13:52
Müharibə bitib: Avropanın güc mərkəzləri "ofsaytda" - FAKT BUDUR!
Bu gün, 13:51
Sülh sazişinin alternativi yoxdur - Bunu İRƏVAN BİLMƏLİDİR...
Bu gün, 13:51
“Amnesty İnternational” anti-Azərbaycan “xor”a qoşuldu - NƏ BAŞ VERİR?
Bu gün, 11:57
Tramp prezidentlik yarışındakı nəticəsini siyasi qələbə adlandırıb - KİV
Bu gün, 11:48
Zəfər Günü Bakıda atəşfəşanlıq olacaq
Bu gün, 11:31
Trampın Azərbaycan siyasəti necə olacaq? – Markov ŞƏRH EDİR
Bu gün, 11:29
Həbsdə olan bəstəkardan möhtəşəm musiqi - VİDEO
Bu gün, 11:28
Fox News: Tramp ABŞ-ın 47-ci prezidenti seçilib - SON DURUM
Bu gün, 11:22
Naxçıvan məktəblərində gözətçi və xadimələrin MAAŞLARINA ƏL QOYULUR - BU NƏDİ BELƏ?..
Bu gün, 11:19
“ŞABRAN-D” niyə etibarsız təchizatçılar siyahısına salındı? – MMC yüzminləri harada “batırdı”
Bu gün, 11:14
Azərbaycanda DƏHŞƏT: - çoban fermada özünü GÜLLƏLƏDİ
Bu gün, 11:10
Məktəblərdə tətil bu tarixdən başlayır - Neçə gün dərs olmayacaq?
Bu gün, 11:08
Qəzada ölən Nazimin 6 uşağının aqibəti necə olacaq? - AÇIQLAMA
Bu gün, 11:00
Sabah Ramiz Mehdiyevin kürəkəninin məhkəməsidir – 100 hektarla bağ torpaq sahəsinin zəbti təsdiqlənir
Bu gün, 10:59
"Aftandil İsrafilov səni yanında meymun kimi aparıb toylara" - QALMAQAL
Bu gün, 10:48
Belə bələdiyyədənsə, olmasa yaxşıdır - ETİRAZ
Bu gün, 10:45
Çılpaq qadın heykəli Bakıya necə gəldi? - Bu barədə ÇOX DANIŞIRIQ...
Bu gün, 10:41
Qafqazda qanlı ssenarilər – Azərbaycanı nə gözləyir?
Bu gün, 10:36
Azərbaycanda daha bir faydalı qazıntı yatağı hərraca çıxarılacaq - ŞƏRTLƏR
Bu gün, 10:32
`AZƏR GOLD` adına SƏRVƏTLƏRİMİZ NECƏ XIRID EDİRLİR... - İLGİNC FAKTLAR...
Bu gün, 10:31
Dollar rəqiblərinə qarşı Trampın “qələbə” xəbəri öncəsi kəskin dəyər qazanır - GƏLİŞMƏ
Bu gün, 10:15
İran İsrailin son hücumlarına cavab verəcəkmi? - ŞƏRH
Bu gün, 10:13
Respublikaçılar ABŞ Senatında səslərin çoxunu qazanırlar
Bu gün, 10:10
Tiflisdən İrəvana SEZAR şilləsi! - sərhəddən buraxmır
Bu gün, 10:05
Bakıda müğənninin qətli: qatilin cəzası niyə azaldıldı? - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 10:04
İcra başçısı ona yeni vəzifə verdi - BUNDAN SONRA...
Bu gün, 10:02
9 saylı xüsusi internat məktəbinə XÜSUSİ qəbul qaydası - İDDİA
Bu gün, 09:55
Azərbaycana qarşı ŞOK torpaq İDDİASI - 200 kv/km...
Bu gün, 09:48
“ABŞ-da Azərbaycana qarşı ciddi addımların atılması gündəmdə ola bilməz” - Cəlaloğlu
Bu gün, 09:33
Türkiyəli iş adamının Azərbaycandan çıxışına qadağa qoyulur - SƏBƏB
Bu gün, 09:30
Kərki bu yolla qaytarılır: İrəvanla top atəşi məsafəsində... - İLGİNC...
Bu gün, 09:26
Rusiya Qafqaza “qayıdır” - Bakı-İrəvan sazişinə təsiri
Bu gün, 09:25
“Bakıda bu qiymətlərlə yaşamaq mümkün deyil” - Maaşlar iki dəfə ARTIRILACAQ?
Bu gün, 09:24
Şarl Mişel Azərbaycana GƏLİR
Bu gün, 09:21
İran dəqiq müharibəyə girəcək: o zaman Ermənistan... - GƏLİŞMƏ
Bu gün, 09:18
Milyonluq “Cənubtikintiservis” şirkətinin rəhbərliyi formalaşdırılacaq, əlavə maya qoyulur
Bu gün, 09:16
Praktikada Əmək Məcəlləsinin bu tələbinə də əməl edilmir... - Ekspert danışır...
Bu gün, 09:13
Sumqayıt Gömrük İdarəsində sahibkarlara DİVAN TUTURLAR... - Prezidentə MÜRACİƏT OLUNDU
Bu gün, 09:08
İlon Maskdan seçkilərlə bağlı SON DƏQİQƏ açıqlaması - Tramp Ağ Evə qayıdarsa...
Bu gün, 09:04
Maraqlıdır ki, bu pul köçürmələri Məmmədovanın öz adına deyil... - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 08:59
Azərbaycan Təhsil İşçiləri Azad Həmkarlar İttifaqlarında nələr baş verir? - İLGİNC İDDİALAR
Bu gün, 08:58
“Şəki-Bazar” ASC-nin ümumi yığıncağı keçiriləcək
Bu gün, 08:53
Kilosu 4 manata başa gələn ətlər... - əsasən restoranlara göndərilir
Bu gün, 08:49
Tramp “tərəddüd edən” yeddi ştatın altısında liderdir - Amerika mediası
Bu gün, 08:46
Əvvəl yanacaq əvəzinə su vururdular, indi isə... - "Axırıncı dəfə olar burda benzin vurmağım..."
Bu gün, 08:45
YANLIŞ GÜNÜ QEYD EDİRİK... - DİQQƏT
Bu gün, 08:31
Şirkət-Xidmət
 
 
Dia.az © 2010 - 2014
Məlumat internet səhifələrində istifadə edildikdə müvafiq keçidin qoyulması mütləqdir.
Bizimlə Əlaqə : Tel - 055-560-77-49, 077-271-11-33 E-mail : [email protected]
Designed by Daraaz.net
�������@Mail.ru