“Üç xurafatçı mollaya qulaq asıb ateist olur” - ETİRAZ
Tarix: 19-04-2025, 09:29 | Çap et
Müsəlman ölkəsi olmasına baxmayaraq Azərbaycanda bu gün yetəri qədər ateist, inancsız insanlar var. Bu məsələ sanki bir tendensiyaya çevrilib və gənclər arasında müşahidə edilir. Bu ifadənin mahiyyətinə və dərinliyinə varmadan özlərini ateist adlandıranlar var. Hətta ictimaiyyətdə bunu açıq təbliğ edənlər də az deyil.
Mövzu ilə bağlı Bizim.Media-ya danışan ilahiyyatçı Tural İrfanın sözlərinə görə insanları dinə yaxud hansısa inanca bağlayan səbəblər, hadisələr olduğu kimi dindən, inancdan uzaqlaşdıran səbəblər də var:
“Uzaqlaşdıran səbəbin ilki inkar etdiklərinin mahiyyətini tam bilməməkdir. Həzrət Əli deyirdi ki, insan bilmədiyini inkar edir, yaxud bilmədiyinin düşmənidir. Müasir dövrdə dünyada baş verən siyasi hadisələr, ziddiyətlər, ideoloji təlatümlər, mübarizələr dinlərin, inancların da təhrif olunmasına, əsl mahiyyətini itirməsinə səbəb olur.
Bəzən də dinlər siyasi - ideoloji məqsədlərə alət edilir, öz təbii, insani, humanist, əxlaqi mahiyyətindən uzaqlaşdırılır. Nəticədə din adı ilə mənfi hadisələr meydana çıxır, xurafat yayılır, mövhumat ayaq açır. Gənclər də bu mənzərə qarşısında tərəddüddə qalaraq, çaşqınlığa düçar olurlar və çox zaman da dindən, hətta milli adətlərdən də uzaq dururlar”.
Bu səbəbdən gənclər dindən uzaq dururlar
İlahiyyatçının fikrincə, din düzgün təbliğ olunmayanda, əsl mahiyyəti üzrə təqdim edilməyəndə təhlükəli nəsnə kimi görünür və ikrah oyadır:
“Məzhəbçi din adamları mübahisələr, ziddiyyətli tarixi hadisələr üzərindən o qədər mənfi aura yaradırlar ki, müasir insan onlardan da, dindən də, şirrdən qaçan kimi qaçır. Orta əsrlərdə elə bir dövr olub ki, elm və din paralel, bəzən də birgə, yanaşı addımlayıb. İslami elmlərin, fəlsəfə, kəlam, İslam hüququ və digər dünyəvi sahələrin inkişafı da həmin dövrdə baş verib.
Əl Kindi, İbn Rüşd, İbn Sina, Fərabi kimi filosoflar hamısı dinə inanır, hətta ilahiyyatla fəlsəfəni sintez edir, dinin elmi yönləri üzərindən işlər aparıb bəşəriyyətin bu gün də bəhrələndiyi böyük töhfələr verirdilər. Lakin sonra nə oldu? Onların yerində mühafizəkar, xurafatçılar gəldi və din adı ilə əslində mövhumatçılığı yaydılar. Yəni, endirilən yox, uydurulan dini yaydılar. Beləcə iki din yarandı”.
Ateist olmaq müasirləşmək deyil…
Tural İrfan deyib ki, gənclərin dinimizi elmi və müasir şəkildə anlamaları üçün vasitələr olmalıdır:
“Dindən çıxmaq, ateist olmaq heç də müasirləşmək demək deyil. İnsan gərək inkar etdiyini də əvvəldə tam öyrənsin, sonra inkar etsin. Amma insanlar üç xurafatçı mollaya qulaq asıb dindən ikrah edir və ateist olur. Belələri ateist də qala bilmirlər. Çünki ateizm də oxumaq, elm tələb edir. Ateistin daha çox suallara cavab verməsi ehtiyacı meydana çıxır. Odur ki, dinin mahiyyətini tam təbliğ etmək lazımdır”.
Təhlükəli tendensiya
İlahiyyatçının qənaətincə ateist olanların çoxu heç də Quranı, İbn Rüşdün, Fərabinin, Maymonidin, Əl Kindinin ilahiyyat sahəsindəki fəlsəfi traktatlarını oxuyub sonra dindən çıxmırlar:
“Sadəcə səthi olaraq gördükləri xurafatçıların əməllərinə, yaxud cəfəng nağıl kitablarına baxıb sanki din bunlardan ibarətmiş qənaətinə gəlirlər. Bu da çox təhlükəli tendensiyadır. Xalqımızın ənənəvi dini inancı var. Bu, inancdan döndərmək üçün əsasən Qərb institutları böyük “əmək” və vəsait sərf edirlər.
Xalqın, millətin birliyini, vəhdətini genetik olaraq, təbii olaraq təmin edən amillərdən biri də onun ənənəvi inancı, dinidir. Bu dini gərək sağlam şəkildə təbliğ edək, sağlam şəkildə anladaq ki, müasir insanımız da savadsız, məlumatsız qalıb ateizmə, deizmə meyl etməsin. Bu cür insanların çoxalması tolerantlıq baxımından təbiidir. Lakin mahiyyəti etibarı ilə cəmiyyəti parçalayır. Çünki xalqımız üçün ənənəvi və xarakterik deyil”.
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • Ermənistanda respondentlərin 12%-i Paşinyana səs verməyə hazırdır - KİV
Bu gün, 13:39 |
|
|
|
| • Bakı Moskvaya yenə “yox” dedi - bu məsələdə...
Bu gün, 13:25 |
|
|
|
| • Paşinyan Trampın Ermənistanı Albaniya ilə səhv salmasından narahat deyil - "Sputnik Armenia"
Bu gün, 13:22 |
|
|
|
| • Təyyarə qəzasında ölən bacı-qardaşın kompensasiya DAVASI – Dövlət hansı qərarı VERƏCƏK?
Bu gün, 13:13 |
|
|
|
| • 10 GÜNDÜR ÖLÜB, YAXINLARININ XƏBƏRİ YOXDUR – Rusiyada rəhmətə gedən azərbaycanlının ailə üzvləri axtarılır
Bu gün, 13:09 |
|
|
|
| • Şamaxı Xəstəxanası kimin mülküdü, Natiq Əliyevin atasının, yoxsa TƏBİB-in? – Vüqar Qurbanova sual olunur
Bu gün, 13:03 |
|
|
|
| • Kişi geyimində evdən 45 min manat oğurlayan qadın saxlanılıb - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 13:00 |
|
|
|
| • Amal Qrup MMC-nin özbaşnalığı…. - Təhçizatçılar Qubadlıda gördükləri işin ödənişini almaq üçün rəsmi qurumlardan imdad diləyirlər….
Bu gün, 12:58 |
|
|
|
| • Paşinyan yolların açılmasından danışdı
Bu gün, 12:47 |
|
|
|
| • Müdafiə naziri Çin Xalq Respublikasına işgüzar səfər edib
Bu gün, 12:44 |
|
|
|
| • Mollayevi cəzalandıran olacaqmı? - NARAZILIQ VAR...
Bu gün, 12:42 |
|
|
|
| • ABŞ-da Bakıya qarşı təxribatçı "düzəliş" - BU NƏDİ BELƏ?
Bu gün, 12:34 |
|
|
|
| • Sabiq qərargah rəisi vəfat etdi
Bu gün, 12:31 |
|
|
|
| • Hadrutda binalarının təmirinə 4.6 milyon manat xərclənəcək
Bu gün, 12:29 |
|
|
|
| • İrəvanda təşviş: - bu sahələr Azərbaycanın nəzarətinə keçəcək
Bu gün, 12:24 |
|
|
|
| • “Qala Həyat”ın rəhbərliyinə təyinat olub - BUNDAN SONRA...
Bu gün, 12:22 |
|
|
|
| • Dövlət qurumu veb sayt yaratmaq üçün yetərli şirkət tapmadı - TENDER LƏĞV OLUNDU
Bu gün, 12:20 |
|
|
|
| • Gecə 3-də maşınını “ştrafnoy”dan qaçırmaq istədi - Həbs olundu
Bu gün, 12:16 |
|
|
|
| • Bu gün Oleq Bakinskinin məhkəməsidir - bəraət istəyir
Bu gün, 12:11 |
|
|
|
| • Bu gün “Şərurlu İsfəndiyar”ın məhkəməsidir - həbs oluna bilər
Bu gün, 12:10 |
|
|
|
| • Məhkəməyə versə də... FAİZ YÜKÜ DURMADAN ARTIR... - BU NƏDİ BELƏ?
Bu gün, 12:02 |
|
|
|
| • Həkim səhvlərindən ölüm faktlarına görə məsuliyyətə cəlb edilən tibb işçiləri var - Baş Prokurorluq
Bu gün, 11:51 |
|
|
|
| • “Almet Baku” kiçilib - HESABAT
Bu gün, 11:49 |
|
|
|
| • "Cənab Eşqi Bağırov, siz bilirsiniz, odun peçinə uzbe qoşsaq, printer işləyər?" - ETİRAZ VAR!
Bu gün, 11:41 |
|
|
|
| • İsrailin 5 dollarlıq yeni silahı - “Dəmir günbəz”i geridə qoydu
Bu gün, 11:37 |
|
|
|
| • "Harda yazılıb ki, xanəndə botoks etdirməz və ya dırnaq qoydurmaz?" - Xalq artisti
Bu gün, 11:31 |
|
|
|
| • Rəqəmsal qiyamət: apokalipsis ilə reallıq arasında - AKTUAL
Bu gün, 11:28 |
|
|
|
| • “Sülh müqaviləsi 2026-ya qalmayacaq...” - sensasion gəlişmə
Bu gün, 11:16 |
|
|
|
| • Rusiyada Nəsimi Məmmədovu niyə həbs etmək istəyirlər? - Üç dəfə bəraət alıb
Bu gün, 11:13 |
|
|
|
| • 3 100 manata görə qazinin anasını məhkəməyə verən “Bank of Baku”nun MİLYONLUQ gəlirləri - ARAŞDIRMA
Bu gün, 11:08 |
|
|
|
| • Sərhədlər yalnız sülh sazişindən sonra açıla bilər - ŞƏRH
Bu gün, 11:06 |
|
|
|
| • Cənubi Qafqazda sülh prosesi: strateji nəticələr və yeni regional sistem - İNCƏLƏMƏ
Bu gün, 11:03 |
|
|
|
| • `Paşa Sığorta` şəhid ailəsini bir il süründürsə də... - AXI NİYƏ?
Bu gün, 11:00 |
|
|
|
| • Dələduzluq edən qadınla bağlı qərar açıqlandı
Bu gün, 10:52 |
|
|
|
| • Dolların məzənnəsi ilə bağlı son qərar MANATA NƏ VƏD EDİ? - AKTUAL
Bu gün, 10:49 |
|
|
|
| • Naxçıvanlı taksi sürücüləri Türkiyənin yol polisindən şikayətçidir - "Yoxsa, onlarla ailə çörəksiz qalacaqdı..."
Bu gün, 10:37 |
|
|
|
| • Məzahir Pənahovun oğlu keçmiş arvadına uduzdu - 300 minlik əmlakı qaytaracaq
Bu gün, 10:33 |
|
|
|
| • Dörd şəhərin, bir bayramın və yeni bir gələcəyin hekayəsi - MƏQALƏ
Bu gün, 10:30 |
|
|
|
| • Lənkəranda 39 milyon manata kanalizasiya sistemi quracaq şirkət müəyyənləşib - DETALLAR
Bu gün, 10:26 |
|
|
|
| • Rusiyada Azərbaycan məhsullarına “stop”: - 220 kq yük məhv edildi
Bu gün, 10:23 |
|
|
|
| • Gürcüstanda SOCAR-ın avtomobilinə silahlı hücum olub - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 10:17 |
|
|
|
| • Avropa İttifaqının genişlənmə məsələləri üzrə Komissarı Ağdama gedir
Bu gün, 10:15 |
|
|
|
| • Anri “Qarabağ”a niyə inanırdı? - Səbəb heyrətamizdir
Bu gün, 10:14 |
|
|
|
| • Eldar Mahmudovu hər gün lənətləyir, Pərviz Həşimlidən üzrxahlıq diləyir – Elçin Quliyevin zindan gündəliyi
Bu gün, 10:05 |
|
|
|
| • "Çox cılız bir adam gəlib, çox möhtəşəm, əzəmətli bir rol oynaya bilməz"
Bu gün, 09:54 |
|
|
|
| • Vətən müharibəsi iştirakçısını bıçaqlayan şəxslə bağlı QƏRAR
Bu gün, 09:52 |
|
|
|
| • Bu ölkə Qarabağ ermənilərinə 14 milyon ayırdı
Bu gün, 09:44 |
|
|
|
| • Astarada icra hakimiyyətinin çətiri altında YAŞIL TERROR - İş araşdırılır, amma...
Bu gün, 09:36 |
|
|
|
| • “Araz Supermarket”də təyinat olub - BUNDAN SONRA...
Bu gün, 09:22 |
|
|
|
| • Məmurlar deputatlara cavab vermir, vətəndaşlar neyləsin? - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Bu gün, 09:20 |
|
|
|
|
