“Üç xurafatçı mollaya qulaq asıb ateist olur” - ETİRAZ
Tarix: 19-04-2025, 09:29 | Çap et
Müsəlman ölkəsi olmasına baxmayaraq Azərbaycanda bu gün yetəri qədər ateist, inancsız insanlar var. Bu məsələ sanki bir tendensiyaya çevrilib və gənclər arasında müşahidə edilir. Bu ifadənin mahiyyətinə və dərinliyinə varmadan özlərini ateist adlandıranlar var. Hətta ictimaiyyətdə bunu açıq təbliğ edənlər də az deyil.
Mövzu ilə bağlı Bizim.Media-ya danışan ilahiyyatçı Tural İrfanın sözlərinə görə insanları dinə yaxud hansısa inanca bağlayan səbəblər, hadisələr olduğu kimi dindən, inancdan uzaqlaşdıran səbəblər də var:
“Uzaqlaşdıran səbəbin ilki inkar etdiklərinin mahiyyətini tam bilməməkdir. Həzrət Əli deyirdi ki, insan bilmədiyini inkar edir, yaxud bilmədiyinin düşmənidir. Müasir dövrdə dünyada baş verən siyasi hadisələr, ziddiyətlər, ideoloji təlatümlər, mübarizələr dinlərin, inancların da təhrif olunmasına, əsl mahiyyətini itirməsinə səbəb olur.
Bəzən də dinlər siyasi - ideoloji məqsədlərə alət edilir, öz təbii, insani, humanist, əxlaqi mahiyyətindən uzaqlaşdırılır. Nəticədə din adı ilə mənfi hadisələr meydana çıxır, xurafat yayılır, mövhumat ayaq açır. Gənclər də bu mənzərə qarşısında tərəddüddə qalaraq, çaşqınlığa düçar olurlar və çox zaman da dindən, hətta milli adətlərdən də uzaq dururlar”.
Bu səbəbdən gənclər dindən uzaq dururlar
İlahiyyatçının fikrincə, din düzgün təbliğ olunmayanda, əsl mahiyyəti üzrə təqdim edilməyəndə təhlükəli nəsnə kimi görünür və ikrah oyadır:
“Məzhəbçi din adamları mübahisələr, ziddiyyətli tarixi hadisələr üzərindən o qədər mənfi aura yaradırlar ki, müasir insan onlardan da, dindən də, şirrdən qaçan kimi qaçır. Orta əsrlərdə elə bir dövr olub ki, elm və din paralel, bəzən də birgə, yanaşı addımlayıb. İslami elmlərin, fəlsəfə, kəlam, İslam hüququ və digər dünyəvi sahələrin inkişafı da həmin dövrdə baş verib.
Əl Kindi, İbn Rüşd, İbn Sina, Fərabi kimi filosoflar hamısı dinə inanır, hətta ilahiyyatla fəlsəfəni sintez edir, dinin elmi yönləri üzərindən işlər aparıb bəşəriyyətin bu gün də bəhrələndiyi böyük töhfələr verirdilər. Lakin sonra nə oldu? Onların yerində mühafizəkar, xurafatçılar gəldi və din adı ilə əslində mövhumatçılığı yaydılar. Yəni, endirilən yox, uydurulan dini yaydılar. Beləcə iki din yarandı”.
Ateist olmaq müasirləşmək deyil…
Tural İrfan deyib ki, gənclərin dinimizi elmi və müasir şəkildə anlamaları üçün vasitələr olmalıdır:
“Dindən çıxmaq, ateist olmaq heç də müasirləşmək demək deyil. İnsan gərək inkar etdiyini də əvvəldə tam öyrənsin, sonra inkar etsin. Amma insanlar üç xurafatçı mollaya qulaq asıb dindən ikrah edir və ateist olur. Belələri ateist də qala bilmirlər. Çünki ateizm də oxumaq, elm tələb edir. Ateistin daha çox suallara cavab verməsi ehtiyacı meydana çıxır. Odur ki, dinin mahiyyətini tam təbliğ etmək lazımdır”.
Təhlükəli tendensiya
İlahiyyatçının qənaətincə ateist olanların çoxu heç də Quranı, İbn Rüşdün, Fərabinin, Maymonidin, Əl Kindinin ilahiyyat sahəsindəki fəlsəfi traktatlarını oxuyub sonra dindən çıxmırlar:
“Sadəcə səthi olaraq gördükləri xurafatçıların əməllərinə, yaxud cəfəng nağıl kitablarına baxıb sanki din bunlardan ibarətmiş qənaətinə gəlirlər. Bu da çox təhlükəli tendensiyadır. Xalqımızın ənənəvi dini inancı var. Bu, inancdan döndərmək üçün əsasən Qərb institutları böyük “əmək” və vəsait sərf edirlər.
Xalqın, millətin birliyini, vəhdətini genetik olaraq, təbii olaraq təmin edən amillərdən biri də onun ənənəvi inancı, dinidir. Bu dini gərək sağlam şəkildə təbliğ edək, sağlam şəkildə anladaq ki, müasir insanımız da savadsız, məlumatsız qalıb ateizmə, deizmə meyl etməsin. Bu cür insanların çoxalması tolerantlıq baxımından təbiidir. Lakin mahiyyəti etibarı ilə cəmiyyəti parçalayır. Çünki xalqımız üçün ənənəvi və xarakterik deyil”.
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • 71 min rusa 340 məktəb, 3 milyon azərbaycanlıya isə… – Bakıdan kritik qərar
Bu gün, 18:33 |
|
|
|
| • Azərbaycanlı müğənni ABŞ-da faciəli şəkildə öldü - FOTO
Bu gün, 18:25 |
|
|
|
| • Qarabağda milyonlar qazanan nazir müavininin qardaşının şirkəti cərimələndi - Rəfiyevlərin tender SİYAHISI
Bu gün, 18:22 |
|
|
|
| • Ermənistana yeni konstitusiya lazımdır -Paşinyan
Bu gün, 17:00 |
|
|
|
| • Ermənistan qətiyyətli qərar verib: - Rusiyasız Zəngəzur dəhlizinin açılmasına ikiəlli razıdır
Bu gün, 16:54 |
|
|
|
| • Naxçıvan stadionunun layihələndirilməsinə 718 min manatlıq ayrılıb
Bu gün, 16:51 |
|
|
|
| • Yoxsulluqla mübarizə resepti: səbətimizə yenidən baxılacaq - AKTUAL
Bu gün, 16:45 |
|
|
|
| • Aşura günü ümumilikdə 2 mindən çox şəxs könüllü qan verib
Bu gün, 16:32 |
|
|
|
| • Dövləti bax, belə qurar, belə qoruyar və tanıdarlar! - Prezidentin açıq ismarışı
Bu gün, 16:18 |
|
|
|
| • Bizim Azərbaycanla münasibətlərimiz digər dövlətlərdən fərqlidir -Ərdoğan
Bu gün, 15:00 |
|
|
|
| • İşçilərin belə bir hüququ varmı? - ekspert danışır...
Bu gün, 14:57 |
|
|
|
| • Ərdoğan Rusiya və Azərbaycan arasında gərginliyə münasibət bildirib - "İlham Əliyev burada çox diqqətli və ehtiyatlı addım atır"
Bu gün, 14:52 |
|
|
|
| • Akademik Yusif Məmmədəliyevin 120 illiyi qeyd ediləcək - SƏRƏNCAM
Bu gün, 14:46 |
|
|
|
| • “İki lider Bakı üçün hərəkətə keçə bilər, lakin…” – Gözlənilən ETİRAF
Bu gün, 12:54 |
|
|
|
| • Səfərovlar işi: İstintaq birbaşa Moskvanın nəzarətindədir - AÇIQLAMA
Bu gün, 12:47 |
|
|
|
| • Ermənistanda müxalif hərəkat rəhbəri iki ay müddətinə həbs edilib
Bu gün, 12:36 |
|
|
|
| • Rusiya Bakının bu planından qorxuya düşüb: Şifrələr açılır – Gürcü ekspertdən şok
Bu gün, 11:51 |
|
|
|
| • Onları da hədəfə aldılar: - Baş prokurora müraciət
Bu gün, 11:45 |
|
|
|
| • "Anar müəllim Azərbaycan ədəbiyyatının klassiki, müdrik bir insandır... - Solovyov kimdir ki, ona cavab verir?"
Bu gün, 11:41 |
|
|
|
| • BDU, GDU və UNEC-in nəzdindəki kolleclərdə yeni rəhbər təyinatları olub - DETALLAR
Bu gün, 11:39 |
|
|
|
| • Məzahir Pənahovun işçisi haqqında şok ittihamlar - KÜLLİ MİQDARDA YEYİNTİYƏ YOL VERİB
Bu gün, 11:31 |
|
|
|
| • DEPUTAT HAQDA ŞOK İDDİA: Gecə zorla katibəsinin evinə soxulub, əri görüb və... - BU NƏDİ BELƏ?
Bu gün, 11:24 |
|
|
|
| • "Mən dövlətdən nə artıq, nə əskik – yalnız qanuni haqqımı tələb edirəm" - GİLEY
Bu gün, 11:16 |
|
|
|
| • Xamenei kanalizasiyada gizlənir: - İranlılar dini lideri ələ salırlar
Bu gün, 10:41 |
|
|
|
| • Pezeşkian Xankəndidədn qayıdıb BUNLARI DEDİ: Dedilər ki, səfər təhlükəli ola bilər... - AMMA...
Bu gün, 10:33 |
|
|
|
| • "Təxminən 1 milyona yaxın rus turist Azərbaycana gəlmişdi..." - İNDİ İSƏ...
Bu gün, 10:27 |
|
|
|
| • Futbolun gələcəyi haqqında düşünən yoxdur: - Qəbələ Futbol Akademiyası da dayandı
Bu gün, 10:21 |
|
|
|
| • Şəkər xəstələri TƏHLÜKƏDƏ: Apteklərdə “Metformin” niyə tapılmır? - BELƏ DAVAM EDƏRSƏ...
Bu gün, 10:18 |
|
|
|
| • "Rusiya Azərbaycanın presedent yaradacağından narahatdır" - Özbək politoloqdan MARAQLI TƏHLİL
Bu gün, 10:13 |
|
|
|
| • Əmanətçilər üçün qızıl nə qədər etibarlıdır? - ARAŞDIRMA
Bu gün, 10:04 |
|
|
|
| • İnam Kərimovun işçisi dələduz qardaşını məsuliyyətdən yayındırır? - İTTİHAM VAR...
Bu gün, 09:54 |
|
|
|
| • Masazırda işbaz-maklerlər Arxitektura Komitəsini saymır - Anar Quliyevin diqqətinə
Bu gün, 09:48 |
|
|
|
| • Adana və Adıyamanın bələdiyyə sədrləri həbs edildi - türk mediası
Bu gün, 09:42 |
|
|
|
| • Aşura günü ilə bağlı qanvermə aksiyası başlayıb - SİYAHI
Bu gün, 09:29 |
|
|
|
| • Qusar təhsilinin ÜZQARASI... - BU NƏDİ BELƏ?
Bu gün, 09:21 |
|
|
|
| • Məhbus ailələrinin şikayəti üzrə “Tolik”in məhkəməsi başlayır - ailələrə bildiriş gəlib
Bu gün, 09:16 |
|
|
|
| • Rusiyada olan Samirə dəhşət yaşadı: “Azərbaycanlıların əl-qollarını bağlayıb, yerə yıxırlar...” - Bütün Rusiyada soydaşlarımız HƏDƏFDİR!
Bu gün, 09:09 |
|
|
|
| • Diplomatik fəaliyyətdən kənar gizli əməlləri varmış - DETALLAR
Bu gün, 09:04 |
|
|
|
| • Paşinyanın rəqibləri həbsdə ACLIĞA BAŞLADI - Erməni nəşri
Bu gün, 09:00 |
|
|
|
| • Bakı və Moskvanı Ərdoğan barışdıracaq? - Kritik gəlişmə
Bu gün, 08:58 |
|
|
|
| • Türk ordusunu hansı yolla Azərbaycana gətirmək olar? - Görünəni odur ki...
Bu gün, 08:56 |
|
|
|
| • 1,7 manatlıq dollar: Sərfəlidir, yoxsa? - AKTUAL
Bu gün, 08:52 |
|
|
|
| • ABŞ "TikTok"un Çindən alınması üçün müqavilə hazırlayıb
Bu gün, 08:48 |
|
|
|
| • Bank of Baku-nun Daxili Audit departamentinə TƏYİNATLAR - BUNDAN SONRA...
Bu gün, 08:44 |
|
|
|
| • "Naxçıvanın başında oturanları dəyişin... həm də təcili!" - MR-dan İSMARIC!
Bu gün, 08:28 |
|
|
|
| • Zaur Mikayılov sabiq icra başçısının qızı ilə anlaşıb - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 07:48 |
|
|
|
| • Həmkarlar İttifaqı maaşlardan tutulan pullarla nə iş görür? - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Bu gün, 06:40 |
|
|
|
| • "Sertifikasiya imtahanı test formatında keçirilməsin" - Ekspertdən yeni TƏKLİF
Bu gün, 06:37 |
|
|
|
| • Ölkəni titrədən generallar hazırda hardadır? – Bəzisi vuruldu, bəzi isə…
Bu gün, 06:07 |
|
|
|
| • Moskva-Bakı qarşıdurması: ticarətdə vəziyyət “rusca”dır... - NƏ ETMƏLİ?
Bu gün, 06:01 |
|
|
|
|
