Zaur Mikayılov 30 milyon manatın hesabatını niyə vermir? .....                     İcarədarın oğlunu bıçaqlayan gənc .....                     "Dərslik müəllifləri çox sadəlöhvdürlər, AMMA..." .....                     "Onlara qadağa qoymaq lazım deyil" .....                     Şirkətin pulunu mənimsəyən ekspeditor məhkəmə zalından həbs edildi .....                     Avtomobillərin Babək prospektindəki “ölüxana”sı sökülür? .....                     DTX xaricdə gizlənən cinayətkarı ölkəyə gətirərək həbs edib .....                     ABŞ-dan sonra ikinci müttəfiq: İsraili Bakı ilə nə birləşdirir? .....                     Türkiyə nümayəndə heyəti Moskvada səfərdədir .....                     Yarım milyonluq “Büllur” ASC .....                     Möhtəkirlərdən daha bir SÜNİ BAHALAŞMA .....                     İki bankın vətəndaşa DOLLAR TƏLƏSİ .....                     Keçmiş məcburi köçkünlərin reinteqrasiya tədbirlərinə 3 milyon manata yaxın vəsait ayrıldı .....                     Sabunçu icra şöbəsində NƏ BAŞ VERİR? .....                     “Uğur 777” klinikasının UĞURSUZLUQLAR SERİYASI .....                     "Aylıq 25 manat bizim üçün böyük məbləğdir" .....                     Vasif Talıbovun təbliğatı aparılır? .....                     Adil Əliyev XARÜQƏLƏR YARADIR... .....                     Təmsilçimiz bu səbəbdən “Səs”i TƏRK ETDİ .....                     Erməni din xadimlərinin İsraildəki davranışı birmənalı qarşılanmadı .....                     Ehtiyacı olana yox... rüşvət verənə SOSİAL YARDIM... .....                     DİM-in TƏHSİL BAZARI BAĞLANIR .....                     "Avropa İttifaqı Rusiya ilə dialoqu bərpa etmək istəmir" .....                     Ermənilər “S.O.S”u oğurladılar .....                     Ərdoğan Bakını “müdafiə etməyən” şəxsi İrəvana göndərdi .....                     ABŞ Zaporojye “AES”in ətrafındakı ərazilərə nəzarət etmək istəyir .....                     Praqmatizm dövrünün çətin seçimi: .....                     “Bakı Hərbi Məhkəməsində səsləndirilən etiraflar Ermənistanın soyqırımı siyasətinin isbatıdır” .....                     "Sənətkarlarla onları bir tutmayın" .....                     Ermənistanın XİN rəhbəri ATƏT-in baş katibi ilə görüşüb .....                     Pentaqondan informasiya sızıntısı .....                     "Artıq çarəsiz vəziyyətdəyəm..." .....                     Müğənni toyda zəhərlənməsindən danışdı: .....                     “Onların tarixi soyqırımları və cinayətlərdən ibarətdir” .....                     “Tofiq Yaqublunun huşu aydındır” .....                     "Geyimə irad tutanlar 500 manat cərimələnsin" .....                     "Dedim, ay vicdansızlar, oğlum evində yatır..." .....                     Nazir bu universitetə prorektor təyin etdi .....                     "Şərurlu İsfəndiyar" oğlu ilə bağlı DANIŞDI .....                     DİN gözəl bir DƏRS VERDİ .....                 

Yevlax nədir, Astaf nədir, hələ Dvadsatı... – Bu toponimlərdən imtina etmək gərək
Tarix: 26-03-2025, 11:53 | Çap et
Yevlax nədir, Astaf nədir, hələ Dvadsatı...
Dünən bir simsar adamla qabaq-qənşər oturub ordan-burdan söhbət edirdik, söz dünyanın səfalı ölkələrindən, komkret olaraq Norveçdən düşmüşdü, necə oldusa, sürətlə ölkəmizə qayıtdıq, Şahdağdan girib, Lənkərandan çıxdıq, bir də gördük, Daşkəsəndəyik.

Həmsöhbətim keçmişdə adı Xaçbulaq olan, sonradan dəyişdirilərək Xoşbulaq adlandırılan kəndin səfalı yer olduğunu dedi, ancaq əlavə etdi ki, fəal istirahət üçün oralarda lazımi infrastruktur yoxdur. Necə oldusa, o, söhbətində Astaf adlı bir kəndin adını çəkdi. Mən soruşdum: “Kəndin adı necə oldu?” O dedi: “Astaf”.
Qəribə gəldi. Astaf adlı da kənd olarmı? Biz uşaq vaxtı siqaret kötüklərinə “astaf” deyərdik.

Eloğlu dedi ki, kəndin belə adlandırılmasının tarixi əfsanəsi var. Heç demə, çar dövründə imperator ordusu üçün müharibədə qabağa basıb qırdırmaqdan ötrü əsgər yığırmışlar. Rus zabit və əsgərlər o vaxta qədər başqa cür adlanan bu kəndə də gəliblər. Kənd camaatı isə üsyana qalxıb, çar ordusuna əsgər verməkdən imtina edib. Belə olanda ikinci vəzifəli zabit birinciyə deyib ki, gedək, əlavə qüvvə gətirək, bunların buntunu yatıraq. Birinci zabit isə görüb ki, yox, bu uzun, həm də xətalı işdir, əlini yelləyib, deyib: “Ostav”. Yəni müasir dildə desək, başını burax, getsin.

Bu söhbət dillərə düşüb, kəndin adı yerli ləhcəylə Astaf qalıb. Bu əhvalat təxminən 110 il öncə olub.
Maraqlıdır ki, dinozavr boyda sovet hökuməti də kəndin adını dəyişdirməyib. Heç olmasa, Kalininkənd, Kirovkənd, nə bilim, Bulqaninkənd-zad da qoymayıblar, eləcə, çar zabiti necə deyibsə, elə də “ostavili”.
Ancaq belə bir izahat da var ki, kəndin adı "dərə çay" və ya "çay dərəsi" deməkdir.

Bir başqa versiya da Astaf toponimini Ağstafa (yaxınlıqda yerləşən rayon) toponimdən əmələ gəldiyini deyirlər. Amma Ağstafa özü Qazax olduğu üçün kəndin adının çar zabitinin sözündən əmələ gəlməsi variantı daha maraqlıdır.

Yaxşı, SSRİ dövrünü anladıq, kommunistlər əsasən axar-baxarlı rayonların, qəsəbələrin adlarını dəyişdirirdilər, dağın dərəsindəki kəndin adını dəyişmək yadlarına düşməyib, bəs müstəqillik dövründə yüzlərlə kəndin, şəhərin adı dəyişdirildiyi halda Astafın adı niyə qalıb?

Ola bilər, bu əfsanə (çar zabitinin sözüylə bağlı) kənd camaatına şirin gəlir, necə olmasa da, kənd çapında igidlik salnaməsidir. Bəs necə? Çara müqavimət göstəriblər, ordusuna əsgər verməyiblər. Bəlkə də kimsə kəndə gəlib Astafın adını dəyişdirmək təşəbbüsü ilə çıxış edəndə xalq yenə də müqavimət göstərib, kim bilir?

Bir Astaf olsa, nə vardı ki? Rayonlarda çoxlu mənasız, hətta biədəb səslənən kənd adları var, gərək indiyədək dəyişdiriləydi.

Məsələn, ən mat qalmalı işlərdən biri Yevlaxın adının hələ də dəyişdirilməməsidir. Yevlax nə deməkdir axı? Bəlkə qədim oğuz türklərinə aid tayfalardan birinin adı olub? Tarix məxəz yoxdur. Deyilənə görə, çar ordusunun Yevlaxov adlı bir polkovniki olub, bu tərəflərdə qulluq edib, rayonun adı da ondan qalıb.
Necə ki qədim Qarabulaq elatının adı 1959-cu ilə qədər çar ordusunun polkovniki Karyaginin adını daşıyırdı. Gəncəni Kirov, Tərtəri Mirbəşir, Goranboyu Qasım İsmayılov, Biləsuvarı Puşkin, Beyləqanı Jdanov, Göygölü Xanlar edən sovet hökuməti çar ordusunun polkovnikinin xatirəsini əziz tutmuşdu və onu dəyişdirməmişdi. Nəhayət, böyük şairimiz Füzulinin 400 illiyi ilə əlaqədar rayon Füzuli adlandırılıb. Düzdür, Füzuli əslən Qarabulaqdan olmayıb, amma camaat bu adı yaxşı qarşılayıb.

Yevlax isə daha matah addır, ona görə də qalıb. Dəyən olmasa, min il qalacaq. Hətta dəyən olsa, xeylax qalacaq. Sabah Astafın adı da dəyişdirilərək Baharlı, Yaşılçuxur, Çənlidərə-filan qoyulsa da, o kəndin camaatı düz 50 il “haralısan” sualına “astaflıyıq” cavabı verəcək. Biz belə şeylərdə çox mühafizəkarıq, daha dəqiqi, ərincək camaatıq. Budur, 30 ildir, nə Semaşko var, nə Çapayev, nə Papanin, nə Sovetski-filan. Amma hələ də camaat avtobusa minəndə sürücüdən soruşur: “Bu marşrut Semaşkonun yanından keçir?” Başqa biri küçədə adamdan “Papaninə necə gedə bilərəm?” deyə soruşur. Bir ayrısı “Əvvəllər Sovetskidə olurduq” deyir və sair və ilaxır.

Hərçənd köhnə adlar yavaş-yavaş unudulur. Daha Göytəpəyə “Prişib”, Beyləqana “Jdanov” deyən yoxdur. O biri yaşayan köhnə adlar (Basin, Çapayev, Vorovski və s.) da unudulacaq, amma “Torqovı”ya təxminən 30 il sonra da Fəvvarələr meydanı deyən olmayacaq. Çünki “Torqovı” qulağa şirin gəlir.

İndi bir cığal oxucu zəng eləyib, müəllifdən “yaxşı, özün harada yaşayırsan” deyə soruşsa, desəm ki, Dvadsatıda, deyəcək, bax, gördüüün. Adam haqlı çıxacaq. Heç “Dvadsatı” deməyək, “20-ci sahə” deyək. Bu nə addır? Əlaqədar qurumlar hara baxır?

Məndən olsa, “Dvadsatı”nın adını Qayaaltı qoyaram. Qoy həm də Qalaaltını andırsın.

Samir SARI - musavat.com










 
Sorğu

Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
Yox
Bu yolda Rusiyanın ağzı ovulacaq

Şirkət-Xidmət
   
Xəbər lenti
                                                 
Zaur Mikayılov 30 milyon manatın hesabatını niyə vermir? - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Bu gün, 09:33
İcarədarın oğlunu bıçaqlayan gənc məhkəmə zalından azadlığa buraxıldı
Bu gün, 09:21
"Dərslik müəllifləri çox sadəlöhvdürlər, AMMA..." - DƏLİXANADIR, VALLAH...
Bu gün, 09:20
"Onlara qadağa qoymaq lazım deyil" - REAKSİYA
Bu gün, 09:15
Şirkətin pulunu mənimsəyən ekspeditor məhkəmə zalından həbs edildi
Bu gün, 09:12
Avtomobillərin Babək prospektindəki “ölüxana”sı sökülür? - belə deyirlər...
Bu gün, 09:10
DTX xaricdə gizlənən cinayətkarı ölkəyə gətirərək həbs edib - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 09:06
ABŞ-dan sonra ikinci müttəfiq: İsraili Bakı ilə nə birləşdirir? - “Regnum”
Bu gün, 09:03
Türkiyə nümayəndə heyəti Moskvada səfərdədir
Bu gün, 09:01
Yarım milyonluq “Büllur” ASC - LƏĞV OLUNUR
Bu gün, 08:59
Möhtəkirlərdən daha bir SÜNİ BAHALAŞMA - RƏSMİ İFŞA
Bu gün, 08:57
İki bankın vətəndaşa DOLLAR TƏLƏSİ - Beynəlxalq Bank və Kapital Bank görün, NƏ HOQQADAN ÇIXIR...
Bu gün, 08:52
Keçmiş məcburi köçkünlərin reinteqrasiya tədbirlərinə 3 milyon manata yaxın vəsait ayrıldı - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 08:47
Sabunçu icra şöbəsində NƏ BAŞ VERİR? - NARAZILIQ VAR...
Bu gün, 08:43
“Uğur 777” klinikasının UĞURSUZLUQLAR SERİYASI - İTTİHAM VAR...
Bu gün, 08:37
"Aylıq 25 manat bizim üçün böyük məbləğdir" - Müştərisi "CityNet"ə müraciət etdi...
Bu gün, 08:25
Vasif Talıbovun təbliğatı aparılır? - ETİRAZ VAR...
Bu gün, 08:18
Adil Əliyev XARÜQƏLƏR YARADIR... - BU NƏDİ BELƏ?
Bu gün, 07:16
Təmsilçimiz bu səbəbdən “Səs”i TƏRK ETDİ - VİDEO
Bu gün, 07:07
Erməni din xadimlərinin İsraildəki davranışı birmənalı qarşılanmadı - FOTO
Bu gün, 07:03
Ehtiyacı olana yox... rüşvət verənə SOSİAL YARDIM... - MALƏSƏF... Bu faktdır...
Bu gün, 06:48
DİM-in TƏHSİL BAZARI BAĞLANIR - GÖRÜNƏNİ BUDUR...
Bu gün, 06:40
"Avropa İttifaqı Rusiya ilə dialoqu bərpa etmək istəmir" - Rusiya XİN nümayəndəsi
Bu gün, 06:26
Ermənilər “S.O.S”u oğurladılar - VİDEO
Bu gün, 06:24
Ərdoğan Bakını “müdafiə etməyən” şəxsi İrəvana göndərdi - NƏ BAŞ VERİR?
Bu gün, 06:21
ABŞ Zaporojye “AES”in ətrafındakı ərazilərə nəzarət etmək istəyir - KİV
Bu gün, 06:17
Praqmatizm dövrünün çətin seçimi: - köpək balıqları arasında sağ qalmaq
Dünən, 20:35
“Bakı Hərbi Məhkəməsində səsləndirilən etiraflar Ermənistanın soyqırımı siyasətinin isbatıdır” - deputat
Dünən, 20:32
"Sənətkarlarla onları bir tutmayın" - ETİRAZ
Dünən, 19:00
Ermənistanın XİN rəhbəri ATƏT-in baş katibi ilə görüşüb
Dünən, 18:57
Pentaqondan informasiya sızıntısı - BƏYANAT
Dünən, 14:30
"Artıq çarəsiz vəziyyətdəyəm..." - NARAZILIQ VAR...
Dünən, 14:27
Müğənni toyda zəhərlənməsindən danışdı: - Məhkəməyə müraciət edəcəm
Dünən, 14:23
“Onların tarixi soyqırımları və cinayətlərdən ibarətdir” - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Dünən, 12:23
“Tofiq Yaqublunun huşu aydındır” – Adil Qeybulla
Dünən, 12:15
"Geyimə irad tutanlar 500 manat cərimələnsin" - ÇAĞIRIŞ
Dünən, 12:10
"Dedim, ay vicdansızlar, oğlum evində yatır..." - "Şərurlu İsfəndiyar"
Dünən, 12:05
Nazir bu universitetə prorektor təyin etdi - FOTO
Dünən, 12:01
"Şərurlu İsfəndiyar" oğlu ilə bağlı DANIŞDI - "Hazırda..."
Dünən, 11:59
DİN gözəl bir DƏRS VERDİ - VİDEO
Dünən, 11:46
Qafqazın kralı: Azərbaycan regional gücə çevrilir - İsrail mediasında sensasion yazı
Dünən, 11:39
Nazir bu generala VƏZİFƏ VERDİ - ƏMR
Dünən, 11:36
Pensiya yaşı DƏYİŞDİ: 65-dən 60-a ENDİRİLİR - VİDEO
Dünən, 08:47
Tokayev Rusiyanın düşməninə çevrilir? - ŞƏRH
Dünən, 08:43
“Real Tibb Mərkəzi” dövlətə BORCLU İMİŞ - FOTO
Dünən, 08:41
Kartlardan pullar talanır: yeganə yol budur - Görünəni odur ki...
Dünən, 08:39
Tramp nazirlərlə danışdıqdan sonra rüsumların tətbiqini dayandırıb - "The Wall Street Journal"
Dünən, 08:37
Milyonluq tenderlərin qalibi "Ozon Tibb Mərkəzi"-nin dövlətə külli miqdarda borcu üzə çıxdı - FOTO
Dünən, 07:22
Ermənistan yeni müharibə TƏDARÜKÜNDƏ - NƏ ETMƏLİ?
Dünən, 07:20
Tanınmış vəkil Adəm Məmmədov həbsdən hüquq ictimaiyyətinə müraciət etdi
Dünən, 07:18
Şirkət-Xidmət
 
 
Dia.az © 2010 - 2014
Məlumat internet səhifələrində istifadə edildikdə müvafiq keçidin qoyulması mütləqdir.
Bizimlə Əlaqə : Tel - 055-560-77-49, 077-271-11-33 E-mail : [email protected]
Designed by Daraaz.net
�������@Mail.ru