“Bildiyiniz kimi, son illər bütün dünyada olduğu kimi, Azərbaycanda da insanların bir-birinə qarşı amansızlığı, aqressiv münasibətləri sanki gündən-günə güclənməkdədir. Xüsusən son həftələrdə bizlər bir sıra dəhşət doğuran, tükürpərdici olayların şahidi olduq. Gəncədə bir 11-ci sinif şagirdi həddindən artıq amansızlıqla qətlə yetirildi, Qusarda 2-ci sinif şagirdi olan oğlan cinsi zorakılığa məruz qaldı. Bunlardan əvvəl də bir çox intiharlar və amansız qətllər baş vermişdi: biri həyat yoldaşını, o biri atasını, digəri anasını, başqa biri qardaşını amansızlıqla qətlə yetirir... Siz ölkədə tanınmış bir sima, bir partiya sədri, eyni zamanda bir əhli-beyt mənsubu olaraq dinimizə - İslama vaqif olan bir şəxs kimi cəmiyyətdə insanların həm özlərinə, həm də bir-birlərinə qarşı bu cür aqressiv münasibətinin, amansızlığının səbəblərini nədə görürsüz, onların aradan qaldırılması üçün nələr düşünürsüz?”
Bu sualla müraciət etdiyimiz Klassik Azərbaycan Xalq Cəbhəsinin sədri Mirmahmud Mirəlioğlu Moderator.az-a açıqlamasında aşağıdakıları söylədi:
“Əslində qaldırdığınız problem bütövlükdə cəmiyyətin idarə olunması, insanların bir-birinə münasibəti, həyat tərzi, psixoloji durumuyla, eləcə də təlim-tərbiyə, təhsil, dünya görüşü ilə bağlı olan bir məsələdir. Və bir də burada əsas səbəblərdən biri cəmiyyətə müxtəlif yollarla təlqin edilən kütləvi psixozdur. Bu da hazırlanır. Özü də yalnız xarici düşmən tərəfindən yox, həm də düşmənə bilərəkdən, yaxud bilməyərəkdən xidmət edənlər tərəfindən həyata keçirilir. Bəli, bir-birinə qarşı amansızlığın, aqressiyanın çoxalması cəmiyyətin, ölkənin çox ciddi problemidir. Bunun üçün konkret olaraq söz demək, diaqnoz qoymaq, bu problemi aradan qaldırmaq da çətindir. Eyni zamanda müəyyən şərtlər daxilində bunu həll etmək asandır. O zaman asan olar ki, həmin problemi həll etmək üçün konkret konsepsiya, davranış tərzi tətbiq edilsin. Məsələn, biz məsələlərə biz özümüz onları yaşayıb münasibıt bildiririk, bir də var tarixdən öyrənib münasibət bildiririk. Əlimizdə hər hansı imkan, vəzifə, səlahiyyət olanda məsələlərə baxışımız bir cür olur, olmayanda başqa cür olur...
Sözsüz ki, qeyd etdiyiniz problem aradan qaldırılması vacib olan, mümkün olan və boynumuzun borcu olan bir məsələdir. Bunun üçün öncə media, telekanallar, yəni təbliğat vasitələrimiz qaydasında və düzgün olmalıdır. Həm də bilgisizlik aradan qaldırılmalıdır. Cəmiyyətdə bir çox sahələrdə savadsızlıq həddindən artıq çoxdur. Aqressiyanın, amansızlığın çoxalması həm də savadsızlıqdan, cahillikdən qaynaqlanır. Çox təəssüf ki, bu var...
İnsanların bir-birinə normal, insani münasibəti olmalıdır. Qaydasında olmalıdır. Əlindən bir işgəlməyən və yaxud gələn, xarici görünüşü ilə daxili aləmi fərqli olan, təzad təşkil edən adamlar daim öndədirlər, efirdədirlər – bunların da təsirləri var...
Bu məsələyə hökumətin konkret bir yanaşması olmalıdır. Bizim belə məsələlərdə dədə-babadan qalma adət-ənənələrimiz, törələrimiz var ki, bunlar öndə olmalıdır. Və bir də, ən əsası, ağıl öndə olmalıdır. Məsələn, adamlar hər hansı bir ekstremal vəziyyətdə özlərinə nəzarəti itirirlər, ruhi həyəcan, anlaqsız vəziyyətdə olurlar. Bunlar da nəzərə alınmalıdır...
Əsas səbəblərdən biri də təlim-tərbiyənin, təhsilin lazımi səviyyədə olmamasıdır. Halbuki, yaxın keçmişimizdə məktəb təlim-tərbiyəsi, təhsili görməyən insanlarımız var idi ki, davranışları tam olaraq milli törələrimizə uyğun idi. Savadları olmasa da, adət-ənənəyə, qaydalara ciddi riyaət edirdilər. Çünki onlar üçün dədə-babadan qalma bir nümunə var idi... Elə çağdaş cəmiyyətin ağrılı problemlərindən biri də nümunə götürüləcək insanlarımızın az olmasıdır...
Bu yaxınlarda hörmətli insanlarımızdan biri olan keçmiş təhsil naziri Misir Mərdanovun media və sosial şəbəkədə sovet dövrünün nümunəvi maarif nazirlərindən biri olmuş akademik Mehdi Mehdizadə haqqında çox gözəl bir məqaləsini oxudum. Və sosial şəbəkədə həmin yazıya bir şərh yazdım. Yazdım ki, Misir müəllim, siz nazir olan zaman sizi hər zaman tənqid etdim. Ona görə ki, tənqidə layiq idiniz. Amma bəxtiniz gətirdi və sizdən sonra elə adamlar gəlib nazir oldular ki, mən daim öz böyüklərimə, ata-anama rəhmət oxuduğum kimi sizin atanıza da rəhmət oxuyuram... Yəni bununla onu demək istəyirəm ki, insan gərək özü hansısa vəzifə başında, kürsüdə oturanda öz sözü və əməlləriylə cəmiyyətə nümunə göstərməyə çalışmalıdır. Təbii ki, insanlar özlərinə, öz savad və əxlaqlarına uyğun vəzifə tutmayanda da bu, cəmiyyətdə də öz təsirini qoyur və insanlarda aqressiya yaradır... Nümunələr olanda, hər kəs öz yerində olanda isə ölkədə, cəmiyyətdə də təzadlar, anormal hadisələr getdikcə azalacaqdır...
Düzdü, dinimizin, islami bilgilərin də cəmiyyətdəki aqressiyanın azaldılmasında rolu ola bilər. Bəli, demək lazımdır ki, dinimiz, Quranımız, Peyğəmbərimiz intiharı, günahsız adam öldürməyi haram, qadağan edir. Amma məsələ ondadır ki, dinimizi də yetərincə insan lazımi səviyyədə bilmir və təəssüf ki, bilənlər də bildiklərinə əməl eləmir. Yenə gəlib çıxırıq nümunə məsələsinə... Tutaq ki, mən sözügedən məsələlərin bilicisi kimi sizin suallarınıza təmtəraqlı və ətraflı cavablar verdim. Fəqət, əgər mən özüm gerçək həyatda öz dediklərimə əməl etmirəmsə, bu bilgilərimdən xalqa, cəmiyyətə nə fayda olacaq? Məni dinləyənlər dediklərimı oxuyacaqmı, dinləyəcəkmi, onlara inanacaqmı, məni bir nümunə kimi qəbul edəcəkmi? Xeyr. Odur ki, cəmiyyətdə bu və digər problemlərin həlli üçün öncə həmin problemləri həll etməli olanlar öz əməlləri ilə cəmiyyətə, vətəndaşlara bir nümunə olmalıdır. Əks halda, yəni insanlar teleekranda, qəzetdə, saytda hay-küylə danışılanları dinləyib onları danışanların əməllərində tamamilə əks şeylər görəcəksə, heç bir problemimiz həllini tapmayacaq, o halda bir-birimizə qarşı amansızlıq da, aqressiya da güclənəcək...”