Azərbaycan neftin ucuzlaşmasına necə HAZIRLAŞIR... - ARAŞDIRMA
Tarix: 9-05-2025, 17:48 | Çap et
 "OPEC+" qrupu neft qiymətlərinin aşağı olduğu bir vaxtda hasilatı bir daha artırmağa qərar verib. Qərarın neft qiymətlərini daha da aşağı salacağı proqnozlaşdırlır. Bu aydan gündəlik 411 min barellik istehsal artımına gedilir.
Qərarın Azərbaycanın neft istehsalına, iqtisadiyyatımıza təsirlərinin necə olacağı maraq doğrurur.
Modern.az-a açıqlamasında Neft Araşdırmaları Mərkəzinin sədri İlham Şaban "OPEC+"un neftlə bağlı mövcud qərarının səbəbini belə izah edib:
“Dünya iqtisadiyyatında bu cür problemlərin yaşandığı bir dövdə, o cümlədən artıq ABŞ Prezidenti Donald Trampın gömrük tarifləri ilə bağlı masştablı addımlarından sonra ticari müharibələrin qlobal səviyyədə görüntüsü zamanı Azərbaycanın da daxil olduğu "OPEC+" gündəlik 411 min barellik istehsal artımına getməklə bağlı qərar verib. Bu bazarda neft qiymətini bir qədər də aşağı düşməyə sövq edib. Artıq neft ticarəti ya 60, ya da 60 dolların altında bir qiymətə aparılır. Məsələnin kökü var. "OPEC+" daxilində 23 ölkə mövcuddur. Təqribən 1 ildir, bunların içərisində bir neçə qeyri-intizamlı konuslar peyda olur. Burada əsas 4 ölkədir. Burada irəli gedən Qazaxıstanla İraqdır. Onlar öz kvotalarına əməl etmir və daha artıq neft hasil edirlər. Dünya miqyasında ən böyük neft oyunçuları kimi Səudiyyə Ərəbistanı və Rusiya bu kovtadan əlavə özləri də neft hasilatını aşağı salırdılar ki, qiymət özlərinin təbiri ilə desək, ədalətli şəkildə olsun. İndi neftin hasilatını artırmaqla qiymətini aşağı salır ki, bu kvotalara neçə dəfə söz verib əməl etməyən oyunçular görsün, ümumi qaydalara əməl etmədən özlərini aparsalar, kapital qoyub səy göstərsələrə də, yenə əvvəlki kimi qazanc əldə edə bilməyəcəklərini görsünlər. Ona görə də ümumi götürülmüş qaydalarla bazarın tənzimlənməsinə əməl etmək lazımdır. Mən bunu bax, bu cür başa düşürəm. Çox da media səviyyəsində buna diqqət yetirilmir. Burada siyasətdən daha çox düşünülmüş, uzunmüddətli dövr üçün addımlar var”.
İ.Şaban neftlə bağlı "OPEC+"un bu addımının Azərbaycana təsirlərinin necə olacağından da danışıb:
“Təbii ki, bizim gəlirlərimizin yarıdan çoxu sırf xam neftin satışından formalaşır. Qitmətlərin aşağı düşməsinin təsirləri onsuz da hasilatı ildən-ilə azalan Azərbaycan üçün ikiqat olur. Yəni qiymət düşür, eyni zamanda hasilat və ixrac azalır. Gəlirlərimizə bu neqativ təsir göstərir. Bu il təqribən 4 milyard dollar neft ixracından gəlir əldə edəcəyik. Bu da çox azdır. 2011-ci ildə neft gəlirlərinin pik həddə olduğu dövrdə ancaq "Azəri-Çıraq-Günəşli"nin ixracından gələn gəlir 19, 4 milyard dollardır. Görün, pik dövrlə müqayisədə qiymətlərdə nə qədər azalma baş verib. Belə götürsək, 5 dəfəyə yaxın Azərbaycanın gəlirləri düşüb. Ancaq ikinci bir tərəfdən panik şəkildə "necə olacaq?", "nə baş verəcək?" suallarını verib əsəbləşməyə də dəyməz. Birincisi o baxımdan ki, bu qədər azalma olsa da, Azərbaycan qurulur, inkişaf edir və irəliyə gedir. Biz hökumət və cəmiyyət olaraq buna daxildə hazırlıq dövrünü keçmişik. Cəmiyyətə ən çox təsir edən məsələ 2014-cü ildən sonra neftin qiymətinin iki dəfə düşüb 2015-2016-cı illərdə iqtisadiyyatımıza neqativ təsirlərə səbəb olmasıdır. İnsanlar iki devalvasiya səbəbindən kasıbladılar. Çünki qiymətlər bahalaşdı, onların maaşları artmadı. Nəticədə o zamankı ab-hava yarandı. Onun psixoloji təsirləri indiyə kimi özünü göstərməkdədir. “Ehtiyyat igidin yaraşığıdır” məsəli bizim cəmiyyətimiz üçün çox yaxşıdır. Bu riskləri artıq qiymətləndirə bilirik, onları necə dəf etmək üzərində də hərə nəsə iş görür. Biz nə Maliyyə Nazirliyi, nə İqtisadiyyat Nazirliyi, nə də Nazirlər Kabineti səviyyəsində hər hansı siqnallar almırıq. Yanvar ayında ən maksimum satılan qiymətlə, indi satılan qiymət arasında 22 dollara qədər fərq var. Bunun iqtisadiyyatımıza necə təsir etməsi ilə bağlı ümumilikdə bir açıqlama görməmişik. “Bizim bunu qarşılamaq üçün hansı a,b, c senarilərimiz var”, “narahatçılığa əsas varmı?” kimi sualların cavabı verilmir. Təkcə Mərkəzi Bank ekspertlərlə görüşdə elan etmişdi ki, devalvasiya üçün hansısa təhlükə görmürlər. Nə dərəcədə səmimidirlər, il başa çatanda görəcəyik”.


|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
• Nigar Rəhimovaya “Vətən müharibəsi iştirakçısı” medalı buna görə verilibmiş - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 13:06 |
|
|
|
• Nikol Paşinyanın partiyası: - Sərkisyan və Köçəryan bizdən qorxur
Bu gün, 13:03 |
|
|
|
• “Sumqayıt Aşqarlar”ın Direktorlar Şurasının sədri və üzvləri seçiləcək
Bu gün, 12:59 |
|
|
|
• Putin Ukrayna tərəfi ilə danışıqlar üçün Türkiyəyə getməyəcək - QƏTİ QƏRARDIR...
Bu gün, 12:57 |
|
|
|
• Tender tələbləri əldə qaldı: Heç kim şərtlərə cavab vermədi - TENDER LƏĞV EDİLDİ
Bu gün, 12:56 |
|
|
|
• Qazaxıstandan Gürcüstana SƏRT ETİRAZ - Rəsmi Astana HƏRƏKƏTƏ KEÇDİ
Bu gün, 12:50 |
|
|
|
• "Eurovision" Mahnı Müsabiqəsi siyasi oyundur" - Mübariz Tağıyev
Bu gün, 12:40 |
|
|
|
• Vüqar Səfərli ilə həbs edilən şirkət rəhbəri azadlığa buraxıldı
Bu gün, 12:39 |
|
|
|
• Teymur Kərimovun cəzası 1 İL AZALDILDI - QƏRAR
Bu gün, 12:37 |
|
|
|
• Bakıda vəkilin şikayəti əsasında tanınmış müğənni həbs edilib - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 12:34 |
|
|
|
• Mülayim şimal-qərb küləyi əsəcək - belə deyirlər...
Bu gün, 12:31 |
|
|
|
• Erməni Prezident: ”Azərbaycanla danışıqlara hazıram” - VİDEO
Bu gün, 12:22 |
|
|
|
• Əmək hüququ sahəsində AYRISEÇKİLİK NƏDİR? - Ekspert danışır...
Bu gün, 12:15 |
|
|
|
• “Yaşar Nuri mənə dəfələrlə xəyanət edib, bağışlamışam, kişidir də, bir yeməyi nə qədər yemək olar?”
Bu gün, 12:12 |
|
|
|
• Vardanyanın məsuliyyəti digər şəxslərlə eyniləşdirilə bilməz - ÇÜNKİ...
Bu gün, 12:08 |
|
|
|
• Səudiyyə Ərəbistanı statusunu gücləndirdi - İNCƏLƏMƏ
Bu gün, 12:06 |
|
|
|
• Təxribatlar fonunda sülh bəyanatları: “Güllə atılan yerdə barış mümkün deyil” - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Bu gün, 12:03 |
|
|
|
• Bu mağazaların “Qızıl zəmanət”inə İNANMAYIN! – Mütəxəssisdən ŞOK FAKTLAR
Bu gün, 12:00 |
|
|
|
• Azərbaycanda 11 mindən çox şəxs aliment ödəməmək üçün gizlənib – RƏSMİ AÇIQLAMA
Bu gün, 11:55 |
|
|
|
• Milyonluq tenderləri udur, nizamnamə kapitalı isə 10 manat idi - "SMTS" MMC kimə məxsusdur?
Bu gün, 11:51 |
|
|
|
• “Ağlı başında olan həkim heç bir məbləğ qarşılığında bunu etməsin...” - Hüquqşünasdan CİDDİ ÇAĞIRIŞ
Bu gün, 11:48 |
|
|
|
• Azərbaycanda QANDONDURAN CİNAYƏT: cinsi orqanını kəsdi - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 11:38 |
|
|
|
• “AzDrama”da ŞOK ULTİMATUM: Mehriban Mehribana yenidən SAVAŞ AÇDI – “ÜZR İSTƏMƏLİSƏN!”
Bu gün, 11:36 |
|
|
|
• Axtarışa verilən Hüseyn Həsənov onu məhkəməyə verir
Bu gün, 11:35 |
|
|
|
• Səidə Niyamı dostluqdan SİLDİ
Bu gün, 11:28 |
|
|
|
• Sabah İstanbula gedə bilərəm - Tramp
Bu gün, 11:26 |
|
|
|
• İran Prezidenti: Azərbaycanla qardaşlıq və bərabərlik istəyirik - İRNA
Bu gün, 11:22 |
|
|
|
• Ceyhun Cəlilov NİYƏ QAPI-QAPI DÜŞÜB AXI... - NƏ BAŞ VERİR?
Bu gün, 11:21 |
|
|
|
• Auditorlar Palatasında bir neçə şəxs qanunsuz olaraq müxtəlif kartlara pul köçürüb - MƏHKƏMƏ
Bu gün, 11:14 |
|
|
|
• Rüstəm Bağırov İnşaat Materialları İnstitutunda nə kmi gizli işlər çevirir - İLGİNC FAKTLAR...
Bu gün, 11:12 |
|
|
|
• Özünü Çindən avtomobil idxal edən şirkətin rəhbəri kimi təqdim edərək vətəndaşlara 300 min manat zərər vuran şəxs həbs olunub
Bu gün, 11:05 |
|
|
|
• “İmişlidəki “SSRİ”, Georgi lenti" kampaniyasının arxasında da Rusiya dayanıb…” - FAKT BUDUR!
Bu gün, 11:02 |
|
|
|
• "Mozalan Studiyası"na yeni direktor təyin edilib - ƏMR
Bu gün, 10:51 |
|
|
|
• "İbrahim sazişləri": Vaşinqton Bakıya nə təklif edir? - AKTUAL
Bu gün, 10:48 |
|
|
|
• İran vətəndaşı gömrük postundan siqaretləri necə keçirdi? – MƏHKƏMƏ
Bu gün, 10:44 |
|
|
|
• “Peyk zavodu”nun direktoru dəyişib - ƏMR
Bu gün, 10:43 |
|
|
|
• "Caamatın müraciətinə baxmayaraq, heç bir tədbir görülmür" - vətəndaşdan SOS!!!
Bu gün, 10:41 |
|
|
|
• Ağsaqqal Rusiya kanallarına çox baxırmış, ona görə "qaza gələrək" belə addım atıb - Tural Abbaslı
Bu gün, 10:33 |
|
|
|
• “Bakı Avtonəqliyyatı"” ASC-nin səhmdarları - TOPLANIR
Bu gün, 10:21 |
|
|
|
• Müdafiə Sənayesi Nazirliyində kadr dəyişikliyi olub - BUNDAN SONRA...
Bu gün, 10:19 |
|
|
|
• "Avroviziya"da finala keçə bilməyən təmsilçilərimizdən AÇIQLAMA
Bu gün, 10:17 |
|
|
|
• Baş həkim olmaq arzusu ona baha başa gəldi... - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 10:11 |
|
|
|
• "1094 saxtakarlıq... dövləti, xalqı aldatmaq..." - AXI NİYƏ?..
Bu gün, 10:09 |
|
|
|
• Ermənistanın TŞ katibi İrana səfər edəcək - “Armenia-Today”
Bu gün, 10:00 |
|
|
|
• İmişlidə rus simvollarını təbliğ edən şəxs YAP-dan REAKSİYA - “O şəxsin əqli vəziyyətinin qiymətləndirilməsinə ehtiyac var”
Bu gün, 09:58 |
|
|
|
• "Səba" külli miqdarda borca düşdü, bütün paylarını satışa çıxardı, rəhbəri dəyişdi
Bu gün, 09:53 |
|
|
|
• Xarici ölkənin xüsusi xidmət orqanına casusluqda ittiham olunan şəxsin məhkəməsi başlayıb
Bu gün, 09:50 |
|
|
|
• Vasif Əmirova daha yüksək vəzifə verildi - SOCAR-da yeni təyinat
Bu gün, 09:47 |
|
|
|
• Ağdam təhsilində biabırçılıq DAVAM EDİR... - BU NƏDİ BELƏ?..
Bu gün, 09:44 |
|
|
|
• Robert Köçəryan Levon Ter-Petrosyana “Mən albanam” deyib... - VİDEO
Bu gün, 09:38 |
|
|
|
|