Azərbaycanla birbaşa danışıqları daha məhsuldar hesab edirik .....                     Bakıda 15 illik uşaq bağçası bağlanır .....                     Ermənistan və Azərbaycan arasında müharibə olmayacaq .....                     Pakistanın İsrailə zərbəsi o qədər güclü olacaq ki... .....                     “Sumqayıt Elektrik Dəstləşdirmə” ASC dividendlərin verilməsini .....                     Artıq daha cəsarətli çıxışlar etmək lazımdır... .....                     BU NƏDİ BELƏ: “İnsanlar “TikTok “həkimlər”indən resept alırlar” .....                     SOCAR-da yüksək vəzifəyə TƏYİNAT .....                     Əmrullayevin ÇÖKDÜRDÜYÜ TƏHSİL SİSTEMİ... .....                     Sensasion iddia: Azərbaycanda “Suriya ssenarisi” cızılır .....                     Dələduzla hakim arasında nə kimi əlaqə var? .....                     "Makron iqtidarı Azərbaycana düşmənçilik edir" .....                     Müddətli əmək müqaviləsinə xitam verilməsi qaydası... .....                     Paşinyan bu gecə Moskvada Çin lideri ilə də görüşdü... .....                     Azərbaycanda bu şirkətin əməkdaşları işdən çıxarılır .....                     İraq hansı İŞİD-çiləri Bakıya vermək istəyir? .....                     Naxçıvanda vətəndaş TƏHDİD OLUNUR .....                     Romada ərşə qalxan sonuncu ağ tüstü KİMLƏRİ BOĞACAQ? .....                     HAZIR OLMALIYIQ: Üstümüzə Putin gəlir... .....                     Hesablama Palatası Turizm Agentliyinin YAXASINDAN DÜŞDÜMÜ? .....                     Mənzil bazarında İPOTEKA TƏLƏSİ .....                     Rusiyadakı azərbaycanlılara yeni təhlükə .....                     Kamandan Oxatma Federasiyası böhran içində .....                     ADY-də 'Kurtlar Vadisi': Rövşən Rüstəmovun işçiləri racon kəsir, haqq alır... .....                     Kreml paradı üçün "atəşkəs" .....                     Bakıda qurulan BARIŞIQ MASASI .....                     Azərbaycan Prezidenti “asılılıq” siyasətindən imtina edib və suveren lider kimi hərəkət edir .....                     Rusiya dostluq sınağından İKİ aldı: Azərbaycana qarşı üzüqara... .....                     Yardımlıda şəhid ailələri imdad diləyir .....                     Zaur Əliyev "Azpetrol"dan 40 min manatlıq benzin alıb .....                     Bu gün əfv fərmanı olacaqmı? .....                     “Kontakt Home”dan kütləvi narazılıq .....                     Babək rayonu icra hakimiyyətinin yarım milyonluq tenderi .....                     Rusiya ilkin şərtlər olmadan sülh danışıqlarına başlamağa hazırdır .....                     Daha bir qadın yüksək vəzifəyə təyin olundu .....                     9 May - faşizm üzərində Qələbə Günü qeyd olunur .....                     Qazaxda Heydər Əliyevin xatirəsinə həsr olunmuş elmi-praktiki konfrans keçirilib .....                     Saleh Məmmədovdan həbs edilən məmurun yerinə yeni təyinat .....                     150 min insanı salamlayan yeni Papa çağırış etdi .....                     Sabiq icra başçısı Nəbi Muxtarovu öldürmək istədilər .....                 

Ahıl uşağın etirafları - Bahəddin Həzi yazır...
Tarix: 26-04-2025, 14:02 | Çap et
Ahıl uşağın etirafları
Mən dünyanın mərkəzində doğulsaydım, xoşbəxt uşaqlıq dövrü keçirsəydim, yəqin hər şey başqa cür olardı. Bəlkə tamam başqa biri olardım.
Mən dünyanın mərkəzində doğulsaydım, məsələn, Rudolf Myossbauer, Uolter Kon, Bob Şrifer kimi Nobel laureatlarını yaxından tanıyardım, onda "Fiziklər və liriklər" kitabını yazmaq bəxtəvərliyi də Virtanın qismətinə yazılmazdı. O kitabı elə özüm yazardım.

Ancaq...

Mənim bəxtimə bir aprel günü - ikindi çağında Planetin ucqarında doğulmaq, küskün kənd idilliyasında böyümək, nəmli-qüssəli neft şəhərində yaşlanmaq düşüb.

Deyəsən, bu duyğuya təslim olub, barışmışam da.

..."İnsan təslim olmadıqca, taleyindən güclüdür".

Remarkın sözüdür bu, mənim deyil.

Yox-yox, taleyindən güclü olmaq hara, biz hara?! Biz, Tolstoyun dediyi o "taleyin məğlub etdiyi" həmin bəxtsizlərik. Əyalətdə "bitib", meqapolis "cəngəlliklərində" "çiçəkləyən" hər fağır kənd uşağı kimi bizi də erkən "şaxta" vurdu, tumurcuqlarımız qınında yandı; ömrümüzün yarıkal, yarıcır "meyvə"ləri heç öz qarnımızı doyura bilmədi. O da ola kiməsə pay tutaq. Üstəlik hələ sən qanlı göz yaşında zaman-zaman "yuyunan" "karbohidrogen yarımadası"nın bir küncünə qısılıb qalmısansa...

Axı biz hamımız, dediyim kimi, "qara qızıl"ın başına yığışmışıq. Acı reallıqdır: cəmiyyətin az qala yarısı ölkənin bir ucuna cəmləşib, dirsəkləşə-dirsəkləşə yaşayır. Bax, elə biri özüm.

Mən hazırlaşıb kəndə köçənə qədər kənd yerindən qopub, paytaxta sığındı. Sığındı, ancaq sığışmadı. İndi mən odu söndürülmüş ata ocağının külü ilə oynayan yaşlı uşağam.

Həm də tək mən yox.

Bəli, biz - yarım əsr əvvəlin uşaqları - taleyimizdən güclü olmaq istədik. Amma arzulardan çox ağrılarla böyüdük.

Tolstoya və Remarka inansaq, onda sual çıxır: biz kiminlə vuruşduq, harda vurulduq, kimə təslim olduq, kimə əsir düşdük ki, taleyimizə məğlub olduq?!

Hər şey o qədər qarışıq ki! Lüdviq Vitgenşteynin faktlar kaleydoskopu ilə pozitivistlərin hisslər kaleydoskopu arasında sıxışıb qalmışam. "Dağıdıcı" cavanlığımın yaradıcı davamı olmaq istədim; uzun zaman "asi" siyasətlə məsum ədəbiyyatın arasında - bu zalım məngənədə sıxıldım. Mənim ömrümün bir hissəsi bu aralıqda axıb keçdi. Qaynar hadisələrdən başımız ayılmadı, gözümüz açılmadı.

Tarixin təlatümləri doğal kimyamızı pozdu. Baxıram, yaşıdlarımın çoxu mənə indi artıq məzar daşlarından baxır. Yaş nəslimin - zaman ortaqlarımın, ömür şəriklərimin "yarpaq tökümü" erkən başlayıb.

Bundan qorxmaq lazımdırmı?! Yox! Çünki qorxunun heç nəyə və heç kimə faydası yoxdur, olmaz da.

Əslində insan həyatı başından sonuna kimi bioloji kimyadır; təbii-kimyəvi reaksiyalarımız dayandısa, orda bitdik, demək.

Bəli-bəli, bizi hormonlar yönləndirir. Əgər yalnızlıq hiss edirsənsə, dağa-daşa düşmə: səbəb oksitosinin çatışmazlığıdır. Dofamin yoxdursa, heç nəyə həvəsin qalmayacaq. Serotanin düşübsə, inamsızlıq var səndə. Endorfin qıtlığıdırsa, həyatdan doğru-düzgün zövq ala bilməyəcəksən. Əksinə, kortizol normadan yuxarıdırsa, aqressivləşəcəksən...

Bizim bioloji ritmimiz pozulubsa, bunun səbəbləri doğru zamandakı yanlış yaşamdan qaynaqlanır. Etiraf edək: stressli bir ortamın ümidsiz sakinləriyik. Əgər hələ yaşayırıqsa, bu, özü bir uğurdur. Bir də uğurlu yaşaya bilsək, o, artıq həm fərdi, həm ictimai bəxtəvərliyin iki qatıdır.

Amma, bilirsiniz, hər şey bir az qəlizdir. Bax, hamımızın yolu məzarlığa düşür, elə deyilmi? O kədərli məkanda -Ölümün kölgəsində "qulaqbatırıcı" sükutu dinləyirsən, "daşlaşmış" simalara baxırsan.

Məzarlıqlar əslində ölümlərdən də çox, həyatların açıq hava sərgisidir. Tarixlərə göz gəzdirirsən, talelərə qulaq verirsən və düşünürsən, düşünürsən... Həyatda cavan qala bilməyən insanın ölümü xeyli cavanlaşıb. Torpağın üstündə saçı ağaracaq, beli büküləcək, dişi töküləcək bir potensial qoca torpağın altında "cavan qalacaq"; torpağın üstündəki üzü qırışmağa macal tapmamış özü torpağa qarışıb gedəcək.

Bəli, adamlar həyatını yaşamağa vaxt tapana qədər, ölüm cavanlaşır. Bunun da elmi-tibbi sirləri var. Əslində, sən demə, biz öz "ölüm hökmümüzü" özümüz vermişik. Sevgini nifrətlə əvəzləyəndə, gülüşün "rəf"inə qəzəb "düzəndə" öz ömür ağacımızın budaqlarını, budaq nədir, gövdəsini baltalayırıq, kökünü quruduruq.

Elmi-tibbi səbəblər dedim. Akademik Pavlov isbat etmişdi ki, bütün xəstəliklər dağıdıcı fikirlərin və obrazların nəticəsidir. Axı biz bir çox xoşagəlməz xatirələri illərlə içimizdə daşıyırıq, bir çox hallarda acı xatirələrlə şirin xəyallarımızı qamçılayırıq və sonra təəccüblənirik ki, bu xəstəliklər, bu ağrılar hardan əmələ gəldi?! Hərçənd bütün bunların günahkarı elə özümüzük. Öz xəstəliklərimizi, əslində, müəyyən mənada özümüz seçirik. Daha doğrusu, İrvin Devid Yalomun dediyi kimi: "İNSAN ÖZ XƏSTLİYİNİ ÖZÜ SEÇMİR, O, STRESSİ SEÇİR - MƏHZ STRESS XƏSTƏLİYİ SEÇİR..."

Stress biokimyamızın, necə deyərlər, anasını ağlar qoyur. Bunun təsirlərini hiss etməmiz uzun çəkmir. Tutaq ki, qan təzyiqin qalxıbsa, deməli, noradrenalin normadan çox artıb. Yaxud bədənin hansısa bir hissəsində temperatur yüksəlib, qanda şəkər çoxalıb və sair. Çox zaman insandakı fizioloji və psixoloji dəyişmələrə öz həmcinsindən aldığı qara enerji səbəb olur. Orqanizmin doğal kimyası təhtəlşüurdakı xoşagəlməz obraza fərqli formalarda reaksiya verir.. Bu da təbiidir və öldürücüdür.

Yəqin razılaşarsınız: kimdənsə, incimişiksə, bu hiss ən birinci öz orqanizmimizi dağıdır. Çünki incidənin obrazını ürəyimizdə daşıyırıq. İncinmiş adamın gücü və enerjisi, dediyim kimi, təhtəlşüurdakı obrazla mübarizəyə sərf olunur. Bir də baxırsan, heç bir iş görməmisən, artıq... yorulmusan. Heç yaşamağa fürsət tapmamış, artıq yaşlanıb, həyatdan usanmısan. Niyəsi bəllidir: incidənin obrazı ruhu yorur. İnsanda intiqama meyl, revanş ehtiyacı burdan gəlir; itirdiyi yaşama fürsətini başqalarına da haram etmək istəyi yaranır. Daha əvvəl yazmışdım: heç kim uşaqlıqda aldığı travmaları həyata borclu qalmaq istəmir. Bu ehtirasın ilk qurbanı elə insanın özüdür. Deməli, hardasa elə özümüz həm öz qatilimiz, həm də öz qurbanımız oluruq. İnsan cəmiyyətinin ən ağır bəlası, ən dağıdıcı fəsad total sevgisizlik sindromuna yuvarlanmağımız olsa gərək. Total sevgisizlik təkcə insan psixologiyasının deyil, həm fiziologiyasının, biokimyasının qatı düşmənidir.

Xatırlayın, orta məktəbdə kimya dərsində maddələri yanlış qarışdıranda partlayış olurdumu? Olurdu. Yanlış insanlar - kimyasız, yəni sevgisiz birləşəndə partlayış olduğu kimi. Çox birlikdəliklər bu cür yanlış "kimyəvi" reaksiyanın nəticəsində - amansız "partlayış"dan darmadağın olur.

Alfonso Albasetenin "Sevginin kimyası" filmimə yəqin baxmısınız. Eriklə Olinin sevgi romanında əsas fabula bu idi: məhəbbət - kimyadır.

Qarşılıqlı sevgi iki fərqli kimyanın uğurlu reaksiyasıdır. Sevgi də, nifrət də kimyadır deyə yazmışdım bir az əvvəl. Həsəd də kimyadır. Qarşılıqsız sevgi də, qarşılıqlı nifrət də sağlamlığın qənimidir. Çünki qarşılıqsız sevgi və qarşılıqlı nifrət hədsiz stress mənbəyidir; bunlar çağdaş dövrün toplu qətllərinin törədən şəkər və xərçəng xəstəliklərinə səbəb olur. Biz niyə ömür boyu az yaşayıb, çox... "ölürük"? Qarşılıqsız sevgi və qarşılıqlı nifrət erasının çarəsiz bəndələriyik, ona görə.

Zaman keçir, yaş üstünə yaş gəldikcə, xatirələrlə xəyalların savaşında hər gün bir az da uduzuruq. Bir gün ayılıb görürük: bütün hakim yüksəkliklər əldən gedib və biz Hakimin qarşısında - Haqq divanındayıq.

Gəl, indi cavab ver, görüm necə cavab verirsən...

P.S. Bəlkə də çox qarışıq, dolaşıq duyğular, düşüncələrdir bunlar. Altıncı onilliyi tamamladım və bunu həzm etməyə, dərk etməyə çalışıram. Belə nəticəyə gəlirəm: Dünya, doğrudan da, yaşamalı yer deyil artıq. Hər kəs öz içindəki dünyasını "bayır" Dünyadan qorumağa çalışsa, sağ qalacaq və "salamat" öləcək. Bu yaşımda bir daha anladım: şair demiş, bəlkə də biz xoşbəxt ola bilərmişik. Ya da bəlkə elə bu cür xoşbəxtik. Nə bilim.

Bilməyəndə bilmir adam. Altmışa çatmaqla deyil ki!

Bahəddin Həzi, bizimyol.info










 
Sorğu

Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
Yox
Bu yolda Rusiyanın ağzı ovulacaq

Şirkət-Xidmət
   
Xəbər lenti
                                                 
Azərbaycanla birbaşa danışıqları daha məhsuldar hesab edirik - Armen Qriqoryan
Bu gün, 10:26
Bakıda 15 illik uşaq bağçası bağlanır
Bu gün, 10:25
Ermənistan və Azərbaycan arasında müharibə olmayacaq - Paşinyan BELƏ DEYİR...
Bu gün, 10:14
Pakistanın İsrailə zərbəsi o qədər güclü olacaq ki... – Arkov
Bu gün, 10:09
“Sumqayıt Elektrik Dəstləşdirmə” ASC dividendlərin verilməsini - MÜZAKİRƏYƏ ÇIXARIR
Bu gün, 10:04
Artıq daha cəsarətli çıxışlar etmək lazımdır... - ÇAĞIRIŞ
Bu gün, 09:51
BU NƏDİ BELƏ: “İnsanlar “TikTok “həkimlər”indən resept alırlar” - Tanınmış həkimdən SƏRT REAKSİYA
Bu gün, 09:47
SOCAR-da yüksək vəzifəyə TƏYİNAT - BUNDAN SONRA...
Bu gün, 09:24
Əmrullayevin ÇÖKDÜRDÜYÜ TƏHSİL SİSTEMİ... - Daha nələr olmalıdır ki...
Bu gün, 09:21
Sensasion iddia: Azərbaycanda “Suriya ssenarisi” cızılır – DETALLAR
Bu gün, 09:17
Dələduzla hakim arasında nə kimi əlaqə var? - İNAM KƏRİMOVUN NƏZƏRİNƏ...
Bu gün, 09:12
"Makron iqtidarı Azərbaycana düşmənçilik edir" - BU FAKTDIR...
Bu gün, 09:00
Müddətli əmək müqaviləsinə xitam verilməsi qaydası... - Ekspert danışır...
Bu gün, 08:56
Paşinyan bu gecə Moskvada Çin lideri ilə də görüşdü... - "Armtimes"
Bu gün, 08:51
Azərbaycanda bu şirkətin əməkdaşları işdən çıxarılır - BAĞLANIR
Bu gün, 08:44
İraq hansı İŞİD-çiləri Bakıya vermək istəyir? - ŞƏRH
Bu gün, 08:38
Naxçıvanda vətəndaş TƏHDİD OLUNUR - Qabil Məmmədova rüşvətxor dediyinə görə...
Bu gün, 08:28
Romada ərşə qalxan sonuncu ağ tüstü KİMLƏRİ BOĞACAQ? - AKTUAL
Bu gün, 08:24
HAZIR OLMALIYIQ: Üstümüzə Putin gəlir... - BUNA GÖRƏ DƏ...
Bu gün, 08:21
Hesablama Palatası Turizm Agentliyinin YAXASINDAN DÜŞDÜMÜ? - GƏLİŞMƏ
Bu gün, 08:18
Mənzil bazarında İPOTEKA TƏLƏSİ - ARAŞDIRMA
Bu gün, 07:08
Rusiyadakı azərbaycanlılara yeni təhlükə – Moskva kritik addıma gedəcək?
Bu gün, 07:05
Kamandan Oxatma Federasiyası böhran içində – Anar Quliyev nə ilə məşğuldur?
Bu gün, 06:51
ADY-də 'Kurtlar Vadisi': Rövşən Rüstəmovun işçiləri racon kəsir, haqq alır... - İTTİHAM VAR...
Bu gün, 06:44
Kreml paradı üçün "atəşkəs" - BUNUN BAŞQA ADI YOXDUR...
Bu gün, 06:34
Bakıda qurulan BARIŞIQ MASASI - Görünəni odur ki...
Bu gün, 06:32
Azərbaycan Prezidenti “asılılıq” siyasətindən imtina edib və suveren lider kimi hərəkət edir - MÜHÜM GƏLİŞMƏ
Bu gün, 06:29
Rusiya dostluq sınağından İKİ aldı: Azərbaycana qarşı üzüqara... - BELƏ DAVAM EDƏRSƏ...
Bu gün, 06:23
Yardımlıda şəhid ailələri imdad diləyir - Prezidentə MÜRACİƏT
Bu gün, 06:05
Zaur Əliyev "Azpetrol"dan 40 min manatlıq benzin alıb
Bu gün, 06:01
Bu gün əfv fərmanı olacaqmı? - AKTUAL
Bu gün, 05:59
“Kontakt Home”dan kütləvi narazılıq - BU NƏDİ BELƏ?
Bu gün, 05:56
Babək rayonu icra hakimiyyətinin yarım milyonluq tenderi - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 05:49
Rusiya ilkin şərtlər olmadan sülh danışıqlarına başlamağa hazırdır - Çin XİN
Bu gün, 05:47
Daha bir qadın yüksək vəzifəyə təyin olundu - FOTO
Bu gün, 05:42
9 May - faşizm üzərində Qələbə Günü qeyd olunur
Bu gün, 00:07
Qazaxda Heydər Əliyevin xatirəsinə həsr olunmuş elmi-praktiki konfrans keçirilib - FOTO
Bu gün, 00:04
Saleh Məmmədovdan həbs edilən məmurun yerinə yeni təyinat - BUNDAN SONRA...
Dünən, 23:58
150 min insanı salamlayan yeni Papa çağırış etdi
Dünən, 23:56
Sabiq icra başçısı Nəbi Muxtarovu öldürmək istədilər - Dəhşətli FAKTLAR
Dünən, 23:52
Sülh sazişi 2026-cı ildən sonraya qalır? - GÖRÜNƏNİ BUDUR
Dünən, 19:02
Məntiqə əsaslanan doğru qərar: Prezident Moskvaya mesaj verdi - AKTUAL
Dünən, 19:00
Kəlbəcərdə 120,6 milyon manatlıq böyük tikinti layihəsi bu şirkətə - HƏVALƏ EDİLDİ
Dünən, 18:58
“27 ildə ilk dəfədir mükafat alıram”
Dünən, 18:02
Qələbə günü Moskvada sakinlərə liftdən istifadə etməmək tövsiyə olunur
Dünən, 18:00
Simonyan Köçəryanı və Sarksiyanı “yıxıb-sürüdü”
Dünən, 17:54
“TikTok”-da ajiotaj yaradan xəbər: Təhsil haqqı artırıldı? - NƏ BAŞ VERİR?
Dünən, 17:50
"Göygöl Şərab Zavodu" ASC-nin səhmdarlarının - TOPLANTISI KEÇİRİLƏCƏK
Dünən, 17:47
“O siyahıda qərəz yoxdur, tam demokratik hazırlanıb” - “Şərəf” ordeni alan plastik cərrahla MÜSAHİBƏ
Dünən, 17:42
Sığorta şirkətlərinin SƏHLƏNKARLIĞI - 50 manatınızın BAŞI AĞRIYIR
Dünən, 17:39
Şirkət-Xidmət
 
 
Dia.az © 2010 - 2014
Məlumat internet səhifələrində istifadə edildikdə müvafiq keçidin qoyulması mütləqdir.
Bizimlə Əlaqə : Tel - 055-560-77-49, 077-271-11-33 E-mail : [email protected]
Designed by Daraaz.net
�������@Mail.ru