İran-Azərbaycan münasibətləri və Böyük Azərbaycan məsələsi - Fars-molla rejimi ilə hara qədər yol gedə bilərik? - TƏHLİL
Tarix: 10-04-2014, 10:39 | Çap et
DİA.AZ: - Əslində İlham Əliyevin İran səfəri iki qonşu ölkə arasındakı münasibətlərin qaydasına salınma cəhdindən daha çox, Qərbin İrana münasibətinin dəyişməsinin təzahürü kimi qəbul edilməlidir. Təbii ki, Azərbaycan bir müstəqil ölkə olaraq İranla həssas qonşuluq siyasəti yürüdür. Amma buna rəğmən dünənə qədər əlaqələrdə bir gərginlik ruhu var idisə də, məhz Qərbin, xüsusən də ABŞ-ın İran siyasətindəki yeniliklər özünü Azərbaycan-İran münasibətində də hiss elətdirmiş oldu.
Və İranda Qarabağdan…
…danışıldı. İranda əslində ən axırıncı mövzu kimi Qarabağdan danışıla bilərdi. O səbəbə görə ki, rəsmi Tehranın bu problemə əlahiddə baxışı var. Xamneyinin dediyi kimi, Azərbaycanla İran eyni məzhəbdən olsalar da, İran hər zaman Qarabağ münaqişəsinin həllində adındakı В«İslam RespublikasıВ» ifadəsinə uyğun mahiyyətdən uzaq dayanıb. Bu bir faktdır ki, İran bu gün Ermənistanın həyatında əsas rol oynayan bir ünvandır və Ermənistan bir dövlət olaraq siyasi, iqtisadi anlamdan Rusiyanın çiyinlərində dayanırsa, nəfəslik olaraq İrana borcludur.
Belə bir şəraitdə…
…İranda Qarabağla bağlı söylənilən istənilən bir fikri ciddiyə almaq olmaz. Bunu sübutlayan bir hadisə isə prezident İlham Əliyevin İran səfəri ərəfəsində baş verdi. Yayılan xəbərlərdən aydın olurdu ki, İlham Əliyevin İran səfəri ərəfəsində Ruhani Azərbaycan prezidenti ilə danışıqlarının predmeti barədə açıqlama verib.
Məlumatda deyilirdi: В«Ölkə Prezidenti doktor Ruhani ölkənin Azad Zonaların müdirləri ilə iclasında söz verib ki, Azərbaycan Prezidentinin bu yaxınlarda baş tutacaq Tehrana səfəri çərçivəsində Culfa dəmir yolunun Azərbaycan Respublikasına və bu vasitə ilə Ermənistan və Avropaya birləşdiriləcəyi mövzusu gündəlikdə dayanır və bununla da Araz və Maku Azad Zonalarının ticarət şəraitləri daha da genişlənəcək.
Azad Zonalar Katibliyinin Əlaqələndirmə Şurasının ictimai əlaqələr ofisindən verilən məlumata əsasən, Prezident höccətul-islam vəl-müslimin doktor Ruhani ölkənin Azad Zonalarının İranın inkişafı və müqavimət iqtisadiyyatındanın gerçəkləşməsindəki rolunu çox önəmli adlandırıbВ».
Yəni anlaşılanı o idi ki, rəsmi Tehran İlham Əliyevi Culfa dəmir yolunun Ermənistan ərazisindən keçməklə Avropaya uzanmasına razı salmağa çalışacaq.
Əslində bu fakt…
…o demək idi ki, İran tərəfi rəsmən Azərbaycanı ələ salmağa çalışır. Bunun başqa bir adı yoxdur. Təbii ki, İranda Azərbaycanın özünün Qarabağ itkisinə hansı müstəvidə yanaşdığını gözəl bilirlər və onu da gözəl bilirlər ki, məhz İlham Əliyevin israrları ilə illərdir ki, Ermənistan çox ciddi layihələrdən kənarda saxlanılır.
Halbuki bunun müqabilində Azərbaycan izafi xərclərə düşür. Yəni normalda Azərbaycana da sərf edir ki, bütün layihələr daha az məsafə qət edilməklə həllini tapsın. Amma Azərbaycan üçün bir nömrəli priritet məhz onun Qarabağ probleminə olan münasibətdir ki,
İranda bunu başa düşmədilər.
Və yaxud da özlərini başa düşməmiş kimi göstərdilər. İlham Əliyevi В«Culfadan ErmənistanaВ» layihəsinin anonsu ilə qarşılayan rəsmi Tehranın daha bundan sonra bütün deyəcəklərində nə səmimiyyət axtarmalı deyilik, nə də hansısa kəlmədən coşub, eyforiyaya qapılmalı deyilik.
İrandakı fars hakimiyyəti illərin ənənəsinə malikdir və bu ənənədə hiyləgərlik - siyasət kimi, dəfərlərə xəyanət isə diplomatiya kimi təqdim olunursa, daha İranda nə şiə təəssübkeşliyini aramalı deyilik, nə də din qardaşlığını.
Bu bir faktdır ki, bu gün fars-molla rejiminin işğalı altında olan Güney Azərbaycanda özlərinin ən sıradan milli haqqlarını tələb edən bacı və qardaşlarımıza dar ağacına qədər bir yol göstərilir. Amma onlardan fərqli olaraq ermənilər bu gün fars-molla rejiminin göz bəbəyi kimi xüsusi imtiyazlara madikdir. Hətta İran adlanan ərazidə yerli yəhudilər belə Güney Azərbaycan türklərindən daha azad və daha çox hüquqlu bir qövmdürlər.
Bu səfər uğurludur,
amma bu səfərin uğuru daha çox Qərbin ayağındadır. Azərbaycan heç bir halda İranı Qarabağ probleminə münasibətdə hətta neytrallaşdırmağa da müvəffəq ola bilməz. Hələ onların bizi müdafiə etmələri niyyətini bir kənara atırıq.
Çünki İranda yaxşı bilirlər ki, Xankəndinin, İrəvanın azadlığının ardından hədəfdə ilk olaraq nə Dərbənd deyil, nə Borçalı, nə Qars-İğdır-Diyarbəkir, nə də ki Kərkük… Azərbaycan türkünün ən yaxın hədəfi özünün böyük adını, böyük kimliyini ona qaytaracaq Güney Azərbaycanla Quzey Azərbaycanın birləşməsidir, bütövləşməsidir.
Bu, tarixi biz yaşayacağıq. Geci və tezi var…
Elə buna görə də Qarabağ münaqişəsinin həllində İrandan mədət ummağımız və yaxud da İranı neytrallaşdırma imkanlarımız xəyalpərəstlikdir. Salamatı bir pis qonşular kimi gəlir-çıxar barədə danışmaqdır. Hələlik…
DİA.AZ Araşdırma Qrupu
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • Hacıyevin Praqa səfərinin pərdəarxası – “Zəngəzurdan keçib Türkiyəyə doğru…”
Bu gün, 17:17 |
|
|
|
| • İran vuruldu, Ermənistan da hazırlıq görməlidir – Petrosyan təşvişə düşdü
Bu gün, 17:14 |
|
|
|
| • "Cafe city"dən aldığı yeməyin içindən qurd çıxdı - DƏLİXANADIR, VALLAH...
Bu gün, 17:09 |
|
|
|
| • Fidan İsrailin İrana zərbələri ətrafındakı vəziyyəti Lavrovla müzakirə edib - TASS
Bu gün, 17:03 |
|
|
|
| • Bu, qurtuluş savaşıdır, qalib gələcəyik - Netanyahu
Bu gün, 17:02 |
|
|
|
| • Pekin İranın yanındadır: - İsrailə qarşı kəşfiyyat müharibəsi başlayır?
Bu gün, 17:00 |
|
|
|
| • Əbədi və əzəli Azərbaycan-Türkiyə qardaşlığı - MƏQALƏ
Bu gün, 12:24 |
|
|
|
| • Tehran Universitetində imtahanlar təxirə salındı
Bu gün, 10:16 |
|
|
|
| • İran ballistik raketlərin sayını 8 minə çatdıracaq - Kəşfiyyat
Bu gün, 09:50 |
|
|
|
| • Azərbaycanda prokuror müavini vəfat etdi
Bu gün, 09:48 |
|
|
|
| • Azərbaycanın bu rayonları təhlükədə – “Görünməz düşmən” hücuma keçə bilər
Bu gün, 09:46 |
|
|
|
| • İsrail–İran toqquşması: Hansı tərəf üstündür? - Markov
Bu gün, 09:42 |
|
|
|
| • Rusiya-Ukrayna müharibəsi də belə başlamışdı - GƏLİŞMƏ
Bu gün, 07:04 |
|
|
|
| • Məktəb direktoru özünü QOÇU ZƏNN EDİR - BU NƏDİ BELƏ?
Bu gün, 07:03 |
|
|
|
| • "Bu hərəkətə dözə bilmirəm" - Xalq artisti
Bu gün, 06:45 |
|
|
|
| • "İrəvanla Bakı eyni yolu istəyir, fərq işləmə mexanizmindədir" - deputat
Bu gün, 06:39 |
|
|
|
| • İsrail-İran qarşıdurmasında 5 ən pis ssenari mümkündür - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 06:37 |
|
|
|
| • ABŞ-dən İrandaklı amerikalılara müraciət - Azərbaycanla sərhəddən keçib gəlin
Bu gün, 06:34 |
|
|
|
| • Dünyanı lərzəyə gətirən ölkə haqda bilmədiklərimiz – İsrail niyə bu qədər güclüdür?
Bu gün, 06:29 |
|
|
|
| • İsrail son günlər ABŞ-dən İranla münaqişəyə qoşulmağı xahiş edib - “Axios”
Bu gün, 06:20 |
|
|
|
| • "Ümummilli Liderimiz Heydər Əliyev hakimiyyətə qayıdışı ilə Azərbaycanı inkişaf yoluna qaytardı" - ANIM
Bu gün, 00:56 |
|
|
|
| • Azərbaycanın sülhə nail olmaq istəyini görürük - Paşinyan
Dünən, 23:21 |
|
|
|
| • İran-İsrail müharibəsinin alovu sərhədimizə çatdı: Naxçıvandan raketlər görünür, insanlarımız narahatdır - TƏFƏRRÜAT
Dünən, 23:15 |
|
|
|
| • İran İsrailə qarşı kütləvi hücum planlaşdırır - IRIB
Dünən, 23:13 |
|
|
|
| • Netanyahunun oğlunun toyu təxirə salındı
Dünən, 18:04 |
|
|
|
| • İran faktiki olaraq Rusiyaya silah və texnologiya verməklə bizə qarşı fəal işləyir - Zelenski
Dünən, 18:01 |
|
|
|
| • Bu gün Bakının 550 küçəsi yuyulub - FOTO
Dünən, 17:17 |
|
|
|
| • İrəvan-Bakı münasibətlərində sürpriz yenilik: - Müharibə iki ölkə arasında sülh yaradır?
Dünən, 17:11 |
|
|
|
| • Azərbaycan Ermənistanın yerinə Avrasiya İqtisadi Birliyinə qoşulacaq? – Rusiyadan ŞƏRH
Dünən, 17:05 |
|
|
|
| • İrandan Rusiyaya yük aparan nəqliyyat vasitəsində 207 kiloqramdan artıq narkotik aşkar edilib - Bu vurhavurda da DİNC DAYANMIRLAR...
Dünən, 16:57 |
|
|
|
| • Kəlbəcərdə 2,5 milyonluq elektrik təchizatı tenderini - BU ŞİRKƏT UDDU
Dünən, 16:43 |
|
|
|
| • İran ABŞ ilə bazar gününə planlaşdırılan nüvə sazişi danışıqlarını ləğv edib
Dünən, 16:34 |
|
|
|
| • İmişli sakini ov tüfəngi ilə qətlə yetirilib
Dünən, 16:32 |
|
|
|
| • Ermənistan Konstitusiyasının preambulasında “Miatsum”a çağırışlar var - Azərbaycan Prezidentinin köməkçisi
Dünən, 16:29 |
|
|
|
| • İranlı komandirlər burada səhv edib: ŞƏXSİ MESAJLAR üzə çıxdı - ŞOK DETAL
Dünən, 16:18 |
|
|
|
| • AZAL-ın bir sıra reysləri ləğv edilib - DİQQƏT!
Dünən, 16:17 |
|
|
|
| • “Sərhədlərin bağlı saxlanılması həm dövlətçiliyimizin, həm də əhalimizin təhlükəsizliyi üçündür” - deputat
Dünən, 13:45 |
|
|
|
| • Azərbaycan Zəngəzur dəhlizi ilə bağlı Ermənistanın addım atmasını gözləyir
Dünən, 13:41 |
|
|
|
| • Azərbaycana kömək yox, əməkdaşlıq və tərəfdaşlıq lazımdır - Prezidentin köməkçisi
Dünən, 13:14 |
|
|
|
| • İran nüvə obyektində zərəri etiraf etdi – Fordoda “məhdud dağıntı”
Dünən, 13:08 |
|
|
|
| • Maliyyə Nazirliyində yeni təyinat olub - BUNDAN SONRA...
Dünən, 13:04 |
|
|
|
| • İran-İsrail gərginliyi və Azərbaycana qarşı dezinformasiya kampaniyası - Bahəddin Həzi yazır
Dünən, 13:02 |
|
|
|
| • "III Dünya savaşının başlayıb-başlamayacağını hadisələrin bir-iki həftə ərzindəki gedişatı göstərəcək...” - Ərəstun Oruclu ŞƏRH EDİR
Dünən, 12:56 |
|
|
|
| • “Nur” çörəyin içindən polietilen paket çıxdı - VİDEO
Dünən, 12:52 |
|
|
|
| • Gecə və səhər bəzi dağlıq ərazilərdə arabir duman olacaq - belə deyirlər...
Dünən, 12:48 |
|
|
|
| • “Bakıdan İrana İsrail agentləri göndərilir” iddiasının hədəfi – Hacıyevdən kritik mesaj
Dünən, 12:43 |
|
|
|
| • SEPAH: Tezliklə İsraili elə bir raketlə vuracağıq ki, dünya şoka düşəcək - Tehran YENƏ HƏDƏLƏDİ
Dünən, 12:37 |
|
|
|
| • “Sevimli dad” və “MilkPro” brendləri satılıb - DETALLAR
Dünən, 12:28 |
|
|
|
| • Polşa Prezidenti İsrail və İran arasındakı gərginliyə görə Sinqapurda qalıb - “Polsat News”
Dünən, 12:19 |
|
|
|
| • İran Hörmüz boğazını gəmilərin keçidi üçün bağladı - KİV
Dünən, 12:16 |
|
|
|
|
