Əbülfəs Qarayevin bu quldurlardan xəbəri varmı? - belə davam edərsə...
Tarix: 1-02-2018, 11:18 | Çap et
Azərbaycan müxtəlif sivilizasiyaların qovuşduğu məkan olaraq, əsrlər boyu milli-mədəni rəngarənglik mühitinin formalaşdığı, ayrı-ayrı millətlərin sülh, əmin-amanlıq şəraitində yaşadığı diyar kimi tanınıb. Multikulturalizm və tolerantlıq tarixən azərbaycanlıların həyat tərzi olub. Acınacaqlı hal isə odur ki, xalqımızın çoxəsrlik tarixi keçmişindən yadigar qalmış tarix və mədəniyyət abidələrinin əksəriyyəti diqqətdən kənarda qalıb.
Baxımsız qalan abidələr sırasına Balakən rayonunun Talalar kəndində yerləşən, qədim albanlardan bizə miras qalmış Nur kilsəsi də daxildir. Abidənin yaşı daha qədim olsa da (VI əsr), onu bərpa olunduğu XIV əsrə aid edirlər. İki hissədən ibarət olan binanın giriş hissəsi öndə iki nəhəng sütun üzərində durur. Giriş qapısı ibadət yerinə və içəridəki otağa vahid tağla birləşir.
Nur kilsə məbədi özündə 3 mədəniyyəti birləşdirir: xristianlıqdan əvvəlki, xristianlığın yeni yayıldığı dövrü və sonrakı dövrü. Zaman keçdikcə bu kilsə insan barbarlığının qurbanına çevrilib.
Tarixçi Akif Məmmədli Sputnik Azərbaycan-a abidənin hazırkı durumundan danışarkən deyib: "Kilsənin zəng qülləsi və bir nefdən ibarət (arxitektura terminidir, memarlıq atributuna deyilir — müəl.) ibadət zalı bütöv şəkildə idi. Təəssüf ki, bir müddət əvvəl qızılaxtaranlar peyda oldular, Gürcüstandan gəlmişdilər. Abidənin öncə portal daşlarını sökdülər, sonra pəncərələri və içərisində akustika sisteminin yaradılması üçün hələ 1000-1500 il əvvəl qoyulmuş küpləri söküb dağıtdılar. Ardınca divarlar sökülməyə başladı. Gürcüstandan gələnlərə yerli camaat da qoşuldu. Elə zənn etdilər ki, həmin küplərdə qızıl var".
"Bu, təkcə Nur qalasında olmadı, Qullar kəndində yerləşən "Arılıq binə", Qaraçöl düzəngahında yerləşən "Darvaz" məbədində, Zaqataladakı bəzi abidələrdə də elə oldu. Qax rayonunun İlisu kəndində də qızılaxtaranlar peyda oldu və onlar da tarixi abidələri qızıl axtarmaq adı ilə söküb dağıtdılar. Mən bunu insanların cahilliyi adlandırıram" — deyə tarixçi bildirib.
Tarixçi abidənin bərbad vəziyyətdə olmasından və mühafizə edilməməsindən narahatlığını dilə gətirib: "Kilsə baxımsız vəziyyətə düşüb, antropogen amillərin təsiri nəticəsində abidənin divarlarında böyük çatlar əmələ gəlib. Müəyyən müddətdən sonra bu kilsənin üst hissəsi çökə və dağıla bilər. Bu da o deməkdir ki, biz bu kilsəni gələcəkdə ancaq şəkillərdə və videolarda görə biləcəyik".
"Bundan əlavə, abidənin mühafizəsindən söhbət gedə bilməz. Bir tarixçi kimi bu, məni çox narahat edir. Xaricdən gələn turistlərə abidəni göstərmək üçün kiminsə həyətyanı sahəsinə keçmək məcburiyyətində qalırıq. Əksər hallarda gedib görürəm ki, abidənin ətrafında heyvanlar var" — A.Məmmədli danışır.
Sözügedən abidənin üzərində onun Azərbaycan Respublikasının Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi tərəfindən qorunduğu barədə lövhə var. Amma atalar demişkən: "Görünən dağa nə bələdçi?" Ətrafdakı kol-kos və kilsə divarlarının aşınması, sökülüb-tökülməsi onun necə qorunduğunu bariz şəkildə göstərir.
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • "Sizə qulaq asdıqca adamı dəhşət bürüyür... - Elə bil ki, ölkə bütün uçuruma gedir"
Bu gün, 11:47 |
|
|
|
| • Xüsusi təyinatlılar Kurskda: - Ukraynanın mövqeyi məhv edildi
Bu gün, 11:43 |
|
|
|
| • “Böyüklər” qitələri nizamlaya bilmirlər - İNCƏLƏMƏ
Bu gün, 11:36 |
|
|
|
| • Qolunu və ya ayağını itirənlər təkrar müayinəyə cəlb olunmamalıdır - ÇAĞIRIŞ
Bu gün, 11:34 |
|
|
|
| • AMB BOKT-larla bağlı son iki qərarını şərh edib - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 11:33 |
|
|
|
| • Ermənilər Başkəndə iddiadan imtina edəcək? - AÇIQLAMA
Bu gün, 11:28 |
|
|
|
| • Bakıda bu bank müştərilərinin evlərini xəbərsiz satdı - DƏLİXANADIR, VALLAH...
Bu gün, 11:24 |
|
|
|
| • Şadlıq saraylarında "dodaq uçuqladan" qiymətlər: Menyu 400 manat - BU NƏDİ BELƏ?..
Bu gün, 11:20 |
|
|
|
| • "Mən əxlaqsızlıq eləmişəm, sizin də qeyrətiniz yoxdur" - Anasını qətlə yetirən oğulun məhkəməsi
Bu gün, 11:13 |
|
|
|
| • Həyat yoldaşını vəzifəyə gətirdiyi deyilən deputatdan AÇIQLAMA - "Əmri mən vermirəm..."
Bu gün, 11:12 |
|
|
|
| • Məhkəmə koopertiv sədrini 12 il 8 ay müddətinə azadlıqdan məhrum edib
Bu gün, 11:07 |
|
|
|
| • Evini girov qoyub pul götürdü... 7 MİN RÜŞVƏT VERDİ... - Şərur Mərkəzi Xəstəxanasında İŞÇİ TƏLƏSİ...
Bu gün, 11:05 |
|
|
|
| • Dudanın İrəvana gətirdiyi plan: - "Hədəfdə Bakı da var"
Bu gün, 10:55 |
|
|
|
| • Rusiya sərhədində gözləyən erməni yük maşınlarının sayı...
Bu gün, 10:54 |
|
|
|
| • "2 qızıl taxt var idi, birində Ərdoğan, digərində mən oturdum" - Merkel ilk dəfə açıqladı
Bu gün, 10:46 |
|
|
|
| • Azərbaycanda yüksək vəzifəli şəxslər işdən çıxarıldılar - SİYAHI
Bu gün, 10:43 |
|
|
|
| • Naxçıvan Karate-do Federasiyası fəaliyyətini dayandırıb
Bu gün, 10:41 |
|
|
|
| • Tovuz Sosial- İqtisadi Kollecin yeni direktorundan da şikayət var – Müəllimlər haqlarını tələb edir
Bu gün, 10:28 |
|
|
|
| • Dövlət Sosial Müdafiə Fondunun ağırlaşan pensiya şərtləri... pensiyaçı sayını azaldır
Bu gün, 10:21 |
|
|
|
| • Xalq artisti film vaxtı həqiqətənmi bətnindəki övladını itirib?
Bu gün, 10:14 |
|
|
|
| • Məhkəmə Zümrüd Yağmurun barəsində axtarış qərarı çıxardı - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 10:11 |
|
|
|
| • Malalamaqla deyil, bu nazir dəyişməlidir… - ÇAĞIRIŞ
Bu gün, 10:07 |
|
|
|
| • “Christian Dior" Azərbaycanda 4,3 mln. avroluq şirkətini ləğv edib
Bu gün, 10:01 |
|
|
|
| • 13 maddəlik razılaşma: Bakı və İrəvan ilin sonuna kimi... - NƏ BAŞ VERİR?
Bu gün, 09:53 |
|
|
|
| • “City Leasing Group”a direktor təyin olunub - FOTO
Bu gün, 09:45 |
|
|
|
| • Əlavə ödənişlər hansı tələblərə əsasən ödənilir? - Ekspert danışır...
Bu gün, 09:40 |
|
|
|
| • ADY-yə məxsus iki şirkət birləşir
Bu gün, 09:34 |
|
|
|
| • Azərbaycan 15 ildən çoxdur ki... NATO sistemi üzərində işləyir
Bu gün, 09:31 |
|
|
|
| • Hərbi ekspertin HƏBSİ: Qəsd, yoxsa... - ŞOK DETALLAR
Bu gün, 09:19 |
|
|
|
| • Keçmiş `JEK` müdiri sakinləri DƏRDƏ SALIB... - NARAZILIQ VAR...
Bu gün, 09:17 |
|
|
|
| • Naxçıvan hakimiyyətinə AĞIR İTTİHAM - "1 milyardlıq layihəni..."
Bu gün, 09:08 |
|
|
|
| • Vətəndaşların fərdi məlumatlarını ələ keçirən kibercinayətkarların məhkəməsi başlayıb
Bu gün, 09:04 |
|
|
|
| • Hakim doğru-dürüst QƏRAR VERƏCƏKMİ? - "Sonra da soruşurlar ki..."
Bu gün, 09:03 |
|
|
|
| • ABŞ hələ də "Oreşnik" raket sınaqlarının vurduğu zərəri hesablamayıb - Sabrina Sinqx
Bu gün, 08:55 |
|
|
|
| • Açıq-aşkar ZAY MƏHSUL satırlar... - GİLEY
Bu gün, 08:46 |
|
|
|
| • “Capital City” MTK üçün İNSAN CANI BİR HEÇDİR... - BU NƏDİ BELƏ?..
Bu gün, 08:40 |
|
|
|
| • SALYANDA 100 YAŞLI TARİXİ BİNA UÇUR... - DİQQƏT
Bu gün, 08:34 |
|
|
|
| • “Yaşıl dəhliz”ə kimlər və necə nəzarət edir? - Mallar başqa, sənədlər başqa...
Bu gün, 08:29 |
|
|
|
| • Bakıdan sonra İrəvana getdi: Qovluğunda nə var idi? - Görünəni odur ki...
Bu gün, 08:26 |
|
|
|
| • Maaş və pensiya artımları, Yeni il bayramında artan tələbat - Bahalaşmanın qarşısı necə alına bilər?
Bu gün, 08:23 |
|
|
|
| • TRENDYOL müştəriləri narazılıq edir - SON GÜNLƏR...
Bu gün, 08:16 |
|
|
|
| • Din tayfası da Nəcəflidən GİLEY EDİR - İLGİNC FAKT
Bu gün, 08:11 |
|
|
|
| • 70 kilo qızılın izi ilə: ƏSLİNDƏ... - Daha bir məqam...
Bu gün, 08:03 |
|
|
|
| • Talıbovun gedişindən, Nəcəflinin gəlişindən 2 il ötür: Naxçıvanda nələr dəyişib? - GƏLİŞMƏ
Bu gün, 07:06 |
|
|
|
| • Dudanın İrəvanda buna çalışır: Sərhəddə təxribat ola bilər - NƏ ETMƏLİ?
Bu gün, 07:03 |
|
|
|
| • "Qazprombank"a qarşı sanksiyalar Türkiyə-Rusiya qaz ödənişlərində problemlər yarada bilər - Amerikanın oyunları...
Bu gün, 06:49 |
|
|
|
| • "Bu, iqlim böhranının ön cəbhəsində olanlar..." - COP29-un ardından...
Bu gün, 06:44 |
|
|
|
| • 1500 məktəb bağlanır: Şagird və müəllimlər necə olacaq? - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Bu gün, 06:40 |
|
|
|
| • QHT sədrinin deputatlıq sevdası ərinin karyerasını bitirdi - İLGİNC İDDİALAR
Bu gün, 06:37 |
|
|
|
| • İmişli və Cəlilabad rayonlarında yerləşən torpaq sahələri üçün hərrac keçiriləcək
Bu gün, 03:04 |
|
|
|
|
