İNTERNET SENZURA: UDUZULMUŞ DÖYÜŞ
Tarix: 17-05-2013, 10:23 | Çap et
 HAKİMİYYƏT NƏ İSTƏYİR?Azərbaycan parlamentinin Cinayət Məcəlləsi və İnzibati Xətalar Məcəlləsinə İnternetdə böhtan və təhqirə görə cinayət məsuliyyəti nəzərdə tutan irticaçı düzəlişlər etməsini qorxu və təşvişin təzahürü hesab etmək olar. CM-in məşhur 147 və 148-ci maddələrinə edilən düzəlişlər uzun illər beynəlxalq institutlarla Azərbaycan hökuməti arasında müzakirə predmeti olub. Yeni düzəlişlərə əsasən, İnternet istifadəçilərinin elektron yaradıcılığı məhkəmə tərəfindən böhtan və şərəf və ləyaqətin alçaldılması kimi qəbul edilsə, onları 6 aydan 3 ilədək azadlıqdan məhrumetmə cəzası gözləyir.
Avropa institutları ilə qarşıdurma şəraitində belə tələsik şəkildə düzəlişlərin qəbulu onların tətbiqi praktikası cəhətdən bir qədər qəribə görünür. Qərbin diffamasiya haqqında qanunun qəbulu barədə çağırışlarının əsassız olduğunu göstərmək üçün son beş ildə hakimiyyət jurnalistləri şərəf və ləyaqətin alçaldılmasına görə həbs etməyib. Jurnalistlər xuliqanlıq, narkotiklərdən istifadə, vergidən yayınma, hətta terrorizmdə ittiham edilərək tutulur. Onlarla müxbir və redaktor bu ittihamlarla həbs edilib. Mövcud ənənədən görmək olar ki, şərəf və ləyaqətin alçaldılmasına görə həbslər baş verməyəcək. Amma bir sıra jurnalistlərə və KİV-ə tətbiq edilən yüksək cərimələr İnternet fəallarına qarşı da yönəldilə bilər.
Düzəlişlərin ATƏT, Avropa Şurası, ABŞ Dövlət Departamenti tərəfindən belə addımın yolverilməz olması barədə xəbərdarlığına rəğmən qəbul edilməsi göstərir ki, İlham Əliyevin rejimi bilərəkdən bir sıra səbəblərdən vətəndaş cəmiyyəti və beynəlxalq camiə ilə qarşıdurmaya gedir:
1.Azərbaycanda seçkiöncəsi situasiyanın demikratikləşməsi haqda tövsiyələrin icrasını istəməmək.
2.Qorxu yaratmaq və İnternetdə özünüsenzuranı gücləndirmək.
3.Ölkədəki hadisələrə internetin təsirini zəiflətmək.
4.Etirazçı elektoratın İnternetdəki fəallığını məhdudlaşdırmaq.
5.Rejimi və ayrı-ayrı yüksək rütbəli məmurları ifşa edən informasiyaların internetdə yayılmasının qarşısını almaq.
6.Hakimiyyətin nüfuzunu və dayaqlarını sarsıdan tənqidi neytrallaşdırmaq.
Azərbaycanda İnternetin KİV üzərində total dövlət nəzarəti şəraitində söz azadlığı institutu rolunu oynadığı şəraitdə bu siyahını uzatmaq da olardı. Prezident Administrasiyasının 90-cı illərin sonunda başlayan KİV-i ram etmək siyasəti son 5 ildə sürətlə həyata keçirilib, söz azadlığının fiziki və məhkəmə təzyiqi ilə boğulması kimi alətlərə neft dollarları ilə mətbuatın kütləvi şəkildə pulla alınması da əlavə olunub.
Eyni zamanda, düzəlişlərin qəbuluna geniş şəkildə, prezident seçkiləri öncəsi vətəndaş aktivistlərin və rejimin müxaliflərinin şantaj, həbs, icazəsiz aksiyalarda iştiraka görə yüksək cərimə yolu ilə təqibi, yığıncaq azadlığının məhdudlaşdırılması siyasətinin tərkib hissəsi kimi baxmaq olar. Məhz seçkilər, daha dəqiq desək, hakimiyyətin onu ədalətli və şəffaf keçirmək istəməməsi belə aqressiv reaksiyanın səbəbidir. Bir sıra rayonlarda son etiraz aksiyaları, gənclər hərəkatı, yüksək korrupsiyanın ifşa edilməsi İnternetdə azad informasiyanın yayılması sayəsində mümkün olub və o, özünün səmərəli səfərbər etmə funksiyasını nümayiş etdirib.
Amma praktika göstərir ki, söz azadlığının məhdudlaşdırılması tədbirləri az səmərəlidir. Televiziya, mətbuat, onlayn medianın çoxunda senzuranın (idarəetmə) tətbiqi gözlənilən nəticəni vermədi. Nəticədə hakimiyyət pulla alınan medianın təsirinin nəzərdə tutulduğu auditoriyanı itirdi. Bu siyasətin iflasını Prezident Administrasiyasının rəhbəri Ramiz Mehdiyev və ictimai-siyasi şöbənin müdiri Əli Həsənov da etiraf etdi.
Burda qəribə heç nə yoxdur. Azad informasiyaya təbii ehtiyac oxucu, dinləyici və tamaşaçıları peyk və kabel yayımına, sonra isə heç bir sərhədi olmayan İnternetə təhrik etdi. Diffamasiyaya görə cinayət məsuliyyətinin tətbiqi rejimin söz azadlığı kimi baş ağrısı problemini həll etməyəcək. Bu növbəti döyüş də uduzulub
Turan Analitik Xidməti
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • Bakıda "yüksək vəzifəli" şəxsi polis saxladı - 85 minlik DƏLƏDUZLUQ
Bu gün, 12:15 |
|
|
|
| • “Tualet kağızını reklam etmək istəmirəm”
Bu gün, 12:09 |
|
|
|
| • "Eldar, bu iş sənlik deyil, çıx get" - ÇAĞIRIŞ
Bu gün, 12:00 |
|
|
|
| • Tramp üçün bu ölkəyə “McDonald's” maşını gətirdilər - “Fox News Digital”
Bu gün, 11:58 |
|
|
|
| • SOCAR-ın SİRLİ HÜMMƏTİ... - Burada haqqı deyənlər haqqı əzənlərə qurban verilir...
Bu gün, 11:51 |
|
|
|
| • "Bunun yalan, şər-böhtan olduğu sübuta yetəcək" - QALMAQAL
Bu gün, 11:25 |
|
|
|
| • Ən çox şikayət olunan sığorta şirkətləri - SİYAHI
Bu gün, 11:18 |
|
|
|
| • Ararat Mirzoyanı döyən şəxs barəsində üç il həbs qərarı çıxarılıb
Bu gün, 11:17 |
|
|
|
| • Putini İstanbulda KİM(LƏR) GÖZLƏYİR? - Görünəni odur ki...
Bu gün, 11:12 |
|
|
|
| • Rusiya-Ukrayna savaşının İstanbul DAYANACAĞI... - DAYANACAQMI?
Bu gün, 11:10 |
|
|
|
| • Naxçıvan küçələrinə işıq gətirəcək - TENDERİN ÜZÜ İŞIQ GÖRMƏDİ
Bu gün, 11:06 |
|
|
|
| • Üzr istəmək kifayət etməyəcək: - Nəhəng şirkətlərin Rusiyaya qayıdış şərtləri açıqlandı
Bu gün, 10:59 |
|
|
|
| • Rusiya Azərbaycan qazını Gürcüstanda sıxışdırır? - ARAŞDIRMA
Bu gün, 10:57 |
|
|
|
| • Tovuzda ölümlə nəticələnən kütləvi dava: İki nəfər həbs edildi - Yekun qərar verildi
Bu gün, 10:53 |
|
|
|
| • "Şərur İnşaat" MTK-ya məxsus mənzilin sənədləri yoxa çıxdı
Bu gün, 10:52 |
|
|
|
| • Paşinyan yeni çətir axtarır: Moskva isə yeni taktika hazırlayır - İNCƏLƏMƏ
Bu gün, 10:49 |
|
|
|
| • Müxalifətin Paşinyanı yola salmaq axtarışları - Liderlərin sözü üst-üstə düşmədi
Bu gün, 10:48 |
|
|
|
| • TƏBİB-in tabeliyində olan qurum lisenziyaların müddətlərinin uzadılmasına 4.8 milyon xərcləyəcək
Bu gün, 10:42 |
|
|
|
| • Paşinyanı impiçmentlə devirmək mümkün deyil - Akop Aslanyan
Bu gün, 10:34 |
|
|
|
| • Azərbaycanda elektron pul təşkilatının rəhbəri dəyişdirilib - BUNDAN SONRA...
Bu gün, 10:29 |
|
|
|
| • Film çəkdirib pulunu vermir: İŞ MƏHKƏMƏDƏ... - AXI NİYƏ?..
Bu gün, 10:25 |
|
|
|
| • Siyəzəndə dövlət tenderlərini kimlər udur? - SİYAHI
Bu gün, 10:17 |
|
|
|
| • Makronun yaratdığı liderlər konseyinə Bakı dəvət olunubmu? - AKTUAL
Bu gün, 10:00 |
|
|
|
| • Dövlət Şəhərsalma və Arxitektura Komitəsinin MƏHV ETDİYİ BAKI... - Şəhəri sökənlər seviləsi nəsə qoymayıblar...
Bu gün, 09:59 |
|
|
|
| • Azərbaycan Dövlət Uşaq Filarmoniyasına direktor müavini təyin edildi - DOSYE
Bu gün, 09:49 |
|
|
|
| • "ŞİRVANŞAH" camaatı BOĞAZA YIĞIB... - Düz 6 ildir ki...
Bu gün, 09:48 |
|
|
|
| • Dövlət Gömrük Komitəsinin tenderi ləğv edildi
Bu gün, 09:28 |
|
|
|
| • Məmura “donuz” deyən şəxs cəzalandırıldı - Məktub 400 nəfərlik kollektivdə oxunub
Bu gün, 09:28 |
|
|
|
| • “Brend Media Group”un rəhbərinin adını ölüm işində kim gizlədib? – DETALLAR
Bu gün, 09:23 |
|
|
|
| • Vidadi Zeynalovun qızının evini baş həkimə “satan” MTK sədri ilə bağlı QƏRAR
Bu gün, 09:21 |
|
|
|
| • “Loğman” ASC səhmdarlarının yığıncağı - KEÇİRİLƏCƏK
Bu gün, 09:16 |
|
|
|
| • Qara Qarayev adına Dövlət Kamera Orkestrinə yeni direktor təyin olunub - ƏMR
Bu gün, 09:15 |
|
|
|
| • “Azercell” abunəçiləri nömrələrindən imtina edir – SƏBƏB, VİDEO
Bu gün, 09:12 |
|
|
|
| • Azərbaycanın məşhur pivə istehsalçısı əmlakını satışa çıxarır
Bu gün, 09:05 |
|
|
|
| • Azərbaycanın beton şirkətinə - YENİ SƏDR SEÇİLİR
Bu gün, 09:03 |
|
|
|
| • Qısaldılmış iş vaxtı hansı işçilərə tədbiq oluna bilır? - Ekspert danışır...
Bu gün, 08:50 |
|
|
|
| • SSRİ bayrağı qaldıran sədr: `Türkiyə bayrağına niyə bir söz demirsiniz...` - Adam SƏRSƏMLƏMƏYƏ DAVAM EDİR...
Bu gün, 08:47 |
|
|
|
| • “Normal düşüncəsi olan nazir ya bunun qarşısını almalıdır, ya da istefa verməlidir ki, mən bacarmıram” - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Bu gün, 08:44 |
|
|
|
| • Şoyqu Azərbaycan TŞ-nin katibini Moskvada gözləyir - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 08:42 |
|
|
|
| • Özü haqqında sənədli film çəkdirdi... indi də özünə 13-CÜ İMAM dedirdir - DƏLİXANADIR, VALLAH...
Bu gün, 08:35 |
|
|
|
| • Azərbaycan Ordusunun mövqeləri müxtəlif istiqamətlərdən yenidən atəşə tutulub - cavab tədbirləri görülüb
Bu gün, 08:26 |
|
|
|
| • Banka krediti olanların NƏZƏRİNƏ - ALDANMAYIN...
Bu gün, 07:19 |
|
|
|
| • Bakı ilə bağlı qorxunc durum: nə etməli? – “1 milyon nəfər çıxarılır…”
Bu gün, 07:17 |
|
|
|
| • "Harada da qarşılaşsaq, "necəsən" deyərəm"
Bu gün, 06:49 |
|
|
|
| • Müdafiə Nazirliyinin 6,3 milyonluq 3 tenderi ləvğ edildi - SƏBƏB AÇIQLANMADI
Bu gün, 06:45 |
|
|
|
| • Perik düşən Orta Asiya türkləri Bakı ilə Ankaranın planını poza bilməyib - GƏLİŞMƏ
Bu gün, 06:38 |
|
|
|
| • Şirvanda 'qara maskalılar' hər an görünə bilər - İLGİNC İDDİA
Bu gün, 06:34 |
|
|
|
| • "Terrorsuz Türkiyə" strategiyası: qazanılmış nəticə və Azərbaycanın dəstəyi - İNCƏLƏMƏ
Bu gün, 06:21 |
|
|
|
| • Silah buraxıldı, təşkilat bitdimi? - Görünəni odur ki...
Bu gün, 06:17 |
|
|
|
| • “Silah tapa bilərlər, bizimlə döyüşəcək cəsarət və güc isə əsla!” - deputat
Bu gün, 06:15 |
|
|
|
|
