İNTERNET SENZURA: UDUZULMUŞ DÖYÜŞ
Tarix: 17-05-2013, 10:23 | Çap et
 HAKİMİYYƏT NƏ İSTƏYİR?Azərbaycan parlamentinin Cinayət Məcəlləsi və İnzibati Xətalar Məcəlləsinə İnternetdə böhtan və təhqirə görə cinayət məsuliyyəti nəzərdə tutan irticaçı düzəlişlər etməsini qorxu və təşvişin təzahürü hesab etmək olar. CM-in məşhur 147 və 148-ci maddələrinə edilən düzəlişlər uzun illər beynəlxalq institutlarla Azərbaycan hökuməti arasında müzakirə predmeti olub. Yeni düzəlişlərə əsasən, İnternet istifadəçilərinin elektron yaradıcılığı məhkəmə tərəfindən böhtan və şərəf və ləyaqətin alçaldılması kimi qəbul edilsə, onları 6 aydan 3 ilədək azadlıqdan məhrumetmə cəzası gözləyir.
Avropa institutları ilə qarşıdurma şəraitində belə tələsik şəkildə düzəlişlərin qəbulu onların tətbiqi praktikası cəhətdən bir qədər qəribə görünür. Qərbin diffamasiya haqqında qanunun qəbulu barədə çağırışlarının əsassız olduğunu göstərmək üçün son beş ildə hakimiyyət jurnalistləri şərəf və ləyaqətin alçaldılmasına görə həbs etməyib. Jurnalistlər xuliqanlıq, narkotiklərdən istifadə, vergidən yayınma, hətta terrorizmdə ittiham edilərək tutulur. Onlarla müxbir və redaktor bu ittihamlarla həbs edilib. Mövcud ənənədən görmək olar ki, şərəf və ləyaqətin alçaldılmasına görə həbslər baş verməyəcək. Amma bir sıra jurnalistlərə və KİV-ə tətbiq edilən yüksək cərimələr İnternet fəallarına qarşı da yönəldilə bilər.
Düzəlişlərin ATƏT, Avropa Şurası, ABŞ Dövlət Departamenti tərəfindən belə addımın yolverilməz olması barədə xəbərdarlığına rəğmən qəbul edilməsi göstərir ki, İlham Əliyevin rejimi bilərəkdən bir sıra səbəblərdən vətəndaş cəmiyyəti və beynəlxalq camiə ilə qarşıdurmaya gedir:
1.Azərbaycanda seçkiöncəsi situasiyanın demikratikləşməsi haqda tövsiyələrin icrasını istəməmək.
2.Qorxu yaratmaq və İnternetdə özünüsenzuranı gücləndirmək.
3.Ölkədəki hadisələrə internetin təsirini zəiflətmək.
4.Etirazçı elektoratın İnternetdəki fəallığını məhdudlaşdırmaq.
5.Rejimi və ayrı-ayrı yüksək rütbəli məmurları ifşa edən informasiyaların internetdə yayılmasının qarşısını almaq.
6.Hakimiyyətin nüfuzunu və dayaqlarını sarsıdan tənqidi neytrallaşdırmaq.
Azərbaycanda İnternetin KİV üzərində total dövlət nəzarəti şəraitində söz azadlığı institutu rolunu oynadığı şəraitdə bu siyahını uzatmaq da olardı. Prezident Administrasiyasının 90-cı illərin sonunda başlayan KİV-i ram etmək siyasəti son 5 ildə sürətlə həyata keçirilib, söz azadlığının fiziki və məhkəmə təzyiqi ilə boğulması kimi alətlərə neft dollarları ilə mətbuatın kütləvi şəkildə pulla alınması da əlavə olunub.
Eyni zamanda, düzəlişlərin qəbuluna geniş şəkildə, prezident seçkiləri öncəsi vətəndaş aktivistlərin və rejimin müxaliflərinin şantaj, həbs, icazəsiz aksiyalarda iştiraka görə yüksək cərimə yolu ilə təqibi, yığıncaq azadlığının məhdudlaşdırılması siyasətinin tərkib hissəsi kimi baxmaq olar. Məhz seçkilər, daha dəqiq desək, hakimiyyətin onu ədalətli və şəffaf keçirmək istəməməsi belə aqressiv reaksiyanın səbəbidir. Bir sıra rayonlarda son etiraz aksiyaları, gənclər hərəkatı, yüksək korrupsiyanın ifşa edilməsi İnternetdə azad informasiyanın yayılması sayəsində mümkün olub və o, özünün səmərəli səfərbər etmə funksiyasını nümayiş etdirib.
Amma praktika göstərir ki, söz azadlığının məhdudlaşdırılması tədbirləri az səmərəlidir. Televiziya, mətbuat, onlayn medianın çoxunda senzuranın (idarəetmə) tətbiqi gözlənilən nəticəni vermədi. Nəticədə hakimiyyət pulla alınan medianın təsirinin nəzərdə tutulduğu auditoriyanı itirdi. Bu siyasətin iflasını Prezident Administrasiyasının rəhbəri Ramiz Mehdiyev və ictimai-siyasi şöbənin müdiri Əli Həsənov da etiraf etdi.
Burda qəribə heç nə yoxdur. Azad informasiyaya təbii ehtiyac oxucu, dinləyici və tamaşaçıları peyk və kabel yayımına, sonra isə heç bir sərhədi olmayan İnternetə təhrik etdi. Diffamasiyaya görə cinayət məsuliyyətinin tətbiqi rejimin söz azadlığı kimi baş ağrısı problemini həll etməyəcək. Bu növbəti döyüş də uduzulub
Turan Analitik Xidməti
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • 13 gündür oğlu kanalda boğulan ata fəryad ETDİ – “Nəşini tapmaq üçün bir günlük kanalı qurudun!”
Dünən, 18:20 |
|
|
|
| • Alı müəllim dara düşdü TROL ORDUSU YIĞDI VƏ... - FOTO
Dünən, 18:15 |
|
|
|
| • “O, Heydər Əliyevə demişdi ki, 102-ci baza Azərbaycana yox, Türkiyəyə qarşıdır...”
Dünən, 18:03 |
|
|
|
| • Putin yeni nəqliyyat naziri təyin edib
Dünən, 18:01 |
|
|
|
| • Boş qalan istirahət MƏKANLARI: Soyuq hava turizmi də “VURDU” - GƏLİŞMƏ
Dünən, 18:00 |
|
|
|
| • Tehran-Bakı münasibətlərini pozmağa çalışırlar - Sərdar Cəlaloğlu
Dünən, 17:51 |
|
|
|
| • Trampın qərarı dolları bahalaşdırdı: Manatı nələr gözləyir? - AKTUAL
Dünən, 17:48 |
|
|
|
| • Müharibə vaxtı qonşu ölkələrin İsraillə hərbi əməkdaşlığı təsdiqlənməyib - Pezeşkian
Dünən, 17:45 |
|
|
|
| • Məhkəmə Fazil Mustafaya sui-qəsd işində təqsirləndirilən şəxslərlə bağlı qərar verib
Dünən, 17:17 |
|
|
|
| • Sülh müqaviləsi və Zəngəzur dəhlizi üçün “yaşıl işıq” - ŞƏRH
Dünən, 17:16 |
|
|
|
| • 3 tender ləğv oldu, 1,3 milyon manatlıq gözlənti yarımçıq qaldı - TƏFƏRRÜAT
Dünən, 17:14 |
|
|
|
| • PKK üç gün sonra silahlarını təhvil verməyə başlayacaq
Dünən, 17:13 |
|
|
|
| • İrəvanda bitməyən “deputat ovu”: Paşinyan onları yolundan kənarlaşdırır - İNCƏLƏMƏ
Dünən, 17:10 |
|
|
|
| • Bu şirkət dövlət qurumuna proqram satdı 700 minə yaxın - PUL QAZANDI
Dünən, 17:06 |
|
|
|
| • Müxalifət onu ümumi lider səviyyəsinə qaldırmaqdan çəkinir - ÇÜNKİ...
Dünən, 17:04 |
|
|
|
| • İcra Hakimiyyəti 1,4 milyonluq texnikaları bu şirkətdən aldı - SİYAHI
Dünən, 17:00 |
|
|
|
| • Kredit faizləri artır - Səbəb və nəticələr
Dünən, 16:57 |
|
|
|
| • Rəsmi Tehran Trampın dediklərini təkzib etdi
Dünən, 16:54 |
|
|
|
| • Ermənilər təşvişdə: Tezliklə Zəngəzura nəzarət itə bilər - TƏFƏRRÜAT
Dünən, 16:50 |
|
|
|
| • Məsud Pezeşkian Azərbaycan əleyhinə iddiaları təsdiqləməyib - “Donya-e-eqtesad”
Dünən, 16:47 |
|
|
|
| • Mingəçevirdə usta İcra Hakimiyyəti binasının damından yıxılıb öldü
Dünən, 15:56 |
|
|
|
| • Qaqik Tsarukyan Antikorrupsiya Komitəsinə çağırılıb
Dünən, 15:54 |
|
|
|
| • Qaqik Tsarukyan Antikorrupsiya Komitəsinə çağırılıb
Dünən, 15:51 |
|
|
|
| • Azərbaycanın hava məkanında məhdudiyyətlərin tətbiqi qaydası müəyyənləşib
Dünən, 15:34 |
|
|
|
| • Azərbaycanla barışdıqdan sonra pul sel kimi axacaq - Sukiasyan
Dünən, 15:30 |
|
|
|
| • Azərbaycanda suçiçəyinə yoluxma sayı artıb - RƏSMİ
Dünən, 15:25 |
|
|
|
| • Bakıda 3 nəfəri öldürən dəstə başçısının MƏHKƏMƏSİ - "Əl-qolunu bağlayıb işgəncə verdik"
Dünən, 15:13 |
|
|
|
| • Əkrəm İmamoğlunun diplom saxtakarlığı ilə bağlı məhkəməsinin vaxtı məlum olub
Dünən, 15:09 |
|
|
|
| • Unibankın İdarə Heyəti sədri dəyişdirilib - BUNDAN SONRA...
Dünən, 15:06 |
|
|
|
| • Azərbaycan və Səudiyyə Ərəbistanı Baş qərargah rəisləri görüşüb
Dünən, 13:01 |
|
|
|
| • Mədəniyyət Nazirliyində yeni kadr təyinatı olub - ƏMR
Dünən, 12:59 |
|
|
|
| • İrəvan Rusiyanı rədd edir, Bakı ilə birgə... - Tarasov
Dünən, 12:57 |
|
|
|
| • "8-ci kilometr bazarı" ilə üzbəüz parkı çayxanalar zəbt edib: Sakinlər narazıdır... - "...söyüş söyülür”
Dünən, 12:51 |
|
|
|
| • DTX əməliyyat keçirib, xaricdən ofis və mənzillərdə videomüşahidə kameralarına müdaxilənin qarşısı alınıb - TƏFƏRRÜAT
Dünən, 12:47 |
|
|
|
| • Mülayim qərb küləyi əsəcək - belə deyirlər...
Dünən, 12:42 |
|
|
|
| • “Bakı Metropoliteni”ndə yeni təyinat olub - BUNDAN SONRA...
Dünən, 12:40 |
|
|
|
| • Dənizkənarı Bulvar İdarəsinin sabiq sədri və digərlərinin məhkəməsi başlayır - TƏFƏRRÜAT
Dünən, 12:29 |
|
|
|
| • “Azəriqaz” yenə də itkiyə yol verir... - NHMT sədri SUAL EDİR Kİ...
Dünən, 12:26 |
|
|
|
| • “Azercell” digər mobil operatorlara problem yaradır - NARAZILIQ VAR...
Dünən, 12:14 |
|
|
|
| • Bakıya qarşı “cəbhədə” gərginlik – Dehli ilə bağlı qərar dəyişir?
Dünən, 12:07 |
|
|
|
| • Arif Mehdiyev “Kapital Bank”ın Hüquq departamentinin direktoru - TƏYİN EDİLİB
Dünən, 12:01 |
|
|
|
| • Ermənistan İstintaq Komitəsi eyni vaxtda 51 ünvanda axtarış aparır
Dünən, 11:50 |
|
|
|
| • Milli Məclis Naxçıvan Konstitusiyasına çoxsaylı dəyişiklikləri son oxunuşda təsdiqləyib
Dünən, 11:36 |
|
|
|
| • Rusiya Cənubi Qafqazda nüfuzunu itirir - “Euronews”
Dünən, 11:34 |
|
|
|
| • Neftin qiyməti hansı həddə qədər ucuzlaşacaq? - AKTUAL
Dünən, 11:31 |
|
|
|
| • Ermənistanda naməlum şəxslər parlamentdə deputatlara hücum ediblər
Dünən, 11:08 |
|
|
|
| • "Ailəmizin üzünə baxa bilmirik: Respublikanın rəhbərliyi hara baxır?" - Naxçıvanda TOTAL NARAZILIQ...
Dünən, 11:07 |
|
|
|
| • “İnternational” BOKT-nin yarım mln. manata yaxın vergi borcu yaranıb
Dünən, 11:02 |
|
|
|
| • Dövlətin də payı olduğu aqrar şirkətin direktoru dəyişdi - BUNDAN SONRA...
Dünən, 10:59 |
|
|
|
| • Bakı öz milli duruşunu heç vaxt güzəştə getməyəcək - İNCƏLƏMƏ
Dünən, 10:57 |
|
|
|
|
