Taksi şirkətlərinin PUL OYUNU... - necə qorunaq?
Rəqəmsal İnkişaf və Nəqliyyat Nazirliyi yanında Azərbaycan Yerüstü Nəqliyyat Agentliyi (AYNA) taksi sifarişi operatorları tərəfindən xidmətə görə əlavə vəsaitin tutulması, eyni zamanda bir gedişə görə bir neçə dəfə ödənişin çıxılması kimi halların qanunsuz olduğu və bu barədə ciddi tədbirlər görüləcəyi ilə bağlı məlumat yayıb.
Vətəndaşlar deyirlər ki, taksi sifariş etdikdə avtomobil hələ mənzil başına gəlməmiş artıq kartdan həmin məbləğ çıxılır. Halbuki, xidmət həyata keçirildikdə sonra həmin məbləğ kartdan çıxılmalıdır. İkinci şikayət odur ki, vətəndaş taksi sifariş edir və mənzil başına çatanda əvvəl təyin olunmuş məbləğdən daha yüksək məbləğ kartdan çıxılır. Bu, həm istehlakçı hüquqlarının pozulması, həm də kibercinayətkarlıq kimi qiymətləndirilir.
Çünki vətəndaşın icazəsi olmadan, ona xəbərdarlıq edilmədən kartından müəyyən məbləğ çıxılır. Belə aydın olur ki, telefona yüklədiyimiz proqramlar vətəndaşın kartına müdaxilə edə bilir. Lakin məbləğ kiçik olduğu üçün vətəndaş məhkəməyə müraciət etmir.
Bu kimi hallarla rastlaşdıqda nə etməliyik?
Məsələ ilə bağlı “Cebheinfo.az”-a açıqlama verən informasiya texnologiyaları üzrə mühəndis-tədqiqatçı, Azərbaycan Kibertəhlükəsizlik Təşkilatları Assosiasiyasının (AKTA) eksperti Bəhruz Əliyevin sözlərinə görə, taksi firmaları adətən beynəlxalq hüquq əsasında işləyir və səhvlər minimum olur.
Bəhruz Əliyev qeyd edib ki, ödənişin müxtəlif vaxtlarda çıxılması aplikasiyanı yüklədiyimiz vaxt təsdiq etdiyimiz şərtlərdən də asılıdır:
“Taksi xidmətlərinin bəzi hallarda mənzil başına çatmamış kartdan pul çıxması istifadəçilərin narahatlığına səbəb ola bilər. Bu məsələnin kiberfırıldaqçılıqla əlaqəsinin olub-olmaması mövcud vəziyyətə görə fərqlidir. Gəlin bəzi misallarla vəziyyətə daha geniş aspektdən baxaq. Bəzi "online" sifarişlər var ki, onlar ödənişi daha əvvəldən, bəzi sifarişlər isə sonda alır. Bu məsələ adətən xidmət verənin real təcrübə və yanaşmasından asılıdır.
Məsələn, "online" xidmət verən yemək-kuryer aplikasiyaları pulu əvvəl çıxır, yeməyi sonda çatdırır. Amma taksi xidmətlərində bu, adətən sonda qəbul olunur. Fikrimcə, taksilərdə ödənişin sonda qəbul olunmasında məqsəd sərnişinin fərqli istiqamətə getmək istəyi və qərarın dəyişmə ehtimalının olmasıdır".
O bildirib ki, bəzi hallarda düzgün yer təyin edə bilməyən sərnişin, sürücüdən bir qədər də artıq yol getməsini tələb edə bilər:"Belə olan halda sürücü bu barədə məlumat verməlidir. Çünki xidmət nöqtədən-nöqtəyədir.
Taksi aplikasiyaları adətən nöqtədən-nöqtəyə prinsipi ilə işləyir. Tövsiyə olunur ki, təyin olunan nöqtəyə çatan şərnişin sürücüdən xidmətin başa çatdığını qeyd etməsi üçün müvafiq düyməyə toxunmasını tələb etsin. Sürücü bu düyməyə toxunmağı unutduğu halda sistemdə bu məsələ avtomatik nəzərə alınmayıbsa, sərnişin düşdükdən sonra sürücünün sonlanma düyməsinə toxunmağı unudaraq getdiyi yol sərnişinin hesabından pul çıxmasına səbəb ola bilər.
Ekspert ödənişin müxtəlif vaxtlarda çıxılmasından da danışıb:
"Aplikasiyanı yüklədiyimiz vaxt təsdiq etdiyimiz şərtlərdən çox asılıdır.
Beynəlxalq taksi firmaları adətən beynəlxalq hüquq əsasında işləyir.
Peşəkar hüquqçularla işləyir, özlərini daha çox sığortalayırlar və səhvlər minimum olur. Eyni zamanda, çoxumuzun oxumadan təsdiq etdiyi elektron müqaviləyə diqqətlə baxmaq lazımdır”.
Bəhruz Əliyev bildirib ki, sınaqdan keçməmiş heç bir aplikasiyanın yaddaşında bank kartınızı saxlamayın və ancaq ehtiyac olacaq qədər məbləği virtual karta köçürün:
“Xarici şirkətlərlə bağlı problemlərin həlli bir qədər fərqli ola bilər. Qeyd edim ki, xarici elementli mülki hüquqi münasibətlərə tətbiq olunmalı hüquq normalarınının müəyyən edilməsi “Beynəlxalq xüsusi hüquq haqqında" Azərbaycan Respublikasının Qanunu ilə tənzimlənir. Qanunda bildirilir ki, tətbiq ediləcək hüququ müəyyən etmək barədə tərəflərin razılığı aydın ifadə olunmalı və ya bütövlükdə götürülməklə müqavilənin şərtlərindən və işin hallarından bilavasitə irəli gəlməlidir.
Ona görə də xarici elementi olan xidmətlərdə şərtləri diqqətlə oxumaq tövsiyə olunur. Hüquqi münasibətlərə daha geniş şərhi hüquqçular verə bilər. Ttövsiyə edərdim ki, sınaqdan keçməmiş heç bir aplikasiyanın yaddaşında bank kartınızı saxlamayın. Risklərdən qorunmaq üçün isə virtual kart açaraq "online" ehtiyaclar üçün lazım olacaq məbləği köçürün.
Belə olan halda daha böyük pul itkisi risklərindən qoruna bilərsiniz.
Unutmamaq lazımdır ki, aplikasiyalar da hücuma məruz qala bilər. Ehtiyat tədbiri görmək hər zaman ən uyğun yoldur”.
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
• Keçmiş direktor Bakı şəhər Mədəniyyət Baş İdarəsini nədə ittiham edir? - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 18:14 |
|
|
|
• Azərbaycanlı hərbçi 2 ay əvvəl həlak olubmuş - nəşi tapıldı (FOTO)
Bu gün, 18:11 |
|
|
|
• ABŞ-da Nyu-York birjasını partlatmaq istəyən şəxs saxlanılıb
Bu gün, 18:06 |
|
|
|
• Leyla Əliyevanın iştirakı ilə Bakıda növbəti ağacəkmə aksiyası keçirilib - FOTO
Bu gün, 18:03 |
|
|
|
• Mətbuat katibinin qızı YÖS imtahanında I oldu - FOTO
Bu gün, 18:01 |
|
|
|
• “Huner Group” MMC-nin direktoru dəyişdirilib - BUNDAN SONRA...
Bu gün, 17:56 |
|
|
|
• “Baktelekom” və “Aztelekom” əməkdaşlarını 270, Mərkəzi Bank isə 528 manata sığortalayır - AXI NİYƏ?..
Bu gün, 17:52 |
|
|
|
• Gəncənin yollarını 10 milyon manata bu şirkət - TƏMİR EDƏCƏK
Bu gün, 17:50 |
|
|
|
• Bakı həbsxanasında ÖLÜM
Bu gün, 17:44 |
|
|
|
• Mingəçevirdə muzey direktoru vəzifəsindən azad olundu - ƏMR
Bu gün, 17:42 |
|
|
|
• Həmin rəislər hakim qarşısına çıxarılır - Milyonlar yeyilib...
Bu gün, 17:40 |
|
|
|
• Ramiz Mehdiyevin kürəkəni Azərbaycan məhkəməsini “dubinka”ya çevirib – sahibkar etiraz edir
Bu gün, 17:38 |
|
|
|
• FHN 57 min manata mənzil təmir edir: “Baku Buildinq”i nazirliyə bağlayan nədir?
Bu gün, 17:35 |
|
|
|
• “Bakcell”in təşkilatçılığı ilə “Süni İntellektlə Dayanıqlılıq” mövzusunda panel müzakirəsi keçirilib - FOTO
Bu gün, 17:34 |
|
|
|
• “Baku Elektroniks”dən “Black Friday”də televizor aldı... VƏ... BƏLAYA DÜŞDÜ!
Bu gün, 16:38 |
|
|
|
• Korrupsiyaya qarşı mübarizə üzrə Komissiyasının Milli Məclis tərəfindən təqdim olunan üzvləri müəyyənləşib
Bu gün, 16:32 |
|
|
|
• Məhkəmə dəhlizlərində azıb qalan “Unibank”... - Sanki bu bank fəaliyyətini ədalət binalarında həyata keçirir...
Bu gün, 16:30 |
|
|
|
• Berbok Bakıdadır: Əvvəlki incikliklər isə geridə... - Berlindən bizə düşmən çıxmaz...
Bu gün, 16:26 |
|
|
|
• Prezident ədliyyə naziri ilə bağlı SƏRƏNCAM VERDİ - BUNDAN SONRA...
Bu gün, 16:19 |
|
|
|
• Bu il azərbaycanlılar Türkiyədə 7,2 milyon dollar sərmayə ilə 166 şirkət açıblar
Bu gün, 16:18 |
|
|
|
• Heydərov əvvəl necə idi... indi də elə: ELƏCƏ YEYİR... - BU NƏDİ BELƏ?..
Bu gün, 16:12 |
|
|
|
• Üçüncü Dünya müharibəsi başladı? – “Barmağı pultun düyməsindədir, qərar verilir”
Bu gün, 16:05 |
|
|
|
• Kommunal xidmətlər bahalaşacaq? – Tarif Şurası yaxın günlərdə...
Bu gün, 16:01 |
|
|
|
• Azərbaycan Qiymətləndiricilər Cəmiyyətinin sıraları genişlənir - AÇIQLAMA
Bu gün, 15:51 |
|
|
|
• "Kabinetdə oturanda belə yırtıq yaranır” - Rasim Balayev
Bu gün, 15:45 |
|
|
|
• Qızıl bazarında xaos: "Sertifikatlı" sex malı, baha qiymət... - NƏ ETMƏLİ?
Bu gün, 15:32 |
|
|
|
• Araqçı və Mirzoyanın intensiv telefon danışığının PƏRDƏARXASI
Bu gün, 15:29 |
|
|
|
• “Embawood”un şöbə rəisi arvadını öldürmüşdü - 1 il həbs verildi
Bu gün, 15:22 |
|
|
|
• Seyid Həsən Amuli təbrizlini döyən ermənilərə niyə “Biz qəzəblənirik!”- demir?!
Bu gün, 15:19 |
|
|
|
• Ermənistan labirintdədir: Əllər yuxarı... - NƏ BAŞ VERİR?
Bu gün, 14:00 |
|
|
|
• "Cəlilabad Məişət" ASC səhmdarlarının yığıncağı keçiriləcək
Bu gün, 13:58 |
|
|
|
• Daha bir ölkə elan etdi: - “Putinin ordusuna cavab verəcəyik”
Bu gün, 13:26 |
|
|
|
• Türkiyə həbslərinin "dalğası": Bakıda bu məşhurlar polisə çağırılıb - GƏLİŞMƏ
Bu gün, 13:13 |
|
|
|
• “Hyatt Regency Baku” yeni şəxsin idarəetməsinə keçir - DETALLAR
Bu gün, 13:10 |
|
|
|
• “Boynunda haqqım olan boyunu yerə soxduqlarım yanıma gəlmir” – Meyxanaçı Xəyyam
Bu gün, 13:06 |
|
|
|
• Məhkəmə -Hüquq Şurası bu rayonun məhkəməsini yoxlayır - İLGİNC SƏBƏB
Bu gün, 13:03 |
|
|
|
• Sahil Babayev Aqrar Tədqiqatlar Mərkəzinin sabiq direktoruna vəzifə verdi - FOTO
Bu gün, 12:54 |
|
|
|
• Ermənistan: ümüdsiz olsa da, silahlanır... - AXI NİYƏ?..
Bu gün, 12:51 |
|
|
|
• “İnnovasiya və Təchizat Mərkəzi”ndə əməlli-başlı özbaşınalıqdı – Cənab Qurbanov nə fikirləşir…
Bu gün, 12:42 |
|
|
|
• “İydə”nin rəhbəri ölkədən nə qədər valyuta çıxıarıb? - ARAŞDIRILIR
Bu gün, 12:38 |
|
|
|
• "Golf Group" da ölkədən valyuta vəsaiti çıxarıb - DETALLAR
Bu gün, 12:36 |
|
|
|
• “Ferrum Kapital”ın problemləri - Bir gündə eyni məhkəmədə səkkiz iddia qaldırılıb...
Bu gün, 12:28 |
|
|
|
• Paşinyanın rədd edilən istəyi: - Bakıya buna görə gəlmədilər
Bu gün, 12:24 |
|
|
|
• NATO Baş katibi Ukrayna məsələsini müzakirə etmək üçün ABŞ-a səfər edəcək
Bu gün, 12:20 |
|
|
|
• Naxçıvan Dəmir Yolları İdarəsində HƏR ŞEY SATILIB... - İLGİNC FAKTLAR...
Bu gün, 12:18 |
|
|
|
• Güneyli fəal həbs edildi
Bu gün, 12:09 |
|
|
|
• "Siz kimdən çəkinirsiniz? Fuad Nəcəflidən?" - BU NƏDİ BELƏ?..
Bu gün, 12:07 |
|
|
|
• Dövlət fondu ofis icarəyə götürdü - MƏBLƏĞ
Bu gün, 12:01 |
|
|
|
• Taksi şirkətlərinin PUL OYUNU... - necə qorunaq?
Bu gün, 11:58 |
|
|
|
• Emin Ağalarov qonorarını açıqladı - 100 000 avro...
Bu gün, 11:55 |
|
|
|
|