Çərçivə sazişi bu ölkədə imzalana bilər: Bakı və İrəvana təklif göndərildi - ŞƏRH
Tarix: 24-03-2025, 10:48 | Çap et
ReAl Partiyasının sədri, politoloq Natiq Cəfərli Teleqraf-ın suallarını cavablandırıb.
Onunla müsahibəni təqdim edirik:
- Natiq bəy, Azərbaycanla Ermənistan arasında sülh sazişi mətni üzərində bütün müddəalar razılaşdırıldıqdan sonra yeni tələblərin irəli sürüldüyü iddia edilir. Bu tələblər nədən ibarətdir?
- Yeni tələblər heç də sülh sazişi ilə əlaqəli deyil. Bu heç də yekun sülh sazişi demək deyil. İlkin olaraq tərəflər arasında çərçivə razılaşmasının imzalanması ehtimalı var. Ermənistan konstitusiyasında Azərbaycana iddiaların aradan qaldırılması isə əlavə protokolda öhdəlik kimi İrəvanın üzərinə qoyula bilər. 2027-ci ilə qədər isə Ermənistanda konstitusiya dəyişikliyi ilə bağlı referendumun keçiriləcəyi ilə bağlı açıqlamalar verilir. ATƏT-in Minsk Qrupundan imtina və beynəlxalq məhkəmələrdən qarşılıqlı olaraq iddiaların geri çəkilməsi rəsmi Bakı tərəfindən irəli sürülmüşdü. Bu daha çox gələcəkdə ölkələr arasında münasibətlərə əngəl yaratmamaq üçün edilən təşəbbüsdür. Demək olar ki, bu iki məsələ ilə bağlı tərəflər arasında ümumi razılıq var. Digər tələb isə sülh müqaviləsindən kənar da olsa, üçüncü ölkələrin nümayəndələrinin sərhəddə yerləşdirilməməsi ilə bağlı idi. Söhbət Avropa İttifaqının Ermənistan tərəfindən şərti sərhədə gətirilmiş xüsusi “missiyası"ndan gedir. Amma İrəvan iddia edir ki, Bakı ilə razılaşma əldə olunduqdan sonra “missiya”nın sərhəddən çəkilməsi mümkün olacaq.
- Daha çox İrəvan tərəfindən sülh sənədinin harada imzalanması ilə bağlı iddialar səslənir. Yer və zamanla bağlı tərəflərin seçimi necə ola bilər?
- Çərçivə sazişinin harada imzalanması da olduqca önəmlidir. Son günlər isə rəsmi Moskva razılaşmanın onun moderatorluğu ilə imzalanmasına israr edir. Kreml bu məsələdə rol almaqda çox maraqlıdır. Ağ Ev də bu məsələdə istəkli görünür. ABŞ prezidentinin milli təhlükəsizlik üzrə müşaviri Mayk Uoltsun açıqlamaları buna işarə edir. Hazır müqavilənin məhz onların moderatorluğu ilə imzalanması mümkündür. “Müəyyən bölgələrə sülh gətirəcəm” mesajı verən Tramp üçün bu əlavə dividend olardı.
- Burada əsas düyün nöqtəsi nədən ibarətdir?
- Azərbaycan və Ermənistan tərəfi çərçivə sülh sazişini harada və necə imzalanması, prosedurların hansı formada həyata keçirilməsi ilə bağlı ictimaiyyətə açıqlanmayan danışıqların davam etməsi ehtimalı böyükdür. Bu məsələ həllini tapdıqdan sonra çərçivə sazişinin imzalanması mümkün olacaq.
- Ermənistan konstitusiyasında təsbit edilmiş Azərbaycanın ərazi bütövlüyü və suverenliyinə qarşı davam edən iddialara, eləcə də keçmiş münaqişənin qalıqları olan ATƏT-in Minsk Qrupu və onun aidiyyəti qurumlarını qorumaq cəhdlərinə rəsmi Bakı tərəfindən etinazıs yanaşma olmayacağı açıqlanıb. İki məsələdə tərəflərin ortaq məxrəcə gəlməsi mümkündürmü?
- İndiki halda Ermənistan tərəfi Azərbaycanla imzalanacaq sənəddən sonra digər addımları atmaq niyyətini ifadə edir. İrəvan ATƏT-lə bağlı da eyni mövqeni sərgiləyir. Azərbaycan isə qarşı tərəfə güvənmədiyinə görə, bu məsələdə birmənalı mövqe sərgiləyir. Rəsmi Bakı ATƏT-in Minsk Qrupundan imtina ilə bağlı birgə müraciətin hazırlanıb göndərilməsini təklif edir. Çünki burada bəlli prosedurlar var. ATƏT-in Minsk Qrupu heç də üç ölkədən ibarət deyil. Onun bəlli toplantısı var. Rusiya, ABŞ və Fransaya isə ATƏT-in ümumi toplantısında moderatorluq verilmiş ölkələrdir.
- Minsk Qrupundan imtina məsələsindəki anlaşılmazlıq nə ilə bağlıdır?
- Bu daha çox qarşılıqlı anlaşılmazlıqla əlaqəlidir. Ardıcıllıq məsələsində tərəflər ortaq məxrəcə gələ bilmir. Azərbaycan tərəfi haqlı olaraq bildirir ki, Minsk Qrupundan imtina ilə bağlı birgə müraciət edildikdən sonra çərçivə razılaşması imzalansın. Ermənistan isə razılaşma imzalandıqdan sonra müraciət edilməsinin tərəfdarıdır. Məsələnin düyün nöqtəsi budur. Çünki burada bəlli prosedur qaydaları var. Bakı və İrəvan ATƏT-ə imtina ilə bağlı müraciət ünvanlandıqdan sonra o dərhal həll olunmur. İmtina ilə bağlı müraciət hazırlanıb ATƏT-in sammitində səsə qoyulmalıdır. Hər iki tərəfin imtina ilə bağlı razılığı olduğu halda Minsk Qrupunun qalmaq ehtimalı yoxdur.
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • “Niyə Xankəndi, Şuşadakı tədbirlərdə yoxam?” - ETİRAZ
Bu gün, 18:40 |
|
|
|
| • “Xalq” və “Əməkdar” fəxri adı daşıyanların təqaüdü artırılıb – Yeni məbləğ
Bu gün, 18:38 |
|
|
|
| • Ələsgər sənətdən nakam getdi... - ANIM
Bu gün, 15:01 |
|
|
|
| • Dələduzluq edib, xəstə qızını müalicə etdirən şəxsə HÖKM OXUNDU
Bu gün, 14:59 |
|
|
|
| • “Bu Şəhərdə”nin Qurban Qurbanovla bağlı səhnəciyi tənqid olundu - VİDEO
Bu gün, 14:52 |
|
|
|
| • Ağdərədə mina partlayışı: Xəsarət alan var - Sırxavənd kəndi ərazisində...
Bu gün, 14:30 |
|
|
|
| • Ukrayna strateji məğlubiyyətə doğru gedir - Röpke
Bu gün, 14:28 |
|
|
|
| • Zelenski Putinə qoyduğu qadağanı ləğv edir?
Bu gün, 13:27 |
|
|
|
| • Putin-Tramp görüşü hələlik təxirə salınıb - Uşakov
Bu gün, 13:23 |
|
|
|
| • "O, konkret fəaliyyətinə, xalqımıza xoş münasibətinə görə Azərbaycanda sevilir və hörmətlə qarşılanır" - Prezident İlham Əliyev
Bu gün, 13:20 |
|
|
|
| • Azərbaycan Nəşriyyatı növbəti ildən necə maliyyələşəcək? - ARAŞDIRMA
Bu gün, 12:56 |
|
|
|
| • Belçikadan Azərbaycana dəstək bəyanatı - MƏTN
Bu gün, 12:49 |
|
|
|
| • "Bu, qorxuya əsaslanan tərifdir" - ONA GÖRƏ DƏ...
Bu gün, 12:28 |
|
|
|
| • “Sərbəstliyi tərbiyəsizliklə səhv salır, sən gələcək nəsilə necə örnək ola bilərsən, axı?” - Xalq artisti
Bu gün, 12:22 |
|
|
|
| • Daha bir yeniyetmə anasını qətlə yetirdi - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 12:18 |
|
|
|
| • Zay məhsulu satırlar... sonra da... - NARAZILIQ VAR...
Bu gün, 11:52 |
|
|
|
| • Bu, Azərbaycan üçün ona görə vacibdir ki... - AKTUAL
Bu gün, 11:40 |
|
|
|
| • Ülvi iki dəfəyə 5000 manatı ondan alsa da... - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 11:34 |
|
|
|
| • Zəngəzur dəhlizi strateji təklif kimi görünür - Japarov
Bu gün, 11:29 |
|
|
|
| • Regionda mühüm gedişat: 5 ölkə qərar verdi – Zəngəzur planı işə düşür
Bu gün, 11:25 |
|
|
|
| • 'Ana Vətən' TƏMİZLƏNİR... - Görünəni odur ki...
Bu gün, 11:21 |
|
|
|
| • Arayikin Göyçə gölündəki dəbdəbəli villası üzə çıxdı – görün kimə qismət olub...
Bu gün, 11:18 |
|
|
|
| • Azərbaycan tamhüquqlu iştirakçı oldu - AÇIQLANDI
Bu gün, 11:09 |
|
|
|
| • Naxçıvanda müəllimə qarşı saxta ittihamlı məhkəmə... - Hələliksə...
Bu gün, 10:57 |
|
|
|
| • “Onlara görə subay qalmışam” – Gənc müğənni əsəbiləşdi
Bu gün, 10:49 |
|
|
|
| • 1362-ci gün: Rusiyanın itkiləri yeniləndi
Bu gün, 10:46 |
|
|
|
| • Ramiz Mehdiyevin Ucardakı camışçılıq təsərrüfatı NECƏ OLDU... - İLGİNC
Bu gün, 10:40 |
|
|
|
| • İşçilərin bunları bilməsi MÜTLƏQDİR... - DİQQƏT
Bu gün, 10:19 |
|
|
|
| • "Belə deputatları "buraxmaq" yox, tutmaq lazımdır!.." - Xeyrəddin Qoca
Bu gün, 10:09 |
|
|
|
| • Trampın oğlu o xəbəri eşitdi, ermənilərə “yox” dedi: İrəvanda yeni savaş - GƏLİŞMƏ
Bu gün, 10:01 |
|
|
|
| • İslam Mahaçev UFC çempionu oldu
Bu gün, 09:59 |
|
|
|
| • Gizli məqamlar: Ölkədə pensiya yaşı niyə artırılır? - ARAŞDIRMA
Bu gün, 09:57 |
|
|
|
| • Ramiz Mehdiyev işində son gəlişmə – İki nəfər cəzalandırılıb
Bu gün, 09:55 |
|
|
|
| • NATO Rusiya ilə açıq müharibəyə hazırdırmı? - ŞƏRH
Bu gün, 09:53 |
|
|
|
| • Böyük Britaniya sabah sığınacaq qaydasındakı dəyişikliyi elan edəcək
Bu gün, 09:51 |
|
|
|
| • “İbrahim sazişləri” Azərbaycana nə verəcək? - AKTUAL
Bu gün, 04:37 |
|
|
|
| • Almaniya texnologiyalar sürətlə dəyişdiyi üçün dron ehtiyatı yaratmayacaq - "Frankfurter Allgemeine Zeitung" qəzeti
Bu gün, 04:24 |
|
|
|
| • LAL DEPUTATIN SƏSİ... görün, haralardan çıxır... - BU DA FAKT...
Bu gün, 04:21 |
|
|
|
| • Tofiq Heydərovun Ziba Mustafayevaya məktubunda NƏLƏR YAZILIB... - NƏ BAŞ VERİR?
Bu gün, 04:13 |
|
|
|
| • Məşhur bloger narkotik ittihamı ilə HƏBS EDİLDİ - NBC
Bu gün, 04:07 |
|
|
|
| • “Pilgrim Education“ rəhbəri “yoxa” çıxıb - Vətəndaşları aldadıblar?
Bu gün, 03:55 |
|
|
|
| • Naftalanın yeni başçısı KİM OLACAQ?.. - İDDİA
Bu gün, 03:50 |
|
|
|
| • 8 saatlıq iş rejimində... - Ekspertdən TƏKLİF
Bu gün, 03:41 |
|
|
|
| • 2026-cı ildə BU ƏRZAQLARIN QİYMƏTİ ARTACAQ... - BELƏ HARA GEDİRİK?
Bu gün, 03:38 |
|
|
|
| • "Hələ də inana bilmirəm..." - FOTO
Bu gün, 03:31 |
|
|
|
| • AntiAzərbaycan şəbəkə YENİDƏN İŞ BAŞINDA... - BU DƏFƏ İSƏ...
Bu gün, 03:27 |
|
|
|
| • ABŞ Rusiyanın dondurulmuş aktivlərinin bir hissəsini müsadirə edə bilər
Dünən, 12:55 |
|
|
|
| • Bu şirkət 3,4 milyon manatlıq tenderin qalibi oldu - DETALLAR
Dünən, 12:52 |
|
|
|
| • Azərbaycanın keçmiş Baş naziri 29 il sonra - FOTO
Dünən, 12:49 |
|
|
|
| • Masallıda bələdiyyə sədri kəndin adını erməniləşdirdi - VİDEO
Dünən, 12:46 |
|
|
|
|
