Cənab nazir, bura bilirsiniz, nə qədər turist cəlb etmək olar... - FOTOLAR
Tarix: 22-08-2017, 12:18 | Çap et
Tovuz rayonu Azərbaycanın qədim abidələrlə zəngin rayonlarından biridir. Rayon ərazisində hər addımda məbəd və monastırlar, qədim yaşayış məskənlərinə rast gəlmək mümkündür. Sputnik Azərbaycan-ın əməkdaşı bu dəfə qədim və sirli yaşayış məskəni olan Torpaqqalada olub.
Rayon mərkəzindən 12 km məsafədə, Kür çayının sağ sahilində yerləşən qədim şəhərgah, Aşağı Mülkülü kəndinin inzibati ərazisinə daxildir. Tarixi I minilliyə aid edilən yaşayış məskəni haqqında məlumata yazılı mənbələrdə çox az rast gəlinir. 1938-ci ildə qalada ilk dəfə araşdırma aparan sovet arxeoloqu Y.A. Paxomov buranın XI–XIII əsrlərdə Azərbaycanın həyatında böyük rol oynayan möhkəmləndirilmiş şəhər tipli yaşayış yeri olması qənaətinə gəlib.
6 hektar ərazini əhatə edən qədim şəhərgah 3 tərəfdən sıldırımla əhatə olunub, bir tərəfdən isə yalnız dar cığırın getdiyi təbii müdafiə quruluşuna malikdir. El arasında "Turan yolu" deyilən, Böyük İpək Yolu üzərində yerləşməsi buranın sürətli inkişafına təkan verib. Ərazidə, yaxınlıqda olmayan, on kilometrlərlə uzaqdan gətirilmiş nəhəng daşlardan inşa edilmiş qala, ibadətgah, su quyuları və digər tikililərin bir hissəsi hələdə qalmaqdadır. Burada dağınıq halda hər addımda rast gəlinən boyalı saxsı qab qalıqları isə üzərindən 100 illər keçməsinə baxmayaraq öz rəngini və parlaqlığını qoruyub saxlamaqdadır.
Qədim yaşayış məskəni barədə Sputnik Azərbaycana danışan həvəskar araşdırmaçı Bəhruzər Rüstəmov buranın tam araşdırılmamış abidələr siyahısına aid edir. "Torpaqqala sovetlər dövründə araşdırıldığından, milli yanaşmayla tədqiq edilməsinə çox böyük ehtiyac var. Abidə hələ ötən əsrin ortalarında dövlət qeydiyyatına alınsa da, yaxşı qorunmayıb. Yaşayış məskəninin ətrafı sovxoza əkin sahəsi kimi verilib. Tırtıllı traktorlarla ərazi atım-atım edilib. Kotana ilişən küp qəbirlər, sümüklərin hamısı əraziyə səpələnib. Hazırda da ərazidə bir neçə kəndin pay torpaqları yerləşir. Sonradan isə "qara arxeoloqlar" ərazini öz məqsədləri üçün istifadə ediblər. Özbaşına qazıntılar aparılıb. Hansısa tarixi sirri aça biləsi materiallar ya götürüb, ya da dağıdılıb".
Bəhruzər müəllim yaşayış məskənində yerləşən mistik tikililər barədə də danışıb: "Mən araşdırmalarımda çox maraqlı bir şeyə rast gəldim. Uçurumda, güman ki, ibadət yeri olan bir tikili var. Əraziyə yolu düşən ovçular, bir hissəsi salamat qalmış bu tikili istiqamətində güllə atmağın mümkün olmadığını deyirlər. Çünki həmin istiqamətdə güllə açılmır. Hətta, mübahisə edən adamlar da olub ki, sonradan sınayaraq bunun həqiqətən belə olduğunu deyiblər. Yəqin ki, bu o dövr insanlarının gizli elmlərdən agah olmaları, qravitasiyanı idarə edə bilmək bacarığı ilə əlaqədardır."
Həvəskar diyarşünas, dövrünün əsas ticarət mərkəzlərindən sayılan Torpaqqalanın XVI- XVII əsrlərədək mövcudluğunu saxladığını bildirir. Son orta əsrlərdə Böyük İpək Yolunun əhəmiyyətini itirməsi səbəbindən əhali tədricən ərazini tərk edərək, hazırkı Tovuz və Ağstafa rayonlarına yayılaraq bir neçə kəndin əsasını qoyduqlarını və şəhərin tənəzzül etməsini deyir.
Əraziyə ən axın yaşayış məntəqəsi olan Aşağı Mülkülü kənd sakinləri də yaşayış məskəninin çox tarixi sirləri aça biləcəyini deyərək, abidənin daha dəqiq araşdırılmasını istəyirlər. Mülkülülər bu gün də öz ata-baba yurdlarını unutmur, mütəmadi olaraq Torpaqqalanı ziyarət edirlər. Hələ sovetlər dövründə keçirilən 1 may həmrəylik günündə kənd camaatı rəsmi paradlara deyil, Torpaqqalaya üz tutublar. Müstəqillik dövründən sonra isə sakinlər 9 may qələbə gününü bir qayda olaraq Torpaqqalada keçirir, ata-babalarının yurd yerlərini ziyarət edir, eyni zamanda bu təbii gözəllikdən zövq alaraq istirahət edirlər.
         
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • “QIZIM İNTİHAR ETMƏYİB, BUNA MƏCBUR EDİBLƏR” – Paytaxt sakinindən Baş prokurora müraciət
Bu gün, 17:00 |
|
|
|
| • Öz gözündə tiri görməyən Putin... - ŞƏRH
Bu gün, 16:55 |
|
|
|
| • “Baku Medical Plaza”nın həkimi Günel Məmmədlidən ŞİKAYƏT - BU NƏDİ BELƏ?
Bu gün, 16:50 |
|
|
|
| • Məntəqə komissiyalalarının tərkibində dəyişiklik mümkündür - MSK sədri AÇIQLADI
Bu gün, 16:40 |
|
|
|
| • Naxçıvan Ağciyər Xəstəlikləri Dispanserinə baş həkim təyin edilib - ƏMR
Bu gün, 16:32 |
|
|
|
| • Ermənistan yenidən reallığı təhrif edir - "...hücum etməmək prinsipinə ciddi əməl edir"
Bu gün, 16:22 |
|
|
|
| • Azərbaycanda DSK sədri vəfat edib
Bu gün, 16:19 |
|
|
|
| • “Abzas Media” işi üzrə həbs olunan şəxslərə hökm oxunub - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 16:15 |
|
|
|
| • Naxçıvanın muxtariyyəti ləğv edilir, doğru qərardır - partiya sədri
Bu gün, 16:13 |
|
|
|
| • Mərkəzi Bank yenə “Palladium”un cərimələnməsini istədi - Bu dəfə 2 milyondan çox vəsait...
Bu gün, 16:05 |
|
|
|
| • Qaxın icra başçısı BUNDA İTTİHAM OLUNUR - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 15:51 |
|
|
|
| • Zaqatalanın icra başçısı xalası oğlunun həbsindən DANIŞDI - "Mən Zaqataladayam. Siz Qaxa zəng edin"
Bu gün, 15:47 |
|
|
|
| • Apteklərdə reseptsiz satılan TƏHLÜKƏ – Şəkər dərmanı arıqlama üçün İSTİFADƏ edilir?
Bu gün, 15:44 |
|
|
|
| • “Bolt” və rəhbərliyi ilə bağlı sensasion iddialar: Vasif Talıbovla əlaqələr, sertifikatsız sürücülər... VƏ AYNA-nın adından istifadə...
Bu gün, 15:38 |
|
|
|
| • Ət bahalaşır? - "Nə etdik ki, ucuzlaşsın?"
Bu gün, 15:32 |
|
|
|
| • Kahramanmaraşdan verilən mesajlar: həssas bölgədə iradə nümayişi - NƏ BAŞ VERİR?
Bu gün, 15:25 |
|
|
|
| • İran-İsrail savaşı NAXÇIVANI VURDU: Yanacaq tükənmək üzrədir, talon sisteminə keçilir... - MR yenidən BLOKADA ŞƏRAİTİNDƏ...
Bu gün, 15:21 |
|
|
|
| • Azərbaycanda mədən şirkətinin rəhbərliyində 5 yeni təyinat olub - ADLAR
Bu gün, 15:15 |
|
|
|
| • “Lukoil Azərbaycan”ın rəhbəri dəyişdirilib - DOSYE
Bu gün, 15:14 |
|
|
|
| • Başçı ilə bərabər müavinləri də HƏBS OLUNUB - Bakıya gətirilirlər...
Bu gün, 15:11 |
|
|
|
| • İranın Azərbaycan qorxusu... - daha bir İFŞA
Bu gün, 15:08 |
|
|
|
| • Ermənistanın başqa ÇIXIŞ YOLU YOXDUR... - ÇÜNKİ...
Bu gün, 15:05 |
|
|
|
| • 3 ayda Azərbaycandan bu ölkələrə 113 milyon dollar pul köçürüblər - SİYAHI
Bu gün, 15:01 |
|
|
|
| • "Bu sürücülərə cinayət işi açılmamalıdır" - Hüquqşünas özünü ölümə atan piyadalardan DANIŞDI
Bu gün, 14:58 |
|
|
|
| • Tahir Qədəşovun kürəkəni deyir ki, milyonları ona verib... - MƏHKƏMƏ
Bu gün, 14:52 |
|
|
|
| • DTX əməliyyat keçirdi: Qaxın icra başçısı SAXLANILDI - DETALLAR
Bu gün, 14:49 |
|
|
|
| • Vətəndaşları hərbi xidmətdən yayındırmaqda təqsirləndirilən vəzifəlilərin məhkəməsi başlayır - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 14:46 |
|
|
|
| • İsrail-İran davası: Münaqişənin sonu necə görünür? - “İzvestiya”
Bu gün, 13:03 |
|
|
|
| • Visa Azərbaycanın daxil olduğu regiona yeni prezident təyin etdi
Bu gün, 13:02 |
|
|
|
| • Müharibəni Azərbaycan dayandıracaq? - ŞƏRH
Bu gün, 12:59 |
|
|
|
| • İsrailin 5 casusu İranda məsciddə TUTULDU - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 12:56 |
|
|
|
| • Şəkər tozu tapılmır, bahalaşma gözlənirmi? - Sakinlər narahatdır
Bu gün, 12:52 |
|
|
|
| • Saleh Məmmədov Mayis Qədirovu direktor təyin etdi - ƏMR
Bu gün, 12:49 |
|
|
|
| • “Rusiya və İranın başı qarışmışkən, sülh sazişini imzalamalıyıq” - Paşinyan İstanbulda
Bu gün, 12:41 |
|
|
|
| • Məktəb direktorunun qalmaqallı səs yazısının yayılmasından bir ay ötdü: Hələ də araşdırma gedirmiş... - NƏ DƏRİN QAZIRLAR?..
Bu gün, 12:12 |
|
|
|
| • Paşinyanın Ankarada çarə axtarışı: - Türkiyədən zəmanət istəyir
Bu gün, 12:08 |
|
|
|
| • Bəzi dağlıq ərazilərdə zəif duman olacaq - belə deyirlər...
Bu gün, 12:03 |
|
|
|
| • Azərbaycanda futbol klubunun rəhbəri olan şirkət sahibi həbs edildi - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 12:01 |
|
|
|
| • SOSİAL SİFARİŞ: LGBT-ni qadağan edən qanun nə vaxt qəbul olunacaq? - ARAŞDIRMA
Bu gün, 11:58 |
|
|
|
| • İranda müharibə, Azərbaycanda narahatlıq: hazırlıqlı olmalıyıq - AKTUAL
Bu gün, 11:56 |
|
|
|
| • İran-İsrail müharibəsi Azərbaycanın əmlak bazarına təsir edəcək? - AÇIQLAMA
Bu gün, 11:49 |
|
|
|
| • "Canımı verməyə hazıram" - Xameneinin yaralanana müşaviri
Bu gün, 11:48 |
|
|
|
| • Meşəni kəsənlər də məlumdur, susanlar da: Bəs dövlət haradadır? - İLGİNC GƏLİŞMƏ...
Bu gün, 11:39 |
|
|
|
| • Paşinyanın qəfil “cəsarəti”nin səbəbi nədir? - İNCƏLƏMƏ
Bu gün, 11:31 |
|
|
|
| • “Atəşgah Həyat”ın Direktorlar Şurasına yeni sədr seçildi - BUNDAN SONRA...
Bu gün, 11:20 |
|
|
|
| • Naxçıvanda QTA obyektlərdən rüşvət aldığına gör... - İTTİHAM VAR...
Bu gün, 11:17 |
|
|
|
| • FHN-ə tabeli qurumlar “FİM GROUP” MMC ilə işbirliyində qiymətləri nə qədər şişirdir - ÖZBAŞINA QALIBLAR...
Bu gün, 11:14 |
|
|
|
| • Səfər İsmayılov Lənkəranda həm notariusdan pul qazanır, həm də icarədən - İLGİNC FAKT
Bu gün, 11:12 |
|
|
|
| • Azərbaycanlı gənc Şimali Osetiyada öldü
Bu gün, 11:08 |
|
|
|
| • Ömürlük məhkum "Gəncəli Mübariz"in oğlunun şikayəti təmin edilməyib, iş adamına bəraət verilib
Bu gün, 11:06 |
|
|
|
|
