Özbəkistanda çoxdan gözlədikləri, ölkə əhalisi üçün aktual məsələ olan qərar təsdiqlənib. Özbəkistan hökuməti toylara və digər ailəvi mərasimlərə dəvət olunan qonaqların sayını 200-dən çox olmamaq şərti ilə məhdudlaşdıran qərarı təsdiqləyib. Qaydalar hamıya eyni dərəcədə şamil ediləcək və nəzarət orqanları onun praktiki icrasına daim nəzarət edəcəklər. Eyni zamanda qərarda qeyd olunur ki, Özbəkistanın milli-mənəvi dəyərlərinə yad, həddən artıq təmtəraqlılığa səbəb olan bəzi ayin və şoular da ciddi şəkildə məhdudlaşdırılacaq.

Hökumətin məhdudiyyətləri qeyd etmələrə gələn qonaqların sayını tənzimləməkdən çox, lazımsız maliyyə xərclərinin qarşısını almaq məqsədi daşıyır.

Mövzu üzrə ictimai fikirlər müxtəlifdir. Ölkəmizdə bu qərarın tətbiq olunmasını arzulayanlar var. Bəziləri də “şad gününü kim necə qeyd etmək istəyirsə, büdcəsinə uyğun qeyd edə bilər” deyir.

Ümumiyyətlə, zaman-zaman bu ölkədə rus dilinə də etiraz ediblər, indi də davam edir. Hələ 4-5 il öncə Özbəkistanın Baş naziri Abdulla Aripov ölkədə mağazalar, iaşə və istehlakçı xidmətlərində reklamların rus dilində aparılmasını, özbək dilinə olan laqeyd yanaşmanı tənqid etmişdir. İstehlak xidməti lövhələrinə rus dilində yazan insanları qınamışdı. İstehlak xidməti lövhələrinə rus dilində yazan insanları qınamışdı. “Dilimizdə yazsanız heç kim başa düşməyəcək”?,- deyə onları məzəmmət etmişdir və bu cür insanların vətənpərvərlik hissi, dövlətə, dilə hörmət hissi olmadığını bildirmişdir.

Bir neçə ay öncə Özbəkistana rəsmi səfər edən Rusiyanın Baş naziri Sergey Lavrov Səmərqənddə məlumatların rus dilində olmamasına irad tutmuşdur. Abidəni ziyarət edən nazir abidənin üzərində, ancaq özbək və ingiliscə yazıları görəndə bələdçidən niyə rus dilində yazı olmadığını soruşub. Bələdçi: “Bura turizm şəhəridir, burada bütün dillərdə yazı var”. “Amma mən rusca görmürəm”,- deyə Lavrov cavab vermişdir. Bu videogörüntü yayıldıqdan sonra Özbəkistanda fəallar Sergey Lavrova etiraz etməyə başlayıblar. Özbəkistan Jurnalistika və Kütləvi Kommunikasiyalar Universitet rektoru Sherzod Kudratkhodjaev bildirmişdir ki, “Özbəkistan Rusiyanın müstəmləkəsi deyil”. Eləcə də Özbəkistan Parlamentinin deputatı Odiljon Tojiev də etirazını bildirərək sosial mediada yazmışdır ki, “xarici dilin süni şəkildə təbliği sevgi yox, düşmənçilik yaradır”.

Həmçinin 1 neçə ay öncə özbək bloger Xociəkbər Nosirov Daşkənddə kafelərin birində insanların onunla rus dilində danışmasına sərt təpki vermişdir və problemin həllinə çağırış etmişdir. Demişdir ki, “Biz Özbəkistandayıq. Hamımız özbəkik. Niyə rus dilində danışmalıyıq? Burda işçilərin rus dilində danışmasının nə mənası var? Kim özbəyə rusca sual verirsə, utanmalıdır”.

Təbii ki, toy mövzusundan uzaqlaşmıram. Hərçənd rus dili bizim də "yaralı" yerimizdir. Yaralı yerlərimiz o qədərdir ki... Bu məsələnin dövlət səviyyəsində həll olunmasına inanırıq. Ona görə, məhz elə bu məqama toxunmuşam. Mənim çatdırmaq istədiyim odur ki, xarici siyasətinin öncül məsələsi olan rus dilini təbliğ etməməliyik. İnsanlarda birlik olmalıdır. Öz ana dilimizi, özümüzü dəyərli görməliyik. Rusiyanın xarici siyasətinin öncül məsələsi olan rus dilinin təbliğatçısına çevrilməməliyik. Necə deyiblər; “birlik olan yerdə, dirlik olar”.

Bilirik ki, artıq bölgələrimizdə dəbdəbəli yas mərasimlərinin ləğvinə nail olunur. Bu qərar yas sahiblərini də böyük xərclərdən azad edir. Ehsan süfrələrində yemək verilməsi ənənəsi dayandırılırsa, toylarda da müəyyən israfçılığın və lazım olmayan artıq xərclərin qarşısını almaq olar.

Günel Həsənova, Bizimyol.info