Öz başınızın çarəsinə baxın: “Xaricdə dövlətdən pul umanlara aciz kimi baxırlar” - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Tarix: 22-04-2022, 15:30 | Çap et
Pandemiyanın gətirdiyi işsizlik probleminin öz həllini tapdığı haqda fikir söyləmək hələ də çətindir. İnsanlar pandemiyanın bitişinə doğru işsizlik probleminin öz həllini tapacağını, maddi rifahlarının yüksələcəyini gözlədiyi halda, tamamilə başqa bir situasiya ilə üz-üzə qalıblar. Pis-yaxşı işi olan da, olmayan da vəziyyətin çətinliyindən gileylənir. Çünki maaşlar əvvəlki kimi qalsa da, bazardakı qiymətlər, az qala, hər gün üzüyuxarı istiqamətdə yenilənir.
Bu halda isə insanları düşündürən bir sual var: Bəs maaşlar nə zaman artırılacaq və ya artırılmış maaşla bazar qiymətlərinə ayaq uydurmaq yaxın zamanda mümkün olacaqmı? DİA.AZ-ın məlumatına görə, mövzu ilə bağlı AYNA-ya şərhində iqtisadçı ekspert Eyyub Kərimli deyib ki, inflyasiya bu templə davam edərsə, hökumət də bir daha maaşların artırılmasını nəzərdən keçirməlidir: “2021-ci ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə bəzi məhsullarda 100 faizə qədər artım baş verib. Doğrudur, bu ilin əvvəlindən dövlət sektorunda çalışanların maaşlarında 20-40 faiz, bəzilərində hətta 100 faiz artım oldu. Lakin bu, yetərli deyil, çünki real inflyasiya həddi çoxdur. Hətta deyərdim ki, müəyyən qida zəncirləri, sektorlar üzrə inflyasiya 40-50 faiz aralığındadır”.
“Bütün dünyada son 40 ilin ən yüksək inflyasiya prosesləri gedir. Mübaliğəsiz demək mümkündür ki, hazırda dünyada iqtisadi, siyasi, ərzaq böhranı yaşanır. Pandemiya, hazırda davam edən Rusiya-Ukrayna müharibəsi bir sıra ərzaq və neft məhsullarının, texnologiyaların qiymətinin artımına təsirsiz ötüşmədi. Təbii ki, bu da dünyada inflyasiya proseslərinin daha da alovlanmasına gətirib çıxardı”, - deyə həmsöhbətimiz bildirib.
O, bizim ölkənin də dünya iqtisadiyyatının bir parçası olduğunu xatırladıb: “İdxaldan asılı ölkə olduğumuz üçün bizdə də həmin inflyasiyanın təsirləri özünü göstərir. İnsanların gəlirləri dəyərsizləşdirilir. Müşahidələr onu göstəririr ki, özəl sektor postpandemiya dövründən yeni-yeni çıxmaq üzrə olduğu üçün onlarda maaşların artması nəzərəçarpacaq qədər deyil. Həmçinin qeyd edim ki, bunun üçün özəl sektorda rəqabətlilik imkanları artırılmalıdır ki, burada çalışan insanların maaşının artırılmasına da yenidən baxılsın. Hər bir halda hesab edirəm ki, bu inflyasiya özəl sektorda çalışan insanların da maaşlarının artırılmasını qaçılmaz edir. Bu, qaçılmazdır”.
Bu halda maaşların artırılmasının çıxış yolu olub-olmadığına qaldıqda, mütəxəssis bunu çıxış yolu hesab etmir: “İnflyasiya artıqca maaşların da artırılması kimi bir iqtisadi düstur yoxdur. Lakin hazırkı vəziyyət qeyri-standart situasiyadır. Buna görə də inflyasiyanın bu dərəcədə artması maaşlara da yenidən baxılmasını gündəmə gətirir. Onu da qeyd edim ki, maaşların artırılması inflyasiyanın cilovlanması üçün çıxış yolu deyil. Maaşlar artdıqca inflyasiya da arta bilər. Bu, iqtisadi qanunauyğunluqdur. Yəni o demək deyil ki, maaşların artırılması çıxış yoludur. Maaşların artırılmasının özü də inflyasiya yarada bilər”.
Kərimlinin fikrincə, çıxış yolu yerli istehsalı gücləndirmək, sahibkarlığın inkişafını daha da stimullaşdırmaq, müəyyən təşviqedici addımlarla kiçik və orta sahibkarlığa dəstək olmaqdır: “Həmçinin mikro və orta sahibkarlıq, kənd təsərrüfatı ilə məşğul olanlarla kompleks tədbirlər həyata keçirmək lazımdır ki, insanların rifahı yaxşılaşsın. Biz insanların daha çox dəyər yaratmasına çalışmalıyıq. Məşğulluq fəaliyyətlərini artırmalıyıq. Bankların depozitinə baxdığımızda, ötən il ilə müqayisədə depozitlərin 2-3 faizə qədər artdığını müşahidə edirik. Əhalinin əmanətləri 2021-ci il ilə müqayisədə 12.3 faiz artıb. Lakin ümumi baxdığımızda bizim ölkənin böyük problemlərindən biri insanların əlavə gəlir mənbələrinin az olmasıdır. İnsanların maaşdan əlavə gəlir əldə etməsi üçün imkanlar məhduddur. Xaricdə insanlar passiv gəlirlərdən istifadə edirlər. Hansısa formada müəyyən əməliyyatlarla gəlir əldə etmək imkanları olur. Bizdə ancaq banklar depozit verir və ya daşınmaz əmlakın icarəsi ilə müəyyən gəlir əldə etmək imkanı var”.
“Bu gün hazırkı vəziyyətdən ən çox əziyyət çəkən təqaüd alanlardır. Hesab edirəm ki, dövlət pensiyalara yenidən baxmalıdır. İnflyasiya çox böyük templə davam edir və təqaüdçülər bundan daha çox əziyyət çəkirlər. Dövlət onlara daha çox diqqət ayırmalıdır”, - deyə müsahibimiz vurğulayıb.
Əlavə edib ki, ölkədə çalışanların 40 faizi dövlət, 60 faizi özəl sektorun payına düşür: “İndiki halda insanlar diqqətlərini dövlətdən çox öz güclərinə yönəltməlidirlər ki, daha çox gəlir əldə etmək imkanları yaransın. Çünki bu inflyasiya bir müddət davam edəcək. Özəl sektor da hələ tam bərpa olunmayıb. Son ilin göstəriciləri onu deməyə əsas verir ki, büdcədə əlavə gəlirlər əmələ gəlir. Bu ilin birinci rübündə bir milyard manatdan yuxarı əlavə vəsait yaranıb. Amma dövlət də ancaq dövlət sektorunda çalışanların maaşını qaldıra bilər. Özəl sektorda çalışanların isə fəaliyyəti genişlənməli, gəlirləri olmalıdır ki, maaşları qalxa bilsin”.
“Cəmiyyət qəbul etməlidir ki, artıq bazar münasibətlərinin hökm sürdüyü dünyada yaşayırıq. Burada da insanlar daha çox öz güclərinə güvənməli, öz talelərini özləri həll etməlidirlər. Amerikada, Avropada dövlətdən nəsə gözləyən insanlara aciz kimi baxırlar ki, özü nəsə qazana bilmir. Daim axtarışda olmaq lazımdır. Hər kəsin öz taleyini öz əlinə almağının vaxtı çatıb. Müharibənin nə vaxt bitəcəyi bəlli deyil. Bahalaşma da davam edəcək. Düşünürəm ki, müharibə bir qədər də davam edəcəyi halda, bu bahalaşma il sonuna qədər davam edəcək. Həyat rifahımızı daha yaxşı istiqamətə yönəltmək üçün cəmiyyətin hər bir üzvü hərəkətə keçməlidir”, - deyə iqtisadçı fikrini yekunlaşdırıb.
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
• Talibanın hökmranlıq etdiyi Əfqanıstanda həyat necədir? - Turistlər üçün məsləhət
Bu gün, 16:22 |
|
|
|
• 51 seçki dairəsinin hüdudlarında dəyişiklik edilib - SİYAHI
Bu gün, 16:20 |
|
|
|
• "Çalışmaq lazımdır ki, sənətlə yadda qalasan"
Bu gün, 16:19 |
|
|
|
• NATO Xəzər dənizinə çıxış əldə etməyə çalışır - Bortnikov
Bu gün, 16:15 |
|
|
|
• Emin Əmrullayevin kadrı Elm və Təhsil Nazirliyindən yüz minlik tender uddu - BU NƏDİ BELƏ?..
Bu gün, 16:12 |
|
|
|
• NATO-ya üzv olmaq istəmirik... AMMA... - ŞƏRH
Bu gün, 16:10 |
|
|
|
• Trampın qərarı Azərbaycana necə təsir edəcək? - İNCƏLƏMƏ
Bu gün, 16:07 |
|
|
|
• Vətən müharibəsindən sonra Bakıda təkrarlandı – “Xüsusi əməliyyatın” mühüm detalları
Bu gün, 16:05 |
|
|
|
• Bakı və İrəvan arasında sülh sazişi... – Gülər
Bu gün, 16:03 |
|
|
|
• Xalq artisti Emin Ağalarov Bakıda klinika tikir
Bu gün, 16:02 |
|
|
|
• Ən çox sığorta haqqı toplayan 6 ŞİRKƏT - SİYAHI
Bu gün, 16:00 |
|
|
|
• “Oğurluq edib, adımıza ləkə gətirirlər”- Gövhər Həsənzadə kimləri hədəfə aldı? - VİDEO
Bu gün, 15:57 |
|
|
|
• Milli Məclis gələn ilin dövlət büdcəsini I oxunuşda qəbul edib
Bu gün, 15:54 |
|
|
|
• Danimarka gələn il Ukraynanın hərbi sənayesinə 1,4 milyard dollar ayıracaq
Bu gün, 15:15 |
|
|
|
• Ağsaqqal və ağbirçəklər “TikTok” - da niyə oynayır? - Psixoloq səbəbləri açıqladı
Bu gün, 15:13 |
|
|
|
• İldırımzadə ilə bağlı yarım milyonluq cinayət işi - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 15:09 |
|
|
|
• Xaricdən 68 qəpiyə alınan “qreçka”nı marketlər neçəyə satır? - SİYAHI
Bu gün, 15:02 |
|
|
|
• Buldozerlə kürünən "Kubinka"... - "Özümüzü öldürmək həddinə çatmışıq"
Bu gün, 14:59 |
|
|
|
• Nazir Elmir Quliyevi GÖRƏVDƏN ALDI - ƏMR
Bu gün, 14:57 |
|
|
|
• Sülh danışıqları: İrəvan son şansı da itirə bilər - İNCƏLƏMƏ
Bu gün, 14:55 |
|
|
|
• Hava soyuyur.., CƏNAB BAŞÇI,.. TƏLƏSİN! - NARAZILIQ VAR...
Bu gün, 14:53 |
|
|
|
• "Kürd Elnur" məhkəməyə çıxarılacaq
Bu gün, 14:49 |
|
|
|
• Paytaxt rayonlarında qış mövsümünə hazırlıq işləri müzakirə olunub - FOTO
Bu gün, 14:43 |
|
|
|
• Qərbin hərbi yardımlarının hədəfi BƏLLİDİR
Bu gün, 14:02 |
|
|
|
• Dövlətin pulu ilə xaricdə hansı mütəxəssislər hazırlanır? - Deputata cavab
Bu gün, 14:00 |
|
|
|
• “Rabitəbank” bu ailənin mənzilini əlindən alır - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 13:58 |
|
|
|
• Zviad Qamsaxurdiyanın oğlu Gürcüstanın prezidenti ola bilər
Bu gün, 13:14 |
|
|
|
• Tramp üç ölkəyə xəbərdarlıq edib
Bu gün, 13:10 |
|
|
|
• “ŞaurmaN1” həqiqətləri: işçilər gerçəkləri dilə gətirir - VİDEO
Bu gün, 13:03 |
|
|
|
• “Sako” ləqəbli tiktoker həbs edilib
Bu gün, 13:01 |
|
|
|
• Elza Seyidcahanın şeirləri dərsliyə salınıb? - DƏRSLİKLƏRİMİZDƏKİ PROBLEM
Bu gün, 13:00 |
|
|
|
• Bakı ilə İrəvan dekabrda danışıqları bərpa edəcək - KİV
Bu gün, 12:56 |
|
|
|
• İsrailin Baş Qərargah rəisi gözlənilmədən Britaniyaya gedib
Bu gün, 12:52 |
|
|
|
• Səs-küylü işlərə baxan hakim təqaüdə göndərildi - FOTO
Bu gün, 12:50 |
|
|
|
• Azərbaycanda taksi qiymətləri 19% bahalaşıb – Rəsmi
Bu gün, 12:48 |
|
|
|
• “Milla”nın rəhbərinin direktor olduğu 13 milyonluq şirkət “maya”sını azaldır
Bu gün, 12:42 |
|
|
|
• Şimşək çaxacağı ehtimalı var - belə deyirlər...
Bu gün, 12:40 |
|
|
|
• Marsda su ilə bağlı YENİ SÜBUT
Bu gün, 12:38 |
|
|
|
• Gürcüstanda prezident seçkilərinin vaxtı bilinib
Bu gün, 12:35 |
|
|
|
• Azərbaycandan milyonlarla pul çıxaran biznesmenlər TUTULDU - ŞOK FAKTLAR
Bu gün, 12:31 |
|
|
|
• Həbs edilən hərbi attaşe bu akademikin qardaşıdır – 70 kiloqram qızıl beynəlxalq qaçaqmalçı şəbəkənin olub?
Bu gün, 12:24 |
|
|
|
• ARB-nin 5 mərtəbəli studiya binası hansı məmura məxsusdur - İLGİNC...
Bu gün, 12:12 |
|
|
|
• Elnur Abdullayev borcları qaytarmaq üçün çabalayır – “Kontakt”ın məhkəmə çəkişmələri rekord səviyyədədir...
Bu gün, 12:08 |
|
|
|
• “Məktəb direktoru” olan Xalq artistinə TƏZYİQ: - “Məni söyürlər”
Bu gün, 12:04 |
|
|
|
• Pənah Hüseynin partiyasına dövlət pul ayırıb - MƏBLƏĞ
Bu gün, 12:03 |
|
|
|
• Əhməd Əhmədovdan yeni xəbər - Heç kəs şikayət vermədi
Bu gün, 11:52 |
|
|
|
• Əgər Berbok Azərbaycanı “danlayırsa”, deməli... – Markov
Bu gün, 11:51 |
|
|
|
• Univermağın 70 min manata yaxın pulunu mənimsəyərək “Tik-Tok”da xərcləyib – MƏHKƏMƏ
Bu gün, 11:37 |
|
|
|
• "3 ildir nazirə və nazirliyə çoxsaylı müraciətlər ünvanlasaq da... - heç bir cavab verilmir"
Bu gün, 11:36 |
|
|
|
• Paşinyanın “hər şeyi unudaq” və Bakıya güzəşt təklifinin sirri - qorxusu bu imiş...
Bu gün, 11:34 |
|
|
|
|