Ermənistan Azərbaycanın İrəvandakı səfiri haqda məxfi sənədləri yaydı - FOTO
Tarix: 30-08-2019, 15:48 | Çap et
Ermənistanın Milli Təhlükəsizlik Xidməti 1919-cu ildə Azərbaycan Demokratik Cümhuriyyətinin İrəvandakı səfiri olmuş görkəmli diplomat Məhəmməd Xan Təkinskinin məxfi yazışmalarını mətbuata açıqlayıb.
Virtualaz.org xəbər verir ki, Xan Təkinskinin Bakıya göndərdiyi şifrəli, məxfi diplomatik teleqramlarda ermənilərin Naxçıvanı ələ keçirməyə yönəlmiş hərbi-diplomatik addımları barədə məlumatlar əksini tapıb.
Milli Təhlükəsizlik Xidməti bildirir ki, 1919-cu ilin payızında Azərbaycan diplomat adı altında “qatı millətçi” Xan Təkinskini Ermənistana göndərib. Və həmin gündən etibarən Ermənistanın təhlükəsizlik orqanları Təkinskini izləyib, onun şifrəli teleqramlarını ələ keçirib və deşifrə edib.
Həmin teleqramlara əsasən Təkinski Ermənistanın müxtəlif sferaları, o cümlədən erməni ordusunun strukturu və silahları barədə məxfi məlumatları Bakıya ötürüb.
“Təkinski Naxçıvanın və Şərurun Ermənistana birləşdirilməsinə hər cür maneə yaradıb, teleqramların köməyi ilə öz hökumətinə Ermənistanın cənub və digər regionlarındakı hərbi-siyasi vəziyyət barədə informasiyaları ötürüb. O, habelə tatarlarla (indiki Ermənistanda o dövrdə yaşayan azərbaycanlılar,-red) gizli əlaqələr saxlayıb, onları üsyana təhrik edib. Məxfi yazışmaların bir hissəsi silahlı qüvvələrə aid olub, qoşunların sayı, növləri, silahları və digər mühüm elementlər barədə məlumatlar göstərilib. Casusu izləyərək və onun fəaliyyətini araşdıraraq Ermənistan hökuməti Azərbaycandan Təkinskini geri çağırmağı tələb edib”,-məlumatda deyilir.
Məsələn, Xan Təkinskinin Bakıya, baş nazirə və xarici işlər nazirinə göndərdiyi məxfi teleqramlardan birində deyilir: “Naxçıvan istiqamətində erməni polkları hərəkət edir. Ermənistana təzyiq göstərmək üçün bunu lazım bilirəm ki, təcili olaraq bizim polklarımız Ermənistanla sərhədə yeridilsin. Naxçıvan rayonunun əhalisi ingilislərin ermənilərin xeyrinə fəal müdaxiləsindən çəkinir və müqavimət göstərməyə hazırdır. Mayın 2-də general Devi İrəvandan Naxçıvana yola düşüb. Dilicanda ancaq dördüncü polk tam olmayan tərkiblə dayanıb. 4 may, 1919-cu il. Diplomatik nümayəndə Təkinski”.
Digər teleqramda isə Təkinski bildirir: “Mənim aprelin 29-da göndərdiyim teleqrama təcili cavab verin. Naxçıvanlılar məndən soruşur ki, ermənilərə qarşı müqavimətə başlasalar onların köməyinə kimlər və necə gələcək”.
Məhəmməd Xan Təkinski – o, 1879 və yaxud 1880-ci ildə Mərkəzi Asiyada Axaltəki vadisində rusların türkmənlərlə müharibəsi zamanı anadan olsa da, Naxçıvanda böyüyüb boya-başa çatıb, Kəngərlilər nəslinin ən qüdrətli nümayəndələrindən biri olan II Ehsan xanın oğulluğu olub. O vaxtkı Çar Rusiyasında hüquq təhsili alıb, mənbələrdə Təkinskinin 1918-ci ilə qədər olan fəaliyyəti barədə məlumatlar yox dərəcəsindədir.
Lakin Azərbaycan Demokratik Respublikası qurulanda Təkinski bir müddət xarici işlər nazirinin əvəzi işləyib. Daha sonra 2019-cu ildə İrəvana diplomatik nümayəndə təyin edilib. Həmin ilin sonunda Bakıya geri çağırılıb, xarici işlər nazirinin müavini təyin olunub.
Yeddicildlik Azərbaycan tarixinin beşinci cildində isə Azərbaycan Respublikası Dövlət Arxivinin sənədinə əsasən bunlar yazılır: “Azərbaycan parlamentininın üzvü Məhəmməd xan Təkinski 1919-cu il yanvarın 29-da İrəvana səfir təyin edilmişdir”.
Kitabın müəlliflərindən biri “Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti və Naxçıvan” məqaləsində Təkinskinin Naxçıvanın qorunması uğrunda apardığı diplomatik mübarizələrlə bağlı yazır: “Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti rəhbərliyi Naxçıvanla bağlı hərbi səciyyəli müəyyən işləri görə bilməsə də bəzi diplomatik-siyasi yollardan istifadə edirdi. ...M. Təkinski Naxçıvanla bağlı AXC hökuməti sədrinə yazırdı ki, əgər Ermənistan Qarabağın Azərbaycana keçməsinə razılaşarsa, ingilislər Şərur-Naxçıvan rayonunu ona verəcəklər. Onun fikrincə, əhalisinin əksəriyyəti müsəlmanlardan ibarət olan Şərur və Naxçıvanı ermənilərə vermək olmazdı. Naxçıvan bölgəsində ermənilərin özbaşınalıqlarının qarşısının alınmasında da M.Təkinskinin böyük əməyi olmuşdur. O, bu məsələlərlə əlaqədar məlumat hazırlayaraq Xarici İşlər Nazirliyinə göndərirdi”.
Ermənistan xüsusi xidmət orqanlarının Təkinski ilə bağlı məxfi sənədləri niyə məhz indi açıqlaması maraq doğurur.
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • Masazırda növbəti qanunsuz tikinti? - VİDEO
Bu gün, 17:33 |
|
|
|
| • Azərbaycanda 11 sığorta agentinin lisenziyası bərpa edilib
Bu gün, 17:31 |
|
|
|
| • Rayona "nəzarət edən" avtoritet həbs olundu: - hədə-qorxu, oğurluq...
Bu gün, 17:27 |
|
|
|
| • Məktəb direktorunun evindən 14 min manatlıq qızıl oğurlanıb - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 17:18 |
|
|
|
| • “İran sərhədlərin açılmasını istəyirsə, Azərbaycana qarşı təhdidlərə son verməlidir” - REAKSİYA
Bu gün, 17:16 |
|
|
|
| • “Qarabağ” matçında saxta bilet TƏHLÜKƏSİ – “Qara bazar”ın fırıldaqçıları KİMDİR?
Bu gün, 17:03 |
|
|
|
| • "Heç bir qabarıq fərq olmayan din xadimi kimi efirə estetik zövq gətirməyi Allah mənim vasitəmlə reallaşdırıb" - İlahiyyatçı
Bu gün, 16:58 |
|
|
|
| • Suriyada İŞİD liderlərindən biri zərərsizləşdirilib - “Əl Ərəbiyyə”
Bu gün, 16:56 |
|
|
|
| • "Ay bədbəxt yığınaq, mən elə seçicilərimin davasını edirəm də, seçicilərimə cavab vermirlər" - deputat
Bu gün, 16:51 |
|
|
|
| • Şəhidin adına olan kənd məktəbi niyə BƏRBAD GÜNDƏDİR? - “Bura Suriya deyil, Siyəzəndir”
Bu gün, 16:48 |
|
|
|
| • DMA da DTA-nın yolunu gedir: - Payızda yay düşərgəsi təşkil edəcək
Bu gün, 16:41 |
|
|
|
| • Ermənistan Sərhəd Qoşunlarının komandanı vəzifəsindən uzaqlaşdırılıb - KİV
Bu gün, 16:38 |
|
|
|
| • Regionu qarışdıran bəyanat: bu şəhərə işarə edildi – Yeni müharibə
Bu gün, 16:33 |
|
|
|
| • “Narkomanların sayı statistikadan çoxdur” - Nail Kəmərli
Bu gün, 16:30 |
|
|
|
| • “Paşa Sığorta”nın İdarə Heyətinin üzvlərindən biri vəzifəsindən ayrılır - BUNDAN SONRA...
Bu gün, 16:26 |
|
|
|
| • Xanım deputat qadın qətli törədənlərə ömürlük həbs cəzası verilməsini təklif edib
Bu gün, 16:24 |
|
|
|
| • Ermənistan İctimai Radiosunun təxribatı - Sülhə arxadan zərbə
Bu gün, 16:19 |
|
|
|
| • AİHM-in qərarı Ermənistanın hüquqi-siyasi tarixində yeni mərhələdir - AKTUAL
Bu gün, 16:14 |
|
|
|
| • Mourinyo “Qarabağ”a məğlubiyyətdən danışıb - Olmamalı idi...
Bu gün, 16:09 |
|
|
|
| • Hərbi prokurorun müavini işdən çıxarıldı - Yeni təyinat
Bu gün, 16:00 |
|
|
|
| • Böyürtkənli torpaq haqqında sevgi dolu kitab
Bu gün, 15:55 |
|
|
|
| • Məktəblilərin gündəlik həyatına baxanda görünən mənzərə - Saysız-hesabsız tapşırıqlar altında əzilmək...
Bu gün, 15:50 |
|
|
|
| • Məktəblərdə rüşvətlə bağlı şok açıqlama: Günahkar VALİDEYNLƏRDİR - Günahkar VALİDEYNLƏRDİR
Bu gün, 15:48 |
|
|
|
| • Manatın məzənnəsi 2030-cu ilə kimi sabit qalacaq - “The Economist"
Bu gün, 15:45 |
|
|
|
| • Mikayıldan Tolikə CAVAB - “O, sözümü səhv çatdırıb...”
Bu gün, 15:44 |
|
|
|
| • Təhsil nazirliyinin QARA-QURA İŞLƏRİ - Büdcəni gəmirirlər...
Bu gün, 15:32 |
|
|
|
| • Paşinyandan ermənilərə siyasi mesaj - "Geri çəkilməyəcəm, çünki..."
Bu gün, 15:28 |
|
|
|
| • Separatçı Şahramanyan Xankəndindəki son terror cəhdinə belə münasibət bildirdi... -VİDEO
Bu gün, 15:27 |
|
|
|
| • “Fransa dünyanın harasındasa demokratiyanın olub-olmaması ilə bağlı fikir səsləndirən zaman əvvəlcə öz davranışlarına baxsın” - deputat
Bu gün, 15:25 |
|
|
|
| • Mehdiyevin bankında DƏYİŞİKLİK GÖZLƏNİLİR - DETALLAR
Bu gün, 15:22 |
|
|
|
| • Ermənistan Milli Təhlükəsizlik Xidmətinin direktoru Bakıda keçiriləcək beynəlxalq forumda iştirak edəcək - KİV
Bu gün, 15:20 |
|
|
|
| • Türkiyənin ÖN BAXÇASINDA nə işlər çevrilir... - İNCƏLƏMƏ
Bu gün, 15:18 |
|
|
|
| • AZAL donanmasına yeni “Airbus A320neo” təyyarəsini əlavə etdi - FOTO
Bu gün, 15:13 |
|
|
|
| • Abbas Bağırov yeni mövsümü BELƏ AÇDI - VİDEO
Bu gün, 15:10 |
|
|
|
| • Tovuz İcra Hakimiyyəti 194 minə zibil daşıyan maşın alır
Bu gün, 13:09 |
|
|
|
| • Bərdədə gənclərin ölümlə zarafatı: Maşını qatar yolunda saxlayıb.. - VİDEO
Bu gün, 13:07 |
|
|
|
| • "Biz şokda idik" - İranlı general
Bu gün, 13:02 |
|
|
|
| • Şirkət Azərbaycan Mərkəzi Bankına müraciət etdi: - səhmlərini dövriyyədən çıxarır
Bu gün, 12:45 |
|
|
|
| • Məktəbini dəyişmək istəyən müəllim "tamada"ya ÜZ TUTDU - Bakıda DƏLƏDUZLUQ
Bu gün, 12:35 |
|
|
|
| • 2 saylı İxtisaslaşdırılmış Neft-Mədən Xüsusi Texnika İdarəsində NARAZILIQ - "Dəstə rəisi nə ilə məşquldur?"
Bu gün, 12:29 |
|
|
|
| • Azərbaycanda gizli qumar imperiyaları – 2 əməliyyatla 30 milyon manatlıq dövriyyə üzə çıxarıldı
Bu gün, 12:20 |
|
|
|
| • SEPAH terrorçu təşkilat kimi tanındı - nə vaxtsa Azərbaycan da...
Bu gün, 12:18 |
|
|
|
| • Birinci sinifdən on birinci sinifə kimi repetitor yanında keçən təhsil dövrü... - Problemin kökü haradadır?
Bu gün, 12:16 |
|
|
|
| • Komitə sədri vətəndaş qəbulu adı ilə mollalarla görüşüb - DƏLİXANADIR, VALLAH...
Bu gün, 12:13 |
|
|
|
| • “Süni intellekt bəzi məmurlardan yaxşı işləyər” – Razi Nurullayev BELƏ DEYİR...
Bu gün, 12:06 |
|
|
|
| • Saxta diplomlu MƏKTƏB DİREKTORU... - BU NƏDİ BELƏ?
Bu gün, 12:04 |
|
|
|
| • Məhkəmə yeznəsini qoyun qayçısı ilə vuran şəxslə bağlı qərarı açıqladı
Bu gün, 11:59 |
|
|
|
| • Astroloq tarix AÇIQLADI: Güney Azərbaycan müstəqil olacaq - VİDEO
Bu gün, 11:55 |
|
|
|
| • Cəlilabad Mərkəzi Rayon Xəstəxanasında QALMAQAL… - Yeni direktor dərman firmalarını qovdu
Bu gün, 11:53 |
|
|
|
| • İrəvan hökuməti imza atdığı bütün maddələrə əməl etməlidir - Artıq geriyə yol yoxdur
Bu gün, 11:49 |
|
|
|
|
