Borc altında inləyən strateji obyekt - Cavid Qurbanov vəziyyətdən necə çıxacaq?
Tarix: 17-06-2017, 09:46 | Çap et
Nüfuzlu “Reuters” agentliyi xəbər yayıb ki, “Azərbaycan Dəmir Yolları” ASC maliyyə məsələləri üzrə beynəlxalq məsləhətçi axtarır, səbəb də “müəyyən mövcud borc öhdəliklərinin yenidən maliyyələşdirilməsi” mexanizmlərini hazırlamaqdan ibarət olacaq.
Bu əsasda bir çox ekspertlərin fikrincə, sözügedən ASC ətrafında cərəyan edən proses Beynəlxalq Bankın ardınca ADY-nin də özünü müflis elan etmək, borclarını “restrukturizasiya” etmək, bacardıqca uzadaraq gec qaytarmaq, dövlətin üzərinə atmaq mənasını daşıyır. Bu əsasda da fikirlər səslənir ki, növbədə SOCAR, AZAL, “Azərenerji”, “Azərsu”, digər nəhəng dövlət şirkətləri də ola bilərlər. Onların toplam borcu birbaşa dövlət borcundan da çoxdur, təqribən 13-14 milyard dollardır. İllərdir tək büdcə pulunu deyil, beynəlxalq kreditləri də basıb-yeyiblər, indi də dövlətimizin bu gününə, sabahına, artıq birisi gününə də təhdid yaradıblar, övladlarımız, hətta nəvələrimiz də uzun illər bu borcları qaytarmalı olacaqlar.
ADY ASC ətrafında cərəyan edən bu prosesi Yenicag.az-a şərh edən Liberal İqtisadçılar Mərkəzinin sədri Akif Nəsirli bildirdi ki, ADY ASC ətrafında yaşananlar qurumun özəlləşməməsi, uzun illərdir dövlət şirkəti olaraq qalmasından qaynaqlanır:
“Azərbaycan Dəmir Yolları” ASC, SOCAR, AZAL, “Azərenerji” kimi qurumlar iqtisadi sahədə fəaliyyət göstərən dövlətə məxsus xidmət qurumlarıdır. Bu qurumların indiki addımları, öz borcları ilə məşğul olması və bu istiqamətdə yaranan digər problemlərin hamısı ölkədə bazar iqtisadiyyatı elan edilsə də, onların xidmət göstərən dövlət şirkətləri olaraq qalmalarından qaynaqlanır.
Bu da zərərli tendensiyadır. Dünya praktikası da göstərir ki, iqtisadi sahədə xidmət göstərən hər hansı müəssisə uzun müddət dövlət şirkəti olaraq fəaliyyət göstərirsə, onda təbii problemlər yaranır. Şirkət tam olaraq bazar iqtisadiyyatına inteqrasiya edə bilmir. Bir tərəfdən də müflisləşir. Müflisləşsə də, dövlət dayağı sayəsində fəaliyyətini davam etdirir. Nəticədə də borclar ortaya çıxır. Həmin müəssisələr qeyri-dövlət şirkəti olaraq özünü doğrultmasaydı, anoloji vəziyyətdə sıradan çıxacaq və yerlərini başqaları tutacaqdı. Dövlət də onları himayə etməyəcəkdi. Konkret olaraq problemin məğzi odur ki, sadalanan şirkətlər uzun müddətdir ki, dövlət şirkəti olaraq fəaliyyət göstəriblər. Hətta bu azmış kimi bir zamanlar onların bəzilərinin dövlətə olan borcları silinib. Nəticədə, həmin şirkətlər dövlətin yenidən onlara güzəşt etməsi adı ilə növbəti dəfə borc yığmağa tamahlanıblar. Yəni bu şirkətlər bazar iqtisadiyyatı şəraitində sərbəst fəaliyyət göstərə bilməyən, özünü doğrultmayan şirkətlərdir. Problemdən çıxış yolu olaraq hökumət həmin şirkətləri hissə-hissə özəlləşdirməlidir. Ona görə hissə-hissə deyirəm ki, onlar sağlamlaşdırılmamış özəlləşdirilsə, taleləri acınacaqlı olacaq. Məsələn, ADY ASC-nin özəlləşdirilməsi bundan sonra onun sərbəst fəaliyyət göstərməsinə imkan verməyəcək. Çünki qurumun ciddi borcları yığılıb qalıb. Nəticədə, xarici şirkətlərdən biri onu satın alacaq və beləcə ölkənin strateji obyektlərindən biri əcnəbilərin əlinə keçəcək. Milli iqtisadiyyatı qorumaq, öz sahibkarlarımızın həmin obyektlərə sahib çıxmalarına şərait yaratmaq lazımdır. Amma bu addımı dərhal etmək lazım idi. Demək olar ki, 15 il gecikmişik. Su, qaz, işıq sahəsində yaşanan problemlərimiz də məhz buradan qaynaqlanır. Sonradan fəaliyyəti dayandırılan “Barmek” şirkətinin Azərbaycana gəlməsi ilə ölkədə elektrik təminatı yaxşılaşmış, xidmət yüksəlmişdi. Bu da onun məhz özəl şirkət olmasından qaynaqlanırdı. Ümumiyyətlə, bazar şəraitində mümkün qədər bütün xidmətlər özəl şirkətlər tərəfindən həyata keçirilməlidir. Bu, baş verməsə, əhaliyə xidmət göstərən dövlət şirkətlərinin vəziyyəti daha da acınacaqlı olacaq və sonda onun ağırlığını da ölkə vətəndaşı çəkəcək”.
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • “Yaxın Şərqdə münaqişənin tam bitəcəyini, sülhün bərqərar olacağını iddia etmək doğru deyil” - deputat
Bu gün, 12:34 |
|
|
|
| • Qadın sərnişinlərə "padxod" edən daha bir taksi sürücüsü tutuldu - ŞOK GÖRÜNTÜLƏR
Bu gün, 12:30 |
|
|
|
| • Ermənistan MTX keşiş Baqrat Qalstanyanı saxlayıb
Bu gün, 12:27 |
|
|
|
| • Mülayim cənub küləyi əsəcək - belə deyirlər...
Bu gün, 12:25 |
|
|
|
| • Arkoz Holdinq... ÇOBANLARA QARŞI! - İşləsələr də, pullarını ala bilmirlər...
Bu gün, 12:23 |
|
|
|
| • BƏƏ-dən 190 min manatlıq qızıl gətirməkdə təqsirləndirilən DGK-nın sabiq vəzifəli şəxsləri azadlığa buraxılıb
Bu gün, 12:21 |
|
|
|
| • Tramp savaşa DUR dedi... DURDU! - Sülhə OL desə... OLACAQMI?
Bu gün, 12:19 |
|
|
|
| • Mürsəl İbrahimova “general-mayor” ali hərbi rütbəsi verildi - SƏRƏNCAM
Bu gün, 11:19 |
|
|
|
| • Prezident onlara “general-mayor” rütbəsi verdi - ADLAR
Bu gün, 11:17 |
|
|
|
| • Prezident sərəncam imzaladı - ONLARI TƏLTİF ETDİ
Bu gün, 11:15 |
|
|
|
| • Məhkəmə sabiq bələdiyyə sədrinə 9 il həbs cəzası verdi - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 11:10 |
|
|
|
| • Bakıda icra başçısı birinci müavinini işdən çıxardı - ƏMR
Bu gün, 11:08 |
|
|
|
| • Azərbaycanlı müğənninin rus sevgilisi - FOTO
Bu gün, 11:01 |
|
|
|
| • SEPAH və ETTELAAT yeni qurum yaradır
Bu gün, 10:59 |
|
|
|
| • Ermənistanda hakimiyyəti ələ keçirmək planı pozulub - Paşinyan
Bu gün, 10:57 |
|
|
|
| • Atası da həbs edilmiş şirkət rəhbəri ilə bağlı QƏRAR
Bu gün, 10:07 |
|
|
|
| • Qazilər dərmansız qalıb: Sakitləşdirici dərmanlar 2 aydır verilmir - BU NƏDİ BELƏ?
Bu gün, 10:03 |
|
|
|
| • Paşinyanın Ərdoğanla söhbəti: Rusiya bazası Ermənistandan, Ağrı gerbdən çıxarılacaq - İLGİNC
Bu gün, 10:01 |
|
|
|
| • BU DA BU: Fələstində erməni xarici işlər naziri təyin edildi - Azərbaycanı tənqid edənlər SUSUR...
Bu gün, 09:59 |
|
|
|
| • Qanunsuz olaraq belə işçiləri yüngül işlə təmin etməkdən imtina edirlər... - AXI NİYƏ?
Bu gün, 09:57 |
|
|
|
| • Paşinyan komandasına xəbərdarlıq etdi: Hazır olun, tezliklə... - “İravunk”
Bu gün, 09:50 |
|
|
|
| • İnvestisiya şirkətinin səhmdarı Müşahidə Şurasına sədrliyi başqa şəxsə həvalə edir - BUNDAN SONRA...
Bu gün, 09:45 |
|
|
|
| • Xəyal Rzaya ağır itki üz verib
Bu gün, 09:43 |
|
|
|
| • “İnşaat Konstruksiyaları” daha biri ili ZƏRƏRLƏ BAŞA VURDU - HESABAT
Bu gün, 09:41 |
|
|
|
| • Polis revanşist və irqçi keşiş Baqratın iqamətgahında axtarışa başladı... - "ArmTimes"
Bu gün, 09:38 |
|
|
|
| • Evə girib qadına seksual hərəkətlər edən azərbaycanlıya HÖKM OXUNDU - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 09:35 |
|
|
|
| • Amerika Bakıdakıl səfirliyinin qapılarını MÖHKƏMCƏ BAĞLADI... - NƏ BAŞ VERİR?
Bu gün, 09:26 |
|
|
|
| • İsrail-İran SAVAŞI BİTDİMİ? - Görünəni odur ki... YOX!
Bu gün, 09:24 |
|
|
|
| • Eldar Quliyevə qarşı ŞOK İTTİHAM - GÖRÜN NƏ OYUNLARDAN ÇIXIB Kİ...
Bu gün, 09:20 |
|
|
|
| • "Bir Qazinin əziyyətlə qazandığı pul sizə görə itirildi..." - Qarabaö Qazisi şikayətçidir...
Bu gün, 09:10 |
|
|
|
| • Kremlin `K` variantı... - Görünəni odur ki...
Bu gün, 09:00 |
|
|
|
| • Bu, dələduzluq deyil... BƏS NƏDİR? - NARAZILIQ VAR...
Bu gün, 08:58 |
|
|
|
| • KONTAKT HOME hamını BOĞAZA YIĞIB - ETİRAZ VAR...
Bu gün, 08:51 |
|
|
|
| • Referendum üçün gerisayım BAŞLADI - AKTUAL
Bu gün, 08:44 |
|
|
|
| • Afaq Əliyeva haqqında daha bir ŞOK İDDİA: Şagirdləri 5 ildir sinifdə saxlayırmış - ortada dəlil var, sübut var...
Bu gün, 07:42 |
|
|
|
| • Ağstafada yaşıllığı gözgörəsi məhv edirlər - VİDEOFAKT
Bu gün, 07:35 |
|
|
|
| • Qağayılar XƏBƏR VERİR: Xəzər ÇİRKAB İÇİNDƏDİR... - VİDEO
Bu gün, 07:18 |
|
|
|
| • "Mənim ailəmdə heç kimin məhkumluğu yoxdur, siyasi fəaliyyəti yoxdur" - GİLEY
Bu gün, 07:13 |
|
|
|
| • “Coffeemania Next” külli miqdarda vergi borcu üzə çıxdı - FOTOFAKT
Bu gün, 07:04 |
|
|
|
| • "Monitorinqlər “statistik hesabat” səviyyəsindən yuxarı qalxa bilmir" - FAKT BUDUR!
Bu gün, 07:00 |
|
|
|
| • Qadağa və cərimələr başlayır: Mollalar, sadlıq evləri, qızdan 5 yaş böyük oğlan və daha nələr.... - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 06:57 |
|
|
|
| • Gəncədə abadlaşdırma üçün 191 min manatlıq satınalma – qalib 10 manatlıq şirkət
Bu gün, 06:55 |
|
|
|
| • "Aşağı bal yığan müəllimlər məktəbdə qalmamalıdır" - ÇAĞIRIŞ
Bu gün, 06:52 |
|
|
|
| • İranla İsrail arasında savaşın dayanması sülh deyil, nəfəs fasiləsidir - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Bu gün, 06:48 |
|
|
|
| • İranda təşviş: azərbaycanlılar silah istəyir! – Yeni müharibə başlaya bilər
Bu gün, 06:45 |
|
|
|
| • Neftayırma Müəssisələri üzrə Yanğından Mühafizə Dəstəsində BÖYÜK YEYİNTİ - adını TENDER qoyublar... AMMA...
Bu gün, 06:41 |
|
|
|
| • Binəqədinin hər şeyə QADİR EL XANI... - NARAZILIQ VAR...
Bu gün, 06:35 |
|
|
|
| • Lokal münaqişədən iri savaşa: Üçüncü Dünya müharibəsi təhlükəsi - NƏ BAŞ VERİR?
Bu gün, 00:08 |
|
|
|
| • “Müğənnilər 10 minə toya gedir, amma 100 manatlıq paltarın pulunu vermir” – Tanınmış modelyer şou-biznesi topa tutdu
Bu gün, 00:04 |
|
|
|
| • 16 yaşlı qızı qaçıran axund işdən çıxarıldı - AÇIQLAMA
Bu gün, 00:02 |
|
|
|
|
