Borc altında inləyən strateji obyekt - Cavid Qurbanov vəziyyətdən necə çıxacaq?
Tarix: 17-06-2017, 09:46 | Çap et
Nüfuzlu “Reuters” agentliyi xəbər yayıb ki, “Azərbaycan Dəmir Yolları” ASC maliyyə məsələləri üzrə beynəlxalq məsləhətçi axtarır, səbəb də “müəyyən mövcud borc öhdəliklərinin yenidən maliyyələşdirilməsi” mexanizmlərini hazırlamaqdan ibarət olacaq.
Bu əsasda bir çox ekspertlərin fikrincə, sözügedən ASC ətrafında cərəyan edən proses Beynəlxalq Bankın ardınca ADY-nin də özünü müflis elan etmək, borclarını “restrukturizasiya” etmək, bacardıqca uzadaraq gec qaytarmaq, dövlətin üzərinə atmaq mənasını daşıyır. Bu əsasda da fikirlər səslənir ki, növbədə SOCAR, AZAL, “Azərenerji”, “Azərsu”, digər nəhəng dövlət şirkətləri də ola bilərlər. Onların toplam borcu birbaşa dövlət borcundan da çoxdur, təqribən 13-14 milyard dollardır. İllərdir tək büdcə pulunu deyil, beynəlxalq kreditləri də basıb-yeyiblər, indi də dövlətimizin bu gününə, sabahına, artıq birisi gününə də təhdid yaradıblar, övladlarımız, hətta nəvələrimiz də uzun illər bu borcları qaytarmalı olacaqlar.
ADY ASC ətrafında cərəyan edən bu prosesi Yenicag.az-a şərh edən Liberal İqtisadçılar Mərkəzinin sədri Akif Nəsirli bildirdi ki, ADY ASC ətrafında yaşananlar qurumun özəlləşməməsi, uzun illərdir dövlət şirkəti olaraq qalmasından qaynaqlanır:
“Azərbaycan Dəmir Yolları” ASC, SOCAR, AZAL, “Azərenerji” kimi qurumlar iqtisadi sahədə fəaliyyət göstərən dövlətə məxsus xidmət qurumlarıdır. Bu qurumların indiki addımları, öz borcları ilə məşğul olması və bu istiqamətdə yaranan digər problemlərin hamısı ölkədə bazar iqtisadiyyatı elan edilsə də, onların xidmət göstərən dövlət şirkətləri olaraq qalmalarından qaynaqlanır.
Bu da zərərli tendensiyadır. Dünya praktikası da göstərir ki, iqtisadi sahədə xidmət göstərən hər hansı müəssisə uzun müddət dövlət şirkəti olaraq fəaliyyət göstərirsə, onda təbii problemlər yaranır. Şirkət tam olaraq bazar iqtisadiyyatına inteqrasiya edə bilmir. Bir tərəfdən də müflisləşir. Müflisləşsə də, dövlət dayağı sayəsində fəaliyyətini davam etdirir. Nəticədə də borclar ortaya çıxır. Həmin müəssisələr qeyri-dövlət şirkəti olaraq özünü doğrultmasaydı, anoloji vəziyyətdə sıradan çıxacaq və yerlərini başqaları tutacaqdı. Dövlət də onları himayə etməyəcəkdi. Konkret olaraq problemin məğzi odur ki, sadalanan şirkətlər uzun müddətdir ki, dövlət şirkəti olaraq fəaliyyət göstəriblər. Hətta bu azmış kimi bir zamanlar onların bəzilərinin dövlətə olan borcları silinib. Nəticədə, həmin şirkətlər dövlətin yenidən onlara güzəşt etməsi adı ilə növbəti dəfə borc yığmağa tamahlanıblar. Yəni bu şirkətlər bazar iqtisadiyyatı şəraitində sərbəst fəaliyyət göstərə bilməyən, özünü doğrultmayan şirkətlərdir. Problemdən çıxış yolu olaraq hökumət həmin şirkətləri hissə-hissə özəlləşdirməlidir. Ona görə hissə-hissə deyirəm ki, onlar sağlamlaşdırılmamış özəlləşdirilsə, taleləri acınacaqlı olacaq. Məsələn, ADY ASC-nin özəlləşdirilməsi bundan sonra onun sərbəst fəaliyyət göstərməsinə imkan verməyəcək. Çünki qurumun ciddi borcları yığılıb qalıb. Nəticədə, xarici şirkətlərdən biri onu satın alacaq və beləcə ölkənin strateji obyektlərindən biri əcnəbilərin əlinə keçəcək. Milli iqtisadiyyatı qorumaq, öz sahibkarlarımızın həmin obyektlərə sahib çıxmalarına şərait yaratmaq lazımdır. Amma bu addımı dərhal etmək lazım idi. Demək olar ki, 15 il gecikmişik. Su, qaz, işıq sahəsində yaşanan problemlərimiz də məhz buradan qaynaqlanır. Sonradan fəaliyyəti dayandırılan “Barmek” şirkətinin Azərbaycana gəlməsi ilə ölkədə elektrik təminatı yaxşılaşmış, xidmət yüksəlmişdi. Bu da onun məhz özəl şirkət olmasından qaynaqlanırdı. Ümumiyyətlə, bazar şəraitində mümkün qədər bütün xidmətlər özəl şirkətlər tərəfindən həyata keçirilməlidir. Bu, baş verməsə, əhaliyə xidmət göstərən dövlət şirkətlərinin vəziyyəti daha da acınacaqlı olacaq və sonda onun ağırlığını da ölkə vətəndaşı çəkəcək”.
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • Paşinyanın sözləri havaya atılan güllələr kimidir - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Dünən, 19:00 |
|
|
|
| • Sərhəddə “gizli görüş” və ya “Bakının xəbəri olmadan...” - İLGİNC
Dünən, 14:02 |
|
|
|
| • İranı çox çətin keçəcək 4 il gözləyir - AKTUAL
Dünən, 14:00 |
|
|
|
| • “Aztelekom”un 203 nəfər əməkdaşını “Qala Sığorta” sığortalayacaq
Dünən, 13:58 |
|
|
|
| • "“Silahlı Qüvvələr” günü bizə ev üçün söz verdilər, amma..." - NARAZILIQ VAR...
Dünən, 12:13 |
|
|
|
| • Köçəryanla bağlı qandonduran fakt: - Cangüdəni ayaqyolunda...
Dünən, 12:08 |
|
|
|
| • “Washington Post” Azərbaycana və İsrailə hücum etməklə özünün qərəzsiz olmadığını göstərdi - “Jewish Press”
Dünən, 12:04 |
|
|
|
| • "Zaur Baxşəliyev ölüm işinə aid istintaq materiallarını yayır" - Vəkildən ETİRAZ
Dünən, 11:55 |
|
|
|
| • "Ona dəyən daş mənə dəysin" - Keçmiş ərindən DANIŞDI
Dünən, 11:51 |
|
|
|
| • Bakıda araqdan zəhərlənən kişi öldü
Dünən, 11:49 |
|
|
|
| • Naxçıvanda BALIQ BİZNESİ İNHİSARA ALINDI... - BU NƏDİ BELƏ?..
Dünən, 11:44 |
|
|
|
| • Fuad Nəcəflinin ilin sonuna qədər VAXTI VAR... - İDDİA
Dünən, 11:41 |
|
|
|
| • “O sevgi mənə ömürlük bəs edib”
Dünən, 11:32 |
|
|
|
| • AYNA “BOLT”u hədələdi... - "...ciddi tədbirlər görüləcək"
Dünən, 11:25 |
|
|
|
| • "Bu binadan ev alan 100 dəfə düşünsün..." - ETİRAZ VAR...
Dünən, 11:21 |
|
|
|
| • Rusiya da, Kiyevin müttəfiqləri də yorulub -ŞƏRH
Dünən, 11:17 |
|
|
|
| • Dövlət Sosial Müdafiə Fondu Mərkəzi Filialı üçün 1.2 milyon manata ofis icarəyə götürdü
Dünən, 11:13 |
|
|
|
| • `Bank Respublika`dan `ayrılmaq` heç də asan deyil... - GİLEY
Dünən, 11:09 |
|
|
|
| • Rusiya ordusunun daha bir kəndi işğal etdiyi bildirilir
Dünən, 11:01 |
|
|
|
| • Şvabe bizi yeni “qarayanvar”la qorxudur - AXI NİYƏ?..
Dünən, 10:58 |
|
|
|
| • Britaniyalı nazir Bakıdan çağırış edib
Dünən, 10:56 |
|
|
|
| • Pezeşkian qadınlara qarşı mübarizəyə başlayır: - Yeni "həbsxanalar" YARADILIR
Dünən, 10:39 |
|
|
|
| • Azərbaycanlı müğənninin qardaşı Türkiyədə öldü
Dünən, 10:32 |
|
|
|
| • Zəngəzurda savaş anonsu: Bakı ərazini nəzarətə götürərək... - GÖRÜNƏNİ BUDUR...
Dünən, 10:31 |
|
|
|
| • Şuşa hotellərinin ZƏRƏRİ 4 DƏFƏDƏN ÇOX ARTIB - RƏSMİ
Dünən, 10:25 |
|
|
|
| • “Parisin siyasi qozbeli” - Makrona Bakıdan yeni mesajlar
Dünən, 10:16 |
|
|
|
| • Rusiyanın baş prokuroru COP29-da iştirak etmək üçün Bakıya gəlib
Dünən, 10:14 |
|
|
|
| • Saxta estetik cərrahlar qalmaqalı səngimir - Böyük pullar və... SENSASİON DETALLAR
Dünən, 10:12 |
|
|
|
| • Azərbaycanı hədəfə almış "şəbəkə" fenomeni Yaxın Şərqin vəkili rolunda "humanist" şərh verir - NƏ BAŞ VERİR?
Dünən, 10:05 |
|
|
|
| • İşçilərin bu gəlirləri gəlir vergisindən azaddır... - Ekspert danışır...
Dünən, 10:01 |
|
|
|
| • Şəhid ailəsinin torpağı başçının dayısına verilib? - BU NƏDİ BELƏ?..
Dünən, 09:56 |
|
|
|
| • 11 noyabrdan dünyanın nəbzi Azərbaycanla döyünür - FAKT BUDUR...
Dünən, 09:50 |
|
|
|
| • Keçmiş qayınanası və qayınatası ilə bir araya gəldi - FOTO
Dünən, 09:48 |
|
|
|
| • Azərbaycan və Ermənistan ABŞ-nin vasitəçiliyi ilə bu sahədə əməkdaşlıq edirlər?.. - GƏLİŞMƏ
Dünən, 09:45 |
|
|
|
| • “Aşıqların geyimi yoxdur, 40 dərəcə istidə çuxaya bənzər geyimdə necə ifa edək?” - ARAŞDIRMA
Dünən, 09:44 |
|
|
|
| • "SNG-Lubricants" MMC-yə qarşı VALYUTA İTTİHAMI... - DETALLAR
Dünən, 09:42 |
|
|
|
| • "Hələ bizə “qaramaskalılar”la hədə-qorxu gəlirlər..." - deputatın şirkəti MEYDAN SULAYIR...
Dünən, 09:38 |
|
|
|
| • Sənə, yar... səndən, yar... ŞİKAYƏTİM VAR... - MÜƏMMA...
Dünən, 09:29 |
|
|
|
| • Tunberqin Bakıya qırmızı hücumu və Nağının maskası... - ZİBİLƏ DÜŞMÜŞÜK...
Dünən, 09:26 |
|
|
|
| • Bakıda kişinin laqonda ilə işləyərkən qolu kəsildi, öldü - TƏFƏRRÜAT
Dünən, 09:25 |
|
|
|
| • "Mən qumar oyununu təbliğ edəcək adamam" - ETİRAZ
Dünən, 09:20 |
|
|
|
| • Hamilə arvadını xəstəxanada qoyub qaçdı - Bakıda ŞOK OLAY
Dünən, 09:19 |
|
|
|
| • Agentlik sədrinin müşavirinə ağır itki
Dünən, 09:17 |
|
|
|
| • COP29-un Bakıda keçirilməsi paytaxtımızı qlobal iqlim diplomatiyasının mərkəzinə çevrilir - MƏQALƏ
Dünən, 09:11 |
|
|
|
| • Yeni supernazirlik: AZCON-un məqsədi nədir? - ŞƏRH
Dünən, 09:09 |
|
|
|
| • Pezeşkianın Bakıya gəlməməsinin səbəbi – “Ona elə bir cümlə deyilib ki…”
Dünən, 09:08 |
|
|
|
| • Paşinyan nəyi... NECƏ İSTƏYİR? - İNCƏLƏMƏ
Dünən, 09:06 |
|
|
|
| • Ədalət Məhkəməsinin İrəvanın altına “mina” qoyan qərarı - NƏ BAŞ VERİR?
Dünən, 09:01 |
|
|
|
| • İrəvandan ikibaşlı açıqlama: vəziyyət dəyişdi – Sabiq nazirdən bədbin proqnoz
Dünən, 09:00 |
|
|
|
| • Sabunçuda şəhid ailəsi ÇƏTİN DURUMDA - MÜRACİƏT
Dünən, 08:59 |
|
|
|
|
