Kiçik görünən böyük səhvlərimiz - REPLİKA
Tarix: 15-10-2024, 10:46 | Çap et
Ölkənin populyar xəbər portallarından birində bu səhər yenə də oxuyuram: "Azərbaycanla Naxçıvanı birləşdirən "Zəngəzur dəhlizi"..."
Bəlkə Naxçıvan Muxtar Respublikası Azərbaycandan ayrılıb öz müstəqilliyini elan edib, xəbərimiz yoxdur?!
Bu boyda yanlış olar? "Azərbaycanla Naxçıvanı birləşdirən" yox, "Azərbaycanın qərb rayonları ilə Naxçıvan Muxtar Respublikasını əlaqələndirən" yazmaq lazımdır. Azərbaycanın qərb rayonlarının Naxçıvan Muxtar Respublikası ilə birləşməyə ehtiyacı yoxdur; onsuz da onlar bir bütövün hissələridirlər.
Diqqət etdinizsə, bu kontekstdə "Naxçıvan" deyil, "Naxçıvan Muxtar Respublikası" yazıram. Çünki Naxçıvan deyəndə Muxtar Respublikanın mərkəzi şəhəri başa düşülə bilər.
"Azərbaycanla Naxçıvan arasında", "Azərbaycan Respublikası ilə Naxçıvan Muxtar Respublikası arasında" ifadələrini leksikondan, mediadan çıxarmaq lazımdır. Bu, Naxçıvan Muxtar Respublikasının sanki Azərbaycandan ayrı, müstəqil subyekt olması assosiasiyası - yanlış təsəvvür yaradır.
Azərbaycan mediasını ölkə xaricində də izləyirlər. İndi bu, çox asanlaşıb; tərcümə proqramları var və sair. Ölkənin hansısa bir hissəsini əsas hissədən ayrı düşünmək belə olmaz, nəinki o yanlışı mediaya daşımaq və tirajlamaq.
Təkcə bu da deyil. Hələ də "Dağlıq Qarabağ" ifadəsindən əl çəkmirik. Təbii ki, istəmədən olur bunlar. Ancaq ciddi səhvlərdir. "Dağlıq Qarabağ" deyilən bir coğrafi məkan yoxdur. Naxçıvan Muxtar Respublikasının bir hissəsi dağlıq ərazilərdir. Biz "Dağlıq Naxçıvan" ifadəsini işlədirikmi?! Xeyr! Qarabağ deyə tarixi-coğrafi anlayış var. Aranı və dağı ilə birlikdə. İşğaldan azad olunmuş ərazilərdən danışarkən Qarabağ və Şərqi Zəngəzur nəzərdə tutulur. Çünki Azərbaycanın iqtisadi rayonlaşmasında bu cürdür. Eyni zamanda indiki Ermənistan ərazisindəki Azərbaycan, türk toponimlərini də unutmaq olmaz. Artıq xeyli müddətdir ki, Ermənistanın paytaxtını "Yerevan" yazmırıq, çünki bu, tarixi Azərbaycan şəhəri İrəvandır. Qərbi Azərbaycandakı başqa tarixi türk toponimləri də İrəvan kimi daim dilimizdə olmalıdır. Tez-tez işlətməliyik.
İrəvan demişkən, hələ də mediamızda və ictimai-siyasi leksikonda qalmaqda davam edən bir yanlışımız da var. Bu, Ermənistan Konstitusiyasında Azərbaycana qarşı ərazi iddialarının aradan qaldırılması ilə bağlı rəsmi Bakının tələbi haqdadır.
Hələ də tez-tez eşidirik, yaxud oxuyuruq: "Ermənistan Konstitusiyasını dəyişməlidir".
Xeyr! Ermənistan Konstitusiyasında dəyişiklik etməlidir. Azərbaycan Ermənistandan Konstitusiyasını dəyişməyi tələb etmir, dəyişikliklər etməyi tələb edir. Bunlar fərqli şeylərdir.
Azərbaycanın nəyinə lazımdır, Ermənistan yeni Konstitusiya qəbul edəcək, ya yox?! Bizə lazım olan indiki Konstitusiyada Azərbaycana qarşı ərazi iddialarını ehtiva edən müddəaların, maddələrin ordan çıxarılmasıdır. Bunun adı "Konstitusiyanı dəyişmək" deyil, "Konstitusiyada dəyişiklik etməkdir" (Bu haqda artıq bir dəfə yazmışdım, ancaq, xüsusilə, telekanallarda tez-tez bu məsələdə yanlış davam edir).
Bütün bunlar bəlkə kiməsə adi görünə bilər. Ancaq mahiyyətinə varanda, görürsən, çox ciddi nəticələr doğura bilən yanlışlardır.
Xatırlayaq, Hindistan Azadlıq Hərəkatının lideri, dünyaca məşhur siyasətçi və fikir adamı Mahatma Qandi müdrikcəsinə demişdi: “Düşüncələrinizə diqqət edin, duyğularınıza çevrilər. Duyğularınıza diqqət edin, davranışlarınıza çevrilər. Davranışlarınıza diqqət edin, vərdişlərinizə çevrilər. Vərdişlərinizə diqqət edin, dəyərlərinizə çevrilər. Dəyərlərinizə diqqət edin, xarakterinizə çevrilər. Xarakterinizə diqqət edin, taleyinizə çevrilər...”
Qandi necə də doğru ifadə edib!
Biz də buna görə yazının əvvəlində demişdik: hətta düşüncəmizdə belə ölkənin bir hissəsini əsas hissədən - ana torpaqdan ayırmayaq. O da ola əsas ərazi ilə hələlik quru əlaqəsi olmayan Naxçıvan Muxtar Respublikası...
Diqqətli olmaq lazımdır. Mahatma Qandinin də dediyi kimi, insanın öz yanlışları bəzən özünün taleyinə çevrilə bilir. Allah qorusun!
Bahəddin Həzi, Bizimyol.info
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • “Müəllimlər İnstitutunun açılması yanlış təşəbbüs idi...” - MÜTƏXƏSSİS
Bu gün, 15:10 |
|
|
|
| • Canilərə ən ağır cəza tələbi: terrorçuların mühakiməsindən gözləntilər - AKTUAL
Bu gün, 15:02 |
|
|
|
| • “Paşinyan ictimaiyyəti aldatmaq, sülh prosesini uzatmaq üçün...” - ŞƏRH
Bu gün, 15:00 |
|
|
|
| • Yeni il qabağı SEVİNDİRİCİ XƏBƏR açıqlandı - Artım ikirəqəmli OLACAQ
Bu gün, 14:58 |
|
|
|
| • Bəşər Əsədin həyat yoldaşının Moskvada xərçəngdən müalicəsi başlayıb
Bu gün, 13:01 |
|
|
|
| • MAHMUDOVLARI VİDEOKONFRANSLA DİNDİRİBLƏR! - Eldar Mahmudovun övladlarının 60 obyekti ilə bağlı cinayət işi
Bu gün, 12:57 |
|
|
|
| • Paşinyan Makronu iki il ərzində 5-ci dəfə Ermənistana dəvət etsə də, səfər baş tutmur - KİV
Bu gün, 12:50 |
|
|
|
| • “Baha getmək üçün soyunmaq lazımdır, kaş ki...” - Mənzurə Musayeva
Bu gün, 12:26 |
|
|
|
| • Avropa Parlamentinin riyakar qətnaməsinin arxasında Makron durur - deputat
Bu gün, 12:22 |
|
|
|
| • Sement ixracı bu il Azərbaycana 48 milyon dollar - GƏLİR GƏTİRİB
Bu gün, 12:12 |
|
|
|
| • Polkovnik-leytenantın 14 yaşlı qızı Türkiyədə vəfat etdi
Bu gün, 12:07 |
|
|
|
| • Tokayev milli iqtisadiyyat nazirini vəzifəsindən azad edib
Bu gün, 12:03 |
|
|
|
| • "Vəsiyyət etmişəm ki, vida mərasimində məni aparanda..."
Bu gün, 11:48 |
|
|
|
| • Axşam.az 12 yaşında!
Bu gün, 11:47 |
|
|
|
| • 27 il talayasan... VƏ CƏZASIZ QALASAN... - ƏFSUS!!!
Bu gün, 11:42 |
|
|
|
| • “LukOyl” benzin əvəzinə su satır? - VİDEOFAKT
Bu gün, 11:34 |
|
|
|
| • Rəsul Rzanın ev muzeyini hostelə çeviriblər? – Oğlu danışdı
Bu gün, 11:27 |
|
|
|
| • İkinci şərt aradan qalxdı: Sülh üçün son tələb qaldı - GƏLİŞMƏ
Bu gün, 11:25 |
|
|
|
| • Ağdaşda torpaqlar qanunsuz satılır, vətəndaşa gəlincə isə... - GİLEY
Bu gün, 11:20 |
|
|
|
| • Rusiyanı, Türkiyəni, İranı gözardı edənlərin axmaq planı - ŞƏRH
Bu gün, 11:02 |
|
|
|
| • ABŞ Senatı büdcə haqqında qanun layihəsini gecikmə ilə qəbul edib - PRİME
Bu gün, 11:00 |
|
|
|
| • Rus general Bakı və İrəvana nəyin mesajını verir? - İNCƏLƏMƏ
Bu gün, 10:48 |
|
|
|
| • Bank kart kodlarını naməlum şəxslərə verməyin - DİN-dən ÇAĞIRIŞ
Bu gün, 10:38 |
|
|
|
| • `Azəriqaz` yanvarın borcunu indidən yazır? - AXI NİYƏ?..
Bu gün, 10:37 |
|
|
|
| • AMXM-da "Füzuli eşqi" adlı tədbir keçirilib - FOTO
Bu gün, 10:18 |
|
|
|
| • Həmin direktorun diplomu saxta imiş - 98 minlik dələduzluq
Bu gün, 10:10 |
|
|
|
| • Bu ölkələr Ermənistanı SAVAŞA HAZIRLAYIR - NƏ ETMƏLİ?
Bu gün, 10:08 |
|
|
|
| • "Bizə heç nə demirlər, sadəcə deyirlər ki, yanvarın 1-də çıxmalısız" - NARAZILIQ VAR...
Bu gün, 10:06 |
|
|
|
| • Amerikadan Azərbaycana görünməmiş ŞANTAJ - BU NƏDİ BELƏ?..
Bu gün, 10:03 |
|
|
|
| • Elm və təhsil naziri Tərtərdə vətəndaşları qəbul edib - FOTO
Bu gün, 09:59 |
|
|
|
| • Dillər Universitetinin SEÇKİ-MEÇKİ ŞOUSU... - ÖZBAŞINA QALIB...
Bu gün, 09:52 |
|
|
|
| • Avropa Parlamentindən Bakıya növbəti hücum - Sanksiya şantajının görünməyən tərəfləri
Bu gün, 09:44 |
|
|
|
| • Sülh sazişinin vaxtı açıqlandı: Bu ölkədə imzalanacaq - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 09:42 |
|
|
|
| • Dövlətin verdiyi mal-qara KÜTLƏVİ ŞƏKİLDƏ QIRILIR - NAZİRİN NƏZƏRİNƏ!
Bu gün, 09:18 |
|
|
|
| • Bayram günlərində hotellərinqiyməti fantastik həddə - “O qiymətə Avropada istirahət etmək olar”
Bu gün, 09:07 |
|
|
|
| • Əliyev Rusiyanı başa saldı ki, bu, qəbuledilməzdir! - Markedonov
Bu gün, 09:06 |
|
|
|
| • İrəvan “Zəngəzur dəhlizi olmayacaq” deyir, amma olacaq, çünki... - "...MƏCBUR OLACAQ"
Bu gün, 09:00 |
|
|
|
| • 4 milyon manat necə ələ keçirilib? - Zeynal Usubovun da pulu gedib
Bu gün, 08:58 |
|
|
|
| • Güzəştli şərtlərlə yaranan pensiya hüququ... - Ekspert danışır...
Bu gün, 08:52 |
|
|
|
| • İxtisar etmək istəyirlərsə, yuxarı maaş alan müavinləri ixtisara salsınlar... - ETİRAZ VAR...
Bu gün, 08:49 |
|
|
|
| • Deputatımızın bahalı obyekti XARABA GÜNƏ QALDI - FOTO
Bu gün, 08:36 |
|
|
|
| • Naxçıvanda ÜÇ DƏFƏ AZ pərakəndə ticarət dövriyyəsi... - Rəqəmlər düz gəlmir, cənab Nəcəfli...
Bu gün, 08:30 |
|
|
|
| • Azərbaycanda aktyor vəfat edib
Bu gün, 08:27 |
|
|
|
| • Qərb Azərbaycanın müstəqil siyasət həyata keçirməsinə mane olmağa çalışır - deputat
Bu gün, 07:32 |
|
|
|
| • Zaur Hüseynov niyə işdən çıxarıldı? - İLGİNC DETALLAR
Bu gün, 07:27 |
|
|
|
| • İllər öncə sənətə gəlsə də...
Bu gün, 07:24 |
|
|
|
| • Hindistandan Bakıya silah satmaq üçün gülünc “şərt” - BU NƏDİ BELƏ?
Bu gün, 07:20 |
|
|
|
| • Qərb Moskvaya qarşı bu “silahı” işə salır – “Rusiyanı çökdürmək… “
Bu gün, 07:18 |
|
|
|
| • Kiyev rus qazını kəsir: Avropa istilik problemi ilə üz-üzə - NƏ BAŞ VERİR?
Bu gün, 03:11 |
|
|
|
| • Məktəblərdə istilik problemi varmı? - AKTUAL
Bu gün, 03:09 |
|
|
|
|
