“QALANLARI QOHUM ƏQRABALARDIR”
Gülər Əhmədovanın rüşvət skandalıyla bağlı məsləyə mövcud rejimin daxili iyrəncliklərini bilən və uzun müddət ona qarşı mübarizə aparan ACP lideri Rəsul Quliyevin münasibətini öyrənməyə çalışdıq. Elə ilk sualımız da ona “bu hadisəni necə qiymətləndirirsiniz” oldu. Eks-spiker bizimlə söhbətə belə başladı:
- Gülər Əhmədova haqqında videoyazıda göstərilən proseslər və Elşad Abdullayevin rüşvət verməklə deputat olmaq istəməyi tamaşası ildə Azərbaycanda minlərlə dəfə təkrarlanan, baş verən ssenarilərdən biridir. Çəkilməyən videolarda prezidentdən tutmuş yol polisinə qədər minlərlə Gülər xanım kimi rüşvət yığanlar və minlərlə Elşad müəllim kimi rüşvət verənlər eyni məzmunlu, ancaq müxtəlif variantlarla , ya daha aqresiv və ya daha mülayim şəkildə sövdələşirlər. Bu videoya baxıb “ah, uf” edənləri başa düşmək çətindir. Nə qeyri adi bir iş baş verib ki, xanımlar və cənablar? Məgər, bu hadisə hər bir vətəndaşın gündəlik həyatında gördüklərindən və elədiklərindən nə iləsə fərqlənir? Bəyəm, polis serjantı olmaq üçün verilən rüşvətlə, deputat kreslosunu almaq üçün verilən rüşvətin arasında nə fərq görürsünüz? Kimisə qınamamışdan əvvəl hər biriniz öz həyatınızdan rüşvət verdiyiniz anları xatırlayın.
Videoda göstərilən kadrların təhlilinə gəlincə, onu seyr etdikcə məlum olur ki, bu səhnələr Abdullayevin 3-cü cəhdidir. Yəni, onun pul verib deputat seçilməməsi birinci dəfə deyildir . Bəlkə də həmin digər iki dəfənin qəzəbi onu sonuncu söhbəti yazmağa vadar edib. Heç şübhə yoxdur ki, Abdullayev əvvəlki iki dəfə rüşvət verib deputat seçilməyəndən sonra verdiyi pulu geri ala bilməyib. 3-cü dəfə pulu geri almaq üçün bu videonu çəkib və düşünürəm ki videonu youtuba qoymamışdan öncə bir neçə dəfə Əhmədovaya sifarişlər və videodan parçalar göndərib. Çox ehtimal ki, ondan geri almaq istədiyi pulun miqdarı verdiyindən çox olub.Əvvəllər verdiyi rüşvətləri də onun üstünə gəlib.
Mənim heç şübhəm yoxdur ki, xanım Əhmədova aldığı pulun azı 80 faizini onun işini düzəldəcək adama verib. Özünün aradüzəltmə haqqını da əlbəttə ki, götürüb. Şantajdan təşvişə düşən Gülarə xanım birinci sözsüz ki, pulu verdiyi şəxsin yanına gedib. Bəlkə də xahiş edib ki, pulu Abdullayevə qaytarmaq lazımdır, yoxsa o bizi biabır edəcək. Ancaq o bilməliydi ki, verilən rüşvəti işi düzəldib düzəltməsindən asılı olmayaraq bu rejimin liderləri heç vaxt geri qaytarmırlar. Belə bir ənənə hələ yaxın keçmişimiz 1995-ci ildən qoyulmuşdu. Hələ o vaxtı mənim belə şarlatanlıqlarla əlaqədər prezidentlə çox xoşagəlməz söhbətlərim də olmuşdu.
İndiki prezidentimizdə də o vaxtdan belə bir xarakter formalaşmışdı. Çoxları yəqin, unudub, ancaq 1997-ci ildən onun neft kompaniyasındakı kabinetinin qarşısında rüşvət vermək üçün növbə düzülərdi.
Əliyevlərin və onların ətrafındakıların çox maraqlı arqumentləri var idi. Bu qədər pulu rüşvət verən haradan yığıb? Deməli oğurlayıb. Leninin məşhur kəlamı üzərində işlərini qururdular. �?’Oğurlanmışları oğurla!’’ Və yaxud bizim öz milli “mentalitetimizlə” desək, “oğrudan oğruya halaldır”. Pulunu geri istəyənlərin üzərinə prokurorluğu qısqırdırdırlar, yazıq bir o qədər də yenidən rüşvət verməli olurdu. Bu sistem nəinki dəyişməyib, əksinə daha artıq əxlaqsızlaşıb. Milyon dollarla rüşvət verib nazir olmaq istəyənlərin siyahısını vermək olar. Hansı ki, nə nazir postunu ala bilib, nə də verdiyi rüşvəti.
-Sizcə, Gülər xanım bu korrupsiya ierarxiyasında hansı mərtəbədə dayanırdı?
-Korrupsiya sistemində konkret olaraq rüşvətlə deputat yeri müəyyənləşdirən bir adam deyil. Başda sözsüz ki, bir adam dayanır. Ancaq rüşvəti alan vasitəçilərin sayı onlarladır. Həmin şəxslərin də onlarla öz vasitəçiləri var, yəni bu alqı-satqı, daha doğrusu deputat kreslosu satan �?’bazarda’’ 100-lərlə adam çalışır, onlardan biri də məlum oldu ki, xanım Əhmədova imiş. O qədər. Gülər Əhmədova o sistemin ən aşağı mərtəbəsində yer alan adamdır. Amma indi hər kəs onun üstünə düşür. Sanki Azərbaycana rüşvəti gətirən odur. Adını da “qaynana” qoyaraq statusunu bir az da böyük göstərməyə çalışırlar. Millət də hakimiyyətin əsas canı bir kənarda qalır, Gülər Əhmədovanın üstünə düşür. Korrupsiyaya qarşı mübarizə aparmaq istəyən toplum bunu yuxarıdan başlamalıdır. Necə ki, balıq da başdan qoxar.
-Gülər Əhmədova skandalı parlamentin legitimliyini şübhə altına almırmı?
-Təbii ki, alır və bizim indiyə qədər dediklərimizi təsdiqləyir. Bilirsinizmi, Azərbaycanın ən böyük problem nədir? Ən böyük problemimiz bizdə azad rəqabət şəraitində seçki keçirilməsi mühitinin olmamasıdır. Seçkilərin bu cür iyrənc üsullarla “keçirilməsi” buna xidmət edir. Biz həmişə deyirdik ki, seşki rəqabət prinsipinə əməl edilmədən keçirilməsə əsl seçki sayıla bilməz. Rəqabət və fürsət bərabərliyi olmayan cəmiyyətlərdə ancaq meşə və cəngəllik qanunları hökm sürər. Gülər Əhmədovanın məlum videosu da bunun isbatıdır. Video bir faktı bariz şəkildə sübut edir ki, Azərbaycanda seçki hərracı deyilən bir system var. Bu sistem auksionlarda olduğu kimi kimin nə qədər verəcəyi prinsipinə əsaslanır. Məsələn, Əhmədovanın şefi elan edir: -Abdullayev 400 min manat, bir başqa şef isə deyir :- Məmmədov 500 min. Yuxarıda oturan çəkicin vurur 500 min, bir, iki… Bu vaxt başqa birisi ortaya tullanır:- flankəs 600 min . Yuxarıda oturan “600 min… Bir, iki, üç, satıldı.”-deyir. Obrazlı desək , proses prinsip etibarilə bu şəkildə həyata keçirilir.
-Doğrudanmı, deputat mandatlarının hamısı bu cür satılır?
- Deputat yerlərinin azı 80 faizi ancaq rüşvətlə müəyyənləşdirilir, yerdə qalanlar isə qohum əqrabalardır. Orta Asiya və Belarusiyadan fərqli olaraq Azərbaycanda əvvəlcədən bir yerə bir adamı müəyyənləşdirirlər, sonradan seçki şousuna başlayırlar. O biri ölkələrdə fərqlidir. Məsələn, Qazaxstanda maksimum 20-30 faiz rüşvətlə deputat ola bilər. Rüşvəti alan da prezident deyil. Ümumiyyətlə Orta Asiya avtoritarizminin seçki ənənəsinə görə, bəzi yerlərdən iqtidara mənsub bir neçə namizəd seçkiyə qatılır. Onlar arasında həqiqətən də rəqabət prinsipinə söykənən seçki yarışı olur. Bu cəhətilə Orta Asiya ölkələri belə Azərbaycandan daha demokratikdirlər. Orada yenə demokratik seçki ənənəsinin rüşeymləri var və bu rüşeymlər getdikçə inkişaf edərək demokratik sistemə çevrilə bilərlər. Azərbaycanda isə bu cür rüşeymlər belə yoxdur. Seçkilər tam hərraca mal qoyulan kimi keçirilir. Siyahılar öncədən hazırlanır. Xalqa isə seçki günü gedib şouda öz mənasız rolunu oynamaq qalır. Biz bu sistemi durdura bilməsək vəziyyətimiz Orta Asiyalılardan, Afrikanın cəngəllik dövlətlərindən daha ağır olacaq. \ Azpolitika.com \
