Mədəniyyət Nazirliyi kadrları məhv edib… - “65 aktyor üçün böyük yaş deyil”
Tarix: 9-12-2022, 10:13 | Çap et
Sənət adamları ilə müsahibələrimiz zamanı “Balıq susuz yaşaya bilmədiyi kimi, aktyor da teatrsız qala bilməz”, – ifadəsini çox eşitmişik. Təəssüflər olsun ki, bu gün yaş senzi ilə əlaqədar aktyorların bu mənəvi bağlılığı arxa plana keçib.
Belə ki, artıq yaşı 65-i keçən bir sıra aktyor və aktrisalarımızın səhnədən uzaqlaşdırılması ilə bağlı teatr direktorları tərəfindən qərarlar qəbul olunub. Və bu qərarlar sənət adamları tərəfindən heç də xoşluqla qarşılanmayıb, əksəriyyətinin narazılığına, hətta etirazına səbəb olub.
Aydındır ki, aktyor səhnəsiz qala bilmir və yaş amili burada demək olar ki, heç bir rol oynamır. Çünki 70-80 yaşlı aktyor və ya aktrisa səhhəti imkan verdiyi təqdirdə səhnədə müxtəlif obrazlar canlandıra bilər. Və elə bu səbəb yaş məhdudiyyətinin ən azı incəsənət sahəsinə şamil edilməməsi məsələsini gündəmə gətirir.
DİA.AZ bildirir ki, KONKRET.az-a bununla bağlı fikirlərini bölüşən tanınmış aktyor, xalq artisti və Prezident təqaüdçüsü Əli Nur da məsələni bu aspektdən dəyərləndirir. Eyni zamanda, teatr direktorlarının guya yeni nəsillərə şərait yaratmaq üçün bu addımı atdıqlarını bildirir: “Əslində bu, düzgün deyil. Məsələn, Tahir Salahov tanınmış rəssamdır və onun 100-ə yaxın yaşı var. Amma yaradıcılıqla məşğuldur. Yaxud Pikasso, Salvador Dali və digər dünyaca məşhur rəssamları, heykəltəraşları, bəstəkarları qeyd edə bilərik. İncəsənət sahələrini yaşla əlaqələndirmək doğru deyil. Əksinə, insan yaşa dolduqca daha da müdrikləşir, təfəkkürü genişlənir. Məsələn, mən səhnəyə çıxan kimi istənilən rolumla zalı ayağa qaldırıram. Odur ki, aktyora yaş qadağası qoymaq boş və cəfəng bir yanaşmadır. Bu, Azərbaycanda teatrı və aktyorları gözdən salmaq, hakimiyyəti direktorlara vermək deməkdir. Çünki bu gün teatra təsadüfi, sənətdən başı çıxmayan, özündən razı şəxslər direktor təyin edilir. Bu qanmaz rəhbərlərə teatrın nə olduğunu anlatmaq lazımdır”.
Teatr öyüd-nəsihət tribunasıdır…
Xalq artistinin sözlərinə görə, aktyorlar əxlaq dərsi verir: “Aktyorluq cadugərlikdən peyğəmbərliyə qədər ucalan bir sənət növüdür. Elə bir sənət növüdür ki, burada yaş öz aktuallığını itirir. Məsələn, vaxtilə Mərahim Fərzəlibəyovun quruluş verdiyi “Natavan” tamaşasında 92 yaşlı Ağasadıq Gəraybəyli Böyük ləzgi rolunu ifa edib. Onu qoluna girərək səhnəyə çıxarırdılar. Amma səsi bütün zalı titrədirdi. Təsəvvür edin ki, Moskvadan gəlmiş professor Nina Belikova Gəraybəylinin tamaşadakı oyunundan çox təsirlənmişdi. Hələ ictimai baxışda onun ifası böyük alqışlarla qarşılanmışdı. O yaşda səhnəyə çıxan kimi tamaşaçını ovcuna yığmağı bacaran sənətkarı səhnədən necə uzaqlaşdırmaq olardı? Yaxud yaşlı aktyorlardan Rafiq Əzimovun səsi səhnədə necə aydın eşidilir. Amma o qədər cavan aktyor var ki, səsləri arxa lojalarda duyulmur. Çünki onlar sənətdə yad adamlardır. Teatrın qanunu var ki, ən arxa kresloda oturan tamaşaçı belə aktyorun sehrli səsini eşitməlidir. Sehr aktyor obrazda olanda, başqalaşanda, dəyişəndə yaranır. Amma təəssüflər olsun ki, bu gün cılız uşaqlara meydan verilir. Mədəniyyət və İncəsənət Universitetində aktyorlar səhnə hərəkətlərini və plastikanı mənimsəsələr də, onların nitq mədəniyyəti və danışıq üslubu demək olar ki, yox səviyyəsindədir”.
Mədəniyyət Nazirliyi kadrları məhv edib…
“65 aktyor üçün böyük yaş deyil”, – deyən xalq artisti bildirir ki, onu tanıdan repertuarıdır. “Aktyorluq elə bir müqəddəs sənətdir ki, qədim Yunanıstanda vaxtilə dövlətin bütün səfirlərini aktyorlardan təyin edirdilər. Çünki onlar savadlı və natiq idilər, hər şeyi bilirdilər. Qədim Hindistanda aktyor 20-22 il dərs alırdı. Yəni aktyorlar seçilmiş insanlardır. Ona görə də səhnəni təsadüfi şəxslərin və direktorların ümidinə buraxmaq olmaz. Min nəfər direktor olsa da, aktyorsuz teatrın mövcudluğu sual altındadır. Ancaq heç kim olmasa da, bir nəfər aktyor teatrı yarada bilər. Teatr kütləni və xalqı millətə çevirib, kino isə yeni sivilizasiya yaradıb. Teatrda aktyor və aktirisalar boş qalmamalıdırlar. Hər bir teatrda rejissor heyəti gecə-gündüz işləməlidir, tamaşa hazırlamalıdır. Amma Azərbaycanda rejissor yoxdur. Azərbaycan Mədəniyyət Nazirliyi kadrları məhv edib. Bu illər ərzində bir nəfər də kadr yetişdirilməyib. Halbuki onları hər il Moskvaya, Sankt-Peterburqa, Avropa ölkələrinə təhsil almağa göndərməli idilər. Kino sahəsi çox bərbad, teatrlar isə “ölü” vəziyyətdədir. Çünki rəqabətli rejissorlar yoxdur. Sənətin “anasını belə ağladırlar”, bu cür məhv edirlər. Savadlı aktyor və aktrisalar illərlə rol oynamır. Ona görə də 65 yaş cəfəngiyyatına son verilməlidir. Anar Rzayevi 85 yaşda AYB-yə, heç danışa bilməyən İsa Həbibbəylini isə 73 yaşında AMEA-ya rəhbər seçdilər. Seçilmə ləyaqətə və istedada görə olmalıdır. Çünki hər şeyi istedad həll edir. Aktyorlar isə bu gün “zəncir çeynəyirlər” və rol istəyirlər. Amma onların yiyəsi yoxdur, unudulublar. Bu, faciədir”.
65 yaşın varsa, getməlisən!
Xalq artisti əlavə edib ki, bəzilərinin əlinə “65 yaşın varsa, getməlisən” bəhanəsi düşüb: “Aktyor hara getsin? Bu nə tərbiyəsizlikdir? Sən kimsən ki, aktyoru səhnədən qovursan? Aktyor səhnədə doğulub, səhnədən də nəşi çıxmalıdır. Bəzi direktorlar aktyorları çərlədib öldürürlər. Səhnə məgər fabrik-zavoddur ki, aktyor 65 yaşı tamam olan kimi çıxıb getsin? Bu, incəsənətdir. Məntiqə görə, incəsənət gözəllik haqqında elmdir. İnsan yaşlaşdıqca gözəlləşir, müdrikləşir və kamilləşir. Sən yaşlı aktyorları hara göndərirsən? Aktrisa Mənsumə Babayeva mənimlə birlikdə oxuyub. Adicə “Əməkdar artist” fəxri adını ona vermədilər. Altına milyardlar yığan sabiq nazir Əbülfəs Qarayevə nə qədər desəm də, onu heç bir fəxri adla təltif etmədi. Aktyor səhnədə vəfat etməli və səhnədən götürülməlidir. Vaxtilə Heydər Əliyev “Akademik Milli Dram Teatrı mənim teatrımdır”, – deyirdi. Onun bütün yubileylərini keçirirdi. İndi bunlar Heydər Əliyevdən çox bilirlər? Sənətin başına bu nə oyundur açırlar? Bütün bu məsələləri Prezident İlham Əliyevə çatdırmaq lazımdır. Dünyanın hər yerində ən çox maaşı aktyorlar alır. Amma bizdə ən yüksək məvacib alan aktyor 800 manata qol çəkir. Məgər bu, maaşdır? Ayıbdır, hələ bir həyasızcasına 65 yaşı olan aktyor və aktrisaları teatrdan çıxarırlar”, – deyə xalq artisti fikirlərini tamamlayıb.
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
• Mədəniyyət Nazirliyində kadr dəyişikliyi olub - ƏMR
Bu gün, 21:54 |
|
|
|
• COP29 ərəfəsində ölkədaxili turizm - “Hotellərdə süni qiymət artımları...”
Bu gün, 20:29 |
|
|
|
• Mövlam Şıxəliyev işində 585 minlik qalmaqal - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 20:26 |
|
|
|
• "Dostlarla birgə qeyd edəcəyik o müqəddəs Günü!.." - Türkoğlu ildönümü öncəsi xəstələndi...
Bu gün, 20:24 |
|
|
|
• İlkindən AYNA-ya irad - "Niyə tələsirdiniz ki?"
Bu gün, 20:20 |
|
|
|
• Bakıya gələn ermənilər belə qorunacaq - Mühafizənin təşkilində vacib detal
Bu gün, 20:17 |
|
|
|
• Cərimə qorxusu keçdi: - “Kupça”sız evlər “unuduldu”
Bu gün, 19:02 |
|
|
|
• Sürücüləri düşündürən suala cavab: Gün ərzində cərimələr necə yazılır? - AKTUAL
Bu gün, 19:00 |
|
|
|
• Ah, bu cərimələr! Kimi, niyə cərimələr?! - Bahəddin Həzi yazır...
Bu gün, 18:58 |
|
|
|
• Azərbaycanda Monqolustan ətləri - QİYMƏTLƏR
Bu gün, 18:04 |
|
|
|
• Ət indikindən 30 faiz baha ola bilərdi: - “Daha da bahalaşacaq...”
Bu gün, 18:02 |
|
|
|
• "Ermənilər başa düşür ki, arxivlər açılsa..." - ŞƏRH
Bu gün, 18:01 |
|
|
|
• İrəvanın konkret vaxtı var: ƏGƏR BU VAXTA QƏDƏR... - RƏYLƏR...
Bu gün, 17:54 |
|
|
|
• Bakı və Sumqayıt şəhərlərində qanunsuz yaşayan 75 əcnəbi saxlanılıb - VİDEO
Bu gün, 17:52 |
|
|
|
• Azərbaycan Avstraliyadan 12 ton qızıl alıb – İdxal 103 dəfə artıb
Bu gün, 17:50 |
|
|
|
• Ermənistan bundan imtina etdi: - Razılaşmanın imzalanacağı tarix...
Bu gün, 17:49 |
|
|
|
• “Azfinance İnvestisiya Şirkəti” adını dəyişib - BUNDAN SONRA...
Bu gün, 17:35 |
|
|
|
• “Rüfət Həmzəyevin səmərəli fəaliyyətindən xəbərdaram” - Rəşad Məcid
Bu gün, 17:29 |
|
|
|
• Nazir şöbə rəisinə yüksək vəzifə verdi - ƏMR
Bu gün, 17:23 |
|
|
|
• Biləsuvar fermerləri ÇƏTİN DURUMDA – Xəstəlik səbəbindən pomidor sahələrdə ÇÜRÜDÜ
Bu gün, 17:20 |
|
|
|
• Fırıldaqçılar ölüdən 1.2 milyon oğurladılar - "Baza"
Bu gün, 17:18 |
|
|
|
• İran Prezidenti Bakıda keçiriləcək COP29-da iştirak edəcək - Bakıdakı səfirlik də TƏSDİQLƏDİ
Bu gün, 17:09 |
|
|
|
• MN-in sabiq şöbə rəisi ilə bağlı hökmdən verilən apellyasiya protesti üzrə məhkəmə keçirilib
Bu gün, 17:03 |
|
|
|
• Ramiz Mehdiyevlə Çovdarovun ORTAQLIĞI... - İLGİNC...
Bu gün, 17:00 |
|
|
|
• Aİ-nin Ermənistanla sövdələşməsi çətinləşib - KİV
Bu gün, 16:54 |
|
|
|
• Ermənilərə Qarabağ vədinin arxasındakı hiylə - Trampın “artsax” bəyanatı ortalığı qatdı
Bu gün, 16:51 |
|
|
|
• Türkiyə ilə anlaşma bir milyarda başa gəldi - Badasyan
Bu gün, 16:49 |
|
|
|
• Rusiya üçün döyüşən 3 min əcnəbi vətəndaşlıq aldı
Bu gün, 16:48 |
|
|
|
• Maya Sandu Moldovanın prezidenti seçilib - 55.33 faiz səslə
Bu gün, 16:45 |
|
|
|
• “Yelo Bank” gələn aydan bu limiti keçənlərdən komissiya haqqı tutacaq - DİQQƏT
Bu gün, 16:43 |
|
|
|
• Azərbaycanda uşaq evində QOTURLUQ - AÇIQLAMA
Bu gün, 16:34 |
|
|
|
• Tərtərdə yeni ailə quran gəlini sevgilisi ilə tutdular: "Arvadına de ki..." - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 16:31 |
|
|
|
• Üzgərmə əməliyyatı etdirən qadın həkimdən şikayətçidir - DETALLAR
Bu gün, 16:27 |
|
|
|
• Azərbaycan-İran hərbi təlimləri... NƏYƏ XİDMƏT EDİR?
Bu gün, 16:24 |
|
|
|
• Kərəm Həsənovun qohumuna vəzifə verildi - ƏMR
Bu gün, 16:19 |
|
|
|
• Hansı valyuta ucuzlaşsa: Manat dəyərdən düşər? - AKTUAL
Bu gün, 16:10 |
|
|
|
• Azərbaycanda vəzifəli şəxs VƏFAT ETDİ
Bu gün, 16:07 |
|
|
|
• Dünya Trampı dəstəkləyir, yoxsa Harrisi? - "The Economist"dən araşdırma
Bu gün, 16:01 |
|
|
|
• Olimpiya çempionu Fazil Mustafaya cavab verdi: - "Medalın iki üzü var..."
Bu gün, 15:58 |
|
|
|
• ABB-də yeni təyinat - ƏMR
Bu gün, 15:53 |
|
|
|
• Zaqatalada yeni doğulan körpə ölüb - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 15:50 |
|
|
|
• Siqaret kötüyünü yerə atanlar daha ağır cərimələnəcək – Yeni qaydalar nəyi dəyişəcək?
Bu gün, 15:49 |
|
|
|
• Əcnəbinin ərzağına möhtacıq – Rekord artım
Bu gün, 15:47 |
|
|
|
• Bakıda orta aylıq əmək haqqı 8 manat 10 qəpik azalıb – Rəsmi
Bu gün, 15:44 |
|
|
|
• Bakı həbsxanasında məhkum ÖLDÜ
Bu gün, 15:42 |
|
|
|
• Yaxın Şərqdə gərginlik yenidən PİK HƏDDƏ – İran İsrailə qarşı quru əməliyyatlarına BAŞLAYIR?
Bu gün, 15:34 |
|
|
|
• Ukrayna Rusiya ilə danışıqların aparılması qaydalarının razılaşdırılmasını istəyir - Podolyak
Bu gün, 15:32 |
|
|
|
• İcra başçısının bacısı oğlu qəzada öldü
Bu gün, 15:29 |
|
|
|
• Qarabağ Universitetindən tələbələrin şikayəti ilə bağlı AÇIQLAMA
Bu gün, 15:21 |
|
|
|
• Ermənistan Zəngəzur dəhlizini bu variantla açmaq istəyir - Rəsmi TƏKLİF
Bu gün, 15:13 |
|
|
|
|