“Söyüş söyənlər fikrini ifadə edə bilməyən aqressivlərdir”
Tarix: 7-02-2019, 08:24 | Çap et
Son illərdə özünü “radikal müxalifət” adlandıranlar, xüsusilə Avropaya sığınmış bəlli bir kəsim söyüş söyməyi az qala adi hala çevirib. Bir zamanlar Qərb filmlərində, mahnılarında, müəyyən bir zamanda isə Qərb siyasətçilərinin leksikonunda rast gəlinən söyüş indi siyasətə transformasiya olunmaqdadır.
Söyüş tendensiyasında sosial şəbəkələrin xüsusi rolu danılmazdır. Heç bir cəza mexanizmi olmadığına arxayınlaşan insanlar youtube, facebook üzərindən məmurlara, ayrı-ayrı şəxslərə ən ağır hədyanlar, ibarələr yağdırmağa başlayıblar.
Kimlərsə buna “azadlıq” donu geyindirməyə çalışsa belə, əsas amil siyasi mübarizəni mədəni şəkildə aparan siyasətçilərin tədricən meydandan çəkilməsi ilə əlaqəlidir.
Hətta son prezident seçkiləri ərəfəsində YAP-çı deputat Siyavuş Novruzov partiya sədrlərinə səslənərək bildirmişdi ki, biz siyasi mübarizədə heç vaxt onları və ailələrini təhqir eləməmişik, bizi, iqtidarın ən yüksək eşelonunda olan şəxsləri aşağılayanları bir durdurun.
Ola bilsin ki, indi dəbdə olan söyüş mübarizəsi zamanla özü lazımsızlaşacaq və siyasi arenanı tərk edəcək.
İndiki halda isə trendə çevrilmiş proses davam edir, təkcə siyasətdə yox, adi insanlar da hansısa ictimai məsələni müzakirə edəndə bir-birini təhqir etməkdən çəkinmirlər.
Jurnalist-psixoloq Azər Qaraçənli “Yeni Müsavat”a dedi ki, “söyüş və cəmiyyət” yeni mövzu deyil və belə məsələlər onu çox-çox qabaqlar da düşündürüb: “Bu mövzuda şəxsi arxivimdə qeydlərim də var. ”Təkrar biliyin anasıdır" prinsipi ilə həmin qeydlərə qayıtsam, yenə eyni qaydada deyə bilərəm ki, söyüş aqressiyanın bir növüdür.
O, verbal (sözlü) aqressiyalara aiddir və qeybətdən, dedi-qodudan fərqli olaraq birbaşa, açıq-aşkar, əzabverici susqunluqdan fərqli olaraq aktiv, fəal aqressiyadır.
Söyüş həm də xalis aqressiyadır. Yəni zorakılıq naminə zorakılıqdır. Tutaq ki, girovları azad eləməyə çalışan polisin gülləsi də zorakılıqdır, ancaq burada aqressiya məqsəd deyil, vasitədir.
Söyüşdəsə aqressiv davranışın xətər yetirməkdən, insanı yaralamaqdan başqa bir məqsədi yoxdur. Burada aqressiya həm məqsəd, həm vasitədir".
A.Qaraçənlinin zənnincə, söyüş fikir deyil, emosiyadır: “O, sözdən ibarət olsa da, fikri ifadə eləmir. Ona görə də fikrini ifadə eləməyə çətinlik çəkən, yaxud ifadə eləməyə fikir tapmayan adamlar tez-tez söyüşə üz tuturlar.
Deməli, söyüş təkcə aqressiyanın deyil, həm də fikri-fəlsəfi-filoloji problemlərin nəticəsidir. Və söyüşün ictimai polemikalar səviyyəsində artması da cəmiyyətdə öz fikrini ifadə eləməyə çətinlik çəkən aqressiv adamların fəallaşması, sözün kəsərini onun arxasında mənalı fikir dayanmaya-dayanmaya gücləndirmək üsullarının genişlənməsi deməkdir.
Cəmiyyət söyüşə qarşı mübarizəni zorakılığa qarşı mübarizənin tərkib hissəsi kimi aparmalıdır. Nəzərdən qaçırmaq olmaz ki, söyüş də zorun bütün növləri kimi cəmiyyətin müqavimət qabiliyyətini sınağa çəkir və onu zəif görəndə, əlbəttə ki, daha da güclənir, birinin üstünə beşini qoyur".
A.Qaraçənlinin düşüncələrinə görə, söyüş - mənalı fikir söyləməyi bacarmayan insanın öz daxili boşluğuna qarşı qiyamıdır: “İnsan həmişə birinci özünü, öz istedadsızlığını, savadsızlığını, öz mənəvi zəifliyini söyüb sonra başqasını söyür.
İnsanın dilinə gətirdiyi söyüşün şiddəti onun daxilən duyduğu mənəvi zəifliyə qarşı keçirdiyi hiddətə bərabər olur.
Özünü söymədən başqasını söymək insanın imkanı xaricindədir. Çünki insan başqasına üz tutmamışdan əvvəl özünə üz tutur, öz içində söz axtarır, fikir axtarır.
Özü də heç kim, heç kim (!) ən əvvəl söyüş axtarmır. Hamı əvvəlcə sanballı, tutarlı bir fikir axtarır. Və bu axtarışdan əliboş, içinə tüpürüb çıxan adamı tanımaq çətin deyil: o, çöldə də tüpürür.
Bu axtarışdan narazı, acıqlı qayıdan adamların içinə münasibəti çölünə vurur: onlar çox narazı, acıqlı görünürlər. Mən inanıram ki, hər bir söyüşə söyüşsüz, sanballı və sanballı olduğuna görə də sərt olan cavabı vermək mümkündür".
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • Paşinyan soyqırım abidəsini “təmir” adı ilə sıradan çıxarır – Ermənilər ayağa qalxdı
Bu gün, 06:23 |
|
|
|
| • Qonşu ölkədə proqnoz verildi: “cəbhələr toqquşacaq” – bizi nə gözləyir?
Bu gün, 06:20 |
|
|
|
| • Sübhaninin İrəvandakı missiyası başa çatır: - Həmişə ermənilərin dostu olacağam
Dünən, 17:41 |
|
|
|
| • BOKT “International” 50 investordan illik 18% ilə borc götürdü
Dünən, 17:36 |
|
|
|
| • Tiktoker “Miray” saxlanıldı - FOTO
Dünən, 17:29 |
|
|
|
| • Döyülən uşaqların anası yenə hamilədir... - Video
Dünən, 17:24 |
|
|
|
| • DSMF 3 xidməti maşınını 140 minə təmir etdirəcək
Dünən, 17:09 |
|
|
|
| • “Ramada” hotelin çirkab suları Şıxov çimərliyinə AXIR? – ŞİKAYƏT/VİDEO
Dünən, 17:03 |
|
|
|
| • Prezidentin bu sözləri rus təbliğatçılarını “dəli” etdi
Dünən, 16:53 |
|
|
|
| • İstintaqa cəlb edilmişdi, baş həkim təyin olundu – FOTO
Dünən, 16:47 |
|
|
|
| • "Qardaşıma zəng etdim ki, “Qarabağ”ın qələbəsinə görə qurban kəssin" - Aqil Abbas
Dünən, 16:43 |
|
|
|
| • “Dövlətin dəstəyi olmasa, Azərbaycan teatrı yaşaya bilməyəcək”
Dünən, 16:31 |
|
|
|
| • Düzün ortasında bina tikib, "mən universitet açıram" demək doğru olmaz - Misir Mərdanov
Dünən, 16:29 |
|
|
|
| • Ruslar Ukraynada “Bayraktar”ın zavodunu vurdu: Türkiyə milyonlar itirdi - KİV
Dünən, 16:25 |
|
|
|
| • “Pirr qələbəsi”: “Qarabağ” nə üçün məğlub oldu - YEKUN ANALİZ
Dünən, 16:20 |
|
|
|
| • Göyüşovun Amerika səfirliyində yarım milyonluq yeyintisi... - TƏFƏRRÜAT
Dünən, 16:16 |
|
|
|
| • Beynəlxalq auditoriyaya ünvanlanan siyasi mesajlar - MƏQALƏ
Dünən, 16:11 |
|
|
|
| • Saatlını 109 minə abadlaşdıracaq şirkət: 4 dəfə ad dəyişib, vergi borcu var - DETALLAR
Dünən, 16:01 |
|
|
|
| • Rüşvətlə plastik cərrahiyyə üzrə sertifikat verən vəzifəlilərin cinayət işi məhkəmə baxışına verilib - TƏFƏRRÜAT
Dünən, 15:58 |
|
|
|
| • Ağdamda körpəni ölümcül hala salan valideynlərə hansı CƏZA VERİLƏCƏK?
Dünən, 15:53 |
|
|
|
| • Xalq artistinin dəniz kənarında bodidə canlı ifası müzakirə yaratdı - VİDEO
Dünən, 15:50 |
|
|
|
| • "Bəzən sevgi əzaba çevrilir"
Dünən, 15:47 |
|
|
|
| • Rusiya Avropa İttifaqının ofisini vurdu – Leyen Moskvanı hədələdi
Dünən, 15:42 |
|
|
|
| • "Əməliyyat etdirən qızlar buna görə bir-birinə oxşayır" - Adil Qeybulla SİRLƏRİ AÇDI
Dünən, 15:30 |
|
|
|
| • 43 saylı məktəb: Valideynlərdən pul yığmaq istədilər, etiraza səbəb oldu... - Bakının mərkəzində XARABAXANA
Dünən, 15:15 |
|
|
|
| • Ramiz Mehdiyevin olduğu deyilən villa satılır – Qiymət
Dünən, 15:03 |
|
|
|
| • Bakıda hərbi qulluqçu bibisi oğlu ilə metroda qızlara sataşdı: "Dedi, mənlikdi" - TƏFƏRRÜAT
Dünən, 14:48 |
|
|
|
| • Mirzoyan və Paşinyan xalqı bəhanə gətirərək vaxt qazanmağa çalışır -ŞƏRH
Dünən, 14:44 |
|
|
|
| • Rus əsirliyində olan jurnalistin dəhşətlərlə dolu hekayəsi - “Bizi it kimi...”
Dünən, 14:26 |
|
|
|
| • Qazaxlar məşhur rusiyalı müğənnini boykot etdilər - BUNA GÖRƏ...
Dünən, 14:06 |
|
|
|
| • Nazir sabiq səfirin qızını işdən niyə çıxarıb? - AÇIQLAMA
Dünən, 14:04 |
|
|
|
| • Muğam qalmaqalına Xalq artisti də qoşuldu: - Münsiflər ədalətsizlik edib
Dünən, 13:59 |
|
|
|
| • Bakıda gedişhaqqının 1 manat olacağı iddiası VƏ... - AYNA-dan SUSQUNLUQ
Dünən, 13:56 |
|
|
|
| • Paşinyan xalqın seçkilərdə Sarkisyan və Koçaryanı siyasi səhnədən siləcəyinə inanır
Dünən, 13:54 |
|
|
|
| • "Kartlarınız əhaliyə əziyyət, işgəncə vermək üçündür?" - Tanınmış teleaparıcı "Azəriqaz"a səsləndi
Dünən, 13:50 |
|
|
|
| • Ermənistanın dövlət borcu 14,1 milyarda çatıb
Dünən, 13:41 |
|
|
|
| • Tibbi qurumun avadanlıqlarını təmir edəcək şirkət - 3,7 MİLYON QAZANACAQ
Dünən, 13:37 |
|
|
|
| • “Azersun Holding”in zavoduna yeni direktor təyin edildi – FOTO
Dünən, 13:32 |
|
|
|
| • Dövlət qurumu 67 ton çirkli paltarını yuyacaq - ŞİRKƏT AXTARIR
Dünən, 13:29 |
|
|
|
| • "Həyatımda unudulmaz bir gündür"
Dünən, 13:26 |
|
|
|
| • II Qaregin vəzifəsini tərk etməlidir - Paşinyan
Dünən, 13:20 |
|
|
|
| • Naxçıvan "canişin"liyinin yeni kirli oyunu - Məhəllə basqısı...
Dünən, 13:16 |
|
|
|
| • İrəvanla Bakı arasında yeni səhifə açılır - “Chatham House”
Dünən, 13:09 |
|
|
|
| • "Bu qurumlar birləşməlidir" - ÇAĞIRIŞ
Dünən, 13:07 |
|
|
|
| • Ermənistan və Azərbaycan arasında sülh qurulub, lakin fikir ayrılıqları qalıb - Paşinyan
Dünən, 13:04 |
|
|
|
| • Ermənistan Avrasiya İqtisadi İttifaqından çıxa bilər - AÇIQLAMA
Dünən, 13:02 |
|
|
|
| • Ermənistan lideri Çində Putin və Ərdoğanla görüşlərin mümkünlüyünü istisna etmir
Dünən, 12:54 |
|
|
|
| • “Rüstəm, niyə belə elədin, niyə belə tez?” - ANIM
Dünən, 12:53 |
|
|
|
| • Paşinyan Rusiyaya səfəri haqqında: - Moskvada məni gözlədiklərinə şadam
Dünən, 12:49 |
|
|
|
| • "17 yaşlı uşağın 1 manatına qalmısan?" - ETİRAZ
Dünən, 12:48 |
|
|
|
|
