“Azərbaycan prezidentinin “Əl-Ərəbiyyə” telekanalına müsahibəsi kifayət qədər geniş əks-səda doğurub. Bu müsahibədə Azərbaycanın dövlət siyasətinin bütün istiqamətləri, o cümlədən Rusiya-Azərbaycan münasibətləri ilə bağlı məsələlərə aydınlıq gətirilib. Qeyd edilib ki, gərgin olan Rusiya-Azərbaycan münasibətlərinin səbəbkarı biz deyilik, Rusiyadır. Digər tərəfdən, prezidentin tariximizə səyahət etməsinin Rusiyada isterika ilə qarşılanması əsassız və məntiqsizdir. Nəzərə almaq lazımdır ki, prezident tarixdə olan fakta istinad edərək bildirib ki, 1920-ci ilin aprelində Azərbaycanın işğalından sonra ölkəmizin həm tarixi, həm də beynəlxalq hüquqla tanınan o zamankı ərazisi olan Zəngəzur bolşeviklər tərəfindən Ermənistana verilib və bununla da, Azərbaycanın əsas hissəsi ilə Naxçıvan arasındakı əlaqədə problem yaradılıb. İndi bu fikirlərin Rusiyada isterika ilə qarşılanmasına səbəb odur ki, məhz Rusiya cəmiyyəti və ictimai fikiri düşünür ki, keçmiş müstəmləkələri məhz Rusiyanın sayəsində inkişaf ediblər, onların tarixləri olmayıb, dövlət qurmayıblar. Sən demə, məhz rus imperiyası Azərbaycana dövlət quruculuğu üçün imkanlar yaradıb, bizim elm və təhsil başda olmaqla, əldə etdiyimiz bütün naliyyətlər məhz Rusiyanın hesabına baş verib. Sözsüz ki, belə yanaşma indi Rusiyada mövcud olan imperiya düşüncələrinə dayanan xəstə fikirlərdir”.

Bunu “Reytinq” qəzetinə açıqlamasında siyasi şərhçi Oqtay Qasımov Rusiyada Azərbaycana qarşı müşahidə edilən aqressiv və əsassız reaksiyaların səbəblərini şərh edərkən deyib.

“Rusiya-Ukrayna savaşı rus cəmiyyətində onsuzda mövcud olan şovinizmə dayalı imperiya təfəkkürlü düşüncənin ön plana çıxmasına səbəb olub. Onlar hesab edirlər ki, sən demə, Rusiya işğal etdiyi ərazilərə xoşbəxtlik gətirib, onları mədəni mühitə daşıyıb. Halbuki Rusiya işğal etdiyi əraziləri, xüsusilə Qafqaz, Orta Asiya, o cümlədən Sibir və hazırki Ukrayna ərazilərində böyük qətliamlara imza atıb. Qafqazda, üst-üstə götürdükdə milyondan artıq insan qətlə yetirilib. Məhz Rusiya hərbi komandanlığı tarixdə “Yandırılmış torpaqlar” taktikasını həyata keçirməklə xalqları nəzarətə almağa, onların torpaqlarını ələ keçirməyə çalışıb və buna xeyli dərəcədə nail olub”,- deyən O. Qasımov daha sonra əlavə edib:

“Azərbaycana gəldikdə, Azərbaycan Rusiya və Qacar imperiyaları arasındakı savaş nəticəsində bölünüb, onun bir hissəsi Rusiyanın tərkibinə keçib. Rusiya döyüş ruhunu öldürmək üçün məhz Azərbaycan gənclərini hərbi işlərdən uzaqlaşdırıb, onların hərbi vərdişlərinin itməsinə çalışıb və buna xeyli dərəcədə nail olub. Eyni zamanda, Rusiya məhz Azərbaycan ərazilərində erməniləri yerləşdirməklə iki toplum arasında nifaq salıb və bu nifaq üzərində özünün maraqlarını təmin etməyə çalışıb. Sovet dönəmində isə on minlərlə Azərbaycan ziyalısının, fikir adamının sürgünə göndərilməsi, yoxa çıxması, repressiya “dəzgahından” keçirilməsi mərhələsi yaşanıb. Həmçinin Azərbaycan torpaqları ermənilərə verilib. 1920-ci ilin Paris sülh konfransında Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin ərazisi kimi tanınan 114 min kvadratkilometr ərazinin 86,6 min kvadrat kilometr əraziyə salınması məhz Rusiyanın birbaşa iştirakı ilə həyata keçirilib. Yəni Azərbaycanın torpaqları Rusiya tərəfindən alınaraq Ermənistan və digər qonşu ölkələr arasında bölüşdürülüb, Azərbaycan əraziləri şüurlu şəkildə kiçildilib”.

Müsahibimiz əlavə edib ki, son 40 il müddətində məhz Rusiya tərəfindən Azərbaycanın tarixi ərazisi olan Qarabağda separatizmin körüklənməsi və idarə olunmasının şahidi olmuşuq:

“Rusiyadakı isterika belə məqamlarla bağlıdır. Onlar cinayətlərini etiraf etmək gücündə deyillər. Bu, artıq onların problemidir. Məhz belə düşüncə və davranış keçmiş sovet ölkələrini sürətlə Rusiyadan uzaqlaşmağa məcbur edir. Ələlxüsus, Ukraynada başladılan işğalçı müharibə bu prosesə sürətlə təsir göstərib”.

O. Qasımov hesab edir ki, Rusiya keçmiş müstəmləkəsi olmuş hazırki müstəqil dövlətlərin və zamanında dövlətlər qurmuş qonşuları ilə normal münasibətlər qurmayana qədər münasibətlərdə gərginliklər davam edəcək.