Xəbər verdiyimiz kimi, Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universitetinin rəsmi saytında tanınmış sənətkarların adlarının ingilis dilində təqdimatında diqqətçəkən səhvlər aşkar edilib.
Məsələn, Firəngiz Mütəllimovanın adı “Pharoah Mullimova”, Əliqismət Lalayevin isə “Elizabeth Lalayev” kimi göstərilib. Bu cür yanlış tərcümələr sosial şəbəkələrdə tənqid və zarafat obyektinə çevrilib.
Azərbaycan adları başqa dillərə tərcümə oluna bilərmi? Bu praktikada nə qədər doğru hesab olunur?
Globalinfo.az-a danışan alim, filologiya elmləri doktoru, professor, AMEA-nın Nəsimi adına Dilçilik İnstitutunun “Terminologiya” şöbəsinin müdiri Sayalı Sadıqova bildirib ki, Azərbaycan dilinin orfoqrafiya qaydalarına görə adlar olduğu kimi yazılmalıdır:
“Ancaq vətəndaşlara xarici pasportlar verildikdə transliterasiya formaları hazırlanır və həmin formalar sayt üzərində yerləşdirilir. Hər bir adın oradakı transliterasiya forması mövcuddur və pasportlarda məhz həmin qaydalara uyğun təqdim edilir. Məsələn, Firəngiz, Nərgiz və sair adlar da belə yazılır. Biz ora müdaxilə edib xırdalamamalıyıq”.
Sayalı Sadıqova deyib ki, Azərbaycan dilində texnologiya komissiyasında izahlı lüğət şəklində 12 minə qədər ad var:
“Hər bir adın ingilis dili mütəxəssisləri tərəfindən hazırlanmış transliterasiya qaydaları mövcuddur və vətəndaşlara xarici pasport verildikdə məhz həmin qaydalara əsasən təqdim olunur. Yəni, Firəngiz və Nərgiz adlarının necə yazılması artıq müəyyənləşdirilib və vahid qaydada formalaşıb”.
Dilçi alim Nadir Məmmədli deyib ki, universitetin rəsmi səhifəsində texniki yanlışlıq olub:
“Konkret onu deyə bilərəm ki, insan, kitab və nəşriyyat adı tərcümə olunmur. Transliterasiya oluna bilər, amma tərcümə qəti olunmaz”.
Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universitetindən isə bildirilib ki, xarici tələbələr və partnyorlar üçün saytın əlçatanlığını artırmaq məqsədilə ona süni intellekt əsaslı “DeepL Translate” modulu inteqrasiya edilib:
“Bu yenilik sayəsində yalnız statik deyil, həm də dinamik məzmun – xəbərlər, elanlar və yeniliklər əlavə iş və xərc olmadan avtomatik tərcümə olunur. Sistem bir neçə deyil, çoxsaylı dillərdə yayıma imkan yaradaraq beynəlxalq auditoriyanı genişləndirir. Bununla belə, son yeniləmə zamanı bəzi xüsusi və şəxs adlarının avtomatik tərcümədə yanlış göstərildiyi müşahidə olunub. Texniki komanda problemi dərhal müəyyən edərək düzəlişlərə başlayıb. Yaranmış texniki problem nəticəsində adlarında yanlışlıqlar olmuş dəyərli sənətkarlarımızdan üzr istəyirik”.
