Azərbaycan dili digər dövlət rəmzlərimiz kimi müqəddəsdir - MƏQALƏ
Tarix: 26-04-2025, 08:58 | Çap et
70-ci illərin ortalarında SSRİ-nin qəbul etdiyi Konstitusiyadan sonra tərkibində olan dövlətlərin milli dillərinin sıxışdırılması daha da gücləndi. Həmin dövrdə ana dili məsələsini gündəmə gətirmək olduqca riskli idi. Hətta 30-cu illərdə milli dil məsələsini açanlar Sibirə sürgün olunurdular. Bütün bu maneələrə baxmayaraq Ulu Öndər Heydər Əliyev ana dili məsələsinində öz mövqeyini bildirmişdir.
Ümummilli Lider Heydər Əliyevin səyləri nəticəsində Azərbaycan SSR Konstitusiyasına 1978-ci il 27 aprel tarixində “Azərbaycan SSR-nin dövlət dili Azərbaycan dilidir”maddəsi əlavə olunmuşdur.
Ulu Öndər Heydər Əliyev 1978-ci il aprelin 2-də IX çağırış Azərbaycan SSR Ali Sovetinin Azərbaycan SSR Konstitusiyasının layihəsi və ümumxalq müzakirəsinin yekunlarına həsr olunmuş VII sessiyasında məruzə ilə çıxış edərkən onun təklifi ilə 73-cü maddəni aşağıdakı redaksiyada vermək təklif edilmişdir: ”Azərbaycan SSR-in dövlət dili Azərbaycan dilidir.” Bu, Ümummilli Liderin Azərbaycan xalqı qarşısında etdiyi ən böyük tarixi xidmətlərdən biridir.
Hər bir xalqın varlığını dil təmin etdiyi kimi, Azərbaycan dili də onun xalqının varlığının ən əsas amillərindən biridir. Ana dili digər dövlət rəmzlərimiz kimi müqəddəsdir.
Dövlət dili uğrunda ardıcıl mübarizə aparan Ümummilli Lider SSRİ Konstitusiyası haqqında danışarkən öz nitqində xüsusi olaraq vurğulamışdır ki, Konstitusiya vətəndaşlara təhsil hüququ vermişdir. Bununla o, ziyalıları, xalqı ana dilinin dövlət dili kimi yaşamaq hüququ uğrunda mübarizəyə cəlb edirdi.
1995-ci ildə Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyası hazırlanarkən dövlət dilinin necə adlandırılması ilə bağlı müxtəlif təkliflər irəli sürülərkən Ulu Öndər müstəqil dövlətimizin yeni Konstitusiya layihəsini hazırlayan komissiyanın 5 noyabr 1995-ci ildə keçirilən iclasında müzakirələrin məntiqi nəticəsi kimi dövlət dilinin adı barədə öz qəti fikrini bildirdi: “Mən hər bir dilə hörmət edirəm və ehtiramımı bildirirəm. Hesab edirəm ki, Azərbaycan dili ilə fəxr edə bilərik. Xalqımızın da, dilimizin də adı tanınıb. Bu reallıqdır”. 1995-ci ildə ümumxalq səsverməsi yolu ilə qəbul olunmuş Konstitusiyanın 21-ci maddəsində Azərbaycan Respublikasının dövlət dilinin Azərbaycan dili olması öz əksini tapmışdır.
Ulu Öndər Heydər Əliyev 2001-ci il iyunun 18-də “Dövlət dilinin tətbiqi işinin təkmilləşdirilməsi haqqında” Fərman imzalamışdır. Sözügedən Fərmanla Azərbaycan Prezidenti yanında Dövlət Dil Komissiyası yaradılmışdır.
Ulu Öndərin “Azərbaycan əlifbası və Azərbaycan dili gününün təsis edilməsi haqqında” 2001-ci il 9 avqust tarixli Fərmanına əsasən hər il avqustun 1-i ölkəmizdə Azərbaycan əlifbası və Azərbaycan dili günü kimi qeyd edilir.
2002-ci il 30 sentyabr tarixində “Azərbaycan Respublikasında dövlət dili haqqında” Azərbaycan RespublikasınınВ Qanunu qəbul edilmişdir. Qanuna əsasən Azərbaycan Respublikası Azərbaycan dilinin dövlət dili olaraq işlədilməsini öz müstəqil dövlətçiliyinin başlıca əlamətlərindən biri sayır, onun tətbiqi, qorunması və inkişaf etdirilməsinin qayğısına qalır, dünya azərbaycanlılarının Azərbaycan dili ilə bağlı milli-mədəni özünüifadə ehtiyaclarının ödənilməsi üçün zəmin yaradır.
Yeganə Paşayeva
Xirdalan şəhər 7 nömrəli tam orta məktəbin direktoru
"DİA-AZ"
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • "33 yaşım var, 25 yaşlı oğlana ərə getmək istəyirəm"
Dünən, 18:27 |
|
|
|
| • Elm və Təhsil Nazirliyi “Bestcomp Group” şirkəti ilə 2,1 milyonluq alqı-satqı müqaviləsi bağlayıb
Dünən, 18:15 |
|
|
|
| • Əli kəsilmiş Xaçmaz sakini ona əlilliyin təyin olunmadığını iddia edir - VİDEO
Dünən, 18:07 |
|
|
|
| • Ermənistan Rusiyanın bu qətnamə layihəsinin lehinə səs verdi
Dünən, 18:05 |
|
|
|
| • TRAMP YOLU planı olan dövlətin QURU SƏRHƏDLƏRİ bağlı olmamalıdır... - AKTUAL
Dünən, 17:58 |
|
|
|
| • ABŞ və Rusiya tezliklə Ukrayna ilə bağlı çərçivə sazişini razılaşdıra bilər - KİV
Dünən, 17:56 |
|
|
|
| • Ərdoğan Zelenski ilə görüşüb
Dünən, 17:54 |
|
|
|
| • Əməkdar artist Vilayət Eyvazova müraciət ünvanladı - "Bu materialın efirə buraxılması..."
Dünən, 17:14 |
|
|
|
| • Şirkətlər sakinləri aldadır: Köhnə ənənə yenə “dəbə” düşüb - AKTUAL
Dünən, 17:06 |
|
|
|
| • "Əsəbi adamam, fikrimi cəmləşdirə bilmirəm"
Dünən, 16:48 |
|
|
|
| • Sülh prosesinin uğuru Ermənistanın konstitusiya dəyişikliklərinə birbaşa bağlıdır - ONA GÖRƏ DƏ...
Dünən, 16:42 |
|
|
|
| • Fəzail və Elçin Ağamalının danışıqları uğursuz oldu - Qalmaqal böyüyür
Dünən, 16:34 |
|
|
|
| • Polşada dəmir yolu təxribatında bütün faktlar Rusiya izinə işarə edir - Zelenski
Dünən, 16:30 |
|
|
|
| • Kamran Əliyev 1-ci dərəcəli “Vətənə xidmətə görə” ordeni ilə təltif edilib - SƏRƏNCAM
Dünən, 16:28 |
|
|
|
| • Paşinyan resurs əldə etmək üçün Qazaxıstana gedir - Bakısız mümkün deyil
Dünən, 16:27 |
|
|
|
| • Adil Əliyevin idarə etdiyi Suraxanı: yolqıraqları satışda, yollar bərbad - NARAZILIQ VAR...
Dünən, 16:21 |
|
|
|
| • “Rusiya Türkiyə-Ermənistan sərhədinin açılmasına mane ola bilməyəcək...” - ŞƏRH
Dünən, 16:17 |
|
|
|
| • Rüşvət almaqda təqsirləndirilən hərbi komissar və işçilərinə hökm oxunub
Dünən, 16:07 |
|
|
|
| • Deputata məxsus olduğu iddia edilən mal bazarında QANUNSUZ TİKİNTİ davam edir - YENİ DETALLAR
Dünən, 16:03 |
|
|
|
| • TRIPP layihəsi regionu olduqca cəlbedici logistik mərkəzə çevirəcək - Ermənistan Prezidenti
Dünən, 15:56 |
|
|
|
| • "19 min ödədim, maşınımı xəbərsiz satdılar" - GİLEY
Dünən, 15:40 |
|
|
|
| • “Təhsildəki real problemləri gizlətmək düzgün deyil” - ETİRAZ
Dünən, 15:38 |
|
|
|
| • AZAL və “Viasat” təyyarələrin yüksəksürətli internetlə təchiz edilməsinə dair saziş imzalayıb - DİQQƏT
Dünən, 15:34 |
|
|
|
| • Yoxsullaşmanın daha da aşağı düşməsinə imkan verilməsin! – Fazil Mustafadan ÇAĞIRIŞ
Dünən, 15:32 |
|
|
|
| • ABŞ rəsmisi Azərbaycan-Ermənistan sülh prosesinə zərbə vurur - BUNUN BAŞQA ADI YOXDUR...
Dünən, 15:25 |
|
|
|
| • Dövlət Agentliyinin sədrinə müşavir təyin edilib - ƏMR
Dünən, 15:23 |
|
|
|
| • Fərhad Baxşəliyev “Premium Bank”ın sədri TƏYİN EDİLİB - BUNDAN SONRA...
Dünən, 15:20 |
|
|
|
| • Azərbaycanda saxta əlillik verənlər HAKİM QARŞISINDA
Dünən, 15:18 |
|
|
|
| • “Bu adam ağlını itirib...” – Rəsul Quliyevdən ŞOK sözlər
Dünən, 15:17 |
|
|
|
| • “Dedi ki, Məleykə Abbaszadənin qudasıdır” – Təranə 10 minlərlə pulu necə yığdı?
Dünən, 15:15 |
|
|
|
| • “Mənə qarşı sui-qəsd hazırlanır” - KİV
Dünən, 15:11 |
|
|
|
| • Ermənilərin gecikmiş seçimi – Paşinyan da “yandırılsa”...
Dünən, 15:10 |
|
|
|
| • Bakıda 10 nəfərin öldüyü yanğınla bağlı ittiham edilənlərə hökm oxunub - TƏFƏRRÜAT
Dünən, 15:07 |
|
|
|
| • İstehlakçıları aldatdığı ortaya çıxan "Baku Electronics" və "Kontakt Home" - "Hamısı məsuliyyətə cəlb edilməlidir"
Dünən, 14:25 |
|
|
|
| • 7 azərbaycanlı Vaşinqtona niyə göndərilib? – Ermənilərə icazə verildi, plan açıqlandı
Dünən, 14:21 |
|
|
|
| • "Şirkətin rəhbəri nə zənglərimizə cavab verir, nə də..." - NARAZILIQ VAR...
Dünən, 14:17 |
|
|
|
| • Azərbaycanda müəllim hərbi hissəni partlatmaq istəyirmiş... - Özü isə deyir ki...
Dünən, 14:07 |
|
|
|
| • 26 milyonluq borca düşən hospitalın vəzifəli şəxsləri həkimin pulunu oğurlayıblar - TƏFƏRRÜAT
Dünən, 14:03 |
|
|
|
| • “Revanşistlər”in təşəbbüsü, yoxsa Fondun çaşdırması? – Ermənistanda saxta sorğular
Dünən, 13:59 |
|
|
|
| • "Səba” ASC-nin yığıncağının vaxtı dəyişdirildi - DETALLAR
Dünən, 13:54 |
|
|
|
| • Ermənistana 1,5 milyard dollar SƏRMAYƏ QOYACAQ
Dünən, 13:43 |
|
|
|
| • Azərbaycanlı öz xahişi ilə həbs olundu - Görünməmiş OLAY
Dünən, 13:02 |
|
|
|
| • Avropa İttifaqı Rusiyaya qarşı plan hazırlayıb - “Politico”
Dünən, 13:01 |
|
|
|
| • Azərbaycan Zəngəzur dəhlizinin ekstorial olmasını və... oradan öz yüklərinin yoxlanılmamasını TƏLƏB EDİR
Dünən, 12:56 |
|
|
|
| • Gələn il Azərbaycanda maraqlı hadisələr olacaq: “5-ə yaxın nazir, bəzi deputatlar...” - Məşhur astroloqdan ÖNGÖRÜ
Dünən, 12:55 |
|
|
|
| • 9 ayda Azərbaycana 362 min baş mal-qara və qoyun gətirilib – Ölkələr və qiymətlər
Dünən, 12:50 |
|
|
|
| • Cəfər Cabbarlının nəvəsindən babasının baxımsız heykəlinə münasibət - “Diqqətsizliyin, qayğısızlığın nümunəsidir”
Dünən, 12:39 |
|
|
|
| • “Lukoil”in Azərbaycanı tərk etməsi nə ilə nəticələnəcək? - AÇIQLAMA
Dünən, 12:37 |
|
|
|
| • Ramiz Mehdiyevlə bağlı hələ də rəsmi açıqlama verilməməsinin səbəbi nədir? - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Dünən, 12:35 |
|
|
|
| • Binəqəqdidə daha bir YAŞIL TERROR: Başçı bu işdə maraqlıdırsa... - ŞOK FOTOLAR: Yüzlərlə ağac məhv edilib...
Dünən, 12:21 |
|
|
|
|
