Azərbaycan dili digər dövlət rəmzlərimiz kimi müqəddəsdir - MƏQALƏ
Tarix: 26-04-2025, 08:58 | Çap et
70-ci illərin ortalarında SSRİ-nin qəbul etdiyi Konstitusiyadan sonra tərkibində olan dövlətlərin milli dillərinin sıxışdırılması daha da gücləndi. Həmin dövrdə ana dili məsələsini gündəmə gətirmək olduqca riskli idi. Hətta 30-cu illərdə milli dil məsələsini açanlar Sibirə sürgün olunurdular. Bütün bu maneələrə baxmayaraq Ulu Öndər Heydər Əliyev ana dili məsələsinində öz mövqeyini bildirmişdir.
Ümummilli Lider Heydər Əliyevin səyləri nəticəsində Azərbaycan SSR Konstitusiyasına 1978-ci il 27 aprel tarixində “Azərbaycan SSR-nin dövlət dili Azərbaycan dilidir”maddəsi əlavə olunmuşdur.
Ulu Öndər Heydər Əliyev 1978-ci il aprelin 2-də IX çağırış Azərbaycan SSR Ali Sovetinin Azərbaycan SSR Konstitusiyasının layihəsi və ümumxalq müzakirəsinin yekunlarına həsr olunmuş VII sessiyasında məruzə ilə çıxış edərkən onun təklifi ilə 73-cü maddəni aşağıdakı redaksiyada vermək təklif edilmişdir: ”Azərbaycan SSR-in dövlət dili Azərbaycan dilidir.” Bu, Ümummilli Liderin Azərbaycan xalqı qarşısında etdiyi ən böyük tarixi xidmətlərdən biridir.
Hər bir xalqın varlığını dil təmin etdiyi kimi, Azərbaycan dili də onun xalqının varlığının ən əsas amillərindən biridir. Ana dili digər dövlət rəmzlərimiz kimi müqəddəsdir.
Dövlət dili uğrunda ardıcıl mübarizə aparan Ümummilli Lider SSRİ Konstitusiyası haqqında danışarkən öz nitqində xüsusi olaraq vurğulamışdır ki, Konstitusiya vətəndaşlara təhsil hüququ vermişdir. Bununla o, ziyalıları, xalqı ana dilinin dövlət dili kimi yaşamaq hüququ uğrunda mübarizəyə cəlb edirdi.
1995-ci ildə Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyası hazırlanarkən dövlət dilinin necə adlandırılması ilə bağlı müxtəlif təkliflər irəli sürülərkən Ulu Öndər müstəqil dövlətimizin yeni Konstitusiya layihəsini hazırlayan komissiyanın 5 noyabr 1995-ci ildə keçirilən iclasında müzakirələrin məntiqi nəticəsi kimi dövlət dilinin adı barədə öz qəti fikrini bildirdi: “Mən hər bir dilə hörmət edirəm və ehtiramımı bildirirəm. Hesab edirəm ki, Azərbaycan dili ilə fəxr edə bilərik. Xalqımızın da, dilimizin də adı tanınıb. Bu reallıqdır”. 1995-ci ildə ümumxalq səsverməsi yolu ilə qəbul olunmuş Konstitusiyanın 21-ci maddəsində Azərbaycan Respublikasının dövlət dilinin Azərbaycan dili olması öz əksini tapmışdır.
Ulu Öndər Heydər Əliyev 2001-ci il iyunun 18-də “Dövlət dilinin tətbiqi işinin təkmilləşdirilməsi haqqında” Fərman imzalamışdır. Sözügedən Fərmanla Azərbaycan Prezidenti yanında Dövlət Dil Komissiyası yaradılmışdır.
Ulu Öndərin “Azərbaycan əlifbası və Azərbaycan dili gününün təsis edilməsi haqqında” 2001-ci il 9 avqust tarixli Fərmanına əsasən hər il avqustun 1-i ölkəmizdə Azərbaycan əlifbası və Azərbaycan dili günü kimi qeyd edilir.
2002-ci il 30 sentyabr tarixində “Azərbaycan Respublikasında dövlət dili haqqında” Azərbaycan RespublikasınınВ Qanunu qəbul edilmişdir. Qanuna əsasən Azərbaycan Respublikası Azərbaycan dilinin dövlət dili olaraq işlədilməsini öz müstəqil dövlətçiliyinin başlıca əlamətlərindən biri sayır, onun tətbiqi, qorunması və inkişaf etdirilməsinin qayğısına qalır, dünya azərbaycanlılarının Azərbaycan dili ilə bağlı milli-mədəni özünüifadə ehtiyaclarının ödənilməsi üçün zəmin yaradır.
Yeganə Paşayeva
Xirdalan şəhər 7 nömrəli tam orta məktəbin direktoru
"DİA-AZ"
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • Putinə görə Bişkekdəki Ukrayna Səfirliyi “gizlədilib”? - FOTO
Dünən, 17:56 |
|
|
|
| • Ucar RİH abadlıq işləri ilə bağlı tender keçirmədən ödəniş etdi - AXI NİYƏ?
Dünən, 17:43 |
|
|
|
| • Ukrayna üzrə heç bir sülh müqaviləsi layihəsi olmayıb - Rusiya Prezidenti
Dünən, 17:36 |
|
|
|
| • Putin Ermənistanın KTMT-yə münasibətindən danışıb - Bu, onların seçimidir, biz təmasdayıq
Dünən, 17:35 |
|
|
|
| • "Mədəniyyət Nazirliyində bu qədər geniş səlahiyyəti sizə kim verib?" - QALMAQAL
Dünən, 17:28 |
|
|
|
| • "“Meqa Sığorta” ASC media nümayəndəsinin başına bu oyunu açırsa..." - BU NƏDİ BELƏ?
Dünən, 17:24 |
|
|
|
| • Bakıdakı maşın bazarı söküləcək? - AÇIQLAMA
Dünən, 17:19 |
|
|
|
| • Sabiq nazir İpoteka və Kredit Zəmanət Fondundan tender uddu
Dünən, 17:14 |
|
|
|
| • İki görüş 37 illik münaqişəni həll edə bilməz - Paşinyan belə deyir
Dünən, 17:10 |
|
|
|
| • “Nar” daha bir abunəçisini “Haval H6 Ultra” avtomobili ilə sevindirdi - FOTO
Dünən, 17:02 |
|
|
|
| • Bu gün SSRİ, sabah Ermənistan – Sabiq deputatın reaksiyası müzakirə yaratdı
Dünən, 17:01 |
|
|
|
| • Son müharibə üçün dəqiqələri sayırıq, məhv etmədən dayanmayacağıq - SEPAH
Dünən, 16:59 |
|
|
|
| • Erməni nazir Aİ komissarı ilə regionda sabitliyin bərqərar olması prosesini müzakirə edib - KİV
Dünən, 16:56 |
|
|
|
| • Kitabxanalardan istifadə pullu olub?
Dünən, 16:54 |
|
|
|
| • Ədliyyədə kadr təmizliyi başladı -RƏY
Dünən, 16:49 |
|
|
|
| • Azərbaycanda azyaşlıları ibadətə cəlb edən AXUND CƏRİMƏLƏNDİ
Dünən, 16:45 |
|
|
|
| • Bakıda iki övladı olan ana EVDƏN qaçdı, uşağı isə məktəbdən APARILDI – Könül Qasımova onları niyə GİZLƏDİR?
Dünən, 16:44 |
|
|
|
| • "Anamızın müalicə xərclərini etdirə bilməmək bizə çox ağır gəlir" - MÜRACİƏT
Dünən, 16:42 |
|
|
|
| • Nazirliyin qrant ayırdığı özəl uşaq bağçaları qiymətləri ARTIRDI – YENİ MƏBLƏĞLƏR
Dünən, 16:21 |
|
|
|
| • AZAL və İordaniya nümayəndə heyəti mülki aviasiya sahəsində əməkdaşlığın genişləndirilməsini müzakirə edib
Dünən, 16:13 |
|
|
|
| • "Ukrayna təslim olarsa, növbəti hədəf NATO olacaq" - Harri Kasparov
Dünən, 16:07 |
|
|
|
| • "Yeni bir Amerika ixtira etməyə ehtiyac yoxdur" - Deputatdan metroda yeni ödəniş üsuluna ETİRAZ
Dünən, 16:04 |
|
|
|
| • "Anglo Asian Mining" Britaniya şirkətinə satıla bilər
Dünən, 16:01 |
|
|
|
| • Azərbaycanda toyuq əti və yumurta BAHALAŞIB - YENİ QİYMƏTLƏR...
Dünən, 15:43 |
|
|
|
| • İş xanımı Mahirə Əsədova Robert Eyyubovla yaşanan qalmaqaldan danışdı -ŞOK FAKTLAR-VİDEO
Dünən, 15:39 |
|
|
|
| • Quba Xəstəxanasında böyük maliyyə itkisi: 500 min hara yoxa çıxıb? - İTTİHAM VAR...
Dünən, 15:33 |
|
|
|
| • Gürcüstanı təhdid etdilər - Dosye bağlanır
Dünən, 15:26 |
|
|
|
| • İki məşhur hospitalla bağlı ağır ittiham – Xəstənin ölümünə həkim səhlənkarlığı səbəb olub?
Dünən, 15:24 |
|
|
|
| • AQTİ-də qalmaqal: Departamentin müdiri işdən çıxarılıb? – FOTO
Dünən, 15:21 |
|
|
|
| • “Verilişin dayandırılmasında hansısa tapşırıqdan söhbət gedə bilməz” -AÇIQLAMA
Dünən, 15:18 |
|
|
|
| • Bankdan BOKT-nin rəhbərliyinə transfer oldu - BUNDAN SONRA...
Dünən, 15:15 |
|
|
|
| • Borcumuzu təxirə sala bilərik - NECƏ?
Dünən, 15:13 |
|
|
|
| • Nazir bu idarəyə yeni rəis təyin etdi - ƏMR
Dünən, 15:10 |
|
|
|
| • Orta pensiyanı artıran keçmiş nazirlərin pulu imiş - AÇIQLAMA
Dünən, 15:04 |
|
|
|
| • Adolf Hitler beşinci dəfə qalib gəldi
Dünən, 15:00 |
|
|
|
| • `XƏZƏR TV` belə izah edir ki... - AÇIQLAMA
Dünən, 14:53 |
|
|
|
| • Bakıda məşhur biznesmenin evində qətl: "Qatil onu zorlamışdı?..." - ŞOK DETALLAR
Dünən, 14:44 |
|
|
|
| • Ermənilərlə azərbaycanlılar arasında dialoq ritorikanı dəyişdirmək məqsədi daşıyır - Paşinyan
Dünən, 14:40 |
|
|
|
| • "Bu, Ramiz Mehdiyevin müxalifətlə işbirliyinin bariz sübutudur" - İLGİNC İDDİA
Dünən, 14:28 |
|
|
|
| • Rusiya dronuna qarşı “bron” göndərən – rus Vornikin şirkəti milyonlar qazanır
Dünən, 14:25 |
|
|
|
| • Paşinyan qarşıdakı seçkilərdə Baş nazir vəzifəsinə namizəd olacağını bildirib - “news.am”
Dünən, 14:19 |
|
|
|
| • Keçmiş nazirin oğlu bir gündə iki tenderin qalibi olub - “Saffari” sərgüzəştləri
Dünən, 13:27 |
|
|
|
| • Bakıda SSRİ bayrağı qaldıranların arxasında vəzifəli şəxslər də dayanır! - ŞOK AÇIQLAMA
Dünən, 13:21 |
|
|
|
| • Səidə Bəkirqızı xəstəxanaya yerləşdirildi - vəziyyəti qənaətbəxş deyil
Dünən, 13:19 |
|
|
|
| • “Ramada Plaza” müştərilərinə “atıb” - "...təmir bir neçə il çəkdi"
Dünən, 13:12 |
|
|
|
| • Bu, deputatın qızı deyilsə, bəs, kimdir? - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Dünən, 13:06 |
|
|
|
| • Krım körpüsünü partladan 3 erməni və daha 5 nəfər ömürlük azadlıqdan məhrum edilib - TASS
Dünən, 13:01 |
|
|
|
| • Bakı bərpa mərhələsində iştirak edəcək, ancaq HƏMAS-ın tərksilahı missiyasında yox
Dünən, 13:00 |
|
|
|
| • Azər Badamovun Rusiyaya girişinə qadağa ləğv edilib? - AÇIQLAMA
Dünən, 12:58 |
|
|
|
| • DSMF 14 ədəd xidməti minik avtomobili alacaq
Dünən, 12:56 |
|
|
|
|
