AZƏRBAYCANLA ERMƏNİSTANIN OXŞAR CƏHƏTLƏRİ
Tarix: 29-10-2012, 09:40 | Çap et
VƏ YAXUD CƏNUBİ QAFQAZDA SEÇKİ MARAFONLARI
Cənubi Qafqazda müasir şəraitdə siyasi proseslərə, şübhəsiz, oktyabrda Gürcüstanda keçirilən parlament seçkilərinin yekunları ton verdi. Orada müxalifət partiyalarının "Gürcü arzusu" koalisiyası özü də gözləmədən təkcə ölkənin özündə yox, postsovet məkanında da tam yeni situasiya yaratdı.
Regionda seçkilərin ən əsas nəticəsi ilk dəfə prezident Mixail Saakaşvilinin komandasının hakimiyyəti dinc yolla Bedzina İvanişvilinin rəhbərliyi ilə müxalifət koalisiyasına verməsi oldu. Beləliklə, 2003-cü ildə başlanan “təkamül yolu ilə inqilab” gürcü eksperimenti Cənubi Qafqazda situasiyaya təsir etməkdə davam edir.
O da şübhə doğurmur ki, Gürcüstandakı yekunlar və hökumətin islahatların dərinləşdirilməsi üzrə növbəti addımları qonşu ölkələr olan Azərbaycan və Ermənistanda şüurlara və ovqata təsir edəcək. Bu artıq bu ölkələrin daxili siyasi həyatında sezilir. Yeni erməni parlamentində blok qarşıdurmasının güclənməsi və Azərbaycan hakimiyyətinin real müxalifətlə dialoqunun başlanması bu il yeni elementlər oldu.
Son üç il və qarşıdan gələn il deputat və prezidentlərin seçkisinin permanent fazaları kimi qeyd edilir. Burada seçki prosesində demokratik fonun autsayderi Azərbaycandır. Burada 2010-cu ilin parlament seçkiləri də regiondakı seçki marafonunda yanlış start oldu. Bu, bütün postsovet tarixində ən pis seçkilər idi və parlamentə bir müxalifətçi belə düşmədi. Amma hakimiyyət müxalifəti tam sıradan çıxarmaq, onu sistemdən kənarda qoymağa cəhd edərkən “ərəb baharı” reallığı və qonşu Qafqaz ölkələrində demokratikləşmə şəraitində tamam başqa effekt aldı. Hakimiyyət 2013-cü ilin prezident seçkiləri öncəsi İlham Əliyevin üçüncü müddətə namizədliyini verməsi cəhətdən özünü izolyasiya etmiş oldu. Bu, Qərb institutları üçün pis tondur. Müxtəlif proqramlar çərçivəsində münasibətlərin dərinləşməsi ilə bağlı rejimin onlardan asılılığı artır.
Hakimiyyət artıq əsəbi olub, bir yandan dialoq təklif edir, digər tərəfdən yığıncaq azadlığını daha da çətinləşdirir. Ermənistanda yığıncaq azadlığı Azərbaycan miqyasında problem deyil. Parlament seçkiləri orda nisbətən demokratik oldu. Hərçənd seçki prosesinin iştirakçılarının sayı saxtalaşdırıldı. Rəsmi məlumatlara görə, seçkidə 1 mln 572 min 518 seçici və ya elektoratın 62,33%-i iştirak edib. Gürcüstandakı proseslərin inkişafı şəraitində bu nəticə 2013-cü ilin fevralındakı prezident seçkilərin təsir edəcək. Serj Sərkisyan Avropa İttifaqı və ABŞ-ın arzu etdiyi islahatları gücləndirməyə çalışır, amma Gürcüstanda parlament seçkilərinin nəticələri təcrübəsi göstərir ki, indiki siyasi kontekstdə bu, yetərli olmaya bilər.
Şübhəsiz, vəziyyət necə dəyişsə də, Ermənsitandakı seçkilərdən tərəflərin siyasi maraqları üçün istifadə ediləcək, amma ölkədə demokratiyanın inkişafına ehtiyac duyan cəmiyyət üçün müsbət nəticələr labüddür.
Cənubi Qafqazdakı izləyərkən onu da sezməmək olmur ki, seçkilər regiona müsbət təsir edir, siyasi və sosial həyatda ciddi dəyişikliklərə gətirir, hakimiyyəti siyasi vıə iqtisadi islahatlara təhrik edir, nə vaxtsa ardıcıl olaraq səslərin saxtalaşdırılması ilə bağlı çıxılmaz vəziyyətə düşən əhalinin sosial-ictimadi aktivliyini reanimasiya edir.
Demək olmaz ki, Azərbaycan və Ermənistanda hakimiyyətlər seçkilərə ənənəvi yanaşmaqdan əl çəkib, müxalifətlə qələbə uğrunda mübarizəsində cəmiyyətə münsiflər məhkəməsi rolu təklif edəcək. Bunu seçkilərdə bərabər güclərin iştirak etdiyi Gürcüstandakı parlament seçkilərində də görmədik.
Amma gözləmək olar ki, aparıcı Qərb dövlətləri regiondakı situasiyaya sezilən təsir göstərəcək. Onlar artıq region ölkələrini “təkamül yolu ilə inqilab”ı başlamağa və ya inkişaf etdirməyə daha aktiv təhrik edir, sanksiyalarla hədələyir və regional hakimiyyətləri siyasi və maliyyə dividendləri ilə həvəsləndirir.
Turan Analitik Xidməti


|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
• CHP liderindən Ərdoğana UNİKAL TƏKLİF - “Bu şansı qaçırmamalıdır”
Dünən, 23:33 |
|
|
|
• Bakıda iş adamının 2 villasından yarım milyonluq oğurluq... - TƏFƏRRÜAT
Dünən, 23:29 |
|
|
|
• Elşən İbrahimov DANIŞDI – Deportasiya ilə bağlı açıqlama
Dünən, 23:27 |
|
|
|
• Professor Rəhman Bədəlov vəfat edib
Dünən, 23:24 |
|
|
|
• Sülh masası Əbu-Dabidə qurulur – Moskva və Brüssel niyə kənarda qaldı?
Dünən, 17:36 |
|
|
|
• Rüşvət almaqda təqsirləndirilən sabiq hakim kassasiya şikayəti verib
Dünən, 17:34 |
|
|
|
• Tələbələrin köçürülməsi prosesinə start verilir
Dünən, 17:21 |
|
|
|
• Rüşvət almaqda təqsirləndirilən sabiq hakim kassasiya şikayəti verib
Dünən, 17:12 |
|
|
|
• Ermənistan hakimiyyəti və cəmiyyəti anlamalıdır ki, Azərbaycanla sülh... - XƏBƏRDARLIQ
Dünən, 17:05 |
|
|
|
• "Bank BTB"nin Müşahidə Şurasının tərkibinə yenidən baxılacaq - Mehdiyevlər GERİ DURUR?
Dünən, 16:41 |
|
|
|
• “Nar” regionlarda təhsilə dəstəyini davam etdirir - BUNDAN SONRA...
Dünən, 16:34 |
|
|
|
• İran rəsmisi Pezeşkianı təhqir etdi - BAŞLARINI İTİRİBLƏR...
Dünən, 16:29 |
|
|
|
• 2030-da jurnalistika, hüquqşünaslıq, müəllimlik ixtisasları “öləcək?” – ŞOK AÇIQLAMA
Dünən, 16:25 |
|
|
|
• Güney Qafqaz üçün ƏRƏB MASASI... - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Dünən, 16:22 |
|
|
|
• Ermənistan və İran müdafiə nazirləri regional təhlükəsizlik məsələlərini müzakirə ediblər - KİV
Dünən, 16:15 |
|
|
|
• "Beşbarmaq”da nəzarət yoxdur, amma paraşütçülər UÇUR - Nuranənin ölümü kimə DƏRS olacaq?
Dünən, 13:03 |
|
|
|
• Bu məktəblər ÖZBAŞINA QALIB... - İTTİHAM VAR...
Dünən, 13:01 |
|
|
|
• AzTV-nin 440 minlik tenderi ləğv edildi
Dünən, 12:57 |
|
|
|
• “Pəhriz üçün 130 dollar ödədim, sən demə menyunu “ChatGPT” yazıbmış” - DƏLİXANADIR, VALLAH...
Dünən, 12:56 |
|
|
|
• Gəncə Regional İcma Mərkəzinin rəhbərinin həbs müddəti uzadılıb
Dünən, 12:46 |
|
|
|
• Hələ də ötən ayın əməkhaqqı ödənilməyib... - NARAZILIQ VAR...
Dünən, 12:44 |
|
|
|
• Milyonluq mənimsəmə: “Pullar kartıma köçürülürdü” – Məhkəmə
Dünən, 12:38 |
|
|
|
• “Abşeron Hotel Qrup”a daxil olan bu otelin adı dəyişdirildi
Dünən, 12:34 |
|
|
|
• Rubionun Azərbaycan və Ermənistanla bağlı son bəyanatı vacib idi - Dövlət Departamenti
Dünən, 12:30 |
|
|
|
• Məhkəmə "Vətəndaş Hüquqları” İnstitutunun rəhbəri Bəşir Süleymanlı ilə bağlı qərar verib - TƏFƏRRÜAT
Dünən, 12:27 |
|
|
|
• Səhiyyə Nazirliyinin 5.5 milyonluq tenderi ləğv edildi
Dünən, 12:15 |
|
|
|
• İranda ETİRAZLAR BAŞLADI: -Pezeşkian HƏDƏFDƏ
Dünən, 12:12 |
|
|
|
• Ermənistan İstintaq Komitəsi Eçmiədzinə əməliyyat planlaşdırmır
Dünən, 12:10 |
|
|
|
• Sabah bəzi yerlərdə az yağış yağacaq...
Dünən, 12:06 |
|
|
|
• Hüquqşünasdan ağır sözlər: - “Ölkədə geyləşmə prosesi gedir...”
Dünən, 12:00 |
|
|
|
• Bu ixtisaslaşma magistraturadan çıxarıldı: Strateji sahə niyə diqqətdən kənarda qalır? - AKTUAL
Dünən, 11:58 |
|
|
|
• "OKUKLU HOLDİNQ" VƏTANDAŞLARIN PULUNU NECƏ MƏNİMSƏYİR? - İTTİHAM VAR...
Dünən, 11:44 |
|
|
|
• Bakıda falçı evini satan qadının başına OYUN AÇDI - TƏFƏRRÜAT
Dünən, 11:31 |
|
|
|
• Bələdiyyə gözünü yumub HƏR YERİ SATIR... - BU NƏDİ BELƏ?
Dünən, 11:28 |
|
|
|
• Afət həmkarlarına MEYDAN OXUDU: - “Toy bazarında nömrə birəm”
Dünən, 11:17 |
|
|
|
• “Daşnaksütyun”un rəhbərlərindən biri olan deputat Moskvaya qaçdı?.. - “Johovurd”
Dünən, 11:13 |
|
|
|
• "Alqış Musayevin yazdığı dəyərləndirmə yox, məğlubiyyət etirafıdır" - Elçin Alıoğlu yazır...
Dünən, 11:09 |
|
|
|
• Ermənistan ordusunda 8 yaralı - Biri polkovnik-leytenantdır
Dünən, 11:05 |
|
|
|
• Hakimiyyət uğrunda amansız mübarizə: açıq savaşda yeni mərhələ - GƏLİŞMƏ
Dünən, 11:01 |
|
|
|
• İrəvanı qarışdıran iddia: Paşinyanı qorumaq üçün səs yazısını o ölkə verib – Gizli görüş
Dünən, 10:58 |
|
|
|
• Naxçıvanda vətəndaşlara YENİ TƏLƏ: `Cibimizi soyurlar...` - Fuad Nəcəfli ƏNCAM ETMƏLİDİR...
Dünən, 10:55 |
|
|
|
• Gecə əri evə gələn qadın sevgilisini qızının otağında gizlətdi, o isə azyaşlı ilə... - TƏFƏRRÜAT
Dünən, 10:49 |
|
|
|
• Holdinqin aqrar biznesinə yeni rəhbər təyin edilib - BUNDAN SONRA...
Dünən, 10:45 |
|
|
|
• London Azərbaycanın nəqliyyat dəhlizinə qoşulur - AKTUAL
Dünən, 10:41 |
|
|
|
• Tramp Moskva və Pekini bombalamaqla hədələyib - CNN
Dünən, 10:39 |
|
|
|
• Nazirliyin 5 milyonluq tenderi ləğv edildi - SƏBƏB AÇIQLANMADI
Dünən, 10:37 |
|
|
|
• “Ks Baku”da qanun HƏRLƏYƏN YOXDUR...
Dünən, 10:20 |
|
|
|
• "Ermənistan Elektrik Şəbəkələri"nin ofisində axtarışlar siyasi motivlidir - “Taşir” Şirkətlər Qrupu
Dünən, 10:13 |
|
|
|
• ETSN-nin NƏZƏRİNƏ: Lənkəranda camaatı boğurlar... - NARAZILIQ VAR...
Dünən, 10:12 |
|
|
|
• Paytaxtın mənzil bazarındakı qiymətlər payızdakı artıma hazırlaşır - Bir yandan sökürlər, bir yandan tikirlər...
Dünən, 09:50 |
|
|
|
|