Elm və Təhsil Nazirliyi niyə rüşvəxor direktorların qarşısını ala bilmir? - AÇIQLAMA
Elm və Təhsil Nazirliyi və onun rəhbərliyi illərdir məktəblərdə korrupsiyanın qarşısını almaq üçün müxtəlif tədbirlər gördüyünü iddia edir. Lakin reallıq göstərir ki, rüşvətxorluq, məktəblərdə qeyri-rəsmi pul yığımlarının təşkil edilməsi və direktorların "reket" üslublu idarəetməsi hələ də geniş yayılmış problemlərdir.
Bəs niyə nazir və nazirlik bu problemlərlə bacarmır?
Bu barədə təhsil eksperti Kamran Əsədov Sonxeber.az -a açıqlama verib:
"Burada üç əsas səbəb var: sistemin köklü problemləri, nəzarətin zəifliyi və siyasi iradənin olmaması.
Azərbaycan təhsil sistemində direktorların əksəriyyəti hələ də köhnə sovet modelində fəaliyyət göstərir. Məktəb rəhbərləri məktəbləri öz şəxsi biznesləri kimi idarə edir. Təhsil Nazirliyi hər il məktəblərdə şəffaflığın təmin olunacağı ilə bağlı bəyanatlar versə də, məktəblərdə qanunsuz pul yığımları, müəllimlərdən qeyri-rəsmi "haqq" tələb edilməsi və valideynlərin müxtəlif adlar altında ödənişlərə məcbur edilməsi adi hala çevrilib.
Məktəb direktorları təyinat yolu ilə gəldiyi üçün onların çoxu siyasi və şəxsi əlaqələr vasitəsilə vəzifəyə gətirilir. Bəzi direktorlar Təhsil Nazirliyinə deyil, birbaşa daha yüksək siyasi dairələrə bağlıdır. Bu isə onların toxunulmazlığını təmin edir və nazirlik bu hallarla mübarizə aparmaq gücündə olmur. Əgər bir sistemdə rəhbər şəxslər siyasi dəstəklə işləyirsə, onlar hesabatlı olmaq məcburiyyətində deyil və rahat şəkildə rüşvət mexanizmini davam etdirə bilirlər.
Məktəb direktorlarının qeyri-rəsmi yollarla gəlir əldə etmələrinin əsas yollarından biri valideynlərdən və müəllimlərdən pul yığılmasıdır. Hər il məktəblərdə təmir pulu, kağız pulu, kamera pulu, fond pulu, "bayram hədiyyələri" və digər adlarla yığılan vəsaitlər artıq sistemləşmiş haldadır. Müəllimlərdən isə işə qəbul, sinif rəhbərliyi, dərs saatlarının artırılması və digər üstünlüklər üçün pul tələb edilməsi barədə çoxsaylı şikayətlər var.
Təhsil Nazirliyinin direktorlarla bacarmamasının əsas səbəblərindən biri məsuliyyət sisteminin işləməməsidir. Nazirlik məktəblərdə rüşvət və qanunsuzluqlar barədə çoxsaylı şikayətlər alsa da, bu şikayətlərin böyük əksəriyyəti nəticəsiz qalır. Niyə? Çünki həqiqi nəzarət mexanizmi yoxdur. Direktorlarla bağlı şikayət daxil olanda, ya formalaşdırılmış "komissiyalar" bu məsələləri araşdırır və nəticəsiz qalır, ya da direktor müəyyən qədər cərimələnib fəaliyyətini davam etdirir.
Məktəblərdə korrupsiya ilə bağlı şikayətlər ictimaiyyətə açıq təqdim edilmir, həqiqi nəzarət mexanizmi yoxdur və nazirlik yalnız bəzi simvolik tədbirlər görməklə kifayətlənir. Məsələn, zaman-zaman bəzi direktorlar işdən çıxarılır, amma onların yerinə gətirilən şəxslər eyni mexanizmlə işləməyə davam edir. Sistem dəyişmədikcə, adamların dəyişməsi heç nəyi həll etmir.
Daha bir problem nazirliyin direktorların fəaliyyətinə yetərli nəzarət mexanizminə malik olmamasıdır. Əgər direktorlar real şəkildə hesabat verməli olsaydı, məktəblərdə bu qədər qeyri-rəsmi pul yığımı, müəllimlərin incidilməsi, korrupsiya olmazdı. Nazirlik sadəcə göstəriciləri yaxşı göstərmək üçün bəzi formal tədbirlər görür, amma bu tədbirlər rüşvətxor və qeyri-etik idarəetmə tərzi ilə seçilən direktorların tamamilə sistemdən çıxarılmasına gətirib çıxarmır.
Təhsil Nazirliyinin korrupsiyaya qarşı effektiv mübarizə aparmamasının digər bir səbəbi isə ictimai nəzarətin zəifliyidir. Əgər valideynlər, müəllimlər və cəmiyyət məktəblərdə baş verən qanunsuzluqlara qarşı real şəkildə birgə mübarizə aparsa, vəziyyət dəyişə bilər. Amma cəmiyyətin böyük hissəsi bu məsələlərdə passiv qalır və hər kəs "sistem belə işləyir" deyərək rüşvətlə barışır.
Nazir və nazirlik bu məsələlərlə real mübarizə aparmaq istəyirsə, ilk növbədə təhsil sistemində şəffaflığı artırmalıdır. Direktorların təyinat prosesi tam şəffaf olmalı, məktəblərdə pul yığımı qəti şəkildə qadağan edilməli və bu qanunu pozanlar ciddi şəkildə cəzalandırılmalıdır. Bundan əlavə, hər bir məktəbdə anonim şikayət mexanizmi yaradılmalı və bu şikayətlər nazirlik tərəfindən operativ araşdırılmalıdır. Əgər bu sistem dəyişməsə, rüşvətxor direktorlar məktəbləri şəxsi biznesləri kimi idarə etməyə davam edəcək və Təhsil Nazirliyi bu hallarla bacarmayacaq"
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • Əfv ömürlük məhbuslara da şamil olunacaq? - AKTUAL
Bu gün, 19:10 |
|
|
|
| • Aİ-nin Ermənistana yardım təklifi bölgədəki sabitliyi pozmağa yönəlib - BU FAKTDIR...
Bu gün, 19:00 |
|
|
|
| • "Azpulmat" və "Manato" kimi bank olmayan kredit təşkilatlarından pul götürənlərin Nəzərinə - Çıxış yolları və …
Bu gün, 18:58 |
|
|
|
| • Elm və Təhsil Nazirliyi niyə rüşvəxor direktorların qarşısını ala bilmir? - AÇIQLAMA
Bu gün, 18:04 |
|
|
|
| • “Həkimlər dedi ki, 2 il ömrü qalıb” - Namiq Qaraçuxurlu
Bu gün, 18:02 |
|
|
|
| • Pekin Trampın vədinə inanmır - Görünəni odur ki...
Bu gün, 17:59 |
|
|
|
| • Paşinyanın QARIN AĞRISI... - NƏDİR?
Bu gün, 17:58 |
|
|
|
| • Pezeşkianın ən zəif bəndi: Zərif niyə istefa verib? - “Kommersant”
Bu gün, 17:55 |
|
|
|
| • 10 ildən artıq evli olanlar daha çox boşanır: - "Dözüb oturmaq erası bitdi..."
Bu gün, 17:49 |
|
|
|
| • Paşinyanın yeni məkrli planı: Nəyə nail olmaq istəyir? - İNCƏLƏMƏ
Bu gün, 17:47 |
|
|
|
| • Ermənistan Azərbaycana qarşı hər zaman ərazi iddiası ilə çıxış edib - Simonyan yalan danışır
Bu gün, 17:41 |
|
|
|
| • Anar Həsənovu Naxçıvanda kim söz sahibinə çevirmişdi? - VİDEO
Bu gün, 17:30 |
|
|
|
| • Agentliyə 320 milyonluq mal-qara satan şirkətin nə saytı, nə də sosial media hesabı var - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 17:27 |
|
|
|
| • İran danışıqlardan imtina etdi – “Rüsvay olmaq istəmirik”
Bu gün, 17:23 |
|
|
|
| • Taleh Qaraşovun məhkəməyə çağırılması ilə bağlı təkrar bildiriş göndəriləcək - DETALLAR
Bu gün, 17:22 |
|
|
|
| • Gənc şairin ölüm təhlükəsi aradan qalxıb - ŞÜKÜR...
Bu gün, 17:15 |
|
|
|
| • Azərbaycanda töhmət alan yüksək vəzifəli məmurlar - SİYAHI
Bu gün, 17:13 |
|
|
|
| • Mülklərimi 10 milyona satıb, pulu bitkoində itirdim - Emin
Bu gün, 17:09 |
|
|
|
| • Elşad Həsənova yeni müavin təyin olundu - BUNDAN SONRA...
Bu gün, 17:06 |
|
|
|
| • İlin əvvəlindən ölkə ərazisində qanunsuz yaşayan 59 əcnəbi saxlanılıb - VİDEO
Bu gün, 17:05 |
|
|
|
| • Ermənistan siyasi elitasının “qorxulu günləri” başladı: - Araik dəhşətli hərbi cinayətləri ifşa edir
Bu gün, 17:02 |
|
|
|
| • Rusiya ABŞ və İran arasındakı fikir ayrılıqlarının həllinə kömək etməyə hazırdır - Peskov
Bu gün, 16:59 |
|
|
|
| • Bakıdakı ermənilər Paşinyanı belə satdı – Azərbaycanın xəbəri olsaydı…
Bu gün, 16:16 |
|
|
|
| • Prezidentin şiddətli töhmət verdiyi məmur kimdir? - DOSYE
Bu gün, 16:14 |
|
|
|
| • Paşinyan Azərbaycanı düz yoldan çətin relyef olan əraziyə yönləndirmək istəyir - GÖRÜNƏNİ BUDUR
Bu gün, 16:13 |
|
|
|
| • Prezident Mülki Məcəlləyə üzərində həbs olan əmlakla bağlı əlavəni təsdiqləyib
Bu gün, 16:09 |
|
|
|
| • Prezident İlham Əliyev Fuad Nağıyevə şiddətli töhmət elan edib - SƏRƏNCAM
Bu gün, 16:04 |
|
|
|
| • Başçının qəbuluna düşmək olmur... - "Bunun 100 günü də bitib..."
Bu gün, 16:01 |
|
|
|
| • Böyük biabırçılıq və ya siyasi dəllalın şousu - NƏ BAŞ VERİR?
Bu gün, 15:56 |
|
|
|
| • Naxçıvan icra başçısına I müavin təyin edilib - SƏRƏNCAM
Bu gün, 15:54 |
|
|
|
| • Qadın həmcinsini evinə gətirdi, kişilərlə görüşdürdü: “Mənə qadağa qoymuşdu” - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 15:52 |
|
|
|
| • 14 yaşlı qız “Askar” hoteldə münasibətdə olduğu şəxs tərəfindən şantaj edilib - AÇIQLAMA, TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 15:32 |
|
|
|
| • “Azərkosmos”a müvəqqəti rəhbərlik Dunay Bədirxanova həvalə edilib - BUNDAN SONRA...
Bu gün, 15:25 |
|
|
|
| • Avropanın ən böyük təhsil proqramı Azərbaycanda fəaliyyətini dayandırıb - İLGİNC...
Bu gün, 15:24 |
|
|
|
| • Fərid Əhmədov Fikrət Məmmədovun qərarını ləğv etdi - DETALLAR
Bu gün, 15:17 |
|
|
|
| • İran həbsxanasından qurtulan tələbəmiz Almaniyaya GETDİ
Bu gün, 15:16 |
|
|
|
| • “Təkcə mən yox, digər sənətçilər də Mehriban Ələkbərzadədən narazıdır, sadəcə özlərini arxa planda saxlayırlar” - QALMAQAL
Bu gün, 15:13 |
|
|
|
| • Sənəd qəbulunun başa çatmasına az qalır - Abituriyentlərin DİQQƏTİNƏ
Bu gün, 15:09 |
|
|
|
| • “Bakcell” Sumqayıtda yeni Müştəri Xidmətləri Mərkəzini istifadəyə verdi - FOTO
Bu gün, 15:04 |
|
|
|
| • “AzTeleKom”un daha bir bahalı tenderi ləğv edildi
Bu gün, 14:02 |
|
|
|
| • “Gəncə Şərab -2” səhmdarlarını yığıncağa çağırır, mənfəətini bölüşdürəcək
Bu gün, 13:58 |
|
|
|
| • Ukrayna ABŞ-sız da mübarizəni davam etdirə bilər,amma... - Zərdüşt Əlizadə BELƏ DEYİR...
Bu gün, 13:07 |
|
|
|
| • Abşeron RİH-ə qadağa qoyuldu
Bu gün, 13:05 |
|
|
|
| • Tramp dediyini etdi... Çin cavab hazırlayır
Bu gün, 13:03 |
|
|
|
| • "Sevgilim yaşca məndən böyükdür"
Bu gün, 12:57 |
|
|
|
| • Azərbaycanda 16 illik inşaat şirkəti - LƏĞV OLUNUR
Bu gün, 12:55 |
|
|
|
| • Parkdakı bu güllələnmə hadisəsinin təfərrüatı bilindi: BAŞINDAN BİR GÜLLƏ - VİDEO
Bu gün, 12:51 |
|
|
|
| • Aİ Ermənistana yeni tranş ayırmağa hazırlaşdığını təsdiqləyib - AÇIQLAMA
Bu gün, 12:46 |
|
|
|
| • Suriyanın parçalanması niyə İran və digərləri üçün təhlükəlidir?
Bu gün, 12:39 |
|
|
|
| • Polis Nizami rayonunda evdən oğurluq edən şəxsi saxlayıb - FOTO, VİDEO
Bu gün, 12:36 |
|
|
|
|
