2024-cü ildə dünya superdövlətləri: - ilk 10-luğa hansı ölkələr daxildir?
Amerikalı milyarder və maliyyəçi Rey Dalionun iqtisadiyyat, hərbi güc və ticarət əlaqələri də daxil olmaqla geniş spektrli göstəricilərə əsaslanan “Superpower Index 2024” adlı növbəti hesabatı dərc edilib.
İndeks 0-dan 1-ə qədər təqdim olunur, burada 1 ən yüksək baldır.
Hesabata görə, Amerika Birləşmiş Ştatları 0,89 indeks balı ilə dünyanın aparıcı gücü olaraq qalır. Ölkənin mövqeyini qlobal maliyyə bazarlarında hökmranlıq və texnoloji innovasiyalar dəstəkləyir.
“Xüsusən, dominant beynəlxalq ehtiyat valyutası kimi ABŞ dollarının təsiri böyükdür. Bu gün ABŞ dolları dünya üzrə valyuta əməliyyatlarının 85-90%-ni təşkil edir, valyuta ehtiyatlarının 59%-ni və transsərhəd bank kreditlərinin təxminən yarısını təşkil edir. ABŞ fond bazarının kapitallaşması isə qlobal həcmin 61%-ni təşkil edir”, - ekspertlər qeyd edirlər.
Sonrakı yerdə 0,8 bal indeksi ilə Çin gəlir. Çinin inamlı ikinci yeri onun beynəlxalq ticarət və iqtisadi istehsalda üstünlüyü, eləcə də ən böyük ixracatçı statusu ilə bağlıdır. Məsələn, Çinin Latın Amerikası ilə ticarəti 20 il ərzində 12 milyarddan 315 milyard ABŞ dollarına qədər artıb.
Çinin qlobal mövqelərinin güclənməsinə ölkənin artan hərbi gücü, xüsusilə texnoloji cəhətdən inkişaf etmiş müdafiə sektoru və dünyanın ən böyük dəniz donanmasına malik olması da təsir edib.
Hesabata görə, dünyanın ilk 10 ölkəsinin qalan hissəsi ABŞ və Çindən xeyli geridədir, onların indeksləri 0,24 baldan (Sinqapur) 0,38 bəndədək (Almaniya) dəyişir. İlk onluq aşağıdakı kimidir: ABŞ, Çin, Almaniya, Yaponiya, Cənubi Koreya, Hindistan, Britaniya, Fransa, Rusiya, Sinqapur.
Eyni zamanda, dünyanın əsas iqtisadiyyatları arasında ən sürətli real ÜDM artımına malik olacağı proqnozlaşdırılan Hindistanda ciddi potensial qeyd edilib. Ölkə əhəmiyyətli infrastruktur xərcləri nümayiş etdirir və əhəmiyyətli gənc demoqrafik göstəricilərə malikdir.
Rusiya supergüclər reytinqində 0,26 bal indeksi ilə 9-cu yeri tutub. Rusiya Federasiyasının güclü mövqeyi onun təbii sərvətləri və ordusu ilə bağlıdır ki, o, ardıcıl olaraq ABŞ və Çinlə birlikdə dünyanın ən güclü 3-cü sırasında yer alır.
Eyni zamanda, aşağı göstəricilərə əsasən maliyyə bazarının zəif mövqeyi təsir edib: xüsusən rubl qlobal əməliyyatların təxminən 1% -ni təşkil edib və ölkənin fond bazarının kapitallaşması qlobal bazarın həcmi 1%-dən azdır. Həmçinin, özünü superdövlət kimi göstərmək cəhdlərinə zəif infrastruktur və korrupsiya mənfi təsir göstərir.
Bu diaqramda Rey Dalionun 2024-cü il supergüc indeksi əsasında gücün səkkiz əsas göstəricisinin (təhsil, innovasiya və texnologiya, rəqabət qabiliyyəti, hərbi güc, ticarət, iqtisadiyyat, maliyyə mərkəzi, ehtiyat valyuta statusu) müqayisəsini görmək olar. Ölkələr sapma əsasında qiymətləndirilir, burada 0 orta, 1 isə ortadan bir sapma yuxarı olan məlumat nöqtəsidir.
ABŞ və Çin ehtiyat valyuta statusu və ümumi rəqabət qabiliyyəti kimi kateqoriyalarda əhəmiyyətli fərqlər göstərərkən innovasiya və texnologiya, iqtisadiyyat kimi müəyyən göstəricilər üzrə yaxından sıralanır. ABŞ 8 əsas kateqoriyadan 6-da Çini qabaqlayır.
“Eyni zamanda, yaxın gələcəkdə Çin Amerikanın orta təhsil sistemindəki durğunluqla bağlı ciddi narahatlığına görə təhsildə ABŞ-ı qabaqlaya bilər. Çin artıq yüzlərlə elit universitetlə təmsil olunur. Həmçinin, ÇXR ölkənin hərbi-sənaye potensialının yüksək inkişaf tempinə malikdir və bu,demək olar ki, ABŞ-la eyni səviyyədədir”, - hesabatda deyilir.
Rusiya da öz növbəsində milli rəqabət qabiliyyəti və hərbi güc kateqoriyalarında yaxşı göstəricilərə malikdir, digər mövqelərdə isə normadan aşağı kənarlaşmalar göstərir.
Araz Altaylı, Musavat.com
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • Ermənistan ərazi iddialarından rəsmən əl çəkməlidir - Başqa yolu yoxdur...
Bu gün, 14:00 |
|
|
|
| • Ermənistan prezidenti Azərbaycanla sərhədlərin delimitasiyası üzrə komissiyaların birgə fəaliyyəti haqqında reqlamenti təsdiqləyib
Bu gün, 13:58 |
|
|
|
| • “Avropa liderləri İlham Əliyevdən dərs almalıdırlar" - Rusiyalı politoloq
Bu gün, 13:56 |
|
|
|
| • DİQQƏT! Avtomobil suya düşərsə, necə xilas ola bilərik? - Ekspert AÇIQLADI
Bu gün, 13:50 |
|
|
|
| • “Sabah”ın afrikalı uşaqlarının İsveçrə macərası: Azərbaycan futbolunu kimlər biabır edir? - FOTOLAR
Bu gün, 13:42 |
|
|
|
| • Sülh sazişini bu formada imzalamağa hazırıq - Qriqoryan
Bu gün, 13:39 |
|
|
|
| • "COP29 Azərbaycanın dünya əhəmiyyətli dövlətə çevrildiyini göstərir" - Vüqar Oruc
Bu gün, 13:33 |
|
|
|
| • “İdarə rəhbərinin bizi görməyə gözü yoxdur...” - NARAZILIQ VAR...
Bu gün, 13:30 |
|
|
|
| • Bakıda məşhur "AVVA" mağazalar şəbəkəsinin rəhbərinə cinayət işi açılıb - SƏBƏB
Bu gün, 13:16 |
|
|
|
| • Həm maaş, həm də pensiya alan deputatlar - SİYAHI
Bu gün, 13:09 |
|
|
|
| • Qonşu ölkədə dollar kəskin bahalaşdı – Azərbaycanı nə gözləyir?
Bu gün, 13:01 |
|
|
|
| • Xankəndidə ölən erməni qadının qızı: “Bura gətirə bilmədik” - "Bir müddətdir anamla danışmırdım"
Bu gün, 12:59 |
|
|
|
| • Bakıya getməyə məcburuq - Erməni jurnalist
Bu gün, 12:57 |
|
|
|
| • Dağlıq ərazilərdə qar yağacağı ehtimalı var - belə deyirlər...
Bu gün, 12:55 |
|
|
|
| • Payız-qış mövsümündə istismar rejiminə keçidlə bağlı tədbirlər davam etdirilir - VİDEO
Bu gün, 12:53 |
|
|
|
| • "Hüseynoglu Residence" YAŞILLIĞA QƏNİM KƏSİLİB - cəzasız qalmadı...
Bu gün, 12:51 |
|
|
|
| • BRİKS Qlobal Cənub üçün "yapışdırıcı" ola bilər - İndoneziya xarici işlər naziri
Bu gün, 12:47 |
|
|
|
| • Neft Fondunun ən çox yatırım etdiyi İT nəhəngləri: - “Apple" və “NVIDIA”ya yatırımlar kəskin artıb
Bu gün, 12:42 |
|
|
|
| • Aİ Rusiya əleyhinə sanksiyaları gücləndirir: - ABŞ-da siyasət dəyişikliyi gözlənilir
Bu gün, 12:37 |
|
|
|
| • “Ermənistan və Türkiyə nümayəndələrinin görüşü olacaq” - “News.am”
Bu gün, 12:30 |
|
|
|
| • Saleh Məmmədovun müşavirinin oğlu da ölkədən pul çıxarıb? - “Siracoglu” MMC hakim qarşısında
Bu gün, 12:26 |
|
|
|
| • Tuneldə ölən Elnurun ailəsi fəryad edir: Günahkarlar cavab versin! - VİDEO
Bu gün, 12:23 |
|
|
|
| • Təbrizdə divarlara bu cümlələr yazıldı - FOTO
Bu gün, 12:20 |
|
|
|
| • Tehran-İrəvan uçuşları Təbrizdən həyata keçiriləcək
Bu gün, 12:18 |
|
|
|
| • Qarabağ separatçısı bəraət aldı - FOTO
Bu gün, 12:14 |
|
|
|
| • “Çalışırlar yuxarıdakıların xoşuna gəlsin, amma…” – Əkrəm Əylisli
Bu gün, 12:09 |
|
|
|
| • Nazim Quliyevin cinayət işi üzrə məhkəmə baxışı başlayıb - DETALLAR
Bu gün, 12:02 |
|
|
|
| • İki ildir pensiyasından qanunsuz olaraq PUL TUTULUR... - BU NƏDİ BELƏ?..
Bu gün, 12:00 |
|
|
|
| • Qərbin Bakıya yeni hücumları: bu dəfə COP29 hədəfdədir - NƏ ETMƏLİ?
Bu gün, 11:48 |
|
|
|
| • Dönərlərin təhlükəsizliyinin SÜBUTU – Kafe və restoranlardakı qidalar AQTA nəzarətindən keçirmi?
Bu gün, 11:47 |
|
|
|
| • Suvarma suyuna görə alınan rüşvət üçqat artırılıb - İTTİHAM VAR...
Bu gün, 11:45 |
|
|
|
| • Etibar Məmmədov 50 millyondan şox soydaşımızın yaşadığı İranın bombalanması ehtimalından danışdı... - “Olacağa çarə yoxdur”...
Bu gün, 11:35 |
|
|
|
| • “Özünü Aygünə oxşadır” deyənlərə Xatundan REAKSİYA - “Mən o qədər…”
Bu gün, 11:33 |
|
|
|
| • Əliyev-Paşinyan dialoqu BRICS-ə damğa vurub - “Nezavisimaya qazeta”
Bu gün, 11:31 |
|
|
|
| • “Avtoqol”la uduzanlar… - REPLİKA
Bu gün, 11:26 |
|
|
|
| • 2024-cü ildə dünya superdövlətləri: - ilk 10-luğa hansı ölkələr daxildir?
Bu gün, 11:21 |
|
|
|
| • “Ola bilsin ki, yaxınlarda, ilin sonunadək hansısa aralıq sənəd imzalansın” - GƏLİŞMƏ
Bu gün, 11:09 |
|
|
|
| • “Bakıya getməyə məcburuq! – 32 ailə, 32 qız…” - Akopyan
Bu gün, 11:07 |
|
|
|
| • Vətəndaşlar "AccessBank"dakı pullarını geri çəkirlər - NƏ BAŞ VERİR?
Bu gün, 10:57 |
|
|
|
| • Nazirlik “Azərmaş”dan 828 min manata 3 ədəd avtobus alır - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 10:50 |
|
|
|
| • Nazirin vəzifə verdiyi komandiri Beyləqanda qalmaqal yaradıb... - İLGİNC İDDİALAR
Bu gün, 10:44 |
|
|
|
| • 4 il əvvəl evinin yanına raket düşdü, hələ də təmir edilmir – “Adımdan akt tərtib ediblər ki, guya, evin xərcini özüm çəkəcəm...”
Bu gün, 10:39 |
|
|
|
| • Türkiyədə polislərlə terrorçular arasında atışma olub, qırmızı bülletenlə axtarılan PKK üzvü öldürülüb
Bu gün, 10:28 |
|
|
|
| • BRICS nəhəng iqtisadi güc mərkəzinə çevrilib - İsrafil Kərimovun yazısı
Bu gün, 10:26 |
|
|
|
| • Dövlət Neft Fondunun səhmlərdən əldə etdiyi gəlirlər 6,4 mlrd. dollara çatıb - RƏSMİ
Bu gün, 10:23 |
|
|
|
| • “Azərbaycan Dəmir Yolları” QSC-də yeni İXTİSAR DALĞASI - NARAHATÇILIQ VAR...
Bu gün, 10:22 |
|
|
|
| • Hüseynbala Mirələmov Hadı Rəcəbli ilə bağlı heç yerdə olmayan məlumatları açıqladı
Bu gün, 10:11 |
|
|
|
| • Sevgili roluna girib hamını aldatdılar, qadın özünü PARTLATDI - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 10:05 |
|
|
|
| • "Bu kəşfiyyatın bir hissəsi ABŞ-ın İrəvandakı səfirliyindədir, bir hissəsi isə Avropa İttifaqının Azərbaycanla olan sərhədindədir" - ZİBİLƏ DÜŞMÜŞÜK...
Bu gün, 10:01 |
|
|
|
| • Avropa Parlamentindən anti-Azərbaycan teatrı... - “Bakı ilə qaz sazişini...”
Bu gün, 09:58 |
|
|
|
|
