ARDNŞ ŞEFİNİN YAVƏR CAMALOV «BAŞ AĞRISI»
28-12-2011, 12:02
NAZİR TORPAQLARI PAY VERİB, RÖVNƏQ ABDULLAYEV ÇƏTİN DURUMDA QALIB
DİA.AZ: - Artıq bir neçə ildir ki, Azərbaycan Dövlət Neft Şirkəti (ARDNŞ) qanunsuz olaraq vətəndaşların evlərinə hücum edərək, onları sökür. Son günlərin ən yadda qalan hadisələri «Binəqədi OİL» şirkətinə məxsus torpaqlarda tikilən evləri ARDNŞ-in «qoçu dəstə»lərinin dağıtması, sakinləri dəyənəklə döyüb xəsarət yetirməsidir. Bu dağıntı-söküntü işləri böyük narazılığa, gərginliyə səbəb olub.
Burada heç də hamının cavab axtarmaq istəmədiyi suallar var.
Söküntü aparılan ərazi on il bundan əvvəl səhmdarlarının biri xarici kapitala sahib «Binəqədi Oil» şirkətinə icarəyə verilib. İllər ərzində şirkət ərazidə məskunlaşmaya qarşı təsirli tədbir görməyib. Əksinə, yerli icra orqanları və sakinlərlə sövdələşmələrə gedərək tikinti işlərinə qeyri-rəsmi razılıq verib.
Maraq doğrur: Nədən ArDNŞ indi bu şirkətə məxsus olan ərazilərə qoşun çəkib əhalini evlərindən çıxarır? Bu işlə elə «Binəqədi Oil» məşğul olmalı deyilmi? Dövlət Neft Şirkətinin prezidenti Rövnəq Abdullayevin verdiyi izahata görə, «Binəqədi OİL» ilə bağlanan müqavilənin şərtlərinə əsasən, kontrakt sahəsi kimi müəyyənləşdirilən ərazinin 67 faizi vətəndaşlar tərəfindən zəbt olunub: «Onlar yaxın bir-iki il ərzində istehsalı 2 dəfə artırmalıdırlar, amma göstərilən səbəbdən heç bir iş görə bilmirlər».
Hasilatın Pay Bölgüsünə əsasən, bir tərəf yatırım həyata keçirməlidir, digər tərəf digər resursrlarını ortaya qoymalıdır. Məsələn, ARDNŞ həmin müqviləyə əasaən, balansında olan torpaqlarını təqdim edir. Ümumiyyətlə, «Binəqədi Oil»da baş verənlər uzun illərdir ki, mübahisəli vəziyyət yaradıb. Birinci müqavilədə «Binəqədi Oil»ın əsas səhmdarları «Azpetrol» ilə Dövlət Neft Şirkəti idi. 2007-ci ildə məhkəmə qərarı ilə təsisçilər dəyişdirilərək «Azpetrol»un payı «Qlobal Enerji»ə verilib. Burada ARDNŞ-in payı 25 faiz, «Qlobal Enerji»nin isə 75 faizdir. Həmin şirkət isə Vircinya adalarınla qeydiyyat keçib və sahibi rusiyalıdır. Bu proses necə səssiz-səmirsiz aparılıbsa ictimaiyyət bundan yalnız 2009-cu ildə xəbər tutub. «Binəqədi Oil»un müqavilə sahəsi 43,5 min kv.m-dir. Müqavilə bağlanandan sonra həmin xarici şirkət Azərbaycan hökumətinə 1 milyon dollar bonus ödəyib. Müqaviləyə görə, nəzərdə tutulan ərazidə 3 il müddətində hasilat 1,5 dəfə artırılmalı idi. Həmin torpaqlar «Binəqədi» Neft-Qazçıxarma İdarəsinə məxsus ərazilər olub. Dövlət Neft Şirkəti, əslində, bu torpaqları vaxtında azad edib «Qlobal Enerji»yə verməli idi ki, bu gün çətin vəziyyət yatanmasın.
Neft torpaqları sayılan ərazilərin invertarlaşdırılmasında böyük problemlər var. ARDNŞ indiyədək invertarlaşdırma aparmayıb ki, həqiqətən, hansı torpaqlar ona məxsusdur, hansı torpaqlarda neft var. Bütün bunların xəritəsi hazırlanmalıdır.Ötən əsrin 90-cı illərində aparılan tədqiqatlardan sonra neft olmayan torpaqlar Şirkətin işçiləri arasında bölüşdürülüb. Dövlət Neft Şirkətinə aid olan bütün idarələrdə torpaqlar paylaşdırılıb və bundan sonra inventarlaşdırma aparılmayıb.
«Bibihyebət»də qanunsuz olaraq evlər sökülən zamanı bir məhkəmə prosesində ortaya çıxan fakt hər şeyi təsdiq edir. O məhkəmədə 1998-ci ildə «Azneft»in rəhbəri Yavər Camalovun rəsmi məktubu əsasında bir neçə neftsiz torpaqların Bakı Şəhər İcra Hakimyyətinə verilməsi haqda sənəd üzə çıxmışdı. O cümlədən, «Bibiheybət» də burada aid edilirdi. İcra Hakimiyyəti də sonradan həmin əraziləri bələdiyyələrin balansına verib. Həmin torpaqlar vaxtilə Binəqədi Neft-Qazçıxarma İdarəsinə məxsus olub. Müqavilə bağlandıqdan sonra sözügedən torpaqlarda da «Binəqədi Oil»in balansına verilməlidir. Beləliklə, ortada qeyri-müəyyən vəziyyət yaranıb və bu labirint vətəndaşların başında çatlayır. İndi həmin ərazilərdə ev tikən vətəndaşların əksəriyyətinin mülkiyyət hüququnu təsdiq edən sənədlər var. Dövlət qanunları çərçivəsində sənəd alıblar. Belə olan halda, zərərin tərəf tam olaraq vətəndaşların üzərinə düşməsi yolverilməzdir. Dövlət Neft Şirkəti bu torpaqların ona məxsus olduğunu, invertarlaşdırma aparıldığını sübut etməlidir. Həmçinin baş geoloqun imzası ilə neftli torpaqların xərtiəsi təqdim olunmalıdır. Bundan əlavə, məhkəmə qərarını məhkəmə icraçıları yerinə yetirməlidir, ARDNŞ-in qoçuları yox.
Geri qayıt