Elm və Təhsil İşçiləri Həmkarlar İttifaqında dolanan kabus

Azərbaycan Həmkarlar İttifaqları Konfederasiyasında qalmaqallar, iddialar və ittihamlar nəinki səngimir, daha da genişlənməkdədir. Sahib Məmmədovun bu struktura rəhbərliyi (26.08.2024) özünəməxsus yeniliklərlə müşahidə olunmaqdadır. Ki, bu istiqamətdə mediada az qala həndəsi silsilə ilə yazılar tirajlanır. Ən müxtəlif iddia və ittihamlar səslənir...

Bu aradaElm və Təhsil İşçiləri Həmkarlar İttifaqı və sədr Araz Paşayev də oynadıqları rollarla seçilir. Yeri gəlmişkən Araz paşayev bu vəzifəyə Sahib Məmmədovun vəzifə təyinatından üç gün sonra-29.08.2025-ciil tarixdə sahiblənə bilib. Və Yenixeber.org-a daxil olan məlumatlarda bu ardıcıllığın da təsadüf olmadığı bildirilir.

***

Xatırladaq ki, Elm və Təhsil İşçiləri Həmkarlar İttifaqı respublika Komitəsi 1920-ci il iyunun 9-da Azərbaycan Mədəni-Marif İşçiləri Həmkarlar İttifaqı adı ilə təsis edilib. Həmin vaxta qədər Azərbaycanda bir neçə müəllim ittifaqları fəaliyyət göstərib. Sonrakı illərdə bu təşkilat müxtəlif adlarla fəaliyyətdə olub. 1990-cı ildən etibarən Azərbaycan Təhsil İşçiləri Azad Həmkarlar İttifaqı (ATİAH) adını alıb. Bu ilin iyul ayından etibarən isə ittifaqın adı Elm və Təhsil İşçiləri Həmkaralar İttifaqı Respublika Komitəsi olaraq yenilənib.

Yeni rəhbərin yeni qaydaları...

Qeyd etdiyimiz yeniliklər komitə üzvlərində müəyyən ümidlər doğurmuşdur...Sonda ölməli olan ümidin ömürü çox qısa oldu. Araz Paşayevin fəaliyyətinin ilk günündən başlayan narazılıq artıq kütləvi şəkil almaqdadır...

HAŞİYƏ: Araz Paşayevin adı ölkə ictimaiyyəti üçün yeni deyil. Bu vəzifədə əvvəl cənab Paşayev Təhsil Tələbə Kredit Fondunun İdarə heyətinin sədri postunda olub. Elm və Təhsil naziri Emin Əmrullayevə yaxınlığı ilə tanınan Araz Paşayevin adı müxtəlif qalmaqllarda hallanıb. Bircə Şəki şəhər sakini, 1-ci Qarabağ Müharibəsi qazisi, 2-ci qrup müharibə əlili Rəsulov Abduləli Əhmədəli oğlunun onunla bağlı dövlət başçısına müraciətini xatırlatmaq yetər. Rəsulov müraciətində Araz Paşayev və ailə üzvlərinin 11 nəfəri işə düzəltmək adı ilə 54000 manatını mənimsəməsini bildirib(?)

***

Paşayev vəzifə postuna sahibləndiyi ilk gündən işçiləri “ixtisarları” ilə də diqqət çəkib. Mediada yayılan məlumata görə, onun göstərişi ilə 10 nəfərdən çox əməkdaşla bu ayın 1-dən etibarən əmək müqavilələrinə xitam verilib. Əslində isə bu “ixtisar edilən” əməkdaşların təcrübəsiz, işdən bixəbər yeniləri ilə əvəzləndiyi deylir.

Sözsüz ki, bu da haqlı narazılığa səəb olub və olmaqdadır...

***

Daha bir anormallıq Azərbaycan Respublikası Elm və Təhsil Nazirliyi yanında Məktəbəqədər və Ümumi Təhsil üzrə Dövlət Agentliyinin Latviya və Litvada məktəb direktorları üçün təcrübə proqramı keçirməsi ilə bağlı oldu. Bu proqramın maliyyəsinin Elm və Təhsil İşçiləri Həmkarlar İttifaqı Respublika Komitəsi tərəfindən ödənilməsi təəccüblə bərabər bir sıra suallar da doğurdu.

Xatırladaq ki, səfərə 34 nəfər direktor cəlb edilib, onlardan 20 nəfərinin bütün xərcləri Elm və Təhsil İşçiləri Həmkarlar İttifaqının büdcəsindən qarşılanıb. Bu haqda ittifaqın mətbuat xidməti rəsmi məlumat yayıb.
Sual yaranır: illərlə Həmkarlar İttifaqına üzvlük haqqı ödəyən müəllimlər yay istirahətinə göndəriş tapa bilmədiyi halda, bu pullar necə olur ki, direktorların Avropaya səfərinə “hədiyyə” olunur?

Latviya və Litva – Təhsildə niyə bu ölkələr?

Latviya və Litvanın təhsil sistemləri nə beynəlxalq reytinqlərdə liderdir, nə də onların nümunələri qlobal miqyasda model kimi təqdim olunur. 2024-cü ilin PİSA nəticələrinə görə, bu ölkələr təhsil reytinqinə görə, ilk 20-likdə yer almır.
Belə olduğu halda, Azərbaycan təhsilinin hansı konkret ehtiyacları bu ölkələrin təcrübəsini öyrənməyi zəruri edir? Müəllimlərin vəsaiti hesabına direktorlar iki ölkədə konkret hansı təhsil müəssisələri və ya qurumlarda təcrübə keçiblər? Bunların heç biri açıqlanmayıb.
Nə seçimin əsasları, nə də gözlənilən nəticələr ictimaiyyətə təqdim olunub. Əgər məqsəd qabaqcıl Avropa modellərini öyrənmək idisə, Finlandiya, Estoniya, Niderland və Almaniya kimi ölkələr nə üçün nəzərə alınmayıb?

Kimlər seçildi və nə üçün?

Səfərə gedən direktorların adları, təmsil etdikləri məktəblər və onların hansı meyarlara görə seçildiyi ictimaiyyətə açıqlanmır. Proses tamamilə qapalı və qeyri-şəffaf həyata keçirilib. Hər hansı müsabiqə keçirilməyib. Seçimdə akademik göstəricilər, menecment bacarıqları və ya digər obyektiv amillər nəzərə alınıbmı? – Bilinmir.
Belə anlaşılır ki, Bakı şəhəri üzrə Təhsil İdarəsi özünə yaxın direktorları yay istirahətinə göndərib və Elm və Təhsil İşçiləri Həmkarlar İttifaqı Respublika Komitəsinin sədri Araz Paşayev də bu sifarişi icra edib.
Belə şəraitdə təhsil sistemində şəffaflıq məsələləri xeyli suallara yol açır.

Təxmini xərclər – Müəllimlərin pulu hara gedir?

Turizm sahəsində ekspertlər bildirirlər ki, bu tip səfərin təxmini xərci aşağıdakı kimidir:

Təyyarə bileti (1 nəfər): 1200 AZN → 20 nəfər: 24.000 AZN

Otel (7 gecə, 2 nəfərlik otaq): 150 AZN x 7 = 1050 AZN → 20 nəfər üçün: 10.500 AZN

Qidalanma (gündə 80 AZN x 7 gün): 560 AZN → 20 nəfər üçün: 11.200 AZN

Ümumi təxmini xərclər: 45.700 AZN

Bu rəqəmin üzərinə heç də az olmayan viza xərclərini gəlmək lazımdır.
Bu qədər maliyyə ilə ölkə üzrə onlarla zəhmətkeş müəllim yay istirahətinə göndərilə bilərdi. Amma görünür ki, Həmkarlar İttifaqı müəllimlərin yox, məktəb direktorlarının rahatlığını prioritet sayır.
Bu qədər vəsaitin bir qrup direktora sərf olunması, eyni zamanda minlərlə müəllimin yay istirahətinə çıxmaması biabırçılıqdır. Turizm şirkətləri bu cür səfərləri daha səmərəli və ucuz şəkildə təşkil edə biləcəklərini qeyd edirlər. O zaman bu israfçılıq niyə?

Sadə sual: Bu səfər kimə lazımdır?

Əgər bu səfərdən təhsilə real töhfə gözlənilirdisə, onun nəticələri ictimaiyyətlə bölüşülməliydi: Hansı innovativ model öyrənildi? Nə tətbiq olunacaq? Nə dəyişəcək? – Amma ortada yalnız fotolar və sərf olunmuş pullar var.
Əgər məqsəd sadəcə lüks tətil idisə, onda Həmkarlar İttifaqı rəsmən etiraf etməlidir ki, müəllimlərin deyil, direktorların təşkilatıdır.
Müəllimlər bildirirlər ki, illərlə Həmkarlar İttifaqına üzvlük haqqı ödəmələrinə baxmayaraq, yayda bir istirahət “putyovkası” belə ala bilmirlər. Əvəzində bu vəsaitlə məktəb direktorları Avropa ölkələrinə “təcrübə toplamağa” göndərilir.
Qeyd edək ki, Elm və Təhsil İşçiləri Həmkarlar İttifaqının Mətbuat xidməti mövzu ilə bağlı sorğumuzu cavabsız qoyub.

Sabirabadlı müəllimlər də narazıdır...

Sabirabad Rayon Təhsil İşçiləri Həmkarlar İttifaqında da narazılıqlar son bir neçə ayda xeyli artıb. Məlumata əsasən Sabirabad Rayon Təhsil İşçiləri Həmkarlar İttifaqının sədri Seyidhüseyn Hüseynov rayon üzrə 4 min nəfərdən ibarət olan pedaqoji kollektivdən hər ay topladığı vəsaitlərlə bağlı hesabat vermir. Narazı müəllimlər deyir ki, S.Hüseynov özü dəbdəbəli həyyat yaşayır. Dəyəri 60 min manatdan baha olan ən son model “Toyota Camry” avtomobili idarə edir.
Müəllimlər qeyd edirlər ki, hər ay Sabirabad rayonunda 4 min müəllimin əmək haqqından 2 faiz Həmkarlar İttifaqına üzvlük haqqı tutulur. Bu isə ortalama adambaşına 20 manat deməkdir. Əgər hər müəllimdən ayda ortalama 20 manat üzvlük haqqı toplanırsa, 4 min müəllimdən toplanan vəsait 80 min manat edər və Sabirabadın təhsil kollektivləri haqlı olaraq sual edirlər ki, bu vəsait hara yoxa çıxır? Yayılan məlumatlara əsasən S.Hüseynova müraciət edən müəllimlərə cavab verilir ki, toplanan vəsaitlərin 50 faizi avtomatik olaraq Bakıya, Azərbaycan Həmkarlar İttifaqları Konfederasiyasının hesabına köçürülür. Yerdə qalan 10 faiz yardım və putyovkaların verilməsinə xərclənir, əsas 40 faizi isə guya Sabirabadda keçirilən tədbirlərə xərclənir. Maraqlıdır ki, toplanan vəsaitlırin 50 faizi Sabirabadda qalsa da keçirilən tədbirlər, onların təşkili ilə bağlı sərf edilən vəsaitlər haqqında məlumat almaq mümkün olmayıb.
Qeyd edək ki, məsələ ilə bağlı Mil-Muğan Regional Təhsil İdarəsinə sorğu göndərilsə də, sorğuya cavab verilməyib. Azərbaycan Təhsil İşçiləri Həmkarlar İttifaqınının (ATİAHİ) Sabirabad rayon Komitəsinin saytında da yığılan üzvlük haqqları, bu vəsaitlərin sərfiyyatı ilə bağlı heç bir məlumat tapa bilmədik. Ümumiyyətlə elektron ünvanda fəaliyyət göstərən saytın demək oalr ki, bütün bölmələri böşdur.

Və son əvəzi...

Ötən həftə Yenixeber.org-a daxil olan məlumata görə, Araz Paşayevin qısa zamandakı “qəhrəmanlığ”ı AHİK sədri Sahib Məmmədovun qəzəbinə səbəb olub. Kütləvi etirazların yuxarı dairələrdə eşidilməsi isə cənab Məmmədovun qəzəbini stimullaşdıran səbəblərdən başlıcası olub. Həmkarlar təşkilatı kimi həssas bir cameədə qısa zamanda kütləvi etirazlara səbəbkar olmaq Araz Paşayev üçün yumşaq desək yaxşı nə isə vəd etmir.

Əməlləri ilə Sahib Məmmədovun hədəfinə çevrilmiş Araz Paşayevlə bağlı yaxın günlərdə yeni məlumatların yayılacağı gözlənilir...

Yenixeber.org