Türkiyə ordusu Xaçmazda, ABŞ desantları Zəngəzur yolunda

Musavat.com xəbər verir ki, “Cənubi Qafqazda müxtəlif blokların silahlı qüvvələrinin fəallığı müşahidə olunur. Xəzər dənizində Rusiya-İran CASAREX 2025 təlimləri başa çatıb. Bu arada NATO-nun “Agile Spirit 2025” manevrləri Türkiyə və Gürcüstanda başlayıb və avqustun 6-da başa çatacaq”. Rusiyanın “Nezavisimaya qazeta”(NG) nəşri geniş məqaləsində belə yazır.

“NG” Azərbaycan mətbuatında Bakının Rusiya sərhədi yaxınlığında Türkiyə və NATO hərbi bazalarını yerləşdirə biləcəyini iddia edən minval.az saytındakı məqalədən yazır: “Bildirilir ki, artan təhlükə qarşısında Bakının bir neçə variantı nəzərdən keçirmək hüququ var. Mümkün addımlardan biri NATO bazasının Azərbaycanda, məsələn, Xaçmaz bölgəsində, Rusiya ilə sərhəd yaxınlığında yerləşdirilməsi ola bilər. Belə bir addım beynəlxalq hüququ pozmayacaq və Azərbaycan ilə NATO arasında mövcud Fərdi Tərəfdaşlıq üzrə Fəaliyyət Planına (IPAP) əsaslanacaq".

“NG” davamında yazır: “Media Türkiyə və Azərbaycanın hərbi idarə rəhbərlərinin bu yaxınlarda imzaladığı qarşılıqlı hərbi təhlükəsizliyin gücləndirilməsinə dair anlaşma memorandumunda Türkiyə hərbi bazalarının 2027-ci ilə qədər orada NATO bölmələrinin yerləşdirilməsi imkanının bəhs etdiyinə diqqət çəkib”.

Rusiya nəşri yazır ki, Moskvanın Xəzər dənizində və bütövlükdə Cənubi Qafqazda öz maraqlarını müdafiə etmək üçün siyasi, maddi və hərbi resursları var: “Rusiya və İran donanmaları birlikdə regionda əsas müdafiə yumruğunu təşkil edirlər. Və onlar bir yerdə olduqları halda üçüncü ölkədən hər hansı düşmən gəmisinin Xəzər dənizində peyda olması ehtimalı azdır”.

Hərbi ekspert Vladimir Popov “NG”-yə xatırladıb ki, İrandan iki yüksək rütbəli məmur, ali dini liderin baş müşaviri Əli Laricani və müdafiə naziri Əziz Nəsirzadə bu yaxınlarda Rusiyaya səfər ediblər. “İran nümayəndələri Rusiya prezidenti Vladimir Putin də daxil olmaqla, Rusiyanın hərbi və siyasi rəhbərliyi ilə görüşüblər. Ola bilsin ki, Xəzər dənizində və Cənubi Qafqazda təhlükəsizliyin birgə gücləndirilməsi məsələləri müzakirə olunub", - Popov hesab edir.

Ekspert iyulun 21-dən 23-dək Amerika paraşütçüləri türk qoşunları ilə birlikdə Kayseridə (Türkiyə) hava-desant missiyası təlimi keçirib, o cümlədən tanış olmayan dağlıq və meşəlik əraziyə paraşütlə tullanma təlimləri aparılıb.

"Şimali Atlantika Alyansı üçün bu cür tapşırıqlar Donald Trampın rəhbərlik etdiyi ABŞ administrasiyasının təxminən 40 km uzunluğunda olan Zəngəzur dəhlizinə nəzarəti ələ keçirmək istəyi ilə əlaqələndirilə bilər. Bu, Ermənistan-İran sərhədi və Ermənistanın Sünik bölgəsində, Araz çayı boyunca yerləşən ərazidir, burada Azərbaycandan Türkiyəyə ən qısa quru yolu var."

NATO-nun dəstəyi ilə keçirilən “Agile Spirit 2025” çoxmillətli hərbi təlimlərə Gürcüstan Müdafiə Qüvvələrinin Qərb Komandanı, briqada generalı Koba Qriqolia və ABŞ-ın Corciya ştatının Milli Qvardiyasının nümayəndəsi, polkovnik Uilyam Koks rəhbərlik edir.

“Agile Spirit 2025” təlimləri regionun iki ölkəsində — Gürcüstan və Türkiyədə keçirilir. Təlimlər iyulun 21-də Türkiyənin Adana vilayətində ABŞ-Türkiyə birgə hava-desant əməliyyatı ilə başlayıb və regional təhlükəsizlik sahəsində əməkdaşlığın gücləndirilməsinə xidmət edir.

Cari mərhələdə təlimlərə Gürcüstan, ABŞ və Türkiyə Müdafiə Qüvvələrinin şəxsi heyəti ilə yanaşı, daha səkkiz ölkənin hərbçiləri də qatılıblar. Bundan əlavə, iki çoxtərəfli bölmə təlimlərdə iştirak edir, iki ölkənin müşahidəçiləri isə prosesin gedişini izləyəcəklər.

Təlimlərin məqsədi iştirakçı ölkələrin müdafiə qüvvələrinin hazırlıq səviyyəsinin artırılması, qarşılıqlı uyğunluğun və əməliyyat imkanlarının təkmilləşdirilməsi, eləcə də regional təhlükəsizlik çağırışlarına çevik cavabvermə qabiliyyətinin gücləndirilməsidir.

Cənubi Qafqazda uzun müddət hərbi görəvdə olan, hazırda istefada olan general-leytenant Yuri Netkaçev NG-yə dediyinə görə, hərbi təlimlər zamanı “Batumi və Poti dəniz limanlarından Azərbaycan və Ermənistana gedən nəqliyyat marşrutlarının təhlükəsizliyini təmin etmək üçün tədbirlər həyata keçiriləcək.” “Görünür, ABŞ və NATO artıq bu layihəyə Zəngəzur dəhlizinə nəzarəti də daxil ediblər” deyə, ekspert nəşrə bildirib.