Ermənistan iki ittifaq arasında tarazlıq axtarır
16-09-2024, 13:01
Fransanın xarici işlər naziri Stefan Sejurne sentyabrın 16-da İrəvanda erməni vəzifədaşı Ararat Mirzoyanla görüşüb. Bununla paralel olaraq ölkədə Avropa İttifaqına (Aİ) daxil olmaq üzrə referendumun keçirilməsi üçün imza toplanmasına başlanacaq. Eyni zamanda, Rusiya baş nazirinin müavini Aleksey Overçuk bir gün əvvəl Ermənistana səfər edib, ölkənin Avrasiya İqtisadi İttifaqına (Aİİ) üzvlükdən əldə etdiyi faydaları xatırladıb.
Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə “Nezavisimaya qazeta” yazıb.
Rusiya nəşrinin təhlilində qeyd olunur:
Səfər ərəfəsində Sejurne Ermənistanla qurulan sıx əməkdaşlığın möhkəmləndiyini bəyan edib. Onun sözlərinə görə, Paris İrəvanın tarixi tərəfdaşıdır.
“Biz ölkənin dayanıqlığını təmin etmək üçün Ermənistanın strateji infrastrukturunun inkişafını dəstəkləyirik. Müdafiə sahəsində də əməkdaşlıq edirik”, - deyə nazir qeyd edib.
Sejurnenin sözlərinə görə, Ermənistan “demokratiya və müstəqillik yolunu, sabitliyin pozulması cəhdləri və qəbuledilməz təzyiqlərlə üzləşən Avropaya gedən yolu” seçib.
Maraqlıdır ki, sentyabrın 16-dan noyabrın 14-dək Ermənistanda ölkənin Avropa İttifaqına daxil olması ilə bağlı referendumun keçirilməsi üçün imzalar toplanacaq. Bu təşəbbüsü keçmiş ədliyyə naziri Artak Zeynalyanın başçılıq etdiyi 51 nəfərlik qrup irəli sürüb.
O, hakim “Vətəndaş müqaviləsi” ilə əməkdaşlıq edən Qərbyönlü Respublika partiyasına rəhbərlik edir. Əgər 60 gün ərzində 50 min imza toplaya bilsələr, onların təklifinə parlamentdə baxılacaq. Lakin bunun hakimiyyətin deyil, özü üçün siyasi xal toplamaq istəyən digər qərbyönlü qüvvələrin üstüörtülü təşəbbüsü olduğunu da istisna etmək olmaz.
Hələ iyul ayında Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyan bildirib ki, o, referendumun keçirilməsinə ehtiyac görmür, çünki ermənilərin Avropa istəkləri artıq göz qabağındadır. Eyni zamanda, o xəbərdarlıq edib ki, insanlar Avropa İttifaqının İrəvanı üzvlüyünə qəbul etmək istəyib-istəmədiyini soruşa bilərlər. "Mən bu suala cavab verə bilmərəm, çünki Aİ daxilində ən azı suallar doğuran proseslər gedir", - Paşinyan xəbərdarlıq edib.
Rusiya-Ermənistan Universitetinin dosenti Anton Yevstratovun NG-yə verdiyi məlumata görə, hakimiyyət çətin ki, referendumu dəstəkləsin, lakin o keçirilsə belə, Ermənistan siyasətində prinsipial yeni heç nə görünməyəcək: “Hakimiyyətin mövqeyi ondan ibarətdir ki, Ermənistan Avropaya Avropanın istədiyi qədər yaxın olacaq. Ona görə də Aİ-yə daxil olmaq üzrə uğurlu referendum belə Avropaya inteqrasiyaya heç bir şəkildə kömək etməyəcək, çünki Avropa buna hazır deyil, Ermənistanın özü də Avropa tələblərinə cavab vermir”.
Nəticə etibarı ilə ekspertin fikrincə, hər şey Gürcüstanda olduğu kimi bitə bilər, onun hakimiyyət orqanları əvvəlcə öz ölkəsini uzun illər Aİ-yə aparırdı, sonra isə bu prosesi dayandırır.
Yevstratov qeyd edib: “Avropanın özünün qətiyyətsizliyi və snobizmi eyni şeyə gətirib çıxara bilər - vədlərdən yorulmuş cəmiyyətin hakimiyyət dəyişikliyinə, Avropadan və bütövlükdə Qərb vektorundan üz döndərməsinə”.
Yeri gəlmişkən, sentyabrın 14-də Rusiya hökuməti başçısının müavini Aleksey Overçuk Ermənistanda qonaq olub. O, Paşinyanla danışıqlar aparıb, həmçinin ötən ilin yayında daşqınlardan əziyyət çəkən rayonlara səfər edib.
Overçuk bildirib: “Media fonu həqiqətən mənfi ola bilər. Amma real dünya var. Bu gün biz əsl dəmir yolu ilə getdik və görülən əsl işin şahidi olduq. Ticarət dövriyyəsinin real artımı (8,4 milyard dolları ötüb) var ki, bu da ölkələrimiz arasında əlaqələrin möhkəmlənməsindən xəbər verir. Aİİ-də erməni nümayəndələri üçün real iş var. Biz real dünyada baş verənlərlə medianın informasiya gündəmində tətbiq olunanlar arasında fərq qoymalıyıq ki, bu da çox vaxt reallığa uyğun gəlmir”.
Bundan əlavə, baş nazirin müavini xatırladıb ki, Ermənistan və Azərbaycan arasında nəqliyyat əlaqələrinin blokadadan çıxarılması 9/10 noyabr 2020-ci il tarixli birgə bəyanatda qeyd olunan şərtlər daxilində mümkündür. “Nəqliyyat rabitəsinə nəzarəti Rusiya FSB-nin sərhəd xidməti həyata keçirir”, - sənəddə deyilir.
Amma bu fikir Ermənistanın xoşuna gəlmir. “Dəhliz yaradılması və ona nəzarətin üçüncü tərəfə verilməsi ilə bağlı hər hansı bir şey nəzərdən keçirilmir. İnsanların təhlükəsizlik hissini artırmaq üçün hər iki ölkədə lisenziyası olan, insanları və yükləri qatarda müşayiət edəcək özəl mühafizə şirkətinin cəlb edilməsi məsələsini müzakirə etmək olar”, - deyə Ermənistan diplomatiyasının rəhbəri Ararat Mirzoyan izah edib.
Erməni politoloq Tiqran Koçaryan hesab edir ki, iqtisadi göstəricilər yalnız uğurun görünüşünü ifadə edir, reallıqda isə vəziyyət fərqlidir. “Ermənistanın ÜDM-nin artımı və onun Rusiya ilə iqtisadi əlaqələri əsasən təkrar ixrac və paralel idxalla bağlıdır. Əgər Qərbin Rusiyaya qarşı sanksiyaları olmasaydı, belə bir şey olmazdı. Eyni zamanda, Ermənistan əhalisi qlobal mənada müsbət dəyişikliklər hiss etmir, əksinə, rəsmi məlumatlara əsasən, sənaye istehsalı indeksi azalır. Bu əməliyyatlarla məşğul olan yalnız bir neçə şirkət faydalanır”, - ekspert izah edib.
Koçaryanın sözlərinə görə, Rusiya hakimiyyəti iqtisadi münasibətlərin hazırkı səviyyəsinin Ermənistanı Qərbə üz tutmaqdan çəkindirə biləcəyini düşünürsə, yanılır. Xüsusilə, siyasi və hərbi-siyasi baxımdan İrəvan artıq Moskvadan uzaqlaşır.
Geri qayıt