"Azərsu"ya ayrılan milyonların kirli tarixçəsi
16-03-2016, 09:52
Ölkənin korrupsiya bataqlığına çevrilmiş əsas ocaqlarından biri də “Azərsu” Açıq Səhmdar Cəmiyyətidir. Bu qurumun barəsində az qala elə bir gün yoxdur ki, mətbuatda şikayətlər, vətəndaş müraciətləri çap olunmasın. Bu mövzu ilə bağlı cumhuriyyet.az olaraq əldə etdiyimiz məlumatlar əsasında apardığımız araşdırmanı diqqətinizə çatdırırıq.
2 milyard hara sovruldu?
Bildirək ki, Q.Hüseynov haqda ittihamlar, yayımlanan sənədlər, faktlar və onun yaxın çevrəsinin korrupsiya piramidasında iştirakını təsdiqləyən detalların üzə çıxmasına baxmayaraq, ASC sədri reallıqlara münasibət bildirməkdən yayınır. Apardığımız araşdırmalar nəticəsində adıçəkilən məmurla bağlı yeni məlumatlar əldə etmişik. Belə ki, cumhuriyyet.az olaraq apardığımız araşdırmalar göstərir ki, son dörd ildə Azərbaycanın su təsərrüfatı və kanalizasiya sistemlərinin bərpası və yenidən qurulması işlərinə dövlət büdcəsindən və hökumət zəmanətilə alınan kreditlər hesabına təqribən 2 milyard dollar həcmində vəsait yatırılıb.
Oğuz-Qəbələ-Bakı su kəməri bura aid deyil. O cümlədən 2011-ci ilin dövlət büdcəsindən “Azərsu” Açıq Səhmdar Cəmiyyətinə beynəlxalq kredit layihələri üzrə Azərbaycan tərəfinin payının maliyyələşdirilməsi üçün 20,22 mln, “2011-2013-cü illərdə Bakı şəhərinin və onun qəsəbələrinin sosial-iqtisadi inkişafına dair Dövlət Proqramı”nın icrası üçün 87 mln, Bakının 11 rayon mərkəzinin su təchizatı və kanalizasiya sistemlərinin yenidən qurulması layihələrinin icrası üçün 181,112 mln, 2011-ci ilin büdcəsində “Azərsu” ASC-yə əsaslı vəsait qoyuluşları üzrə isə 73,550 mln. manat vəsait ayrılıb.
Dünya Bankı, Asiya İnkişaf Bankı, Almaniyanın KFV bankı və digər maliyyə qurumlarından isə yenidənqurma işlərinə 35 mln. dollara yaxın (27,65 mln. manat) kredit cəlb olunub. Dövlət Neft Fondundan Oğuz-Qəbələ zonasından Bakı şəhərinə su kəmərinin çəkilişi layihəsinin maliyyələşdirilməsi məqsədilə isə müvafiq olaraq ayrılan 32,6 mln. manatı da nəzərə alsaq, beləliklə, 2011-ci il üzrə “Azərsu” ASC-nin sərəncamında 422,132 mln. manat vəsait olub.
Yəni yarım milyard manat. 2012-ci ilin dövlət büdcəsindən ASC-yə 582 milyon manat vəsait ayrılıb. Nəticə isə göz qabağındadır. Paytaxtın bəzi mərkəzi əraziləri istisna olmaqla əksər qəsəbələrə su fasilələrlə verilir. Bakının elə kəndləri var ki, (məsələn Zığ kimi) əhali suyu maşınla alır. Şəhərin mərkəzində belə problemlər mövcuddursa, görün bölgələrdə durum nə yerdədir. Qorxmaz Hüseynov, buna inkişaf demək olar?
Miriyevlər pulları daşıyır
Qurumun podratçı şirkətlərindənbiri, ASC-nin prezidenti Qorxmaz Hüseynovun qohumu yağlı tenderlərin qənimi “Hidro İnşaat Servis” MMC rəhbəri Yavər Miriyev barəsində müdhiş faktlar açıqlanıb. Dövlətin su və kanalizasiya layihələrinə ayırdığı yüz milyonlarla manat vəsaitlərin xərclənməsində mənimsənilən pullarla böyük sərvət sahibi olan Yavər, Şakir və Rəşid Miriyevlər əllərindəki vəsaitləri xaricə çıxarmağa başlayıb. Bununla bağlı cumhuriyyet.az-a daxil olan məlumata görə, Yavər Miriyev qardaşı ilə Türkiyəyə səfər edib. Həmin səfər ərəfəsində Yavər Miriyev İstanbul şəhərində özlərinə villa alamq üçün əmlak agentliyinə müraciət edib.
Miriyevlər onlara təklif olunan əmlakların içərisində yan-yana üç villanı bəyəniblər. Miriyev qardaşları İstanbulda villa almaq üçün ümumi 750 min dollar xərc çəkib. Ən bahalı villa isə 350 min dollara Yavər Miriyevin payına düşüb.
Miriyevlər qardaşlarının Bakı şəhəri “Vişnyovka”da yerləşən və böyük bir sahəni əhatə edən üç villası da var. Həmin vilaların qiyməti milyon dollarla ölçülür. Bundan başqa Yavərə Miriyevə məxsus Albalıq bağlarında şah sarayına oxşayan villa 10 milyon manat dəyərində qiymətləndirilir. Yavər Miriyev təkcə villasının pilləkəninə 150 min dollar xərc çəkib.
Şişirdilmiş smetalar və…
Son 8 ildə ölkənin regionlarında Asiya İnkişaf Bankının, Dünya Bankının və Dövlət Neft Şirkətinin dəstəyi ilə həyata keçirilən su və kanalizasiya layihələri xeyli sayda rayonu əhatə etməkdədir. Həyata keçirilən bu lahiyələrdə Azərbaycan, Almaniya və Türkiyə şirkətləri iştirak edirlər. “Azərsu” ASC nin nəzarəti altında həyata kecirilən bu layihələrdə külli miqdarda dövlət vəsaitinin mənimsənilməsi ilə bağlı mətbuatda müxtəlif səpkili məlumatlar gedib. Həmin məlumatlarda su və kanalzasiya layihələri üçün ayrılan vəsaitlərin böyük bir hissəsində görülmüş işlərin qiymətlərinin bir neçə dəfə şişirdilməsi və ayrılan vəsaitin böyük bir hissəsinin mənimsənilməsi ilə bağlı ilginc faktlar yer alıb.
Məlumata görə, “Azərsu” ASC görülən işlərdə korrupsiya faktlarını inkar etsə də, əslində, ölkədəki hüquq-mühafizə orqanları və yüksək instansiyalar ASC-nin müqavilə bağladığı şirkətlərin su və kanalzasiya lahiyələrində korrupsiya fakltarının olduğunu yaxşı bilirlər. Qorxmaz Hüseynov nə qədər inkar etsə də, fakt ondan ibarətdir ki, “Azərsu” ASC-nin podratçı şirkətləri sədrin ən yaxın adamlarına məxsusdur və şirkətlər vasitəsi ilə dövlətin yüz milyonlarla manat vəsaitləri mənimsənilib.
“Hidro-İnşaat Servis” MMC oyunları
ASC sədri vəzifə səlaiyyətərindən istifadə edərək qohumlarının yaxın adamlarının adına müxtəlif şirkətlər açaraq həmin şirkətlərin bir çox rayonlarda həyata keçirilən su və kanalzasiya lahiyyələrində iştirakını təmin edərək böyük korrupsiya maxinasiyalarına yol açıb. Bu şirkətlərdən biri də «Hidro-İnşaat Servis» MMC-dir. Şirkət 2011-ci ildə Qorxmaz Hüseynovun qaynı Cəbrayılov Namiq Cidalı oğlu tərəfindən təsis olunub. Bu MMC 2011-ci il aprelin 15-də qeydiyyatdan keçib və cəmi bir neçə ay sonra «Azərsu»nun layihələrinə cəlb olunub. «Azərsu» prezidentinin qaynının cəlb olunduğu başqa bir şirkət isə «Hidro-Lotus» MMC-dir.
«Hidro-Lotus» MMC, «Hidro-İnşaat Servis» MMC yaradılandan 3 ay sonra – 2011-ci il iyulun 26-da qeydiyyatdan keçib. «Hidro-Lotus» MMC-nin 70 faizi «Hidro-İnşaat Servis»ə, 30 faizi isə Türkiyənin «Lotus Müteahhitlik Planlama İnşaat Mühendislik Enerji Madencilik Ve Taşimacilik Anonim Şirketi»nə (qısaca «Lotus») məxsusdur.
Ceyranbatan ultrasüzgəcli sutəmizləyici qurğunun layihəsi və tikintisi üçün 5 milyon manatlıq layihə məhz «Hidro-Lotus» MMC-yə tapşırılıb. Qeyd edək ki, bu fakt Qorxmaz Hüseynovun kiçik korrupsiya faktlarından biridir.
Qohumbazlıq və qayının firmasında yeyinti
Azərbaycan qanunvericiliyi iqtisadiyyatda qohumbazlığı qadağan edir və bu bir neçə qanunla tənzimlənir. Ancaq ASC sədri ölkənin heç bir qanunlarını tapdalayaraq özünün bildiyi kimi hərəkət edib. Qorxmaz Hüseynovun qaynı Namiq Cəbrayılova məxsus “Hidro İnşaat Servis” MMC ilə bağlı cumhuriyyet.az-a bilgi verən mənbə qeyd edir ki, adıçəkilən şirkətə ASC sədrinin tapşırığı ilə onun ən yaxın adamı Yavər Miriyev rəhbərlik edir. Bu həmin Yavər Miriyevdir ki, şirkətin Bakı şəhərində həyata keçirdiyi böyük bir layihədə işçilərin əmək haqqısının yarı hissəsini kəsərək gündəmə gəlib. Həmin vaxt Yavər Miriyev əmək haqlarının 2 ayının kəsilməsini başının dərdə olması ilə izah edərək buna görə hüquq-mühafizə orqanlarındakı yüksək rütbəli şəxslərə 300 min manat rüşvət verdiyini iddia edib.
Mənbə bildirir ki, «Hidro-İnşaat Servis» MMC-nin iştirka etdiyi bütün layihələrdə həyata keçirilən işlərin qiymətləri ən azı 5 dəfə şişirdilib. Şişirdilən rəqəmlərdən isə Yavər Miriyevlə ASC sədri Qorxmaz Hüseynov və onun qaynı Namiq Cəbrayılov külli miqdarda qazanc əldə ediblər. Buna misal olaraq, bir neçə rayonda yaradılan böyük təsərrüfat sahələrdini və on hektarlarla istixanaları göstərmək olar. Məhz Yavər Miriyevlə Namiq Cəbrayılov adı çəkilən rayonda özlərinin şəxsi kənd təsərrüfatı sahələrinə milyonlarla manat vəsait xərcləyiblər.
20 milyonluq çirkli pul
Məlumatda vurğulanır ki, Yavər Miriyev hər zaman “Azərsu” ASC sədri Qorxmaz Hüseynov və qaynı Namiq Cəbrayılovla isti yaxın münasibətlərindən gen bol danışır. Şirkət rəhbəri bir neçə məclisdə Qorxma Hüseynova Quba rayonun Qəçrəş kəndində möhtəşəm villa tikdirdiyini, həmçinin Türkiyədə ASC sədrinə ev tikdirməsini dəfələrlə dilinə gətirib.
Məlumatlı mənbə adıçəkilən şirkətin layihələrində istifadə olunan texnikaların əslində bir çoxunun Yavər Miriyevin qardaşı Şakir Miriyevə məxsus olduğunu və müqavilənin onunla bağlanaraq ay ərzində külli miqdarda vəsaiti mənimsədiklərini bildirib. Şirkətdə işçilərə və görülən işlərə nəzarəti isə digər qardaş Rəşid Miriyev həyata keçirib. İddia olunur ki, Miriyev qardaşlarının “Hidro İnşaat Servis” MMC -dəki maxinasiyalar vasitəsi qazandıqları çirkli pulun miqdarı ən azı 20 milyon manatdan çoxdur. Çünki hər üç qardaş həm Bakıda, həm də Hacıkənddə eyni stildə dəbdəbəli vilalar inşa ediblər. Görəsən, qiyməti milyon manatlarla dəyərində olan bu villaları Miriyev qardaşları necə əldə ediblər? Bundan başqa, paytaxtın Səbail rayonu Badamdar qəsəbəsində qardaşlara məxsus bir neçə bina evi və bir sıra obyektlər var. Mövzu ilə bağlı araşdırmalarımız davam edir. Qarşı tərəfi dinləməyə hazırıq.
Geri qayıt