Kiyev rus qazını kəsir: Avropa istilik problemi ilə üz-üzə
Bu gün, 03:11
Ukrayna və Polşa Rusiya qazının tranzitinin dayandırılmasından sonra Avropa ölkələrini yanacaqla təmin etməli olan Şərqi Avropa qaz qovşağının yaradılması üzərində işləyirlər. AYNA xəbər verir ki, bu barədə Ukraynanın energetika nazirinin müavini Nikolay Kolesnik bildirib.
Onun sözlərinə görə, Ukraynanın yeraltı qaz anbarları və Polşanın mayeləşdirilmiş təbii qaz terminalları Rusiyadan hələ də mövcud qaz tədarükü marşrutunu əvəz edəcək yeni biznes modelinin əsası ola bilər: “Tranzitin tamamlanması yeni marşrutlar və resurslar arasında rəqabətin başlanğıcını göstərir. Mövcud infrastruktura əsaslanan qaz bazarlarının inteqrasiyası və mövcud dövlətlərarası potensialın artırılması ticarətin inkişafına təkan və Rusiya qazını əvəz etmək imkanı verir”.
Qeyd edək ki, “Qazprom” və “Naftoqaz” arasında Rusiya qazının Ukrayna ərazisindən tranzitinə dair 2019-cu ildə bağlanmış müqavilənin müddəti bu ilin sonunda bitir. “Şimal axını” boru kəməri partladıldıqdan və Yamal-Avropa qaz kəməri ilə nəqli dayandırıldıqdan sonra bu tranzit xətti Rusiya qazının Mərkəzi Avropaya çatdırılması üçün yeganə marşrut olaraq qalır. Ukrayna hakimiyyəti müharibə fonunda Rusiya ilə tranzit müqaviləsini uzatmaqdan imtina edib. Ukrayna Prezidentinin ofisindən bildirilib ki, “müvafiq logistika, sorğular və müqavilələr” olarsa, ölkə Azərbaycan və Qazaxıstan kimi digər ölkələrdən də Avropaya yanacaq daşıya bilər.
Avropa İttifaqı hakimiyyəti də dəfələrlə bəyan edib ki, onlar Rusiya qazının Ukrayna ərazisindən tranziti ilə bağlı sazişin müddətinin uzadılmasında maraqlı deyillər. Bununla belə, Mərkəzi Avropanın əsas qaz şirkətləri 2025-ci ildə tranzitin davam etdirilməsini dəstəkləyən bəyannamə imzalayıblar.
Eyni zamanda, “Financial Times”ın yazdığına görə, Avropa ölkələrini qış aylarında qaz təchizatında problemlər gözləyir. Treyderlər qeyd ediblər ki, Avropa İttifaqının illik qaz idxalının yalnız 5 faizi Ukrayna vasitəsilə həyata keçirilir. Lakin tranzitin dayandırılması risklər vəd edir.
Treyderlərdən biri qeyd edib ki, "bu, yalnız bir neçə tədarük kəsilməsini tələb edir. İşlər dəhşətli dərəcədə pisləşə bilər".
Öz növbəsində, “Reuters” və “Bloomberg” yazır ki, “Qazprom”un 2025-ci il üçün baza ssenarisi Ukrayna ərazisindən tranzitin baş tutmayacağını deməyə əsas verir.
Ayna.az
Geri qayıt