“Ermənilər noyabrda Bakıya gəlməsələr, “öz ayaqlarına güllə atmış” olacaqlar”
27-07-2024, 14:00
Ötən həftə müəyyən mənada əlamətdar oldu. Londonda Avropa Siyasi Birliyinin qeyri-rəsmi sammiti keçirildi. Tədbir zamanı Baş nazir Key Starmerin təmsil etdiyi Böyük Britaniya tərəfi Azərbaycan və Ermənistan arasında Avropa platformasında sülh danışıqları üçün növbəti platforma təklif edib.
Lakin özünü sülhməramlı kimi təqdim edən Ermənistanın Baş naziri Nikol Paşinyan görüşdən imtina edib. Ancaq sülh dialoq tələb edir. Ortaya belə bir sual çıxır, hətta erməni alogizminin yaratdığı məsələlərin həllinə yönəlmiş bir sıra suallar.
Milli Məclisin deputatı, politoloq Rasim Musabəyov bu məsələni AYNA ilə müzakirə edib.
- Bildiyiniz kimi, ötən həftə Ermənistan tərəfi Böyük Britaniyanın Avropa Siyasi Birliyinin Londonda keçirilən sammitində Azərbaycan və Ermənistan liderlərinin görüşünün keçirilməsi təklifindən imtina etdi. Sizcə, Paşinyanın təkcə Azərbaycana deyil, həm də Ermənistan Baş nazirinin qoynuna can atdığı Qərb dünyasının sütunlarından birinə qarşı açıq demarşına nə səbəb oldu?
- Paşinyan hansısa formada Avropa Siyasi Birliyinin (ASB) sammitində Oksford görüşünün Praqa, Kişinyov və Qranadadakı analoji görüşlərin davamı kimi görünməsini təmin etmək istərdi. Məlum olduğu kimi, son görüşə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev və türkiyəli həmkarı, Türkiyə lideri Rəcəb Tayyib Ərdoğanı dəvət etmək istəmədiklərinə görə məhəl qoymayıblar.
Avropa İttifaqının prezidenti Şarl Mişel, Fransa Prezidenti Emmanuel Makron, Almaniya kansleri Olaf Şolts Ermənistanın Baş naziri Nikol Paşinyanla birgə anlaşılmaz bəyanat qəbul ediblər və Azərbaycan tərəfi buna məhəl qoymayıb. Görünən odur ki, Paşinyan “böyük bacısı” Makronu görüşə sürükləməyə çalışsa da, imtina alıb.
- Birinci sualın davamı olaraq: bu, Paşinyanın müstəqil qərarı idi, yoxsa İngiltərə ilə Fransa arasında qarşıdurmanın əsrlərdir davam etdiyini nəzərə alaraq, Fransa suvereninin göstərişi ilə hərəkət etdi...
- Ola bilsin ki, Paşinyan bunu ənənəvi olaraq Britaniya təşəbbüslərinə qısqanclıqla yanaşan Fransa liderinin məsləhəti ilə edib. Çətin ki, Paşinyan imtinası ilə Prezident Əliyevi çox üzdü. Böyük Britaniyanın yeni Baş nazirinə gəlincə, o, yəqin ki, bir az əsəbiləşdi və çox keçmədən sammitin digər iştirakçılarına keçdi.
- Buna baxmayaraq, Azərbaycan Ermənistanı COP29 konfransında iştirak etməyə dəvət edir. İrəvan Bakının növbəti xoşməramlı jestinə müsbət cavab verəcəkmi?
- İnanıram ki, Ermənistan nümayəndə heyəti Bakıda keçiriləcək COP29-a gələcək. Məsələ burasındadır ki, İrəvanın COP29-un Bakıda keçirilməsinə razılıq verməsi üçün biz razılaşdıq ki, İqlim Sammiti Bürosunda Şərqi Avropa ölkələri qrupunu Ermənistan təmsil etsin. Noyabrda Bakıya gəlməkdən imtina edən ermənilər, necə deyərlər, “öz ayaqlarına güllə atacaqlar”. Azərbaycanla Ermənistan arasında sülh müqaviləsinin və diplomatik əlaqələrin olmaması belə səfərlərə maneə deyil. Xatırladıram ki, Ermənistanın yüksək vəzifəli şəxsləri və nümayəndə heyətləri dəfələrlə Bakıda müxtəlif beynəlxalq forumlarda (nazirlər, deputatlar) iştirak ediblər, 1990-cı illərdə isə Baş nazir Darbinyanın rəhbərlik etdiyi Ermənistan nümayəndə heyəti TRASECO-nun Bakıda keçirilən sammitində iştirak edib.
- Prezident İlham Əliyev Şuşada keçirilən Qlobal Media Forumunda çıxışında qeyd etdi ki, o, yaxın gələcəkdə sülh müqaviləsinin imzalanması ilə bağlı o qədər də optimist deyil. Eyni zamanda, Azərbaycan lideri qeyd edib ki, tərəflərin danışıqlar apardığı mətn 80-90 faiz razılaşdırılıb. Sizcə, bu məsələnin perspektivləri necədir?
- İrəvan sülh bəyanatları fonunda sülhdən qaçma siyasətinə keçib. Bakının sülh müqaviləsi imzalanması ilə yarış təşkil etməyə heç bir əsası yoxdur. Allaha şükür, aktiv düşmənçilik çoxdan dayanıb. Adi sərhəddə vaxtaşırı baş verən kiçik atışmalar böyük hərbi fəsadlar təhlükəsi yaratmır. Prezident Əliyev dövlətlərarası münasibətlərimizin əsas prinsiplərini özündə əks etdirən, əldə edilmiş tərəqqini qeyd edən və davam etdirilən artıq razılaşdırılmış mətnin təsdiqlənməsini təklif etdi. Paralel olaraq sərhəd nəqliyyatı məsələləri üzrə komissiya fəaliyyət göstərməlidir.
Vasitəçilik xidmətlərini israrla təklif edən ABŞ, Avropa İttifaqı və Rusiyaya gəlincə, onlar diplomatik və siyasi potensiallarını Ukrayna və Yaxın Şərq kimi qaynar nöqtələrdə cəmləşdirməlidirlər. Biz Cənubi Qafqazdakı problemlərimizi birbaşa, ikitərəfli danışıqlar yolu ilə həll edə bilirik.
Geri qayıt